Kallus to'qima kulturalari - Biotexnologiya - Slaydlar

Kallus to'qima kulturalari

Yuklangan vaqt:

04.12.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

412.736328125 KB

Ko'chirib olish

Mavzu: Kallus to'qima kulturalari.

REJA: 1.Kallus to'qimalarining o'ziga xosligi. 2.Qanday halatda uchrashi. 3.Kallus to'qimalarining marfogenezi.

Kallus to'qimalarining o'ziga xosligi. 01

Ajratilgan to‘qimalar kulturasi odatda yoki kallusli, yoki shish (juda kam holatda) to‘qima bo‘lishi mumkin. Kallusli kultura tabaqalashmagan hujayralardan tashkil topgan, tartibsiz to‘qimalardir. Keyinroq ular kallusliga ixtisoslashadi, ya’ni o‘ziga xos ravishda tabaqalashadi. Kallus degani qadoq (qotib qolgan) degan ma’noni anglatib, in vitro sharoitida alohida olingan to‘qimalarni (eksplantlar) bir qismida va butun o‘simlikni bir qismida (shikastlanganda) paydo bo‘lishi mumkin.

In vitro sharoitida kallus to‘qima, asosan oq yoki sariqroq juda ham kam holatlarda och- yashil rangda bo‘ladi. Kallus hujayralar qariganda, to‘q qo‘ng‘ir rangga kiradilar, bunga sabab ularda fenol birikmalarini to‘planishi bilan bog‘liq. Vaqt o‘tishi bilan fenollar oksidlanib, linonga aylanadilar.

Ulardan qutulish maqsadida oziqa muhitiga antioksidantlar qo‘shiladi. Kallus to‘qimalar amorf bo‘lib, ma’lum bir anatomik tuzilishga ega emaslar, ammo kelib-chiqishi va o‘stirish sharoitiga qarab, har xil konsistensiyaga (suyuq - quyuq va x.) ega bo‘ladilar:

Qanday holatda uchrashi. Birinchi – uvalanib ketadigan po‘k xolatda kichik agregatlarga yengil maydalanib ketadigan, kuchli suvlangan hujayralar; Ikkinchi – o‘rta zichli yaxshi namoyon bo‘lib turadigan meristemali o‘choqlar; Uchinchi – zich xolatda, unda kambiy (o‘simlik pos‘tlog‘i tagidagi bo‘linuvchan hujayralar) elementlari va o‘tkazuvchi tizim tabaqalashgan (differensiatsiya) holatda uchraydi.

O‘simlik hujayrasini tabaqasizlanishi va uni kallusga aylanishi uchun shart bo‘lgan sharoit-bu oziqa muhiti tarkibida ikki fitogormonlarni ya’ni auksinlar va sitokininlarni bo‘lishidir. Auksinlar hujayralarni tabaqasizlanishini chaqirsa ularni bo‘linishiga tayyorlaydi, sitokininlar tabaqasizlangan hujayralarni bo‘linishiga (troliforsiya) olib keladi.

Agar tarkibida gormon saqlamagan oziqa muhitiga poya, barg yoki ildizni bir qismini tiqib qo‘yilsa, hujayralarni bo‘linishi amalga oshmaydi va kallus to‘qima hosil bo‘lmaydi. Bu tabaqalashgan hujayralarni bo‘lina olmasligi bilan bog‘liqdir. Har bir hujayra o‘sishni uch bosqichda o‘tadi

Kallusli to’qimalar kulturasida morfogenez deb hujayralarni tashkil bo’lmagan massasidan to’laqonli strukturalar hosil bo’lishiga aytiladi. Morfogenezni ikki asosiy yo’li ma’lum (3.4 -rasm). To’qimalar kulturasini u organogenez sifatida (monopolyar tuzilishini hosil bo’lishi, ya’ni alohida organlarni) ko’rinish mumkin: ildiz, poya, kamroq feoral (gulli) yoki bargli hamda somatik embriogenez, ko’rinishida (somatik hujayralardan biftolyar zarodish kurtaksimon tuzilmalar holatida) ko’rinishi mumkin.

Organogenezda dastlab alohida organlar regenerasiya bo’ladi, keyin esa ulardan butun o’simlik paydo bo’ladi. Ildiz organogenezi bundan mustasno. Somatik embriogenez natijasida organogenezdan farqli o’laroq, ildiz meristemsi hamda tepa qavat meristemalariga ega bo’lgan kurtak hosil bo’ladi va undan keyinroq butun o’simlik o’sib chiqadi.

THANK YOU

O'xshashlar

Assimiliatsion to'qima va uning o'simlik tanasida joylashishi va funksiyasi

Gen muhandisligi va hujayra muhandisligi asosida yaratilgan organizmlar va ularning xavfsizlik akseptorlari

Sut kislotali bijg’ish

Immobillangan fermentlarni xossalarini o'zgarishi

Genetik injeneriya va biotexnologiya