Yirik sanoat korxonalari chiqindilarining inson ekologik muhitini ifloslanishi - Ekologiya - Slaydlar

Yirik sanoat korxonalari chiqindilarining inson ekologik muhitini ifloslanishi

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1449 KB

Ko'chirib olish

Yirik sanoat korxonalari Yirik sanoat korxonalari chiqindilarining inson chiqindilarining inson ekologik muhitini ekologik muhitini ifloslanishiifloslanishi

 Korxonalardan chiqadigan chiqindilar miqdori kKorxonalardan chiqadigan chiqindilar miqdori k ее chadigan chadigan tt ее xnologik jarayonlarga bogxnologik jarayonlarga bog ’’ liq boliq bo ’’ liblib , , zaharli organik zaharli organik gazlarga va aerozollarga bogazlarga va aerozollarga bo ’’ linadilinadi ..  Qora va rangli mQora va rangli m ее tallurgiya korxonalari atmosftallurgiya korxonalari atmosf ее ra havosini ra havosini ifloslantiruvchi asosiy manbalardirifloslantiruvchi asosiy manbalardir . . Ulkan majmua tarzida Ulkan majmua tarzida qurilgan bu korxonalar maqurilgan bu korxonalar ma '' danlarni qazib olishdanlarni qazib olish , , boyitishboyitish , , koks ishlab chiqarish va boshqa mahsulotlarkoks ishlab chiqarish va boshqa mahsulotlar е е tkazib btkazib b ее rish rish bilan shugbilan shug ’’ ullanadiullanadi . . ChoCho ’’ yanyan , , popo ’’ lat va yana boshqa tur lat va yana boshqa tur zaruriy mahsulotlar ana shu katta sanoat korxonalarida hosil zaruriy mahsulotlar ana shu katta sanoat korxonalarida hosil qilinadiqilinadi . . Ularda tUlarda t ее xnologik jarayonlarda atmosfxnologik jarayonlarda atmosf ее ra havosiga ra havosiga changchang , , qurum va bir qancha zaharli gazlar ajralib chiqadiqurum va bir qancha zaharli gazlar ajralib chiqadi . .

 Sanoat va qishlok xoSanoat va qishlok xo ’’ jaligiga jaligiga asqotadigan mahsulotlarni asqotadigan mahsulotlarni ishlab chiqarish jarayonida ishlab chiqarish jarayonida juda yuqori harorat kjuda yuqori harorat k ее rak rak bobo ’’ ladiladi . . Odatda yuqori Odatda yuqori harorat vositasida harorat vositasida mama '' danlarni eritishdanlarni eritish , , erntilgan mahsulotlarga erntilgan mahsulotlarga mm ее xanik ishlov bxanik ishlov b ее rpshrpsh , , ularni tashishularni tashish , , yoqilgyoqilg ’’ ilarni ilarni yoqish kabi jarayonlarda yoqish kabi jarayonlarda juda kojuda ko ’’ p miqdorda p miqdorda chiqindilar paydo bochiqindilar paydo bo ’’ ladiladi ..  Shuni aytish kShuni aytish k ее rakkirakki , , ulkan ulkan mm ее tallurgiya kombinatlarida tallurgiya kombinatlarida bir kbir k ее chacha -- kunduzda hosil kunduzda hosil bobo ’’ ladigan changlarning ladigan changlarning umumiy miqdoriumumiy miqdori 350—600 350—600 tonnadantonnadan 2500 2500 tonnagachani tashkil qiladitonnagachani tashkil qiladi ..

 Havoga chiqarib tashlanadigan Havoga chiqarib tashlanadigan chiqindilarning miqdori hap bir chiqindilarning miqdori hap bir korxonaning ishlab chiqarish korxonaning ishlab chiqarish koko ’’ lamilami , , quvvatiquvvati , , olinadigan olinadigan mahsulot miqdorigamahsulot miqdoriga ,, foydalanilayotgan xom ashyo foydalanilayotgan xom ashyo sifatigasifatiga , , shuningdshuningd ее k chang va k chang va gazlardan tozalovchi inshootlar gazlardan tozalovchi inshootlar ishining unumdorligiga bogishining unumdorligiga bog ’’ liq liq bobo ’’ ladiladi ..  JumladanJumladan , , alyuminiy olishdagi alyuminiy olishdagi jarayonlar xom ashyoni jarayonlar xom ashyoni maydalashmaydalash , , quydirish bilan quydirish bilan kk ее chsachsa , , unda havoga gaz unda havoga gaz koko ’’ rinishidagi ftorli gidrogrinishidagi ftorli gidrog ее nn (( N FN F ), ), ftoritlarning qattiqftoritlarning qattiq . . zarralarizarralari , , alyuminiyalyuminiy , , is gaziis gazi , , uglugl ее vodorodlarvodorodlar , , sulfit angidridi sulfit angidridi va boshqalar ajralib chiqadiva boshqalar ajralib chiqadi ..

