Asosiy fondlar texnik tuzilishi va texnik holati va ulardan foydalanish tahlili - Iqtisodiyot - Slaydlar

Asosiy fondlar texnik tuzilishi va texnik holati va ulardan foydalanish tahlili

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

820 KB

Ko'chirib olish

Asosiy fondlar texnik tuzilishi va texnik holati va ulardan foydalanish tahlili

Asosiy fondlarning mo h iyati. • Asosiy fondlar - Korxonalarning asosiy fondlari — ishlab chiqarishga uzoq xizmat qiladigan, o`z natural buyum shaklini uzoq vaqt o`zgartirmagan holda ishlab chiqarishga jarayonida bir necha bor qatnashadigan mehnat qurollari va vositalari. Odatda Asosiy fondlarga ishlab chiqarishda bir yildan ortiq xizmat ko`rsatadigan mol-mulk kiritiladi (rivojlangan kapitalistik davlatlarda Asosiy fondlar o`rnigaaso-siy kapital tushunchasi qo`llaniladi).

• Asosiy fondlar o`z qiymatini tayyor mahsulotga asta-sekin, bir necha yillik i.ch. jarayonida qismlar bilan o`tkazadi, mahsulot sotilgach, korxonaga pul shaklida qaytib keladi (q. Amortizatsiya ajratmalari). Asosiy fondlar qiymat jihatidan korxonaga qo`yilgan pul bo`lsa, moddiy jihatdan bino, inshootlar, mashina-uskuna va b.dan iborat. Asosiy fondlar ning qiymat ifodasi buxgalteriya balansida asosiy vosita deb yurtiladi. I.ch. da tutgan o`rniga qarab Asosiy fondlar asosiy ishlab chiqarish Va asosiy noishlab chiqarish fondlariga bo`linadi. Asosiy ishlab chiqarish fondlariishlab chiqarish Jarayonida mahsulotlar yaratishda qatnashadi.

• Ular tarmoqlararo taqsimlanishi jihatidan sanoat, qurilish, transport, qishloq xo`jaligi fondlaridan iborat bo`ladi, texnologik jihatdan aktiv va passiv fondlarga bo`linadi. Aktiv fondlar mahsulot yaratishda bevosita qatnashuvchi mehnat qurollaridan, passiv fondlar ishlab chiqarishning moddiy sharoiti bo`lgan qurilmalar, binolar, inshootlar, omborlar va b.dan iborat.

• Moddiy-natural tarkibiga ko`ra Asosiy fondlar quyidagi guruxlarga ajratiladi: binolar, inshootlar; uzatma qurilmalar; quvvat mashinalari va jihozlari; ish mashinalari va jihozlari; transport vositalari; ishlab chiqarish va xo`jalik inventari; ulov va mahsuldor chorva; mevali bog`lar va daraxtlar; yerlarni yaxshilashga sarflangan kapital xarajatlar. Asosiy noishlabchiqarishfondlariga uy-joy binolari, maktablar, klublar, davolash muassasalari va b. kiradi. Q. x.korxonalarida Asosiy fondlar balansida irrigasiya-melioratsiya fondlari qiymati alohida bandda ko`rsatiladi (ular inshootlar tarkibida hisobga kiritiladi).

Xo`jaliklarning Asosiy fondlar i • Xo`jaliklarning Asosiy fondlar buxgalteriya hisobida 01 raqamli hisobvaraqda qayd etiladi, natural hamda qiymat ko`rsatkichlarida hisobga olinadi. Natural ko`rsatkichlar (donasi, Vt hisobidagi quvvat, m2 hisobidagi sathi va b.) Asosiy fondlarning sifat va miqdori tarkibi, xo`jaliklarning ishlab chiqarish imkoniyatlari, sotib olingan texnika yoki bino, inshootning qurilgan vaqti haqida tasavvur beradi.

