Gidrotexnika tunnellari - Geologiya - Slaydlar

Gidrotexnika tunnellari

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

649 KB

Ko'chirib olish

Gidrotexnika tunnellari Reja: 1.Gidrotexnika tunnellari turlari 2.Tog‘ bosimi. 3.Bosimsiz tunnellar. 4.Bosimli tunnellar 5.Bosimsiz tunnellar qoplamasini statik hisoblari 6.Bosimli tunnellar qoplamasini statik hisoblari 7.Suv o‘tkazuvchi inshoot turini tanlash

• Adabiyotlar: • 1. Bakiev M.R., Majidov J., Nosirov B., Xo’jaqulov R., Raxmatov M. Gidrotexnika inshootlari. 1-jild. Toshkent, “Yangi asr avlodi”, 2008. • 2. Bakiev M.R., Majidov J., Nosirov B., Xo’jaqulov R., Raxmatov M. Gidrotexnika inshootlari. 2-jild. Toshkent, IKTISOD-MOLIYA, 2009. • 3. Розанов Н.П., Бочкарёв Я.В., Лапшенков В.С., Журавлёв Г.И., Каганов Г.М., Румянцев И.С. «Гидротехнические сооружения», под ред. Н.П. Розанова - М.Агропромиздат, 1985. • 4. Хусанхужаев З.Х. “ Гидротехника иншоотлари ” . Ўқитувчи-наширёти, Т.1968 • 5. Хусанхужаев З.Х. “Сув омборидаги гидротехника иншоотлари”. Ўқитувчи, Тошкент. 1986. • 6. Бакиев М.Р., Янгиев А.А., Кодиров О, “ Гидротехника иншоотлари ” . Фан. Тошкент. 2002. • 7. Волков И.М., Кононенко П.Ф., Федичкин И.К. “ Гидротехнические сооружения ” М: Колос, 1968 • 8. Бакиев М.Р., М-Г.А.Кодирова, Ибраймов А. “Гидротехника иншоотлари” фанидан курс лойихалари ва амалий машғулотларни бажариш бўйича методик кўрсатма. 1,2 қисмлар. Т.,2009. • 9. Бакиев М.Р., Кириллова Е.И., Коххоров Ў. “Гидротехника иншоотлари” фанидан лабаратория ишларини бажариш бўйича методик кўрсатма. Т.,2007.

1. Gidrotexnika tunnellari turlari • Qobig‘ida joylashgan yopiq ko‘ndalang kesimli, qazish ishlari yer ostida olib boriladigan suv eltuvchi inshootga gidrotexnika tunneli deb ataladi. • O‘qlarning joylashuvi va tog‘ massasini ishlab chiqarishga ko‘ra gidrotexnika tunellarining quyidagi turlari mavjud: • 1) o‘qlari gorizontal yoki bir oz qiya joylashgan asosiy tunellar; • 2) uncha katta bo‘lmagan yordamchi tunnellar – shtolnyalar; • 3) qisqa tunellar, yo‘laklar, asosiy tunelga borish va ish qurollarini tashish uchun xizmat qiladigan tunnellar – shreklar; • 4) o‘qlari tik yoki bir oz og‘ma tunellar – shaxtalar.

Gidrotexnika tunneli.

2.Tog‘ bosimi. • Ma’lumki, turli chuqurlikda joylashgan jinslar o‘z ustidagi qatlam og‘irligi ta’sirida doimo zo‘riqqan holda bo‘ladi. Tunnel o‘tkazilgandan keyin undagi tog‘ jinslarining zo‘riqish holati o‘zgaradi, ya’ni ta’sir kuchlari boshqacha taqsimlanadi. Mana shu o‘zgarish natijasida tunnel qoplamasiga ham ma’lum bosim to‘g‘ri keladi. Tog‘ jinslarining ana shu bosimi tog‘ bosimi deb ataladi. • Tog‘ bosimining o‘zgarish qonunlarini o‘rganish va uni hisob qila bilish tunnel qurish amaliyotida muhim ahamiyatga ega. • Tog‘ bosimi uch xil bo‘ladi: • 1) yuqoridan pastga yo‘nalgan vertikal bosim; • 2) gorizontga burchak hosil qilib yo‘nalgan ko‘ndalang bosim; • 3) tunnel o‘qi bo‘ylab yo‘nalgan bo‘ylama bosim.

Prof . M . M . Protodyakonov bo ‘ yicha tog ‘ bosimini aniqlash sxemalari : a – qattiq jinslar uchun ; b – yumshoq jinslar uchun .

