logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Adabiyot
  4. Usmon Nosir ijodidan “Nil va Rim” she’ri dars ishlanma

Usmon Nosir ijodidan “Nil va Rim” she’ri dars ishlanma

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

372.5 KB
Ko'chirib olish
www.arxiv.uz Bugun Sinf : 8 Fan : Adabiyot O’qituvchi: Vohidova Lola Abdullayevna O’tilgan mavzu: Usmon Nosir hayoti va ijodi qirralari. Yangi mavzu: Usmon Nosir ijodidan “Nil va Rim” she’ri tahliliAssalomu alaykum,darsimiz qatnashchilari ! www.arxiv.uz Darsda foydalaniladigan metod: Interfaol.  Darsda qo’llaniladigan usullar :  1. Aqliy hujum(Klaster usuli va “Bog’ga sayohat” o’yini yordamida)  2.Individual jang  3.Rang tasvir va kino bilan ishlash  4. Bahs  5.Fikrlar himoyasi www.arxiv.uz Darsning fanlararo integratsiyasi:  1.Tarix - Usmon Nosir va Qadimgi Rim,Qadimgi Misr;  2.Siyosatshunoslik - Ijodkor yashayotgan muhit tuzumi;  3.Geografiya - she’r xaritasi;  4.Tasviriy san’at - zamon siyratining she’rdagi surati;  5.Mantiq(Logika) - she’rning ichki va tashqi mantig’I;  6.Mehnat - aql va yurak birligi-ishchan tafakkur otashkuragi;  7. “201 4- yil-Sog`lom bola yili” bilan uzviy fikrlar.Usmon Nosir istagan yil;  8.Ona tili - so’z san’atining mohirona tajassumi; www.arxiv.uz Darsdagi talablar:  - o’zaro hurmat;  -faollik;  -o’z fikrini bera olish;  - dars-teatr,lekin siz tomoshabin emassiz. www.arxiv.uz Darsning borishi:   1.Uy ishini tekshirish-2 min.  2.O’tilgan darsni mustahkamlash(Aqliy hujum va klaster usuli bilan)-8 min.  3.Yang mavzu-8 min.  4.Yangi mavzuni mustahkamlash -5 min  5. Fikrlar himoyasi-10 min.  6.Xulosalash-4 min.  7.Uy vazifasi berish,baholash,rag’batlantirish -3 min. www.arxiv.uz Olovdek lovillab dil yonur, Baxtliman janglarga yarasam! Usmon Nosir.  «Usmon Nosir deganda biz kimni tushunamiz? U shunday iste’dod egasiki, bamisoli tekkan joyini kuydirguvchi olovdir. Usmon Nosir ulug‘ va abadiy she’riyatning diydasidan oqib ulgurmagan shabnamdir, u hali qahqahaga aylanmay, lablarimizda manguga qotib qolgan nim tabassumdir. Uning she’rlari ko‘z kabi tirik, jonli, tutqich bermas hayot poralaridir. Biz Usmon Nosirni qadrlaymiz. Chunki u she’riyatning tabarruk, muqaddas dargohida anvoyi bir chamandir, sira xazon bo‘lmaydigan mo‘‘jiza bog‘ yaratib ketdi».  Abdulla Oripov, 1983. www.arxiv.uz www.arxiv.uz www.arxiv.uz Usmon Nosir Haqiqiy ismi:  Usmonxon Mamatxo’ja o’g’li;  Hijriy 1279 inchi sichqon yilida,aqrab oyining 22 nchi kunidan 23 inchi kuniga o’tar kechasi dunyoga keldi. www.arxiv.uz 1-shart:  “ Aqliy hujum”da sinf o’quvchilari 2 guruhga bo’linib, shoirning hayoti va ijodiga oid bittadan faktga izoh so’raydilar: www.arxiv.uz “ Yurak” she’ri: Yurak,sensan mening sozim, Tilimni nayga jo’r etding Ko’zimga oyni berkitding, Yurak,sensan ishqibozim Senga tor keldi bu ko’krak, Sevinching toshdi Qirg’oqdan, Tilim charchar,ajab, gohi Seni tarjima qilmoqdan www.arxiv.uz “ Yurak” she’ri davomi: Sen ey,sen-o’ynoqi dilbar, Zafardan izla yoringni To’lib qayna,toshib o’yna, Tirikman,kuyla boringni. Itoat et! Agar sendan Vatan rozi emas bo’lsa, yoril,chaqmoqqa aylan sen Yoril! Mayli,tamom o’lsam!.. www.arxiv.uz Shunday qilib,uy ishi bo’yicha xulosalar: Usmon Nosir Qisqa umr,bara kali ijod Sonetni kuyga solgan ijodkor 6-7 yillik ijod samarasiHurlik kuychi si Mohir tarjimon Sovuq Magadanning olovqalb qurboni www.arxiv.uz Yangi mavzuga tayyorgarlik: 2 daqiqa tanaffus:  Masala: 1+1=1 mantiqan isbotlang,albatta ijodkor sifatida!  