Fondni tashkil etish manbalari quyidagilardir • Fondni tashkil etish manbalari quyidagilardir: • Korxona va tashkilotlarning sug`urta to’lovlari, davlat byudjet mablag`lari, dam olish uylari va sanatoriyalarga putyovkalardan tushadigan mablag`lar, ijtimoiy sug`urta chiziqlari bo’yicha to’lovlar, boshqa daromadlar. Korxonalar sug`urta badallari miqdori o’rnatilgan foizning ishchi va xodimlar ish haqi fondiga nisbati orqali aniqlanadi. Sug`urta badallari rag`batlantirishning ko’plab ko’rinishlaridan to’lanadi, bularga, ishchilar uchun asosiy ish haqi to’lovlar: dam olish kunida va bayram kunlardagi mehnat uchun to’lovlar kiradi. Ijtimoiy sug`urtadan badallar asosiy ishlab chiqarish xarajatlariga qo’shiladi (etmagan mablag`lar davlat byudjetidan to’lanadi).

Nafaqa fondi • Nafaqa fondi (NF) — bu mablag`lar davlat byudjeti tarkibiga kiritiladigan, mustaqil moliya bank tizimiga ega bo’lgan nafaqa ta’minoti fondining davlat boshqaruv organidir. • NF asosiy vazifalari: • — nafaqa va bolalar uchun to’lovlarni to’lash uchun mablag`larni maqsadli yig`ish va akkumulyastiyalash hamda ularni moliyalashni tashkil etish; • - tijorat faoliyatini o’z-o’zini moliyalash tamoyili asosida fondning, mablag`larini qayta ishlatishni kengaytirish;

NF mablag`lari uning byudjetida yig`iladi va shakllanishning quyidagi manbalariga ega: • Mulkchilik shaklidan qat’i nazar korxonalar, tashkilotlar, muassasalar va jamoa tashkilotlari, ya’ni ish beruvchilarning sug`urta badallari; • Individual faoliyat yurituvchi fuqarolardan sug`urta badallari; • Fuqarolarning majburiy sug`urta badallari; • Aholining bandlik davlat fondi orqali ishsizlarga uzoq muddatli nafaqa ta’minlash bilan bog`liq bo’lgan mablag`larni nafaqa fondi orqali qoplash; • Tijorat moliyaviy — kredit operastiyalaridan daromad.

Aholi bandligi davlat fondi • Mulkchilik shaklidan qat’i nazar barcha ish beruvchilarning majburiy ajratmalari; • Ishchilarning ish haqidan olinadigan soliqlarning umumiy summasidan tashqari majburiy sug`urta badallari; • Respublika mahalliy byudjet mablag`lari.

Asosiy fondlar qiymati joriy narxlarda yoki qiyosiy narxlarda hisoblanadi • Asosiy fondlar qiymati joriy narxlarda yoki qiyosiy narxlarda hisoblanadi. Hisobga olish asosiy vositalarning barcha ko`rinishlarini turlar bo`yicha taqqoslashga, ularning jami qiymatini, ulardagi yangi tayyor mahsulotga o`tadigan eskirish darajasini aniqlashga imkon beradi. Asosiy fondlar real miqdori mamlakatning iqgisodiy salohiyatini, ishlab chiqarish quvvatini ko`rsatadi. O`zbekiston Respublikasi xalq xo`jaligi barcha tarmoqlarining asosiy ishlab chiqarish fondlari amaldagi (joriy) narxlarda 1993 yilda 19218,1 mlrd. so`mni tashkil etgan.

O'xshashlar

Moliya bozorining texnik tahlili

Korxonaning asosiy va aylanma fondlaridan foydalanish tahlili

Ilg'or ishlab chiqarish texnologiyalar va ilmiy texnik mashg`ulotda talab tahlili

Yer-suv resurslari va ulardan foydalanish masalalari

Asosiy vositalar va ulardan unumli foydalanishning ahamiyati