Neft va gaz sanoatida chiqindi Neft va gaz sanoatida chiqindi gazlarning atmosfera havosiga gazlarning atmosfera havosiga tarqalishitarqalishi  Atmosferadagi uzoq vaqtdan beri asosiy Atmosferadagi uzoq vaqtdan beri asosiy gazlarning nisbatan doimiy miqdorlari gazlarning nisbatan doimiy miqdorlari mavjud bo’lib, so'ngi yillarda inson mavjud bo’lib, so'ngi yillarda inson tasirining kuchayishi natijasida gazlar tasirining kuchayishi natijasida gazlar balansining o"zgarishi kuzatilmoqda. balansining o"zgarishi kuzatilmoqda. Atmosferadagi gazlar doimiy miqdori Atmosferadagi gazlar doimiy miqdori o’zgarishi sayyoramiz uchun salbiy o’zgarishi sayyoramiz uchun salbiy oqibatlarga olib kelishi aniqlangan. Oxirgi oqibatlarga olib kelishi aniqlangan. Oxirgi yillarda atmosferaga o'nlab mlrd tonna yillarda atmosferaga o'nlab mlrd tonna karbonat angidrid gazining chiqishi karbonat angidrid gazining chiqishi natijasida sayyoramizning o'rtacha harorati natijasida sayyoramizning o'rtacha harorati 0,5 c oshgaligi aniqlangan. «parnik 0,5 c oshgaligi aniqlangan. «parnik effekti» natijasida yer yuzi o'rtacha effekti» natijasida yer yuzi o'rtacha haroratining o’zgarishi og'ir ekologik haroratining o’zgarishi og'ir ekologik oqibatlarga olib kelishi bashorat qilinadi.oqibatlarga olib kelishi bashorat qilinadi.

 KimyoKimyo sanoatida turli xom ashyo turlari ishlatilib, ulardan turli sanoatida turli xom ashyo turlari ishlatilib, ulardan turli ko`rinishli ko`rinishli  havoni ifloslovchilar chiqadi. havoni ifloslovchilar chiqadi.  Mis, sulfat kislota ishlab chiqarishda atmosferaga oltingugurt Mis, sulfat kislota ishlab chiqarishda atmosferaga oltingugurt (II) oksidi (II) oksidi  ajralib chiqadi, bu gaz reaktorda temperatura 450-600 ajralib chiqadi, bu gaz reaktorda temperatura 450-600  S da SO2 ning SO3 ga to`liq S da SO2 ning SO3 ga to`liq  katalitik oksidlanmasligidan kelib chiqadi. Quvvati 200 t/sutka katalitik oksidlanmasligidan kelib chiqadi. Quvvati 200 t/sutka bo`lgan kislota bo`lgan kislota  ishlab chiqarish korxonalaridagi atmosferaga ajralib chiqish ishlab chiqarish korxonalaridagi atmosferaga ajralib chiqish dozasi yuqori emas.dozasi yuqori emas.  Yirik ishlab chiqarish korxonalarida atmosferaga ajralib Yirik ishlab chiqarish korxonalarida atmosferaga ajralib chiqadigan doza o`n barobar yuqori bo`ladi. chiqadigan doza o`n barobar yuqori bo`ladi.  Sulfat kislotani maydalangan fosfat rudasi bilan qayta ishlash Sulfat kislotani maydalangan fosfat rudasi bilan qayta ishlash natijasida natijasida  superfosfat o`g`itlar olinadi. Natijada atmosferaga vodorod superfosfat o`g`itlar olinadi. Natijada atmosferaga vodorod ftorid va boshqa ftortarkibli gazlar ajralib chiqadi. Bundan ftorid va boshqa ftortarkibli gazlar ajralib chiqadi. Bundan tashqari g`ishtni pechda kuydirish natijasida ftor bulutlari ajralib tashqari g`ishtni pechda kuydirish natijasida ftor bulutlari ajralib chiqadi. chiqadi. KimyoKimyo sanoati. sanoati.

