Kompyuter tarmoqlari haqida - Informatika va AT - Slaydlar

Kompyuter tarmoqlari haqida

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

472 KB

Ko'chirib olish

Reja:Reja: 1.Lokal (mahalliy) tarmoqlar1.Lokal (mahalliy) tarmoqlar 2.Mintaqaviy tarmoqlar2.Mintaqaviy tarmoqlar 3.Global tarmoqlar3.Global tarmoqlarKOMPYUTER TARMOQLARI HAQIDA WWW.ARXIV.UZ

KOMPYUTERLARNING O‘ZARO TURLI MA’LUMOTLAR, DASTURLAR ALMASHISH MAQSADIDA BIRLASHTIRILISHI KOMPYUTER TARMOQLARI DEYILADI. KOMPYUTERLAR UCHUN TARMOQQA ULANGAN HOLDA FYDALANISHNING AFZALLIKLARI BOR. MASALAN: KOMPYUTER TARMOG‘IGA ULANGAN BIR PRINTERNI BARCHA FOYDALANUVCHILAR BIRGALIKDA ISHLATISHI, BIROR TASHKILOTDA HISOBOTNI TEZ TAYYORLASH UCHUN UNI BO‘LIMLARGA BO‘LIB HAR BIR BO‘LAGINI ALOHIDA XONALARDA JOYLASHGAN TARMOQ KOMPYUTERLARIDA TAYYORLASH MUMKIN. FAYLLAR, KATALOGLAR, PRINTER, DISKLARDAN TARMOQ ORQALI FOYDALANISH MUMKIN. KOMPYUTER TARMOQLARI ASOSAN 3 TA TURGA BO‘LINADI : WWW.ARXIV.UZ

LOKAL ( MAHALLIY ) TARMOQLAR • Kompyuterlarning fizik jixatdan birlashtirilishi, ya’ni simlar bilan ulanishi tarmoqning o‘zidan o‘zi ishlayveradi degani emas. • Hozirgi kunda ishlayotgan Windows operatsion sistemasi tarkibida mahalliy tarmoqda ishlash imkoniyatini beruvchi dasturlar mavjud. • Mahalliy (lokal) kompyuter tarmog‘i tushunchasi nisbiy tushunchadir. Bunday deyishimizga sabab, kompyuterlar bir sinf xonasi, bino, tashkilot yoki bir qancha filiallardan iborat bo‘lgan tashkilot doirasida komyuter tarmoqlari tashkil qilish mumkin. • Shuning uchun ham ba’zan 500 metrgacha bo‘lgan masofada birlashtirilgan kompyuterlar tarmog‘i mahalliy tarmoq deb ataladi. • Bunda bir korxona yoki unga yaqin binolardagi kompyuterlarni bog‘laydi. WWW.ARXIV.UZ

MAHALLIY TARMOQ YARATISHDAN MAQSAD TASHKILOTLAR, OLIY O‘QUV YURTLARIDA KOMPYUTER PARKI TASHKIL ETISH VA UNING RESURSLARIDAN TEJAMLI FOYDALANISHDIR. MAHALLIY TARMOQ-MAXSUS SIMLAR BILAN BIRLASHTIRILGAN KOMPYUTER, KOMMUNIKATSIYA QURILMALARINING BIRGALIKDA FOYDALANISH MAQSADIDA BIRIKTIRILISHIDIR. SIM SIFATIDA QALIN KOAKSIAL (ODDIY ANTENNA KABELLARIGA O‘XSHASH) VA INGICHKA O‘RALGAN JUFTLIK (BITAYA PARA) DEB ATALUVCHI OPTIK TOLA SIMLARI ISHLATILADI. KOAKSIAL SIM 4 QATLAMDAN IBORAT BO‘LIB UNING ENG INCHKI QATLAMI METALL SIMDAN IBORAT. BU IZOLYASIYA BILAN O‘RALGAN BO‘LIB, U 2-QATLAMNI TASHKIL QILADI. 3 QATLAM IZOLYATSIYASI YUPQA METALL EKRAN BILAN QOPLANGAN BO‘LADI. 4-QATLAMI ESA UNING OXIRGI IZOLYATSIYASI HISOBLANADI. METALL EKRAN EGILUVCHAN O‘QI ICHKI METALL SIM EGILUVCHAN O‘QI BILAN KETMA-KET TUSHADI. SHUNING YCHUN HAM KOAKSIAL SIM DEYILADI. WWW.ARXIV.UZ

