logo
  1. Bosh sahifa
  2. Referatlar
  3. To'qimachilik
  4. Композициянинг хусусиятлари

Композициянинг хусусиятлари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

45 KB
Ko'chirib olish
Композициянинг хусусиятлари Режа: 1. Композициянинг хусусиятлари. 2. Композицион хусу сиятларнинг қонуниятлари. 3. Симметрия ва асимметрия . 4. Статиклик ва динамиклик. 1. Композициянинг хусусиятлари. Костюм композициясининг уйғун бир бутунлик сифатида шаклнинг яхлитлиги, симметрик ва ассиметрик, статиклик ва динамиклик каби бир қатор хусусиятлари бор. Ш а к л н и н г я х л и т л и г и . Шаклнинг яхлитлиги конструктив ечим Билан унинг композицион мужассамлиги ўртасидаги алоқа мантиқини ва уйғунлигини акс эттирган бўлади. Ҳар қандай композицияни асосий элементлар билан аҳамияти камроқ ва иккинчи даражалироқ элементларининг бир-бирига бўйсунганлигига асосланган муайян система деб қаралса бўлади. Бунда асосий ва бўйсунган қисмлар бир бутунлик ташкил этиб, ўзаро бир-бирини кучайтиради. Композицион тузилган шаклда, шу жумладан костюмда ҳам албатта асосий қисм ёки к о м п о з и ц и о н м а р к а з мавжуд бўлиб, бошқа қисмлар унга бўсундирилиши керак. Асосий қисми яхлит композицияда ҳукмрон бўлиб туради. Композицион марказ гавданинг исталган қисмида бўлиши мумкин. Масалан, у юзга яқин жойда, белда, кўкракда, бўксада, оёқ яқинида, олдинда ёки орқада ва ҳаказо ерда бўлади. Костюмнинг исталган қисми – масалан, бош кийим, уст кийим, оёқ кийим, сумка, бирон безак ва ҳаказо композицион марказ бўлиши мумкин. Уст кийимнинг исталган қисми ҳам – кўкрак қисми, юбка, енглар, ёқа ва бошқалар – композицион марказ бўлиши мумкин. Асосий қисмининг костюмда қандай жойлаштириш жинс – ёш аломатларига (ката ёшлилар уни юз яқинида жойлаштиришади, ясли ёшидаги болалар учун эса юз атрофида ёки оёқ яқинида бўлади), гавда тузилиши турига (тўла кишилар учун асосий қисмни белда, бўксада бўлиши тавсия этилади) ва кийимнинг нимага мўлжалланганига боғлиқ. 2. Шакл элементларининг ўзаро тенгсизликни белгилайдиган композицион марказнинг бошқа қисмлардан устунлигини таъкидлаб берадиган хусусиятларнинг қонуниятлари асосида позицион марказни бўрттириб кўрсатишга эришилади. Қуйида шу қонуниятларни кўриб чиқамиз. Миқдор қонуни . Бир турли безакнинг ката-кичиклиги, ҳажми массаси ёки миқдори каттароқ бўлган бошқа қисмларидан устунроқ келиб туради . Марказда бўлиш қонуни . Бўрттириб кўрсатиладиган қисмнинг нисбати марказий жойда бўлиши бошқа ҳамма жиҳатлари тенг бўлган ҳолда шу қисмни асосий композицион марказ қилиб кўрсатади. Сифат қонуни . Хусусияти ёки бир гуруҳ хусусиятлари жиҳатидан кўпроқ бўлган қисм устун бўлиб туради. Расмий характерда бўлган ҳар қандай турли безакларнинг ҳар хил активлигидан ва сифатидан фойдаланиш асосий қисмни бир бутундан ажратиб кўрсатиш приёмларидан бири бўлади. Маъно омили қонуни . Бир бутуннинг маъноси бор безакли қисми (эмблема, гуллар ва бошқалар) расмий характергадаги безакли қисмлардан устун туради. 3. Симметрия ва асимметрия . Симметрия – композициянинг энг ёрқин ва кўзга ташланиб турадиган хусусиятларидан бири «Симметрия… унинг ёрдамида инсон бир неча асрлардан бери тартибга, гўзалликка ва камолотга етишмоқчи ва буни чратмоқчи бўлиб келган ғоядир» (Г.