Kondan qazib olinayotgan gazlar tarkibi va ularning Kondan qazib olinayotgan gazlar tarkibi va ularning salbiy ta‘sirlari.salbiy ta‘sirlari.  Kondan qazib olinayotgan tabiiy gazlar tarkibida qattiq Kondan qazib olinayotgan tabiiy gazlar tarkibida qattiq zarrachalar (qum, korroziya mahsulotlari), og`ir zarrachalar (qum, korroziya mahsulotlari), og`ir uglevodorodlar (kondensatlar), suv bug`i, vodorodsilfid, uglevodorodlar (kondensatlar), suv bug`i, vodorodsilfid, is gazi va inert gazlar uchraydi. is gazi va inert gazlar uchraydi.  Gaz tarkibida mexanik qo`shimchalarning bo`lishi gaz Gaz tarkibida mexanik qo`shimchalarning bo`lishi gaz bilan o`zaro ta‘siri bo`lgan quvurni, kompressor metall bilan o`zaro ta‘siri bo`lgan quvurni, kompressor metall qismlarini va boshqa jihozlarni errozik yemirilishiga olib qismlarini va boshqa jihozlarni errozik yemirilishiga olib keladi. Bundan tashqari mexanik qo`shimchalar keladi. Bundan tashqari mexanik qo`shimchalar quvurga o`rnatilgan armaturalarni, o`lchash asboblarini quvurga o`rnatilgan armaturalarni, o`lchash asboblarini ifloslantirib ishdan chiqazadi hamda quvurni ma‘lum ifloslantirib ishdan chiqazadi hamda quvurni ma‘lum qismlarida yig`ib qolib, uni qirqim yuzasini kamaytiradi. qismlarida yig`ib qolib, uni qirqim yuzasini kamaytiradi. Bu o`z navbatida gaz o`tkazuvchanlik qobiliyatini Bu o`z navbatida gaz o`tkazuvchanlik qobiliyatini kamaytiradi. Gaz tarkibida og`ir uglevodorod kamaytiradi. Gaz tarkibida og`ir uglevodorod (kondensat) lar bo`lishi quvurning past joylarida suyuq (kondensat) lar bo`lishi quvurning past joylarida suyuq holatga o`tib yig`iladi va quvurning o`tkazuvchanligini holatga o`tib yig`iladi va quvurning o`tkazuvchanligini yomonlashtiradi hamda quvurni zanglashiga olib keladi.yomonlashtiradi hamda quvurni zanglashiga olib keladi.

Gazni iste‘molchiga Gazni iste‘molchiga jo`natishjo`natish  Qo`shimchalardan salbiy Qo`shimchalardan salbiy oqibatlarni hisobga olib, gazni oqibatlarni hisobga olib, gazni iste‘molchiga jo`natishdan iste‘molchiga jo`natishdan oldin uni quritish, og`ir oldin uni quritish, og`ir uglevodorodlardan ajratish va uglevodorodlardan ajratish va boshqa qo`shimchalardan boshqa qo`shimchalardan tozalash kerak bo`ladi. Undan tozalash kerak bo`ladi. Undan tashqari gaz hidini sezish tashqari gaz hidini sezish uchun uning tarkibiga hid uchun uning tarkibiga hid beruvchi kimyoviy birikmalar beruvchi kimyoviy birikmalar – odorontlar qo`shish kerak – odorontlar qo`shish kerak bo`ladi. Bu ishlarning bo`ladi. Bu ishlarning hammasi bosh qurilmada hammasi bosh qurilmada joylashgan gazni kompleks joylashgan gazni kompleks tayyorlash qurilmalarida tayyorlash qurilmalarida amalga oshiriladi.amalga oshiriladi.

““ Chiqindisiz texnologiya”Chiqindisiz texnologiya”  inson ehtiyojlarini inson ehtiyojlarini qondirish, bilim, qondirish, bilim, usullar va vositalarni usullar va vositalarni amalda tadbiq etish, amalda tadbiq etish, tabiiy resurslardan tabiiy resurslardan va energiyadan va energiyadan unumli foydalanishni unumli foydalanishni ta’minlash va atrof-ta’minlash va atrof- muhitni muhitni muhofazalash muhofazalash demakdir. demakdir.

““ Chiqindisiz texnologiya”Chiqindisiz texnologiya”  - bu mahsulotning - bu mahsulotning shunday ishlab chiqarish shunday ishlab chiqarish usuliki, unda xom-ashyo - usuliki, unda xom-ashyo - ishlab chiqarish - iste’mol ishlab chiqarish - iste’mol qilish - ikkilamchi xom-qilish - ikkilamchi xom- ashyo resurslari stiklida ashyo resurslari stiklida energiya va xom-energiya va xom- ashyolardan unumli va ashyolardan unumli va kompleks ravishda kompleks ravishda qo’llaniladi va tabiiy qo’llaniladi va tabiiy muhitga etkazilgan har muhitga etkazilgan har qanday ta’sir uning qanday ta’sir uning normal holatidan chiqara normal holatidan chiqara olmaydi.olmaydi.

O'xshashlar

Atrof muhitni sanoat korxonalari tomonidan ifloslanishi

Chiqindilar muammosi

O`zbekiston tabiatini muhofaza qilish

Ekologiya

Ekologiya haqida slayd