Komputer qurilmalari 2

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1904.5 KB

Ko'chirib olish

Komputer Komputer qurilmalariqurilmalari

Reja:  Mikroprotcessor.  Operativ xotira.  Klaviatura  Disketalar  Monitor.

Mikroprotcessor.Mikroprotcessor. Mikroprotcessor programmalarning ishlashini ta`minlaydi va kompyuterning Mikroprotcessor programmalarning ishlashini ta`minlaydi va kompyuterning boshbosh qq a a qq urilmalari ishini boshurilmalari ishini bosh qq aradi. U kompyuterning tezligini ta`minlaydi.aradi. U kompyuterning tezligini ta`minlaydi. IBM PC kompyuterlarida odatda Intel firmasi va unga muvofiq boshqa IBM PC kompyuterlarida odatda Intel firmasi va unga muvofiq boshqa firmalarning mikroprotcessorlari o’rnatiladi.firmalarning mikroprotcessorlari o’rnatiladi. Kompyuterlar mikroprotcessor turlari bilan farKompyuterlar mikroprotcessor turlari bilan far qq lanadi.lanadi. Mikroprotcessorlarning Intel - 8088, 80386, 80286, 80386 Sx, 80486, Pentium Mikroprotcessorlarning Intel - 8088, 80386, 80286, 80386 Sx, 80486, Pentium kabi turlari mavjud.kabi turlari mavjud. Dastlabki kompyuterlar Intel - 8088 asosida Dastlabki kompyuterlar Intel - 8088 asosida qq urilgan burilgan b o’o’ lib, ularning ishlash lib, ularning ishlash tezligi juda sekin edi.tezligi juda sekin edi. Intel - 80286, 80386 mikroprotcessorlari Intel - 80286, 80386 mikroprotcessorlari hh am keyingi turlarga nisbatan tezligi am keyingi turlarga nisbatan tezligi sustligi sababli sustligi sababli hh ozirgi kunda ishlab chiozirgi kunda ishlab chi qq arilmayapti.arilmayapti. 1993 yildan boshlab Intel - Pentium asosidagi Pentium Pro mikroprotcessori 1993 yildan boshlab Intel - Pentium asosidagi Pentium Pro mikroprotcessori o’o’ rnatilgan kmpyuterlar rnatilgan kmpyuterlar hh am sotila boshlandi. am sotila boshlandi. Pentium Pro ning amallarni Pentium Pro ning amallarni bajarish chastotasi 150 Mgtc bo’lib, uning Pentium- ga nisbatan ishlash tezligi bajarish chastotasi 150 Mgtc bo’lib, uning Pentium- ga nisbatan ishlash tezligi 40% ga ko’proqdir.40% ga ko’proqdir.

• 1991 yildan boshlab IBM, 1991 yildan boshlab IBM, MOTOROLA, Fire Power va MOTOROLA, Fire Power va boshqa firmalar birgalikda Power boshqa firmalar birgalikda Power PC mikroprotcessorini ishlab PC mikroprotcessorini ishlab chiqishga kirishdi va bu borada chiqishga kirishdi va bu borada muvaffaqiyatga erishdi. Shunday muvaffaqiyatga erishdi. Shunday bo’lsada, Pentium narxining bo’lsada, Pentium narxining arzonligi va ko’pgina arzonligi va ko’pgina imkoniyatlari bilan imkoniyatlari bilan foydalanuvchilarni o’ziga ko’proq foydalanuvchilarni o’ziga ko’proq jalb qilmokda.jalb qilmokda. • NOTEBOOK lar 120 MGtc li NOTEBOOK lar 120 MGtc li Pentium mikroprotcessorlari Pentium mikroprotcessorlari asosida ishlamoqda.asosida ishlamoqda. • Pentium mikroprotcessorlaridan Pentium mikroprotcessorlaridan murakkab hisoblar va tasvirlar murakkab hisoblar va tasvirlar uchun foydalangan maqsadga uchun foydalangan maqsadga muvofiq. Oddiy ishlar uchun esa muvofiq. Oddiy ishlar uchun esa mikroprotcessorlarning dastlabki mikroprotcessorlarning dastlabki turlaridan foydalanish mumkin.turlaridan foydalanish mumkin.

