logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Geografiya
  4. Osiyo mamlakatlari 2

Osiyo mamlakatlari 2

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1176.689453125 KB
Ko'chirib olish
Osiyo mamlakatlari OSIYO MAMLAKATLARI • Qirg`iziston ( Qirg`izcha . Кыргызстан - Ruscha . Кыргызстан), Qirg`iz Respublikasi ( Qirg`izcha . Кыргыз Республикасы - Ruscha . Кыргызская Республика) - O`rta Osiyoning shimoli-sharqida joylashgan davlat. Poytaxti — Bishkek shahri. Qirg`iziston BMTning aʼzosidir. Mamlakat shimolida Qozog`iston , g`arbida O`zbekiston , janubi-g`arbida Tojikiston va janubi- sharqida Xitoy Xalq Respublikasi joylashgan. Qirg`iziston aholisi bugungi kunda 5 milliondan kishidan ortiq. Uning 66,9% qirg`izlar , 14,14% o`zbeklar , 10,65% ruslar va 8,31% boshqa turli millat vakillari tashkil qiladi. Umuman mamlakatda 80 dan millat va elat vakillari istiqomat qiladilar. • ozog`iston yoki Qozog`iston Respublikasi ( qoz. Қазақстан, Қазақстан Республикасы ) — Maʼmuriy jihatdan 14 viloyat, viloyatlar audan (tuman)larga bo`linadi. Poytaxti — Ostona shahri. BMT aʼzosi. Qozog`istonning katta shaharlari Olmota , Chimkent , Qarag`andi , Taraz , Aqto`be . Er maydoni bo`yicha (2 mln 724,9 ming km²) jahonda 9-o`rinda turadi. Beshta davlat bilan chegaradosh, Shimol tarafida Rossiya bilan — 6 467 km, janubida — Turkmaniston  — 380 km, O`zbekiston  — 2 300 km va Qirg`iziston  — 980 km, sharqida — Xitoy bilan — 1 460 km chegaradosh. Umumiy quruqlik chegarasining uzunligi — 13392,6 km [5] . G`arbiy tarafida Kaspiy dengizi va janubida Orol dengizi suvlari yuvib turadi [6] . • Tojikiston ( tojikcha . Тоҷикистон), Tojikiston Respublikasi ( tojikcha . Ҷумҳурии Тоҷикистон) — O`rta Osiyoning janubi-sharqida joylashgan davlat. Maydoni 142 ming km2. Aholisi 8,205,400 kishi (2014). G`arbiy va shimoli-g`arbiy tomonidan O`zbekiston bilan, shimoliy tomonidan Qirg`iziston , sharqiy tomonidan Xitoy bilan va janubiy tomonidan Afg`oniston davlatlari bilan chegaradosh. Poytaxti — Dushanbe shahri. Maʼmuriy jihatdan Tog`li Badaxshon muxtor viloyati, 2 viloyat va 45 tumanga bo`linadi. Tojikistonning dengizga chiqish imkoniyati yo'q. Tojikiston Prezidenti Emomali Rahmon . Bosh Vazir Oqil Oqilov. • Turkmaniston ( turkmancha . Türkmenistan), Turkmaniston Respublikasi ( turkmancha . Türkmenistan Respublikasy) - O`rta Osiyoning jan.g`arbida joylashgan davlat. Mayd. 488,1 ming km². Aholisi 5,113 mln. kishi (2013). Poytaxti — Ashxobod sh. Maʼmuriy jihatdan 5 viloyatga, viloyatlar etrap (tuman )larga bo`linadi. • O`zbekiston (rasman: O`zbekiston Respublikasi ) — O`rta Osiyoning markaziy qismidagi mamlakat. O`zbekistonning poytaxti  - Toshkent shahri. Davlat tili - O`zbek tili . Maydoni — 448,900 [4] km2. Aholi soni (2012) — 30,183,400↗ [5] . Pul birligi — so`m . • O`zbekiston Respublikasi 12 ta viloyat va Qoraqalpog`iston Respublikasidan iborat. • O`zbekiston - mustaqil, xalqparvar, dunyoviy, konstitutsiyaviy davlat. Mamlakatning rasmiy tili O`zbekcha. O`zbekiston MDH, BMT, YXHT, va SHHT a'zodir. • Sovetlar davrida bu hududga O‘rta Osiyo va Qozog‘iston atamasi qo‘llanilgan. Lekin, 1991 yilda mustaqillikka erishilgandan keyin, ham ushbu davlatlar, ham horijiy davlatlar Markaziy Osiyo atamasini qo‘llana boshlashdi. 1992 yilda besh davlat rahbarlari rasmiy uchrashuvida Markaziy Osiyo atamasini qabul qilishdi. Hozirda, bu atama dunyo hamjamiyati tomonidan qabul qilingan. Aksariyat halqaro tashkilot va tadqiqot institutlarida, Markaziy Osiyo bo‘limlari ochilgan. • Lekin, geografik nuqtai nazardan yondoshilsa, Markaziy Osiyoga Afg‘oniston , Mo‘g‘uliston va Xitoyning Uyg‘ur viloyatlari ham kiradi. Bundan tashqari „Greater Central Asia“ yoki, Kengroq Markaziy Osiyo atamasi bo‘r. Bu hududga, bazi siyosatchilar va tadqiqotchilar, ushbu zikr etilgan davlatlardan tashqari, Eron , Ozarbayjon , Turkiya , hatto Hindistonning bazi qismlarini ham qo‘shishadi. • Markaziy Osiyo darajasida, maʼlum bir maʼnoda hududiy hamkorlik harakatlari ham mavjud. Bu harakatlarning misolida Markaziy Osiyo Hamkorlik Tashkilotini ham ko‘rsatish mumkin. Lekin, hozirgacha bunday harakatlarda maʼlum bir tartiblilik va davomiylik bo‘lmadi.

O'xshashlar

Osiyo mamlakatlari
Sharqiy Osiyo
Osiyo xalqlari
Sharqiy Osiyo xalqlari
O’rta Osiyo daryolari