Charmbop xomashyosining xususiyati va tasnifi - To'qimachilik - Referatlar

Charmbop xomashyosining xususiyati va tasnifi

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

37 KB

Ko'chirib olish

Charmbop xomashyosining xususiyati va tasnifi Reja: 1. Charmbop teri xomashyosining tasnifi 2. Katta ulchamdagi charm xomashyosi 3. Mayda ulchamdagi charm xomashyosi 4. Chuchka terisi 5. Charm xomashyosining xillash tartibi

Charm xomashyosi muhim tovar xususiyatlari va ishlatilish maqsadlariga kura 3 ta katta guruxga bulinadi. 1. Katta ulchamdagi charm xomashyosi 2. Mayda ulchamdagi charm xomashyosi 3. Chuchka terisi. 1. Katta uchlamdagi charm xomashyosi - qoramol, buyvol, yaklar, yiliqlar, tuyalar va bug’ilarning, vazni shilingan holda 10 kg dan oshsiz, holida 9 kg, dan oshik bulgan terilarni kiritiladi. Vaznining qancha bulishidan katiy nazar eshaklar va xachirlarning terisi xam shu guruxga kiritiladi. 2. Mayda ulchamlari charm xomashyosiga – vazni 10 kg gacha boshsiz xolida esa 9 kg gacha, bulgan buzoqlarning va yilqilarning, kuylarning, xonaki va yovoyi echkilarning terilar kiritiladi. 3. Chuchqa terilariga xonaki va yovvoyi chuchqalarning xamda maydoni yangi shilingan xolda 30 dm dan oshiq bo’lgan chuchqa bolalarining terilari xam kiritiladi. Katta o’lchamdagi charm xomashyosi qo’yidagi manbalardan olinadi. 1. Tanachalar terisi 5-7 oylikdan 12 oylikgacha bo’lgan tanaga va buqalar terisi bo’lib ularning yangi shilingan xoldagi vazni 10 kg dan 13 kg gacha bo’ladi, teri tuqimasini qalinligi va zichligiga qarab teri maydoni 180 dm 3 dan 230 dm 2 gacha bo’ladi. 2. Teri tuqimasining qalinligi standart nuqtasida 2.7-3.5 mm buladi. Buqa terisi yangi shilingan xolda vazni 13-17 kg gacha buladi yosh buqalar terisi. Xayvonlarning yoshi 10 oylik va undan katta buladi. Bu terilarning maydoni 220 dm 2 dan 300 dm 2 gacha buladi. Toychalar terisiga nisbatan buqa terisi ayrim topografik kismlardagi qalinligi buyicha ancha notekisligi bilan farq qiladi. Bu terilardan oyoq qiyimlarining, botiliklarini tikishdan foydalaniladi. Ishlov berilgan terilarining maydoni 219 dm 2 dan 237 dm 2 gacha tashkil kiladi. Bu terilar yengil vazni 13-17 kg gacha, urta 17-25 kg, og’ir 25 kg dan ortik guruxlarga bulinadi. Ularning maydoni 200-480 dm 2 bulishi mumkin. Xar xil

topografik qismlarda qalinligi 255-4,5 mm ni tashkil kiladi. bu terilar xromli charm, poyfzal tanliklari, texnik charmlar (kalinligi 4 mm gacha bulsa) ishlab chiqarishga muljallangan. Ishlov berilgan xoldagi maydoni 240-428 dm 2 tashkil qiladi. Axtalangan xukizlar terisining yangi shilingan tirik vazni 17 kg dan oshiq bulishi lozim. Vazniga ko’ra bu xil terilar yengil 17-25 kg va og’ir 25 kg dan ortiq guruxlarga bulinadi. Terining maydoni 250-500 dm 2 ni tashkil qiladi. Terining standart nuktasidagi qalinligi yengil terilarda 2,5-3,5 mm, og’irlarda esa 3,5-5 mm tashkil qiladi. Axtalangan xukizlar terisi ayrim topografik qismlardagi qalinligi buyicha ancha tekisdir. Bu terilardan xromli charm, og’ir terilaridan poyfavzal tanliklari, texnik charmlar ishlab chiqarishda foydalaniladi. Xukiz (axta kilimagan) terisi yangi sh ilingan xoldagi vazniga qarab yengil 17-25 kg va og’ir 25 kg ortiq buladi. Terining maydoni 300-500 dm 2 tashkil qiladi. Ishlov yuberilgan xolda 260-440 dm 2 tashkil qiladi. Standart nuqtaligidagi qalinligi 4,5-5,5 mm bulib, ayrim topografik qismlarda bu kursatkich 4 mm dan 10 mm gacha uzgaradi. Buyvol va yaklarning terilari xam xuddi qoramolning katta terisi kabi xillanadi va ishlatiladi. Tuya terisi yangi shilinlan xolda 10 kg dan 25 kg gacha , yengillari 10 kg-17 kg gacha va og’irlari 25 kg dan ortiq buladi. Maydoni esa 340-460 dm 2 tengdir. Standart nuqtasidagi qalinligi 3,5-5,0 mm ga tengdir. Tuya terilaridan xromlangan charm, poyafzal tagliklari ishlab chiqariladi. Qoramol farqli ularoq tuya terilari ularda urpoq bulganligi sababli 2 bulib shilib olinadi yoki 3 ga bulinadi. Yilqi terisi – yangi shilingan xolda 10 kg dan ortik bulgan yengil 10-17 kg dan ortiq. Terining maydoni 160-420 dm 2 tashkil qiladi.