Operativ xotira.Operativ xotira.  Operativ xotira o’zida Operativ xotira o’zida kompyuterda ishlayotgan kompyuterda ishlayotgan programma va ma`lumotlarni programma va ma`lumotlarni saqlaydi. Ma`lumotlar doimiy saqlaydi. Ma`lumotlar doimiy xotiradan operativ xotiraga xotiradan operativ xotiraga ko’chiriladi, olingan natijalar zarur ko’chiriladi, olingan natijalar zarur holda diskka qayta yoziladi.holda diskka qayta yoziladi.  Odatda Intel-8088 protcessorli Odatda Intel-8088 protcessorli shaxsiy kompyuter 1 Mbayt shaxsiy kompyuter 1 Mbayt hajmdagi operativ xotiraga ega. hajmdagi operativ xotiraga ega. Intel-80286 5 Mbayt, Intel-80386 16 Intel-80286 5 Mbayt, Intel-80386 16 Mbaytgacha operativ xotira bilan Mbaytgacha operativ xotira bilan ishlaydi.ishlaydi.

KlaviaturaKlaviatura  IBM PC klaviaturasi foidalanuvchi tomonidan ma`lumotlarni kompyuterga IBM PC klaviaturasi foidalanuvchi tomonidan ma`lumotlarni kompyuterga kiritishga mo’ljallangan qurilmadir. Tugmachalar soni va joylashishi turli xil kiritishga mo’ljallangan qurilmadir. Tugmachalar soni va joylashishi turli xil kompyuterlarda har xil bo’lishi mumkin,lekin ularning vazifasi o’zgarmaydi. kompyuterlarda har xil bo’lishi mumkin,lekin ularning vazifasi o’zgarmaydi. IBM PC klaviaturalari 2 xilda ishlab chiqariladi: kichik - 83 ta va katta - 101 IBM PC klaviaturalari 2 xilda ishlab chiqariladi: kichik - 83 ta va katta - 101 ta tugmachaga ega bo’lgan klaviaturalar. Katta klaviatura ishlashga juda ta tugmachaga ega bo’lgan klaviaturalar. Katta klaviatura ishlashga juda qulay.qulay.  Katta harflarni hamda yuqori registrdagi belgilarni kiritish uchun [SHIFT] Katta harflarni hamda yuqori registrdagi belgilarni kiritish uchun [SHIFT] tugmachasidan foydalanish mumkin. tugmachasidan foydalanish mumkin. Masalan, kichik "a" Masalan, kichik "a" hh arfini kiritish arfini kiritish uchun "A" tasvirlangan tugmacha bosiladi. Katta "A" uchun "A" tasvirlangan tugmacha bosiladi. Katta "A" hh arfini kiritish uchun arfini kiritish uchun [shift] tugmachasini bosgan [shift] tugmachasini bosgan hh olda,"A" tugmachasini bosish kerak. [Caps olda,"A" tugmachasini bosish kerak. [Caps Lock]-tugmachasi bosh Lock]-tugmachasi bosh hh arflarda ishlashni ta`minlaydi.arflarda ishlashni ta`minlaydi. Bosh harfli Bosh harfli matlarni kiritishda bu juda qulaydir. [Caps Losk] takror bosilsa, bosh matlarni kiritishda bu juda qulaydir. [Caps Losk] takror bosilsa, bosh harflarda ishlash rejimi bekor qilinadi.harflarda ishlash rejimi bekor qilinadi.  [CAPS LOCK] rejimida [Shift] tugmachasi kichik harflar rejimini beradi.[CAPS LOCK] rejimida [Shift] tugmachasi kichik harflar rejimini beradi.  IBM PC kompyuterlarida boshqa alifboga o’tishni maxsus klaviatura IBM PC kompyuterlarida boshqa alifboga o’tishni maxsus klaviatura drayverlari (kiritish-chiqarishni boshqaruvchi programmalar)bajaradi.drayverlari (kiritish-chiqarishni boshqaruvchi programmalar)bajaradi.  Bu programma odatda kompyuter ish boshlash jarayonida qo’yiladi va Bu programma odatda kompyuter ish boshlash jarayonida qo’yiladi va operativ xotirada joylashgan bo’ladi. Bu programmaning vazifasi operativ xotirada joylashgan bo’ladi. Bu programmaning vazifasi klaviaturadagi tugmachalar bosilishini qayd qilish va mos belgilarni klaviaturadagi tugmachalar bosilishini qayd qilish va mos belgilarni operatcion sistemaga uzatishdan iborat.operatcion sistemaga uzatishdan iborat.

