Mikroelementlarning ahamiyati - Biologiya - Slaydlar

Mikroelementlarning ahamiyati

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2709.5 KB

Ko'chirib olish

Mavzu: Mikroelementlarning ahamiyati

Mavzuning dolzarbligi O’simliklarga o’sish va rivojlanish uchun o’zlashtiriladigan asosiy elementlardan tashqari juda oz talab qiladigan mikroo’g’itl ar ham kerak. Hozirgi vaqtda o’simliklarning bor, marganes, mis, rux, va molibden kabi elementlarga talabi ancha yaxshi o’rganilgan. O’simliklar tarkibiga bu elementlar yetarli bo’ganda o’sish va rivojlanish faollashadi, kasalliklarga va tashqi sharoitning noqulay omillari ta’siriga chidamliligi ortadi. Shuning uchun ham tuproqda bu elementlar yetmaganda, ularning o’g’itlaridan foydalanish umumiy samaradorligini oshiradi. O’g’it sifatiga bu elementlarning suvda yaxshi eriydigan tuzlaridan yoki tarkibida o’zlashtiriladigan mikro element bo’lgan chiqindilaridan foydalanish mumkin. Mikroelementlardan foydalanishning asosan uchta usuli keng qo’llaniladi. 1) tuproqqa solish ; 2) suyultirilgan eritmasini o’simliklarga purkash; 3) urug’larni ekishdan oldin mikroo’g’it bilan taminlash.

Mavzuning maqsadi • Mikroelementlarning suyultirilgan eritmalarning o’simliklarga purkash qo’shimcha usullar qatoriga kiradi va ba’zi bir qulayliklarga ega: mikroo’g’itlar ancha kam sarflanadi, eng zarur vaqtlarda ishlatiladi, tez o’zlashtiriladi hamda ekologik toza hisoblanadi. Masalan, g’o’zaning gullash fazasida bor kislatasining (H3BO3) 0,01- 0,02 foiz va rux sulfat (ZnSO4) tuzining 0,02-0,05 foizli eritmalari bilan purkalganda gullarning changlanish jarayoni faollashadi, o’simliklarning suvsizlikka va issiqlikka chidamliligi ortadi. • Urug’ni ekishdan oldin mikroo’g’itlar bilan ta’minlash ham usullar qatoriga kiradi. Bu usul ayniqsa , ivitib ekiladigan urug’lar uchun qulay. Masalan , chigit toza suv o’rniga mis sulfat (CuSO4) tuzining 0,001-0,005 foiz eritmasida ivitilib ekilganda chigitlarning o’sish kuchi ortishi va yosh nihollarning bahorgi haroratning qisqa muddatli pasayishiga chidamli bo’lishi aniqlangan.

O’simliklarning tabiiy tuproqdan oziqlanishi • O’simliklar tabiiy tuproqda moddalar bilan oziqlanishi suniy kul’turalarga nisbatan haddan tashqari murakkab bo’ladi, chunki o’simlik tabiiy tuproqda turli elementlarning bir-biriga yaqindan ta’sir qiladigan xima-xil birikmalarga duch keladi. Tuproqdagi mineralar tuzlarning juda oz qismigina suvda erib , o’simlik bevosita o’zlashtiriladigan tuproq eritmasini hosil qiladi. Bu tuzlarning ko’p qismini tuproq kolloidining tarkibiy qismilari adsorbsiya qilgan bo’ladi. Shuningdek, suvda erimaydigan qattiq holatda , ya’ni minerallar va organik moddalar ko’rinishida ham bo’ladi. • Eng unumdor tuproqdan tayyorlangan tuproq eritmasida oziq tuzlari juda kam bo’ladi va shu sababli o’simlikning normal rivojlanishini ta’min eta olmaganligi ilgaridan ma’lum.

O’simlik hayotida mikroorganizmlarning fiziologik ahamiyati O’simliklar tanasida asosiy ozuqa elementlaridan tashqari juda ko’p mikroelementlar deb ataluvchi kimyoviy elementlar ham uchraydi. Bu elementlar to’qimalarida oz bo’lsa , ham yuqori biologik faollikka ega. Ularning har biri ma’lum fiziologik funksiyalarni bajaradi. Shuning uchun biror mikroelemtni boshqasi bilan almashtirib bo’lmaydi. O’simlikda ularning miqdori 0,0001- 0,00001% gacha bo’lishi mumkin. Ular tuproqda , suvda tog’ jinslarida va barcha tirik organizmlarda mavjud, Tuproqda mikroelementlar 2 xil. 1. O’zlashtirilmaydigan. 2. O’zlashtirilgan shaklda bo’ladi.