KEYINGI PAYTDA KOAKSIAL SIMLARNING O‘RNIGA OPTIK TOLA (VITAYA PARA) ISHLATILIB KELMOQDA. UNING ASOSIY AFZALLIGI, KATTA KENGLIKDA ISHCHI CHASTOTALARIGA EGALIGI, KATTA HAJMDAGI MA’LUMOTLAR OQIMINI YUQORI TEZLIKDA UZATISH MUMKINLIGIDIR. BU ESA YUQORI TEZLIK BILAN ISHLAYDIGAN MAHALLIY TARMOQLARNI YARATISH IMKONINI BERADI. OPTIK TOLALI (VITAYA PARA) SIMLAR DEYILISHIGA ASOSIY SABAB, YORUG‘LIK QUVVATIDAN TOLALAR ORQALI BOSHQA ENERGIYA TURIGA AYLANTIRILISHIDIR. OPTIK TOLALI SIMLAR MAGISTRAL (TEZ ISHLAYDIGAN) KANALLARDA MA’LUMOTLARNI YUQORI ISHONCH BILAN O‘ZATILISHINI TA’MINLASH UCHUN ISHLATILADI. WWW.ARXIV.UZ

MINTAQAVIY TARMOQLAR. • Uncha katta bo‘lmagan davlatlar, undagi shaharlar yoki viloyatlardagi foydalanuvchilarni birlashtiradi. Aloqa kanali sifatida telefon tarmoqlaridan foydalaniladi. Tarmoqqa ulangan ob’ektlar orasidagi masofa 10 km dan 1000 km gacha bo‘lishi mumkin. 1965 yil Nelson gipermatn so‘zini qo‘lladi. Van Dam va boshqalar 1967 yilda gipermatn taxrirlovchisini to‘zib chiqdi. Nelson 1987 yil ma’lumotlarning gipermatn taxrirlovchisini to‘zib chiqadi. Jeneva TCERN (CERN) da ishlovchi fizik Tim Bernes Li 1990 yil gipermatnli loyixani taklif etadi. Bu loyixa fizik olimlarga Internet orqali tadqiqot natijalarini o‘zaro almashish imkonini berar edi. Shunday qilib, Halqaro axborot tarmog’i - World Wide Web (WWW) ga poydevor qo‘yildi. WWW.ARXIV.UZ

GLOBAL TARMOQ STRUKTURASI. • Umumiy holatlarda global tarmoq kompyuterlar va terminallar ulangan aloqa tarmoqchasini ulaydi. Lokal tarmoqqa birlashgan kompyuterlarni ulashga ruxsat beradi. Aloqa tarmoqchasi ma’lumotlarni uzatish kanali va kommunikatsiya uzellaridan iborat. Mijoz-foydalanuvchilar ishlaydigan kompyuter ishchi stantsiyalar deb yuritiladi. Foydalanuvchilar taqdim etadigan tarmoq resurslari manbai serverlar deb yuritiladi. Serverlar-tarmoq bo‘ylab axborotni tez uzatish uchun, axborotni dasturiy ta’minot yordamida turli vazifalarni bajaruvchi kompyuterlardir. Bu uzellar aloqa tarmog’ining ishlash samaradorligini ta’minlaydi. Ko‘rib chiqilgan tarmoq uzelli hisoblanadi va global tarmoqda qo‘llaniladi. WWW.ARXIV.UZ