 Disketalar malumotlarni bir kompyuterdan ikkinchisiga o’kazish va Disketalar malumotlarni bir kompyuterdan ikkinchisiga o’kazish va malumotlarni saqash uchun ishlatiladi. Asosan 5,25 va 3,5 dyuymli malumotlarni saqash uchun ishlatiladi. Asosan 5,25 va 3,5 dyuymli disketalardan foydalaniladi. 5,25 (133 mm) dyuymli disketalar disketalardan foydalaniladi. 5,25 (133 mm) dyuymli disketalar hajmiga ko’ra turlicha bo’ladi: 180,360 (Double Side/Double Density, hajmiga ko’ra turlicha bo’ladi: 180,360 (Double Side/Double Density, DS/DD) Kbayt va 1,2 (Double Side/High Density, DS/HD), 2 Mbayt. 1,2 DS/DD) Kbayt va 1,2 (Double Side/High Density, DS/HD), 2 Mbayt. 1,2 Mbaytli disketalar maxsus magnit qoplamaga ega. Shuning uchun Mbaytli disketalar maxsus magnit qoplamaga ega. Shuning uchun ularni 360 Kbaytli disklarni o’qish qurilmasida qo’ish mumkin emas. ularni 360 Kbaytli disklarni o’qish qurilmasida qo’ish mumkin emas. Ular maxsus disk o’qish qurilmasida qo’yiladi. Ular 360 Kbaytli Ular maxsus disk o’qish qurilmasida qo’yiladi. Ular 360 Kbaytli disketalarni ham o’qiy oladi. 360 Kbaytli disketalar ichki tirqishida disketalarni ham o’qiy oladi. 360 Kbaytli disketalar ichki tirqishida qora tusdagi xalqachaga ega. 3.5 dyuymli (89 mm) disketalar hajmi qora tusdagi xalqachaga ega. 3.5 dyuymli (89 mm) disketalar hajmi 0.72, 1.44, 2 va 2.88 Mbayt. Ular ishonchliroq, chunki qattik 0.72, 1.44, 2 va 2.88 Mbayt. Ular ishonchliroq, chunki qattik plastmass qobiљ ichida joylashgan. Xozirgi kunda 3.5 dyuymli plastmass qobiљ ichida joylashgan. Xozirgi kunda 3.5 dyuymli disketalar kengrok tarqatilgan. 5.25 dyuymli disketalarning maxsus disketalar kengrok tarqatilgan. 5.25 dyuymli disketalarning maxsus himoya tirqishi bor, agar u berkitilsa, disketaga malumot yozish himoya tirqishi bor, agar u berkitilsa, disketaga malumot yozish mumkin bo’lmaydi. 3.5 dyuymli disketalarda bu vazifani disketa mumkin bo’lmaydi. 3.5 dyuymli disketalarda bu vazifani disketa pastki chap qismida joylashgan maxsus tugmacha bajaradi. 360 pastki chap qismida joylashgan maxsus tugmacha bajaradi. 360 Kbaytli disketa 2 intervalda bosilgan 200 betli malumotni saqlashi Kbaytli disketa 2 intervalda bosilgan 200 betli malumotni saqlashi mumkin. 5.25 dyuymli disketalarni ehtiyotlik bilan ishlatish lozim, mumkin. 5.25 dyuymli disketalarni ehtiyotlik bilan ishlatish lozim, ochiq qismlariga qo’l tekkizmaslik maxsus konvertlarga saqlanishi ochiq qismlariga qo’l tekkizmaslik maxsus konvertlarga saqlanishi zarur. Programmalar kundan-kunga murakkablashishi va hajmi zarur. Programmalar kundan-kunga murakkablashishi va hajmi oshishi bilan ularni saqlash uchun maxsus disketlar yaratilish oshishi bilan ularni saqlash uchun maxsus disketlar yaratilish zarurati tug’iladi. Shuning uchun lazerli CD-ROM disklari yaratildi. zarurati tug’iladi. Shuning uchun lazerli CD-ROM disklari yaratildi. Ularning hajmi 650 Mbaytgacha. Hozirgi kunda ular katta hajmdagi Ularning hajmi 650 Mbaytgacha. Hozirgi kunda ular katta hajmdagi programmalarni, video va entciklopedik malumotlarni saqlashda programmalarni, video va entciklopedik malumotlarni saqlashda keng qo’llanilmoqda.keng qo’llanilmoqda. DisketalarDisketalar