Paxtachilikda mikroelementlarning ahamiyati Dehqonchilikda azot, fosfor va kaliy asosiy o’g’it bo’lib hisoblanadi. Ularning g’o’zaga ta’sir qiluvchi belgilariga qarab ekologik vaziyatning o’zgarishini bilib olish mumkin. Bir qator kimyoviy elementlar o’simliklar uchun juda oz miqdorda kerak bo’ladi. Ular mikroelementlar deb ataladi. Paxtachilikni intensivlashtirish, dehqonchilik madaniyatining yuksalishi, hosildorlikning ortishi, o’simliklar bilan tuproqdan ko’p oziq moddalar chiqib ketishi tufayli mikroelementlarning ahamiyati ortib bormoqda. Azot, fosfor va kaliyni meyoridan ko’p ishlatganda ham ular faqat mikrpelementlar tuproqda yetarli bo’lgan taqdirda yaxshi samara ko’rish mumkun. Ba’zi hollarda tuproqda yonlarning biologik katalizatori ekanligi ta’kidlash zarur. O’simliklar ildizi orqali tuproqdan oladigan kimyoviy elementlar ta’sirida ulardan fermentlar faoliyati jadallashadi.

Bodringning sovuqqa chidamliligiga ruxning ta’siri

G’o’zaning o’sishiga ruxning ta’siri.

G’o’zaning rivojlanishiga ruxning ta’siri

G’o’zaning rivojlanishiga misning ta’siri.

G’ozaning rivojlanishida har xil konsentratsiyali mis eritmasining ta’siri

O’g’itlashning fiziologik asoslari O’g’it ko’pincha yerga solingandan keyin hosilni bevosita oshirishga sabab bo’ladigan oziq modda deb hisoblanadi. Haqiqatda esa biz bu yerda ancha murakkab hodisaga duch kelamiz. O’simlik ildizlari orqali olingan moddalardan faqat ma’lum qismi , asosan azotlo moddalar hamda fosfor va sulfat kislatalarning anionlarini protoplazmaning mihim tarkibiy qismlariga bevosita kiradigan moddalar deb qarashimiz mumkun , ayniqsa oqsil moddalar shunday modda hisoblanib , ularning ahamiyati bo’yicha uglerod manbai bo’lgan CO2 ga barobarlashimiz mumkin. Kationlarning asosiy roli shundaki, ular hayotiy prosesslarining boshqqruvchisi bo’lib , o’simlikning organic modda to’lash prosessiga ularning ta’siri bevosita emas balki bilvosita bo’ladi.

XulosaXulosa O’simlikning oziqlanishi 2 shakldan iborat bo’lib, O’simlikning oziqlanishi 2 shakldan iborat bo’lib, havodan va tuproqdan oziqlanish jarayonlarini o’z ichiga havodan va tuproqdan oziqlanish jarayonlarini o’z ichiga oladi. Bu 2 jarayon fotosintez va mineral elementlarni oladi. Bu 2 jarayon fotosintez va mineral elementlarni tuproqdan yutish birgalikda o’simliklarning avtotropik tuproqdan yutish birgalikda o’simliklarning avtotropik xususiyatlarini belgilaydi. Mana shu uzviy bog’liqlik xususiyatlarini belgilaydi. Mana shu uzviy bog’liqlik natijasida o’simliklarning organic asosga ega natijasida o’simliklarning organic asosga ega to’qimalari, organlari va umumiy tanasi hosil to’qimalari, organlari va umumiy tanasi hosil bo’ladi.Ularning rivojlanishi to’la taminlash uchun bo’ladi.Ularning rivojlanishi to’la taminlash uchun tuproqdan juda ko’p mineral elementlari yutiladi . tuproqdan juda ko’p mineral elementlari yutiladi . Shuning uchun ham bunda o’simlikning ildiz orqali Shuning uchun ham bunda o’simlikning ildiz orqali oziqlanishi deyiladi. O’simlikning ildiz orqali oziqlanishi deyiladi. O’simlikning ildiz orqali oziqlanishida tuproq xususiyatlari va unumdorliligi, oziqlanishida tuproq xususiyatlari va unumdorliligi, ayniqsa tuproqning suv o’tkazuvchanlik , havo ayniqsa tuproqning suv o’tkazuvchanlik , havo o’tkazuvchanlik xossalari tarkibidagi organic moddalar o’tkazuvchanlik xossalari tarkibidagi organic moddalar va o’simliklar uchun muhim oziq elementlarni to’plash va o’simliklar uchun muhim oziq elementlarni to’plash qobilyati katta ahamiyatga ega. qobilyati katta ahamiyatga ega.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT!!!

O'xshashlar

Mikroelementlarning funksional xususiyatlari

Meyozning biologik ahamiyati

Mikrobli entomopotogen preparatlarning ahamiyati

Noorganik Ionlarning ahamiyati va vazifasi

Hujayra nazariyasi va uning ahamiyati