Тикув буюм қисмларига ишлов бериш - To'qimachilik - Referatlar

Тикув буюм қисмларига ишлов бериш

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

72 KB

Ko'chirib olish

Тикув буюм қисмларига ишлов бериш Режа: 1. Чўнтак турлари. Коплама чунтакка ишлов бериш. 2. Ёқа турлари. Агдарма чокли ёкага ишлов бериш. 3. Енг турлари. Манжетли енгга ишлов бериш.

Ҳар қандай кийимни тикиш жараени алохида деталлар ва узелларни тикиб, уларни асосий деталга улашдан иборат бўлади. Уст кийимлардан пальто, костюм, пиджак,плащ ва шу кабиларнинг тикиш методлари ўхшаш бўлади. Чўнтаклар қуйидагича бўлади: қирқма чўнтак, қоплама чўнтак, безак чокдаги чўнтак ва ички чўнтак. Бундан ташқари ана шу чўнтаклар листочкали, қопқоқли, қопқоқсиз, кантли, рамкали (безак чокдаги чўнтакларда кант , рамка бўлмайди. Қоплама чўнтакка ишлов бериш. Олд бўлак ўнг томонида учта (узунасига битта ва чўнтак о1зи икки учида кўндалангига биттадан) чизиқ билан чўнтаклар ўрни белгиланади. Қоплама чўнтакнинг тескари томонига белгиланган чизиқ бўйлаб юқори зийидан букишга мўлжалланган томонга елим ёки оддий уқа қўйилади.Қоплама чўнтак белгиланган чизиқ бўйлаб,тескари томонга букиб дазмолланади. Қоплама чўнтакнинг астари аврасига ағдарма чок билан уланганда астар юқори қисмига улангандан кейин, астарнинг ён ва пастки томонлари аврадан 0,2 - 0,3 см кичикроқ қирқилади. Чўнтакни белгиланган юқори зийи бўйлаб ўнг томони ичкарига қаратилиб, қайтарилади ва ён қирқимлари билан пастки қирқими атрофидан 0,5 см кенгликда ағдарма чрк солиб, астари аврасига тикилади. Бунда чўнтак аврасининг остки бурчакларидан 0,2-0,3 см дан солқи хосил қилиб, чўнтакнинг ён томонларидан бирида 5-7см оралиқни тикмай очиқ ташлаб кетилади. Шу тикилмай очиқ қолдирилган жойдан чўнтак ўнги томонга ағдарилади ва махсус машинада аврадан 0,2-0,3 см кенгликда кант хосил қилиб, кўклаб дазмолланади. Астарнинг тикилмай қолдирилган жойи қўлда яширин қавиқ билан тикиб қўйилади. Агар чўнтак олд бўлакка бостирма чок билан уланадиган бўлса, унда чўнтакнинг ён ва остки қирқимлари бўйлаб фальцпрессда букиб дазмолланади ёки махсус машинада букиб кўкланади ва дазмолланади.

Чўнтак қопланадиган жойга олд бўлакнинг тескарисидан бўйламалар қўйилади. Қоплама чўнтакни елимлаб ёпиштириш учун махсус машинада чўнтакнинг тескарисидан унинг букилган зийларига кенглиги 0,3-0,4 см бўлган елим пленка зий четига 0,1 см етказмай қўйилади. Олд бўлак ўнги томонга белгиланган чизиқ бўйлаб чўнтак қўйилади, чўнтакни қайириб, унинг астарининг уч томони олд бўлакка бостириб тикилади.Чўнтакнинг оғиз учлари учтадан қайтма бахяқатор юритиб пухталанади. Чўнтак олд бўлакка пресслаб ёпиштирилади. Ёқага ишлов бериш. Кийимнинг нимага мўлжалланганига ва фасонига қараб ҳар хил конструкцияли ёқалар бўлади. Улаш усуллари бўйича остки ёқа тайёрлаб олинади. Остки ёқа қисмлари бир-бирига ёқа кўтармасига тўғрилаб уланади. Бунда чоклар кенглиги 0,5-0,7 см, ўрта чокнинг кенглиги эса 1 см бўлади. Кўтармаси алохида бичилган ёқаларда остки ёқа қисмлари улаб бўлингандан кейин ёқа кўтармаси уланади. Чокларни прессда ёриб дазмоллаш билан бир вақтда умуман остки қа дазмолланади ёки чокларни ёриб машинада иккала томонида биттадан иккита тўғри бахяқатор юритиб ёрма чок хосил қилинади. Остки ёқа билан ёқа қотирмаси елимлаб ёпиштириш усулида уланаётган бўлса, пресснинг остки ёстиғи устига остки ёқа, унинг ўнги пастга қаратилиб қўйилади. Унинг устига ёқа қотирмаси елим кукунли томони пастга қаратилиб қўйилади. Остки ёқа ёқа ўмизига тикиб уланадиган бўлгани учун, ёқа қотирмаси ёқа кўтармасининг қирқимига етмайдиган қилиб қўйилади. Бунда бостирма чок билан тикиладиган бўлса, 0,1-0,15 см, бириктирма чок билан тикиладиган тикиладиган бўлса, 1-1,1 см етказилмайди. Шундан кейин остки ёқа билан ёқа қотирмаси пресслаб ёпиштирилади. Аёлларнинг жун газламадан тикиладиган пальтоларида, жакетларида юмшоқроқ ёқа мўлжалланган бўлса, остки ёқа яширин бахяли махсус машинада қавилади. Эркакларнинг ва ўғил болаларнинг қишлик

