Ma’muriy ishlarning sudga taalluqliligi va sudlovga tegishliligi - Huquqshunoslik - Slaydlar

Ma’muriy ishlarning sudga taalluqliligi va sudlovga tegishliligi

Yuklangan vaqt:

14.03.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

123.2587890625 KB

Ko'chirib olish

MA’MURIY ISHLARNING SUDGA TAALLUQLILIGI VA SUDLOVGA TEGISHLILIGI

МАВЗУ ДОИРАСИДА КЎРИБ ЧИҚИЛАДИГАН АСОСИЙ МАСАЛАЛАР: • Ma'muriy ishlarning sudga taalluqliligi • Ma'muriy ishlarning sudlovga tegishliligi • Sud amaliyoti tahlili va asosiy yondashuvlar

ZARURIY ADABIYOTLAR: • 1. Административное судопроизводство. Учебник для студентов высших учебных заведений по направлению «Юриспруденция» (специалист, бакалавр, магистр) / Под ред. В.В.Яркова. – М. Статут, 2016. – 560 с. • 2. Зеленцов А.Б., Кононов П.И., Стахов А.И. Административно-процессуальное право России. Учебник для бакалавриата и магистратуры. – М.: Издательство Юрайт, 2016.-341с. (книга доступна в ЭБС biblio- online.ru). • 3. Общее административное право: учебник в 2 ч. Часть 2: Административно-деликтное право (КоАП РФ). Административное судопроизводство (КАС РФ) / Под ред.Ю.Н.Старилова; Воронежский государственный университет. 2-е изд., пересмотр. и доп. –Воронеж: Издательский дом ВГУ, 2017.-820с. (стр. стр.162-171; 555-733). • 2.Хамедов И.А., Хван Л.Б., Цай И.М. Административное право Республики Узбекистан Общая часть. Учебник. – Т.: Konsauditinform-Nashr, 2012. – 591 с. • 3. Nematov J. Maʼmuriy huquq faniga kirish: qiyosiy-huquqiy tahlil. Oʼquv-uslubiy qoʼllanma/J.Nematov.– Т.: Top Image Media, 2020. – 130 b. • 4.Маъмурий ишлар бўйича суд амалиёти [Матн]: И.Алимов. –Тошкент: «Complex Print» нашриёти, 2019. – 196 б. • 5.Давлат органлари қарорлари, мансабдор шахсларнинг ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан маъмурий судларга шикоят қилиш тартиби [Матн]: амалий қўлланма / Ш.Саидов, М. Эргашев. – Тошкент: «Complex Print» нашриёти, 2019. – 180 б. 3

QO'SHIMCHA ADABIYOTLAR: • 6.Нематов Ж. Сайлов қонунчилигига оид суд ишларини юритишнинг ўзига хос хусусиятлари // Одил судлов журнали. – 2019. – № 11. – Б. 12–16. • 7.Нематов Ж. Фуқаронинг маъмурий судга шикоят қилиш ҳуқуқи чекланиши мумкинми (судловга тааллуқлиликнинг айрим жиҳатлари таҳлили) // Ҳуқуқий тадқиқотлар журнали. – 2020. – № S4. – Б. 212–224. • 8.Нематов Ж. Ўзбекистон маъмурий процедуралар қонунчилик асосларининг таҳлили (маъмурий актни суд амалиётида қўллаш мисолида)// Ҳуқуқий тадқиқотлар журнали. – 2019. – № 9. – Б. 60–69. • 9.Нематов Ж., Астанов Ш. Ўзбекистонда маъмурий ҳуқуқбузарлик тўғрисидаги ишларни судда кўришни ислоҳ қилиш масалалари // Ҳуқуқий тадқиқотлар журнали. – 2020. – № SI2. – Б. 359–364. 4

Sudga taalluqlilik Sudlovga tegishlilik

SUDGA TAALLUQLILIK fuqarolar va yuridik shaxslarning buzilgan yoki nizolashilayotgan huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish to'g'risidagi, ma'muriy va boshqa ommaviy huquqiy munosabatlardan kelib chiqadigan ishlar taalluqlidir bundan O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudiga, fuqarolik ishlari bo'yicha sudlarga, iqtisodiy sudlarga va harbiy sudlarga taalluqli ishlar mustasno