$Monitor.Monitor.  Shaxsiy kompyuterning monitori (displey) ekranga matnli va Shaxsiy kompyuterning monitori (displey) ekranga matnli va grafikli malumotlarni chigrafikli malumotlarni chi qq arish uchun xizmat arish uchun xizmat qq iladi. iladi. U ikki xil U ikki xil rejimda ishlashi mumkin: matnli va grafik.rejimda ishlashi mumkin: matnli va grafik.  Matnli rejimda displey ekrani shartli ravishda 80 ta ustun 25 Matnli rejimda displey ekrani shartli ravishda 80 ta ustun 25 satrga bo’linadi. Shu maydonning ixtiyoriy joyida belgilar satrga bo’linadi. Shu maydonning ixtiyoriy joyida belgilar tasvirlanadi.tasvirlanadi.  Bu belgilar katta va kichik lotin harflari, sonlar va yordamchi Bu belgilar katta va kichik lotin harflari, sonlar va yordamchi belgilar - ~ ! @ # $ % ^ & * ( ) - + = ; : \ { / } ? " bo’lishi mumkin.belgilar - ~ ! @ # $ % ^ & * ( ) - + = ; : \ { / } ? " bo’lishi mumkin.  Grafik rejimda ekranga matnli ma`lumotlardan tashqri rasm va Grafik rejimda ekranga matnli ma`lumotlardan tashqri rasm va grafik tasvirlar xam chiqriladi. Bunda belgi ixtiyoriy shrift va grafik tasvirlar xam chiqriladi. Bunda belgi ixtiyoriy shrift va o’lchamga ega bo’ladi. Bu rejimda ekran nuqtalar to’plamidan o’lchamga ega bo’ladi. Bu rejimda ekran nuqtalar to’plamidan iborat bo’ladi. Masalan, 640x200 imkoniyatli monitor ekranda iborat bo’ladi. Masalan, 640x200 imkoniyatli monitor ekranda gorizontaliga 640 va vertikaliga 200 nuqtani tasvirlaydi. gorizontaliga 640 va vertikaliga 200 nuqtani tasvirlaydi. Nuqtalar soni oshishi bilan tasvir sifati oshadi.Nuqtalar soni oshishi bilan tasvir sifati oshadi.  Quyidagi keng tarqalgan monitor turlari tafsilotlarini keltiramiz:Quyidagi keng tarqalgan monitor turlari tafsilotlarini keltiramiz:  1)MDA - oq-qora, matnli - 80x20,2 ta rang, grafikli - 640-200, 2 ta 1)MDA - oq-qora, matnli - 80x20,2 ta rang, grafikli - 640-200, 2 ta rangrang  2)CGA - rangli, matnli 80x25, 16ta rang, 320x200, 4ta rang, 2)CGA - rangli, matnli 80x25, 16ta rang, 320x200, 4ta rang, grafikli - 640x200, 2ta ranggrafikli - 640x200, 2ta rang  3)Hercules - oq-qora, matnli - 80x25 2ta rang, grafikli - 720x348 3)Hercules - oq-qora, matnli - 80x25 2ta rang, grafikli - 720x348 2 ta rang2 ta rang  4)EGA - rangli, matnli - 80x25; 16ta rang, 80x43; 16ta rang, 4)EGA - rangli, matnli - 80x25; 16ta rang, 80x43; 16ta rang, grafikli - 640x350; 16 ta ranggrafikli - 640x350; 16 ta rang  5)VGA - rangli, matnli - 80x25, 16ta rang, grafikli - 640x480, 16ta 5)VGA - rangli, matnli - 80x25, 16ta rang, grafikli - 640x480, 16ta rangrang  6)SVGA - rangli, matnli - 80x25, 16ta rang, grafikli - 800x600, 16 6)SVGA - rangli, matnli - 80x25, 16ta rang, grafikli - 800x600, 16 ta rangta rang  7)Hozirgi kunda IBM PC kompyuterlari asosan SVGA 7)Hozirgi kunda IBM PC kompyuterlari asosan SVGA monitorlari bilan, monitorlari bilan,$

O'xshashlar

Orgtexnikada komputer tizimlarining tutgan o`rni

Aloqa qurilmalari

EHMning pereferik qurilmalari

Shaxsiy kompiyuterlarning asosiy qurilmalari

Ma’lumotlarni xotirada saqlash qurilmalari