logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Informatika va AT
  4. E-mail va Internetdan foydalanish

E-mail va Internetdan foydalanish

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1898.5 KB
Ko'chirib olish
E-mail va Internetdan foydalanish E-mail imkoniyatlari, komyuterga o’rnatish shartlari, provayderlar, server www.arxiv.uz • Internet «sovu q urush » maxsuli xisoblanadi . Uning yarati-lishi yadro zarbalaridan kisman zararlanganda xam ishlay olishga mujallangan tajribaviy aloka sistemasi sifatida XX asrning 70- yillari boshlarida A Q SH Mudofaa vazirligi tomonidan ishlab chikarilgan ARPANet aloka tarmogi asos bulgan . ARPANet- buzilgan aloka buginlarini avtomatik ravishda aylanib utishga va tarmokdagi kompyuterlarga ma’lumot almashinishiga imkon yaratuvchi kommunikatsiyalar paketidir www.arxiv.uz • Internet - dunyo buylab joylashgan va yagona tarmokka birlash-tirilgan minglab kompyuter tarmoklarining majmuyidir. Internet da axborot almashish standart koidalar asosida amalga oshiriladi . Internet dagi ma’lumotlarni uzatish koidalari protokollar (masalan , TCP/IP – TRANSMISSION CONTROL PROTOCOL /INTERNET PROTOCOL ) deb ataladi . Kompyuterlarning axborotlarni telefon tarmoklari orkali yubora olishiga imkon beruvchi modem deb ataluvchi kurilmaning yaratilishi (1979 – yil Nayes kompaniyasi ) va rivojlanishi sababli fakatgina shaxsiy kompyuteri va telefoni bor millionlab kishilar tarmokning maxsus kurilmalarisiz xam Internet dan foydalana olish imkoniyatiga ega buladilar. www.arxiv.uz • 1992-93 – yillarda axborot texnologiyalarining rivojlanishi sababli tasviriy va tovushli axborotlarni olis masovlardan kiska vaktda uzatishning shunday imkoniyati yaratilganki, u World Wide Web deb nom olgan. • Internet deganda kupchilik World Wide Web (kiskacha , Web yoki WWW) ni tushunishadi . Aslida World wide Web Internet ning bir kismi bulib , xalkaro urgimchak turi ma’nosini anglatadi . World Wide Web multimedia (ras va matnli axborotlarni tovushli va xarakatdagi shakllardan iborat axborot bilan birlashtirish texnologiyasi) imkoniyatlariga ega bulgani uchun foydalanuvchilar e’tiborini juda tez kozondi. www.arxiv.uz www.arxiv.uz • World Wide Web ning yaratilishi 1989-yil SHvetsaridagi Yevropa Yadroviy Tadkikotlar Kengashining loyixasi asos buldi . Bu loyixaning maksadi Internet da axborot tarkatishning samarali usullarini izlash va uning okibatlarini kuzatishdan iborat edi .Xozirgi kunda World Wide Web Internet ning eng tez rivojlanayot-gan soxalaridan biri bulib koldi . • WWW da axborot maxsus saxifalarda , ya’ni Web-saxifa -larda joylashadi . Web – saxifadagi matn , rasm , tovush , videltasvir va xokazo kurinishidagi axborotlarni joy lashtirish mumkin . Bu esa uz navbatida reklama , tijorat , ta’lim va boshka kupgina soxa vakillariga bekiyos imkoniyatlar ochib berdi . Masalan juda kup kinostudiyalar uz maxsulotlarini reklama kilish uchun Web – saxifalar yaratishadi . Mazkur Web-saxifalarda asosan Yangi filmlar xakidagi ma’lumotlar bilan birga , shu filmlardan 1-2 dakikali parchalar aks etturiladi . WWW yaratilgknga kadar bunday imkogiyatlar fakat kinoteatrlar yoki televideniya orkaligina mumkin edi . www.arxiv.uz • Kinoteair va televideniya orkali namoyishlar belgilangan vaktga boglik bulsa , WWW dan xoxlagan kishi istalgan vaktda yangi filmlar xakida tulik ma’lumot olishi mumkin . • WWW ning ommalashuviga Yana bir omil gipermatn dir . Gipermatn Web-saxifaning biror kismiga yoki boshka Web-saxifa-ga boglikligini kursatuvchi ilova bulib , u Suz yoki rasm bulishi mumkin . Gipermatn yordamida Web-saxifaning kerakli kismiga yoki boshka Web-caxifaga tez va oson utish mumkin www.arxiv.uz www.arxiv.uz • Bita tashkilot yoki xususiy shaxsga tegishli