Huquqni amalga oshirish nima - Huquqshunoslik - Slaydlar

Huquqni amalga oshirish nima

Yuklangan vaqt:

22.05.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

996.7890625 KB

Ko'chirib olish

Huquqni amalga oshirish nima?

1. Ҳуқуқни амалга ошириш тушунчаси. РЕЖА : 2. Ҳуқуқни амалга ошириш шакллари: риоя этиш, ижро этиш, фойдаланиш ва қўллаш. 3. Ҳуқуқ нормасини қўллаш - ҳуқуқни амалга оширишнинг муҳим шакли сифатида. 4. Ҳуқуқ нормаларини қўллаш жараёни босқичлари. 5. Ҳуқуқни қўллаш ҳужжатлари: тушунчаси, хусусияти ва турлари. 6. Ҳуқуқни қўллаш ҳужжатларининг норматив-ҳуқуқий ҳужжатлардан фарқлари. 7. Ҳуқуқдаги бўшлиқлар ва уларни бартараф қилиш йўллари. 8. Ҳуқуқ аналогияси ва қонун аналогияси. 9. Юридик коллизиялар ва уларни ҳал этиш усуллари.

1.ҲУҚУҚНИ АМАЛГА ОШИРИШ ТУШУНЧАСИ ҲУҚУҚНИ АМАЛГА ОШИРИШ – бу давлат томонидан юридик жиҳатдан мус- таҳкамланган ва кафолатланган имкониятларнинг амалга оширилиши бўлиб, ҳуқуқ нормаларини кишилар ва уларнинг ташкилотлари фаолиятида ҳаётга тадбиқ этилишидир.

2. Ҳуқуқни амалга ошириш шакллари: риоя этиш, ижро этиш, фойдаланиш ва қўллаш. • Риоя этиш орқали тақиқловчи нормалар амалга оширилади. Ушбу шаклнинг моҳияти тақиқланган ҳаракатларни содир этишдан пассив ҳолатда ўзини тийишдан иборат;ҲУҚУҚ НОРМАЛАРИГА РИОЯ ҚИЛИШ • Ҳуқуқни амалга оширишнинг ушбу шакли ҳуқуқ субъектларидан мажбурий кўрсатмаларни ҳаётга жорий этиш билан боғлиқ фаол ҳаракатларни талаб қилади;ҲУҚУҚ НОРМАЛАРИНИ БАЖАРИШ • Ҳуқуқдан фойдаланиш шахсга берилган ҳуқуқларини амалга оширишга йўналтирилган. ҲУҚУҚ НОРМАЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ ҲУҚУҚ НОРМАЛАРИНИ ҚЎЛЛАШ. Батафсил каранг 1017 1D

3. Ҳуқуқ нормасини қўллаш - ҳуқуқни амалга оширишнинг муҳим шакли сифатида ҲУҚУҚНИ ҚЎЛЛАШ – ҳуқуқ нормалари талабини амалга оширишнинг асосий шаклларидан биридир. Ҳуқуқни қўллаш ваколатли давлат органи томо- нидан индивидуал-аниқ кўрсатма (қарор, буйруқ, фар- мойиш) чиқариш орқали ҳуқуқ нормаларини амалга оширишга йўналтирилган фаолиятдир.

Ҳуқуқни қўллашнинг белгилари:давлат ҳокимияти функциясини қўллаш ваколатига эга бўлган органлар ёки мансабдор шахслар томонидан амалга оширилади; индивидуал характерга эга; муайян ҳуқуқий оқибатларни – субъектив ҳуқуқ, мажбуриятлар, жавобгарликни ўрнатишга йўналтирилган бўлади; махсус белгиланган процессуал шаклларда амалга оширилади; индивидуал характерга эга бўлган юридик қарор чиқариш билан якунланади.

4.ҲУҚУҚ НОРМАЛАРИНИ ҚЎЛЛАШ ЖАРАЁНИ БОСҚИЧЛАРИ 1. • ҳуқуқ нормалари билан тартибга солиниши лозим бўлган юридик ишнинг фактик томонини ўрганиш ва ўрнатиш 2. • кўрилаётган юридик ишга мос келадиган ҳуқуқ нормасини танлаб олиш 3. • кўрилаётган юридик ишга мос келадиган ҳуқуқ нормасининг мазмунини аниқлаш ва уни шарҳлаш 4. • кўрилаётган масалага оид танлаб олинган ҳуқуқ нормаларининг қўлланиш актини чиқариш 5. • ҳуқуқни қўллаш акти чиқарилгандан сўнг, унинг бажарилишини таъминлаш чора-тадбирларини кўриш 6. • ҳуқуқни қўллаш актининг амалда бажарилишини текшириш ва унинг устидан назорат ўрнатиш