INTERNET - GLOBAL KOMPYUTER TARMOG’INING PAYDO BO‘LISH TARIXI • 1957 yil ARPA (Advanced Research Projects Agency) tashkiloti to‘zildi. 60-yillar oxirida DARPA (Defense Advanced Research Project Agency) ARPANet tajriba tarmog’ini tashkil etish haqida qaror qabul qildi. Ilk bor tarmoq 1972 yilda namoyish etildi. U 40 ta kompyuterdan iborat bo‘lib, asosiy to‘zilish printsipi tarmoqdagi barcha kompyuterlarning teng huquqli bo‘lishi edi. 1975 yil ARPANet tajriba tarmog’i maqomini harakatdagi (amaliy) tarmoq maqomiga o‘zgartirdi. 80-yillar boshida tarmoqda mashinalarning o‘zaro ta’sir protokollari standartlashtirildi. Boshlang’ich variant TCP/IP (Transfer Control Protocol/Internet Protocol). BBN kompaniyasi bilan shartnoma to‘zildi, bu esa TCP/IP ni UNIX OT safiga kiritdi. 1983 yilda-Internet tashkil etildi. ARPANet 2 ta qismga bo‘lindi: MILNet va ARPANet, ularga NSFNet va boshqa tarmoqlar ulandi. 1989 yil - ARPANet mustaqil almashish imkonini yaratdi. Biroq bir necha yil ilgari uning resurslariga faqat faylga murojaat qilishga muljallangan dasturiy ta’minot yordamidagina kirish mumkin edi . WWW.ARXIV.UZ

• Internetning statistik ma’lumotlari quyidagicha: • 1981 y. - Internet ga 213 ta kompyuter ulangan; • 1983 y. - Internet ga 562 ta kompyuter ulangan; • 1986 y. - 5089 ta kompyuter ulandi; • 1992 y. - 727000 kompyuter ulandi; • 1995 y. - 20-40 million kompyuter birlashdi; • 2000 y - 70 millionga yaqin; • 2005 y - 90 million • 2010 y - 150 milliondan oshiq kompyuterlarning ulanishi kutilmoqda. WWW.ARXIV.UZ

INTERNETGA ULANISH UCHUN ASOSAN QUYIDAGI JIHOZLAR TALAB QILINADI: -TASHQI MODEM UCHUN KETMA-KET PORTGA EGA BO‘LGAN KOMPYUTER; -TELEFON; -MODEM; -KOMMUNIKATSION DASTURLAR; -SLIP YOKI PPP QAYDNOMALAR DASTURIY TA’MINOTI; -INTERNET PROVAYDERIDA (INTERNET HIZMATINI KO‘RSATUVCHI TASHKILOT) ALMASHISH QAYDNOMASI (SLIP YOKI PPP); -RO‘YXATDAN O‘TKAZISH PPP-POINT TO POINT PROTOCOL) (NUQTAMA-NUQTA QAYDNOMA). WWW.ARXIV.UZ

1. M.ARIPOV, A.HAYDAROV «INFORMATIKA ASOSLARI» TOSHKENT, O‘QITUVCHI –2002 Y. 2. A.A.ABDUQODIROV, A.G‘.HAYITOV, R.R.YULDOSHEV «AXBOROT TEXNOLO- GIYALARI» , TOSHKENT –2002 Y. 3. KENIN «IBM PC DLYA POLZOV А TELEY», MOSKV А –1997 G. (RUS TILIDA). 4. M.ARIPOV «INTERNET VA ELEKTRON POCHTA ASOSLARI» TOSHKENT –2000 Y. 5. Q.M.KARIMOV, B.N.MURADULLAEV «INFORMATIKA VA HISOBLASH TEXNIKASI ASOSLARI FANI BO‘YICHA LABORATORIYA ISHLARI» (USLUBIY KO‘RSATMA), QARSHI –2003 Y. • Adabiyotlar WWW.ARXIV.UZ

O'xshashlar

Axborotlarni jo’natish mahalliy va global kompyuter tarmoqlari

Kompyuter viruslari va antivirus dasturlari haqida ma'lumot

Kompyuter viruslari

Kompyuter xotiralari

Kompyuter arxitekturasi