va mazmuniga kura uzaro boglangan bir nechta Web-saxifalar majmuyi Web-sayt deyiladi . Web-sayt kitobga , Web-saxifani esa kitobning saxi-fasiga uxshatish mumkin . Web-saxifalar uzaro gipermatn yordamida boglanadi . Web-saytlar xam , Web-saxifalar xam Web-server deb ataluvchi Internet ga ulangan maxsus kompyuterlarda saklanadi va uz adresiga ega buladi .Bu adres URL deb ataladi . URL xamisha http:// yozuvdan boshlanadi . Sungra Web-saxifa joylashgan tarmok (provayder) adresi (masalan , www.zorro.uz), keyin Web-saxifa nomi(masalan, -rtm) yoziladi . SHunday kilib , misolda keltirilgan Web-saxifaning Internet dagi adresi • http://www.zorro.uz/~rtm • kurinishda buladi . www.arxiv.uz • Internet WWW xizmatidan foydalanish uchun xam maxsus dasturlar yaratilgan . Ular Web-brauzerlar (Browser) deb ataladi . Browser inglizcha suz bulib , kurishni ta’minlash , kursatish ma’nosini anglatadi . Birinchi Web-brauzer 1990-yil CERN (Evropa Yadroviy Tadkikotlar Kengashi ) xodimi Tim Berners-li tomonidan yaratildi . • Xozirgi kungacha juda kup Web-brauzerlar yaratilgan . Mosaic, Opera , AdWiper , Netscape Navigator , Netscape Communication , Microsoft Internet Explorer va Power Browser shular jumlasidan . SHulardan eng kup foydalaniladigani Netscape Communicator va Microsoft Internet Explorer dir. Microsoft firmasining Internet Explorer dasturini Windows operatsion sistemasi tarkibiga kiritilganligi bu brauzerning keng tarkalishiga sabab buldi . www.arxiv.uz Web-brauzerlarning asosiy vazifalari kuyidagilardan iborat : Web-saxifalarni xotiraga yuklash va kurish; Web-saxifani diska yozib kuyish (saklash); WWW dagi adresbuyicha Web-saxifani chikarish . Internet Explorer kompyuter xotirasiga yuklanganda ekranda kuyidagi kurinishdagi oyna ochiladi : www.arxiv.uz • Internet – bepoyon axborot ummoni . Axborotlar Internet da millionlab web-caxifalarda saklanadi . Bizga kerakli axborot saklanadigan web-saxifani topish uchun uning Internet dagi adresini bilish zarur . Ammo Internet soat sayin yangi axborotlar Bilan boyib boradi . SHuningdek , ba’zi eskirgan axborotlar Internet tarmogidan chikarib tashlanadi . Internet da kup kullaniladigan web-saxifalar adreslari maxsus spravochniklarda chop etib turiladi . Lekin ulardan tulik axborot olib bulmaydi . CHunki Internet dagi barcha web-saxifalar adreslarini chop etish uchun juda katta xajmli kitob kerak buladi . Bu kitob CHop etib tugatilmasidan Internet dagi bir kancha adreslar uzgarishi anik . Bu muammo maxsus Kidiruv tizim lari yaratilishi bilan osonlikcha xal etiladi www.arxiv.uz • Q idiruv tizimi – maxsus web-saxifa bulib , Internet tarmogidagi kerakli axborotni izlab topish uchun xizmat kiladi . • Xozirgi kunga kelib unlab kidiruv tizimlari yaratilgan . Ulardan kup kullaniladiganlari sifatida Rambler , Aport , Yahoo , Yandex , Google, Google.uz saxifalarini keltirish mumkin . Xar bir kidiruv tizimi Internet tarmogi uz adresiga ega www.arxiv.uz www.arxiv.uz • Masalan, yukorida sanab utilgan kidiruv tizimlari mos ravigda www.rambler.ru , www.yahoo.com adreslarga ega. Kidiruv tizimi web-brauzer orkali ishga tushiriladi, ya’ni brauzerning adreslar satriga kidiruv tizimining adresi kiritiladi. Kidiruv tizim-lari turli kurinishga ega bulgani bilan, ularning ishlashi deyarli bir xil. Ulardan foydalanishni Rambler kidiruv tizimi misolida kurib chikamiz www.arxiv.uz • Rambler ni ishga tushirish uchun , avval veb-brauzer ni ishga tushiramiz. Brauzerning adreslar satriga Rambler kidiruv tizimi-ning adresi - www.rambler.ru ni kiritib <Enter> klavishini bosamiz . Brauzer ma’lumotlar maydoniga Rambler kidiruv tizimining veb-saxifasi chikadi . Kerakli bulgan mavzu yoki kerakli maxsulotni nomi Kidiruv satriga kiritiladi va Kidiruv tugmasi