5.ҲУҚУҚНИ ҚЎЛЛАШ АКТЛАРИ ҲУҚУҚНИ ҚЎЛЛАШ АКТИ бу муайян юридик иш бўйича муайян шахс(лар)нинг ҳуқуқларини, мажбуриятларини ва у(лар)нинг юридик жавобгарлик даражасини белгиловчи, юридик фактлар ва ҳуқуқ нормаларига асосланиб ваколатли ёки мансабдор шахс томонидан чиқариладиган ҳуқуқий акт.

7. Ҳуқуқдаги бўшлиқлар ва уларни бартараф қилиш йўллари • – бу тартибга солиниши зарур бўлган муносабатларнинг амалдаги қонунчиликда ҳуқуқ нормалари билан қисман ёки тўлиқ тартибга солинмаган- лигидир. Ҳуқуқдаги бўшлиқ • янги норматив ҳуқуқий ҳуж- жатларни яратиш; ҳуқуқ ёки қонун аналогиясини қўллаш.Ҳуқуқдаги бўшлиқни тўлдириш усуллари

8. Ҳуқуқ аналогияси ва қонун аналогияси. • бу муайян иш (муносабат)ни ҳуқуқнинг асосий тамойил- лари ва маъносидан келиб чи- қишига асосланиб кўриб чи- қиш ва ечиш.Ҳуқуқ аналогияси • бу ўз аҳамияти ва ҳаракат- ларига кўра ўхшаш бўлган ижтимоий муносабатларни (ўзини эмас) тартибга солиш- га мўлжалланган муайян юри- дик ишни ҳуқуқ нормалари асосида ҳал этиш (ечиш).Қонун аналогияси

9. Юридик коллизиялар ва уларни ҳал этиш усуллари ЮРИДИК КОЛЛИЗИЯЛАР – бу муайян турдаги ижтимоий муносабатларни тартибга солишга қаратилган норматив ҳужжатлар ўртасидаги қарама-қаршилик ва зиддиятлардир.

Юридик коллизияларнинг белгилари 1 • жамият ижтимоий ривожланишида объектив тарзда юзага келадиган қарама-қаршилик ва зиддиятлар билан боғлиқ 2 • ўзининг формал характерга эгалиги 3 • муайян турдаги ижтимоий муносабатларнинг бир қатор ҳуқуқ нормалари билан тартибга солинган ҳолдагина юзага келиши 4 • ҳуқуқ субъектларининг ўз ҳуқуқ ва мажбуриятларини амалга ошириш жараёнида муайян қийинчиликларни келтириб чиқариши ва бошқаларда.

ЮРИДИК КОЛЛИЗИЯЛАРНИ БАРТАРАФ ЭТИШНИНГ ҚУЙИДАГИ УСЛУБЛАРИ -зиддиятли ҳужжатлар ўрнига янги норматив актни қабул қилиш -зиддиятли ҳужжатлардан биттасини бекор қилиш -жорий ҳужжатга ўзгартириш ва аниқлик киритиш -коллизион норма ва тамойилларни ишлаб чиқиш -коллизион ҳолатларда юзага келадиган баҳсларни кўриб чиқишнинг суд тартибини ўрнатиш (Конституциявий, ҳакамлик, хўжалик ва бошқа судлар) -ҳуқуқ нормалари ўртасидаги зиддиятларни бартараф этиш мақсадида мазкур нормаларни суд томонидан шарҳланиши

Тавсия этиладиган адабиётлар 1. Scott Veitch, Emilios Christodoulidis, Lindsay Farmer. Jurisprudence: Themes and Concepts. Second edition. – London: Routledge-Cavendish, 2012. -305 p. 2. Hans Kelsen. General Theory of Law and State. – Cambridge: Harvard University Press, 2009. –516 p. 3. Исломов З.М. Давлат ва ҳуқуқ назарияси. Дарслик. – Тошкент: Адолат, 2007. –916 б. 4. Одилқориев Х.Т., Тультеев И.Т. ва бошқ. Давлат ва ҳуқуқ назарияси. Дарслик / Х.Т.Одилқориев таҳрири остида. –Т.: Sharq, 2009. –592 б.

O'xshashlar

Huquqni amalga oshirish

Huquqni amalga oshirish

Huquqni amalga oshirish

Huquqni amalga oshirish 2

Fuqarolik huquqlarini amalga oshirish