FPK 26-MODDA. ISHLARNING SUDGA TAALLUQLILIGI Fuqarolik ishlari bo'yicha sudga quyidagi ishlar taalluqlidir: 1) fuqarolik, oila, mehnat, uy-joy, yer to'g'risidagi va boshqa munosabatlardan yuzaga keladigan nizolar bo'yicha ishlar, agar taraflardan hech bo'lmaganda bittasi fuqaro bo'lsa, bundan qonunda shunday nizolarni hal qilish boshqa sudlarga yoki boshqa organlarga topshiriladigan hollar mustasno; 2) ushbu Kodeksning 293-moddasida sanab o'tilgan alohida tartibda yuritiladigan ishlar; 3) ushbu Kodeksning 18-bobida ko'rsatilgan va buyruq tartibida hal etiladigan ishlar; 4) hakamlik sudlarining hal qiluv qarorlari yuzasidan nizolashish to'g'risidagi va hakamlik sudlarining hal qiluv qarorlarini majburiy ijro etish uchun ijro varaqasi berish haqidagi ishlar; 5) chet davlat sudlarining hamda chet davlat hakamlik sudlarining (arbitrajlarining) hal qiluv qarorlarini tan olish va ijroga qaratish to'g'risidagi ishlar. 6) korxonalar, muassasalar, tashkilotlar, jamoat birlashmalarining ma'muriy va boshqa ommaviy huquqiy munosabatlardan yuzaga kelmaydigan qarorlari hamda ular mansabdor shaxslarining shunday harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan nizolashish to'g'risidagi ishlar.

IPK 25-MODDA. ISHLARNING SUDGA TAALLUQLILIGI Iqtisodiy sudga: • 1) iqtisodiyot sohasida yuridik shaxslar hamda yuridik shaxs tashkil etmagan holda tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirayotgan va yakka tartibdagi tadbirkor maqomini qonunda belgilangan tartibda olgan fuqarolar, shuningdek korporativ nizolar bo'yicha ishlar ko'rilayotganda taraflar bo'lgan fuqarolar (bundan buyon matnda fuqarolar deb yuritiladi) o'rtasidagi fuqaroviy, ma'muriy va boshqa huquqiy munosabatlardan yuzaga keladigan nizolarga doir ishlar; • 2) iqtisodiyot sohasida yuridik shaxslar va yakka tartibdagi tadbirkorlarning huquqlari yuzaga kelishi, o'zgarishi yoki bekor bo'lishi uchun ahamiyatga ega bo'lgan faktlarni aniqlash (bundan buyon matnda yuridik ahamiyatga ega bo'lgan faktlarni aniqlash deb yuritiladi) to'g'risidagi ishlar; • 3) bankrotlik to'g'risidagi ishlar; • 4) hakamlik muhokamasi bilan bog'liq ishlar; • 5) ushbu Kodeksning 30-moddasida ko'rsatilgan korporativ nizolar bo'yicha ishlar, bundan mehnatga oid nizolar mustasno; • 6) chet davlat sudlari va arbitrajlarining qarorlarini tan olish hamda ijro etishga qaratish to'g'risidagi ishlar taalluqlidir.

4-MODDA. KONSTITUTSIYAVIY SUDNING VAKOLATLARI Konstitutsiyaviy sud: • O'zbekiston Respublikasi qonunlarining va O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalari qarorlarining, O'zbekiston Respublikasi Prezidenti farmonlari, qarorlari va farmoyishlarining, hukumat, mahalliy davlat hokimiyati organlari qarorlarining, O'zbekiston Respublikasi davlatlararo shartnomaviy va boshqa majburiyatlarining O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga muvofiqligini aniqlaydi; • O'zbekiston Respublikasining Prezidenti tomonidan imzolanguniga qadar O'zbekiston Respublikasi konstitutsiyaviy qonunlarining, O'zbekiston Respublikasi xalqaro shartnomalarini ratifikatsiya qilish to'g'risidagi O'zbekiston Respublikasi qonunlarining O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga muvofiqligini aniqlaydi; • Qoraqalpog'iston Respublikasi Konstitutsiyasining O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga, Qoraqalpog'iston Respublikasi qonunlarining O'zbekiston Respublikasining qonunlariga muvofiqligi to'g'risida xulosa beradi;

4-MODDA. KONSTITUTSIYAVIY SUDNING VAKOLATLARI Konstitutsiyaviy sud: • O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va qonunlari normalariga sharh beradi; • O'zbekiston Respublikasi Oliy sudining muayyan ishda qo'llanilishi lozim bo'lgan normativ-huquqiy hujjatlarning O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga muvofiqligi to'g'risida sudlar tashabbusi bilan kiritilgan murojaatini ko'rib chiqadi; • konstitutsiyaviy sudlov ishlarini yuritish amaliyotini umumlashtirish natijalari yuzasidan har yili O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalariga va O'zbekiston Respublikasi Prezidentiga mamlakatdagi konstitutsiyaviy qonuniylikning holati to'g'risida axborot taqdim etadi; • O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va qonunlari bilan berilgan vakolati doirasida boshqa ishlarni ko'rib chiqadi. • 2017 yil 31 may, O'RQ-431-son