кийимларида мўйна ёқа мўлжалланган бўлса, остки ёқа устига пахта солинади. Кўтарма қисмидаги пахта қатлами қайтармадагига нисбатан юпқароқ бўлиши керак. Пахта устига қирқимлари тўғриланиб қотирма қўйилади. Махсус машинада остки ёқанинг ўнгидан унинг қирқимидан 0,7 см масофада гир айлантириб бостириб кўкланади. Остки ёқа дазмолда ёки прессда дазмолланиб, конструкцияга мувофиқ шакл берилади. Устига андаза қўйиб бўрланади ва қирқимларини аниқлаб қирқиш билан бир вақтда ёқа кўтармасида бир неча кертик хосил қилиб, ёқа ўмизига улаш улаш жойи белгилаб олинади. Устки ёқа ва остки ёқа ағдарма чок билан уланадиган бўлса, улар тескари томонлари ташқарига қаратиб жуфтланади. Бунда устки ёқа остки ёқага нисбатан ён томонларда 0,3-0,4 см, қайтарма қирқими бўйлаб эса 0,7 см ортиқроқ чиқиб туриши керак. Устки ёқа остки ёқага, ёқа учларида 0,5-0,6 см солқи хосил қилиб, бостириб кўкланади. Солқи дазмоллаб кириштирилади. Андаза қўйиб ағдарма чок чизиғи белгилаб олинади.Ёқа остки ёқа томондан машинада ағдарма чок билан тикилади. Ақдарма чок дазмол ёки прессда ёриб дазмолланади. Ёқа бурчакларида 0,2-0,3 см чок хақи қолдириб, ортиқчаси кесиб ташланади. Ёқа ўнгига ағдарилади. Бурчаклари тўғриланиб, остки ёқа томондан махсус машинада устки ёқадан 0,1-0,2 см кант хосил қилиб, зийлари кўкланади. Ёқани бириктирма чок билан ўтқазиш. Бунда олдин устки ёқа остки ёқа кўтармаси қирқимига тўғриланиб, устки ёқанинг ўртасидан 0,5-1 см дан бошланиб раскеплар томонлар йўқ бўлиб кетадиган букиш хақи қолдириб, аниқлаб қирқилади. Ёқа тўғри ўтказилиши учун остки ёқада контрол чизиқлар бўрланади, устки ёқада эса кертмалар хосил қилинади. Адипнинг ўнгида ва устки ёқанинг тескарисида раскеп чизиқларини белгилаб, раскеп учларига кўндаланг чизиқлар қўйилади. Бўрланган чизиқдан бошлаб 1 см кенгликда чок хақи қолдириб адип ва ёқа тўғрилаб қирқилади. Раскеплар бириктирма чок билан тикилади,

остки ёқа эса , унинг ўрта чоки орт бўлак ўрта чокига ёки кертимлар бир- бирига тўғриланиб, ёқа ўмизига ўтказилади. Остки ёқа остки ёқа томондан 1 см чок хосил қилиб ўтқазилади. Чок дазмолда махсус тахта қолипга қўйиб ёки прессда ёриб дазмолланади. Енгга ишлов бериш. Конструкция жихатдан енглар қуйидаги турларга бўлинади: якка чокли енг, икки чокли енг, уч чокли енг,ўтқазма енгреглан енг, яхлит бичилган енг, аралаш бичилган енг. Моделда мўлжалланганига мувофиқ енглар хлястикли, бўртма чокли, манжетсиз, манжетли, астарли ёки астарсиз бўлиши мумкин. Енг уски ва оски бўлаклари 1 см кенгликда бириктириб тикилади. Енг олд чоки ёриб дазмолланади. Ёрдамчи андаза қўйиб, енгнинг ўнгида енг учини букиш чизиғи, енгнинг тескарисида эса кесим жойи белгиланади. Енг учи пишиқроқ бўлиши учун унинг тескарисига қотирма букиш чизиғига тўғрилаб қўйилади ва дазмолда ёпиштирилади. Шундан кейин енг учи кесимсиз бўлса, тирсак қирқимлари бириктириб тикилади. Тирсак чоки ёриб дазмолланади , енг учининг шу чокдаги жойи қайтадан букиб дазмолланади. Авра енги учига астар енги учи бириктириб тикилади . Чок дазмолланади ва енг учи ўнгига ағдарилади.

O'xshashlar

Тикув буюмлар деталларига дастлабки ишлов бериш

Тикув буюм деталларида шакл ҳосил қилиш

Тикув буюм деталларини узаро богланиш матрицасини тузиш

Тикув махсулотларига шакл баркарорлик хусусиятлари бериш

Хом –ашёга бирламчи ишлов бериш