Dalillar:  - [haqiqat+haqiqat]=HAQIQAT  - Qafasga sher bilan quyonni solib qo’ysanggiz-da bir zumdan so’ng xabar olsangiz,qafasda 2 ta jonivor emas,bitta sherning o’zi qoladi www.arxiv.uz Yangi mavzuni tushuntirish:  Yuqoridagi mantiqni bekorga keltirmadik.Usmon Nosir ham ijodida ana shu haqiqat formulasini bergani,unga yechimni tarix va bugundan qidirgani kaltak bo’lib boshiga kulfat keltirdi.  Ham o’tmish,ham bugun,ham kelajak uning dilrabo she’rlariga mavzu bo’ldi.U o’tmishda zulm,istibdod iskanjasida ezilgan benavolar,qullarning fojiasini o’z davri tuzumi bilan qiyosladi.Farqni topolmagach, “Qiynalaman.Tirishaman.Hushim parishon”,-deya mahzunlanadi.  Biz oldingi darslarimizda Usmon Nosir va u yashagan davr haqida bahslashgan edik.Ijodkor ruhiyatini ochuvchi,yangi bahslarga sabab bo’lguvchi yana bir ilhom hosilasi borki,usiz biz Usmon Nosir she’riyatini to’la anglay olmaymiz.Bu she’r umr bahorining 23-sida yozilgan bo’lib,u “Nil va Rim”dir.Man shu ruhda yozilgan she’rlardan yana bittasi “Isroil” she’ridir. www.arxiv.uz www.arxiv.uz www.arxiv.uz www.arxiv.uz www.arxiv.uz www.arxiv.uz www.arxiv.uz www.arxiv.uz www.arxiv.uz www.arxiv.uz www.arxiv.uz www.arxiv.uz www.arxiv.uz “ Nil va Rim” she’ri  1935-yil yozilgan;  6 bandlik;  Har bir band 14 misradan iborat;  She’r shakliy jihatdan 2 qismdan iborat: I,II,III bandlar- “Nil” qismi; IV,V,VI bandlar- “Rim” qismi; www.arxiv.uz She’rdan parcha: Rim ustida shamsiyadek tumanli osmon, Katta sirkka sig’ishmasdan qaynar olomon: “ Odam bilan hayvon o’yin ko’rsatar emish…” (Bunday qiliq bizning uchun qandayin erish!..) Tishlarini irjaytirib bo’kirgan yo’lbars To’rt tarafga tashlanadi,talpinib lars-lars. Och ko’zlari qonga to’lgan,sakrab o’ynaydi… O,bechora,qoch! U seni tirik qo’ymaydi! Ana! Ana,tirnog’ini nishlab kelar u, Changal soldi! Xalq o’rnidan birdan turdi duv… Chapak chaldi.”Ey,axmoq Rim,sevinma qonga! Bundan boshqa xo’rlik bormi,axir insonga?”- Dedi,parch-parcha bo’lgan gladiator. Rim-o’yindan o’lim kutgan jinni teatr! www.arxiv.uz She’r matni ustida ishlash: Tarix zarvaraqlari  Ro , Azriso , Tifan-  Fir’avn-  Minis,Ramzes,Kleopatra-  Gomer-  Sezar-  Spartak-  Aflotun-  Vergiliy- www.arxiv.uz 3-shart. Sinfdagi o’quvchilar(6 guruh) she’rdagi:  -so’z kashfiyotlari,  -nozik o’xshatishlari,  -kinoya,zaharxanda so’z o’yinlari yoxud  yombi kabi qotirilgan so’z birikmalari akslangan o’rinlarni yig’ish musobaqasini o’tkazadilar.Fikrlar guruhlar bo’yicha yig’iladi(5 daqiqa).  O’quvchilar namuna asosida ma’lumotlar omborini to’ldiradilar. www.arxiv.uz Guruhlarga ishlash uchun namunalar: I guruh II guruh III guruh IV guruh V guruh VI guru h O’yib olib ko’zinin g oyin Sariq qumlar orasida n Qon rangli quyosh Ko’zyoshida n Diltoshidan qurilgan haykal Avval bahor osmonidek yig’lar gado Rim Rim- o’yinda n o’lim kutgan jinni teatr ! Ki,tun qancha qora bo’lsa,o y shunch a yorug’ ! www.arxiv.uz “ Mani aldab ko’ring” bahs-o’yini:  Yo’lg’on,Rost aralash ma’lumotlar o’qiladi.O’quvchilar ularni o’z ko’rsatkichlari yordamida aniqlab beriladi. www.arxiv.uz Uyga vazifa.  “ Nil va Rim”she’rining “savol va topshiriqlari”ga javob yozib kelish.  Qo’shimcha ball uchun: She’rni biror chet tiliga tarjima qilish. www.arxiv.uz Ishtirokingiz uchun minnatdormiz !!! www.arxiv.uz

O'xshashlar

Usmon Nosir-Nil va Rim
Usmon Nosir
Abdulla Qodiriy ijodidan “Uloqda” hikoyasi tahlili (dars ishlanma)
Oybek (dars ishlanma)
Said Ahmad (dars ishlanma)