Вейль. Симметрия. М., Наука, 1968, 37-бет). Демак, симметрия оддий бир такрорланиш эмас, балки ўзига ҳос гўзаллик нормаси экан. Кийим композициясида симметрия масалалари мҳим роль ўйнайди. Бу икки жиҳатда: материалдаги рам композициясида ва костюмнинг ўзига шакллантиришда ўз аксини топади. Костюмларда кийимнинг алоҳида қисмлари, унинг деталлари, ранги, безаги, фурнитураси ва щу кабиларни симметрик жойлаштирилиши мумкин. Табиатда абсолют (мутлақ) симметрия бўлмайди. Костюмда ҳам кўпинча симметриядан четга чиқишлар бўлиб, бу унинг нимага мўлжалланганига, ишлатилиш шароитининг характерига, ишлаб чиқаришдаги технологик шароитга, бадиий образлилик вазифаларига боғлиқ бўлади. Асимметриянинг композиция ҳам симметрик композиция сингари функционал вазифани ҳал этишнинг объектив натижаси бўлади. Лекин асимметрик шакл устида ишлаш мураккаброқ-у композицион мувозанатни нозик ҳис этишни, бадиий бутунликни таъминлаш даржасида тараққий топган интуицияни талаб қилади. Асимметриянинг кундалик костюм композициясида ёрқин кўзга ташланадиган эмаслиги ундан шакл хусусиятларининг озгина қисмида фойдаланишни билдиради. Амалда бундай композициялар симметрия ичида асимметрияни кўрсатиш мақсадида ҳал этилади. Башанг кийимдаги ёрқин ифода этилган асимметрия кийимни одатдагидан бошқача, ёрқин кўринишли, динамик қилиб туради. 5. Статиклик ва динамиклик . Композициянинг ифодалилиги, унинг тушунишга қулайлиги шаклнинг бўйсунган қисмларидан бош композицион марказ томон ҳаракатда бўлиб кўриниши – д и н а м и к а с и қай даражада ҳосил қилинганлигига боғлиқ. Ниманики бўрттирилаётганлиги аниқ бўлиши учун, ҳаракатни костюмнинг қайси қисмига қаралса ҳам, динамика рассомнингбўрттириб қўйган қисмини кўрсатадиган бўлиши керак. Ст а т и к л и к – шакл турғунлигининг, тинчлик ҳолатининг бўрттириб ифода этилганидир. Шаклнинг статиклиги ўлчамлар тенглигини ёки ўлчамлар нюансини характерлайди. Ўлчамлардаги контрстлик қайси қисмида кўп бўлса, ўша томонга йўналган динамика ҳосил қилади. Шаклнинг динамикаси ҳам шаклни қисмларга контраст бўлаклашда пайдо бўлади. Бундай ҳолда каттароқ қисмдан кичикроқ қисм томонга ҳаракат пайдо бўлади. Шакл ичидаги чизиқлар йўналишининг характери қандайлигига қараб шаклнинг турлича йўналганлиги ҳосил бўлади, унинг динамиклиги кучаяди. Бир тусли, лекин тўқлиги ҳар хил бўлган иккита ахроматик ранглар бирга қўшилганда, ҳаракатда бўлиб кўриниш юзага келади. Актив ранглар ўзи томонга ҳаракат ҳосил қилади. Кийимларни моделлаштиришда тузилмалар динамикасидан кенг фойдаланилади. Гавдани кўриб идрок этиш костюмдаги динамикага қандай таъсир этилганлигига боғлиқ: агар ҳаракат юқорига томон йўналган бўлса, гавда дарозроқдай, пастга томон йўналган бўлса, калтароқдай кўринади. ФОЙДАЛАНГАН АДАБИЁТЛАР ВА МАНБААЛАР РЎЙХАТИ. 1. Сомов Ю.С. Композиция в технике. – М.: Машиностроение, 1987. 2. Основ ы теории проектирования костюма. – М. : Легпромбытиздат, 1988 . 3. Козлова Т.В. Основы художественного оформления изделий из кожи – М.: Легпромбытиздат, 1987. 4. Композиция костюма – М.: Academia, 2003 . 5. Горина Г.С. Моделирование форм одежды – М.: Легкая и пищевая промышленность, 1981. 6. Художественное конструирование. Проектирование и моделирование промышленных изделий – М.: Высшая школа, 1986. 7. Борисоглебский Г.Б. Эстетика и стандарт – М.: Издательство стандартов , 1990. 8. Казаринова В.И. Красота, вкус и экономика – М.: Экономика, 1985. 9. Рытвинская Л.Б., Смородина И.Г. Проектирование и производство головных уборов – М.: Легпромбытиздат, 1987. 10. Художественное оформление текстильных изделий – М.: Легпромбытиздат, 1987. 11. Мода журналлари. 12. www-mode.ru 13. stile.asra.ru 14. kroyka.ru 15. www. glamurneko.ru 16. htt : // nasebya.ru/womtns-fashion 17. sarafan.ru 18. osinka. ru 19. htt : // modellar.fashiontime.ru/

O'xshashlar

Композиция хусусиятлари
Табиий иплар топологиясининг хусусиятлари
Аралаштириб эриштишнинг асосий хусусиятлари
Ранг хусусиятлари ва бирикмалари
Толаларнинг физик-кимёвий хусусиятлари