bosiladi . Mavzu xama narsa bulishi mumkin masalan , biror bir musika kerak bulsa shu musikani nomi kiritiladi (masalan CHern i y BUMER) . Va biz kidirgan musika tugrisida ma’lumot yoki uni mr3 formati chikadi uni biz uz kompyuteringizga yuklab olishingiz mumkin www.arxiv.uz www.arxiv.uz • Xozirgi kunga kelib atrofimizdagi xama narsa va xodisalar rivojlanib bormokda . Masalan yakin yakingacha ommaviy bulgan xat yuborish xozirga kelib nokulay bulib bormokda. CHunki xatni yozib uni konvertga solishi , konvertni yelimlashi , uni pochta kutisiga olib borishi kerak buladi va bundan tashkari xat yubori- layotgan manzilni uzok yakinligiga karab u xat bir necha kunda yetib borishi mumkin www.arxiv.uz • Internet bu muammoni xam osonlik osonlikcha xal kilib berdi . Internet tizimining ajralmas kismi bulgan elektron pochta jadallik Bilan oddiy pochta urnini egallab bormokda . CHunki elektron pochta orkali yuborilgan xabar dunyoning istagan yeriga sanokli dakikalarda yetib boradi . Xozirgi kunda millionlab odamlar elektron pochta xizmatidan samarali foydalanmokda. Ularning soni kun sayin ortib bormokda . • Elektron pochta oddiy pochtaning asosiy kamchiligi – tezlik muammosini xal kilibgina kolmay , matn , turli chizmalar Bilan bir katorda tovushli va video xabarlar yuborish imkonini xam beradi. Elektron pochta foydalanuvchilari uz elektron adreslariga ega bulib, uni veb-saxifa adresidan oson ajratish mumkin. Elektron pochta adresida albatta “@” (kuchukcha) belgisi katnashadi. Masalan, Zorro1986@yandex.ru www.arxiv.uz www.arxiv.uz • Elektron pochta foydalanuvchisi (abonenti) bulish uchun , Internet tizimida anik elektron adresga ega bulgan “pochta kutisi”ga ega bulish lozim . Pochta kutisi – Internet tizimidagi maxsus server (provayderingiz kompyuteri) diskida siz uchun ajratilgan joy . Sizga elektron pochta orkali yuborilgan xabarlar , ularni kabul kilib olmaguningizgacha , xudi shu pochta kutisida saklanadi . Pochta kutisi va elektron adres bilan abonentlarni provayderlar ta’minlaydi . ammo elektron pochta xizmatidan foydalanish uchun shuning uzi yetarli emas .Pochta kutisidagi xabarlarni kabul kilib olish , xabar tayyorlash va uni elektron pochta orkali junatish kabi ishlarni bajarish uchun maxsus dasturlardan foydalaniladi . SHunday dasturlardan biri – Outlook Express dir. Bu dastur kulay interfeysga ega bulib , u bilan ishlash kiyinchilik tugdirmaydi . Outlook Express menyular satrida www.arxiv.uz www.arxiv.uz • «Fayl» • «Taxrir»(Pravka) • «Kurinish» (Vid) • «Servis» • «Xabar» (Soobщenie) • «Ma’lumot» (Spravka) menyulari joylashgan . • Uskunalar paneli yordamida bajariladigan asosiy amallar : • -Xabar xosil kilish • -Xabarga javob kaytarish • -Barcha xabarlarga javob kaytarish • -Kayta junatish • -CHop etish • -Uchirish • -Kabul kilish • -Topish. • Jildlar oynasi kuyidagilardan iborat : • -Kelganlar • -Junatilayotganlar • -Junatilganlar • -Uchirilganlar www.arxiv.uz • Sizga yuborilgan xabarlarni pochta kutisidan olish uchun uskunalar panelidagi Kabul kilish tugmasi bosiladi . Natijada sizga yuborilgan va pochta kutisida saklanayotgan xabarlar sizning kompyuteringizdagi Kelganlar jildiga kuchiriladi . kabul kilib olingan xabarlar pochta kutisidan uchirib yuboriladi . • Xabar xosil kilish uchun uskunalar panelidagi Xabar xosil kilish tugmasi bosiladi . Natijada ekranga “Xabar xosil kilish” lavxasi chikadi . Xat yozishda turli shrift va ulcham , belgi , rangi ,fon rangi , matnni saxifada joylashtirish usuli , rasm joylash va xokazo usullarni kullash mumkin. Xat junatishda Word dan xam foydalanish mumkin . www.arxiv.uz

O'xshashlar

Elektron pochta e mail
Internet asoslari
Internet texnikasi
Internetda axborot izlash
Axborotli olam muammolari va internet