Eshak va xachir terilari vazni toyfalariga bulinmaydi. Maydoni 70-250 dm 2 , qalinligi 1,8-3,5 mm tengdir bulardan xromli charm va yetarlik charmlari ishlab chikariladi. Mayda o’lchamdagi charm xomashyosi manbalari olinadi. 1. Chala va ulik tug’ilgan buzoqlar terisi vazni buyicha farqlanmaydi. Bu terilar yangi ishlangan yoki tuzlab kuritilmagan xolida 30-70 dm 2. Go’sht, parda tomonida qizil dog’lar, qon izlari qon tomirlari yog’on kuziga tashlashnishi bilan ajratib turadi, bu terilarning og’irligi 2 kg dan maydoni 40-70 dm 2 oshmaydi va ulardan charm. Xamda muyna maqsadlarga foydalaniladi. 2. Tug’ilib ut yeyishiga utmagan buzoqlar terisi – jun qoplami tulamagan, yaltiroq va zich teri tuqimasi mustahkam bulib, vazniga kura farklanmaydi. 3. Tugilgandan keyin ut yeyshigiga utgan buzoqlar terisi vazni 10 kg gacha buladi. Terilarning jun qoplami ancha siyraklashadi, teri tuqimasi bush buladi, bu terilarning jun qoplami ancha siyraklashgan. Teri tuqimasi bushagan. Ishlov berilgan terining maydoni 126-178 dm 2 . Xromlangan charm ishlab chiqarishda foydalaniladi. 4. Chala va uliq tugilgan kulunlar terisi vazniga kura farqlanmaydi. 5. Toychoqlar terisi – sut emib yurgan yoki yeyishiga utgan toychoqlar terisi: yangi shilingan xoldagi vazni 5 kg gacha buladi. Sut emib yurgan toychoqlar terisi kalta. Yaltiroq, jun qoplamiga ega bulib teri tuqimmasi zich. Yem-xashak yeyishiga utgan toycholqar terisining jun qoplami siyraklashgan, teri tuqimasi bushagan buladi. Sut emib yurgan toychoq terisi 50-70 dm 2 yem xashak utgan 70-105 dm 2 tashkil qiladi. 6. Toy terisi – yangi shilingan xolda 5-10 kg gacha buladi maydoni 105-125 dm 2 buladi. Toychoqlar terisi kabi foydalaniladi. 7. Butaloqlar terisi vazni 10 kg gacha buladi. 8. Rus kuylarning terisi – kalta dum. Ingichka dum va yogli dum tuzilishidagi barcha dag’al junli kuy zotlarining xamda barra teri beruvchi katta yoshli qo’ylarning terisi, tuqimasi mustahkam. Nozik va qayishqoq, kuprok qora rangda buladi. Roman zotining terining jun qoplami esa kuk yeki sal xavo rangda buladi.

Junlari mayin sal tulqinlangan jingalakda buladi. Teri maydoni 65-72 dm 2 tashkil qiladi. Bu terilardan buyumlar ishlab chiqariladi. 9. Chul kuy terilari – dag’al jun beruvchi dumbali va katta yoshdagi korakul kuylaridan olinadi. Teri tuqimasi nisbatan qalin, dag’al va bushagan, juni kupincha jigar. Qizgich, och kuk. Tuk-kuk rangda, qilchik tolalari siliq tivit tolalari esa nozxik va yumshoq buladi. 10. Chul echkilarining terisi – Azarbaydjon, Armaniston, Grujiston, Urta Osiyo, Kozog’iston urchitiluvchi echkilardan olinadi. Chul echkilarning terisida bir tusda uzun qilchik tolalari qalta tivit tolalari bilan aralashib usadi. 11. Mayin yuqshoq echki terisi – teri tuqimasi qayishqoqligi ishlov berilganda bet qismida chiroyli naqshlar paydo buladi. B terilar asosan sutdor va sutdor tivitli, echki zotlaridan xamda jun yokkasildagi echkilar Orenburg echki zotlaridan olinadi. 12. Yovvoyi echki terilari – yovvoyi echkilardan jayron, kiyiq arxar, tog’ takalaridan ovlab olinadi. Katta yoshdagi xayvonlarning terisi 60-100 dm 2 tashkil qiladi. Bu terilardan kupkari va astarlik charmlar ishlab chikariladi. Chuchka terisi – xonaki va yovvoyi chuchkalardan olinadigan sath ulchamiga qarab guruhlarga ajratiladi, yangi shilingan xolida: A) mayda terialr 30 dm 2 dan 70 dm 2 gacha B) urta terilar 71-120 gacha V) katta terilar 120 – 200 dm 2 gacha va urta katta 200 dm 2 dan ortiq buladi. Mayda va urta ulgan chuchka terilardjan xromlangan charm poyafzal ishlab chiqariladi.

Adabiyotlar: 1. Зокиров М.Д.Атамуродов К.А.Хайдаров К.Х. Хайвонлар хом ашёси товаршуносли. Тошкент, 1999 й 2. Каспарьянц С.А. Кошилёв А.Ф. шкутов Ю.Г Товароведение и технология первичной обработки кожевенного с ы рья. Москва Легкая индустрия, 1977 й. 3. Muynabop,po’stinbop va charmbop terilarni ishlab chiqarishni uslubiy qullanmalari. Toshkent, 2008 y. 4. O’zinform agroprom targ’ibot va ilmiy- texnikaviy axborotlar Respublika markaziy «Bildirish»lari. 5. Muynabop, po’stinbop va char mbop terilari Davlat standartlari. 2000 y.

O'xshashlar

Charmbop, po’stinbop va mo’ynabop terilarni tovarlik xususiyatlari

Charmbop, po’stinbop va muynabop terilarning halq xo’jaligidagi ahamiyati

Charmbop, pustinbop va muynabop teri beruvchi xayvonlarni suyishga muljallanganlarini tashish,

Chiqindilar tasnifi

Matеriallar va kiyim-kеchakning tasnifi