3.Bosimsiz tunnellar. Bosimsiz tunnel ko‘ndalang kesimlari: a–to‘g‘ri burchakli gumbazli; b–to‘g‘ri burchakli radial gumbazli; d–pastki tomonga kengayadigan; e–doiraviy.

4.Bosimli tunnellar • Bosimli tunnellar ichki qoplamalari: a–bir qatlamli; b–ikki qatlamli; d–oldindan kuchaytirilgan yig‘ma blokli; e–oldindan kuchaytirilgan monolit qoplama; f–oldindan kuchaytirilgan zavodda tayyorlangan halqali zveno; 1–yuk ko‘tarmaydigan qatlam; 2– qorishma yuboriladigan doiraviy tirqish; 3–yig‘ma ichki qoplama; 4–monolit ichki qoplama; 5–oldindan kuchaytirilgan armatura zvenosi.

5. Bosimsiz tunnellar qoplamasini statik hisoblari .

• Tunnel qoplamasi o‘lchamlarini aniqlash uchun statik hisoblar bajariladi. Qoplamaga ta’sir etuvchi asosiy kuchlarga quyidagilar kiradi: • 1) tog‘ bosimi; • 2) qoplamaning o‘z og‘irligi uning qalinligi  bo‘yicha aniqlanadi, ushbu qalinlik esa oldindan belgilanadi yoki mavjud tunellardagi singari qabul qilinadi, yoki 10.4-rasmda keltirilgan grafik bo‘yicha topiladi; • 3) oldindan kuchaytirilishdan tushadigan yuklama; • 4) grunt suvlari bosimi; • 5) tunnel ichidagi suv bosimi.

Bosimsiz tunnelning qoplamasi hisobi sxemasi

6.Bosimli tunnellar qoplamasini statik hisoblari • V.G.Galerkin normal zo‘riqishlar

• Tog‘ jinsining elastiklik qarshiligi qoplama qismlari bo‘yicha 2700 markaziy burchak bilan ta’sir qildi O.E.Bugayeva uslubi bo‘yicha qoplamani hisoblash sxemasi.

• Suv o‘tkazuvchi inshoot turini tanlash uchun

• Nazorat savollari • Gidrotexnika tunneli haqida umumiy ma’lumot bering. • Gidrotexnika tunnellarini tasniflang. • Gidrotexnika tunneli turi qanday qabul qilinadi? • Tunnelga tog‘ bosimi qanaqa ta’sir qiladi? • Gidrotexnika tunneliga ta’sir etuvchi tog‘ bosimi qanday aniqlanadi? • Bosimsiz tunnellarga ta’rif bering. • Bosimli tunnellarning loyihalanishi nimaga asoslangan? • Bosimli tunnellar ichki qoplamalarining qanaqa turlarini bilasiz? • Portallarning vazifasi nima? • Portal devori kanalga qanday tutashadi? • Qoplamaning tog‘ bosimini hisobi qaysi uslub yordamida bajariladi? • Qoplamani tunnel to‘liq suv bilan to‘ldirilmaganda suv bosimiga hisobi qaysi bog‘liqliklar asosida amalga oshiriladi? • Qoplamaning gumbaz qulfini grunt suvlari bosimiga hisobini izohlab bering. • Qoplamaning yon tomondagi tog‘ bosimiga hisobi qaysi holatlar uchun bajariladi? • Ikki qatlamli qoplamalar hisobi nechta qismdan iborat? • Bosimsiz tunnellar qoplamasi statik hisoblaridan maqsad nima? • Qoplamaga qanday asosiy kuchlar ta’sir etadi? • Bosimsiz tunnel qoplamasi hisobi qanaqa sxemalardan foydalaniladi? • Bosimli tunnellar qoplamasining statik hisoblarini bajarishning qanaqa uslublari mavjud? • Qoplama qalinligining dastlabki aniqlash grafigini tushuntiring. • Ichki gidrostatik bosimga bir qatlamli qoplama hisobi nimaga asoslanadi? • Bir qatlamli qoplama qalinligi qanday aniqlanadi? • Suv o‘tkazuvchi inshoot turi qanday tanlanadi?

O'xshashlar

Gidrotexnika inshootlarining mexanik jihozlari to‘g‘risida umumiy ma’lumotlar

Suv resurslari. Suv xo‘jaligi va uning tarmoqlari

To’g’onli suv olish inshootlari

Segmentli zatvorlar

Panjarali-to’g’onli suv olish gidrouzellari