• “ SUDLAR TO'G‘RISIDA”GI QONUN 41-MODDA. HARBIY SUDLAR SUDLOVIGA TAALLUQLI ISHLAR O'zbekiston Respublikasi harbiy sudlari: • O'zbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligining, Davlat xavfsizlik xizmatining, O'zbekiston Respublikasi Prezidenti davlat xavfsizlik xizmatining, Milliy gvardiyasining, Favqulodda vaziyatlar vazirligining, Ichki ishlar vazirligi qo'shinlarining va qonun hujjatlariga muvofiq tashkil etiladigan boshqa harbiy tuzilmalarning harbiy xizmatchilari, shuningdek o'quv yig'inlarida bo'lgan vaqtda harbiy xizmatga majburlar tomonidan sodir etilgan jinoyatlar to'g'risidagi ishlarni; • harbiy qismlar, qo'shilmalar va birlashmalar, harbiy boshqaruv organlarining qo'mondonligiga nisbatan harbiy xizmatchilarning da'volari bo'yicha fuqarolik ishlarini va harbiy boshqaruv organlari hamda harbiy mansabdor shaxslarning harbiy xizmatchilarning huquq va erkinliklarini buzuvchi xatti-harakatlari (qarorlari) ustidan shikoyatlarni; • alohida holatlarga ko'ra sudlar faoliyat ko'rsatmayotgan joylarda barcha fuqarolik va jinoyat ishlarini; • davlat sirlariga taalluqli ishlarni; • qonun hujjatlariga muvofiq boshqa ishlarni ko'radi.

MA'MURIY AKT – MARKAZIY TUSHUNCHA Ma'muriy akt — ma'muriy organning ommaviy huquqiy munosabatlarni yuzaga keltirishga, o'zgartirishga yoki tugatishga qaratilgan hamda ayrim jismoniy yoki yuridik shaxslar uchun yoxud muayyan xususiy belgilariga ko'ra ajratiladigan shaxslar guruhi uchun muayyan huquqiy oqibatlar keltirib chiqaruvchi ta'sir chorasi

MA'.AKT ELEMENTLARI ma'.organ Hokimiyat vakolatim avjud Ommaviy- huquqiy munosabatlar da huquqiy oqibat Individual tashqi

MA'MURIY-HUQUQIY MUNOSABAT Davlat boshqaruvi organi (ma'muriy organ) Xususiy shaxs (jismoniy va yuridik shaxs) Huquq normasi mavjudligi Huquq va majburiyatning mutanosib mavjudligi

MA'MURIY-HUQUQIY MUNOSABAT Bir tomonlamalik Qonunga muvofiq amalga oshirilishi va xatti-harakatda erkin tanlovning mavjud emasligi hokimiyat vakolati/ommaviy boshqaruv(ma'murchilik)

Ma'.akt qabul qilinishi qoidalari (52-55 m) shikoyat qilish alohida tartibi Ijro talablari prinsiplarga amal qilish (5-19 m MTTtQ) Ma'.akt rekvizitlari va asoslantirish Ma'.akt kuchga kirishi manfaatdor shaxsga o'zining huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlari buzilganligi to'g'risida ma'lum bo'lgan paytdan e'tiboran uch oy ichida (186-m MSYUK)

SUDLOVGA TEGISHLILIK Sudga taalluqli ishlar tuman (shahar) ma'muriy sudlari tomonidan ko'riladi, bundan Qoraqalpog'iston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahar ma'muriy sudi va O'zbekiston Respublikasi Oliy sudi sudloviga tegishli ishlar mustasno. Qoraqalpog'iston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahar ma'muriy sudi birinchi instantsiya sudi sifatida davlat siri bilan bog'liq bo'lgan ishlarni ko'radi.

O'zbekiston Respublikasi Oliy sudi birinchi instansiya sudi sifatida: • 1) idoraviy normativ-huquqiy hujjatlar yuzasidan nizolashish to'g'risidagi; • 2) O'zbekiston Respublikasi Markaziy saylov komissiyasi xatti-harakatlari; • (qarorlari) yuzasidan nizolashish haqidagi ishlarni ko'rib chiqadi.

CASE STUDY Arizachi R.Yuldashev ma'muriy sudga ariza bilan murojaat qilib, javobgar Andijon tuman elektr ta'minoti korxonasi zimmasiga Andijon tumani, Xrabek MFY, Saddatagi ko'chasi 72-uy 4210251-sonli shartnoma asosida 1162117-sonli hisob-kitob raqami bilan iste'mol qilingan elektr energiyasi uchun to'lovlarni qayta hisob-kitob qilish majburiyatini yuklash haqidagi ariza bilan murojaat etgan. Topshiriq: 1.Ishni o'rganib chiqib, mazkur ishda ma'muriy akt yoki ma'muriy xatti- harakatning mavjudligini aniqlang. 2. 4210251-sonli shartnoma asosida 1162117-sonli hisob-kitob raqami bilan iste'mol qilingan elektr energiyasi uchun to'lovlarni qayta hisob-kitob qilishning ma'muriy sudga taalluqliligini tahlil qiling.

E'tiboringiz uchun rahmat! 20

O'xshashlar

Alohida toifadagi ma’muriy sud ish yurituvini amalga oshirish

Ma’muriy javobgarlik

Ma’muriy huquq

Ma’muriy hujjat

Ma’muriy aktlar