Charmbop, pustinbop va muynabop teri beruvchi xayvonlarni suyishga muljallanganlarini tashish, - To'qimachilik - Referatlar

Charmbop, pustinbop va muynabop teri beruvchi xayvonlarni suyishga muljallanganlarini tashish,

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

51.5 KB

Ko'chirib olish

Charmbop, pustinbop va muynabop teri beruvchi xayvonlarni suyishga muljallanganlarini tashish, tashishga tayyorlash, tashish usullari, suyish va suyish davrida saklash, suyish usullari REJA: 1. Suyishga muljanllangan qishloq xo’jalik xayvonlarinilarni toshish. 2. Suyish davrida saklash 3. Suyishni teri sifatiga ta’siri 4. Konsizlantirish , sh ilish va shilish usullari .

Go’sht uchun so’yiladigan xayvonlar go’sht sanoatlariga, temir yo’l, suv transport, ayrim vaktlarda xavo yo’li orkali va xaydash yo’li orkali yetkazilib beriladi. Xayvonlarni ortib yoki xaydab olib borishni uziga xos qiyinchiliklari bo’lib aniq va tug’ri amaliy ishlarni bajarishni talab qiladi, bu qonuniyatlarga tugri amal qilishga xodimlari jalb qiladi. Xayvonlarni gusht sanoatiga muvaffaqiyatli yetkazib berishga xayvonlarni ortishdan oldin ularni yo’lga tayyorlashni, xaydab borishning tezligi, ortishi, sharoiti va ularni muvaffaqiyatli tushirib olishga bog’liq buladi. Xaydab beruvchi yoki ortib beruvchi shaxslarning veterinariya-sanitariya qoidalariga rioya qilishlari shart. Xayvon veterinariya nazorati ostida olib boriladi. Xayvonlarning qanaqa turga ega bulishidan qatiy nazar xar qaysi bulimiga junatilgan guruhiga maxsus tuldirilishi shart. Veterinariya (forma № 1) mahalliy joydagi veterinariya xizmatining bajaruvchi vrach tomonidan beriladi. Bu formalar veterinariya ministrligi tomonidan tasdiqlangan blankalarga tuldiriladi. Xayvonlarni tashish viloyat miqyosida bulsa bu xujjat viloyat vetvrachi tomonidan beriladi. Veterinar guvoxnomasi 3 sutka davomida yaroqli bo’lib xisoblanadi. Shuning bilan birga bu xzujjat xayvon junatilgan joydan to olib beriladigan joygacha yaroqli bulib xisoblanadi. Bu xujjat xayvon junatilgandan joydan to olib boriladigan joygacha yaroqli bulib xisoblanadi. Tovar va transport nakladnoylarni 3 kunlik qilib tuldiriladi. Shundan 1 donasi xujalikda qoldiriladi va ikki donasi katta provodnikka (kuzatib olib beruvchiga beriladi). Shundan biri berkitilgan qonvertga solinib gusht kombinatiga beriladi. Tovar nakladnoy yirik xayvonlarga, otlarga va tuyalarga xar qaysi xayvonlar aloxida tarozida tortilganda keyin uning jinsi, yoshi, semizligi bir xil bo’lsa guruh

– guruh qilib tuldiriladi. Parrandalarda esa turiga, yoshiga qarab guruxh-guruh qilinib tuldiriladi. Yirik xayvon bolalarining og’irligi katta bo’lsa ularga xam aloxida tuziladi. Transportirovka qilinadigan xayvonlarni tortish oziqlantirilgandan keyin kamida 3 soatdan keyin tortilishi kerak. Xujjatga xayvonni qabul qilib olgan shaxs qul quyishi shart. Bu xujjat xujalik buxgalteriya va rahbari kul qo’yib muxr bosadi. Chul jurnali poyezd bilan avtomobil uzoq xaydab borilganda beriladi. Bu jurnalda beriladigan oziqa, inventar, borish yo’li markaziy sug’oriladigan joy. Gungini tushiradigan joy va boshqalar kursatiladi. Xayvonlarni ortishga tayyorlash . Xayvonlarni ortib tashish borishda xayvonlarning saqlash sharoiti keskin uzgaradi, bu uzgarishlar xayvonga nisbiy ta’sir qiladi, ayniqsa tashishning birinchi kundan xayvon bir joyda turaolmaydi va yaxshi oziqlanmaydi. Keyingi kunlarda kunikib yaxshi oziqlanadilar. Xayvonlarni tashish tajribasini shu kursatishiga xayvonlarni tashishdan oldin uning xujaligida tayyorlanish kerak. Transportirovka qilinadigan xayvonlarni birinchi kunidan ularni jinsiga, yoshiga, semizligiga qarab ajratish kerak. xar qaysi ajratilgan xayvonlar vagon yoki paraxod sig’imiga qarab guruh qilib alohida ajratiladi. Xayvonlarni guruhga ajratilganda yosh buzoqchalar yoki quyga kelgan sigirlar ajralib qolsa gurux urtasida xar xil keraksiz tashvishlar bo’ladi, yuqorida kursatilgan xayvonlarni guruxga kushmaslik kerak. Xayvonlarni ko’p bozovta bulishiga (xayvonlarni och qolishi, suvsiz qolishi xamda joyga talashib vojaklik kilish) sabab buladi. Xayvonlarni tashishda kuzatib boruvchiga xayvonga bo’lgan muomilasiga bog’liq bulib agar kuzatuvchi yumshok muomila qilsa xayvon xam unga javob kupol muomila qilmaydi. Xayvonlar 10-12 kun davomida transportirovka qilinadigan bo’lsa alohidja guruh qilinib 2-3 kun ilgari alohida saklanib ularga vagonda (yo’lda) beriladigan ozuqaga utkaziladi. Bir bosh yirik shohli xayvon uchun 2,7 m 2 chuchka. qo’y uchun 1,5 m 2 maydon

ajratiladi. Xayvonlarni poyezda, suv transportida tashilganda, to yetib berguncha xayvonlarga tushama beriladi. Yirik shoxli xayvonlar yoki qo’ylarning xar 100 kg tirik og’irligi uchun 5,5 kg quruq pichan, chuchka uchun (xar boshiga 2,5 kg, parranda uchun xar 100 bosh uchun 5 kg, tuyimli ozuqa, qo’ylar uchun ularning 2 kg bulsa 100 g silos yoki 300 g ut yoki 100 g poliz, ildiz meva yoki 20 g konsentrat berilishi kerak. Xayvonlarni transportirovka qilganda xul ut bilan oziqlantirish man etiladi. Xo’jalikda mol topshiruvchiga xujalik boshlig’i va mutaxassislari molni kuzatib borish tugg’risidagi qoidalarga rioya qilishini qattik topshiriq qilib beriladi. Xayvonlarni temir yo’l orqali tashish. Go’sht kombinatiga temir yo’l bilan tashiladigan xayvonlar 4 sutkadan oshmagan va yo’lning uzoqligi 300-600 km bulishi kerak. xayvon uzoq muddatda transportirovka qilinganda bu xolat xayvonga nisbiy ta’sir qiladi. Xayvonlar maxsus yoki oddiy vagonlarda tashiladi. Vagonlar mol tashish uchun jixozlangan bulishi kerak. Maxsus vagonlarga oxurlar qo’yilgan bo’lib, uning estkiy qismida xayvon boglanadigan xalqalar urnatilib qo’yiladi. Xayvonlarni sugorish uchun vagonning estki qismida bak urnatilib bu baklarga vodoprovod orkali suv solinib maxsus trubalar orkali sug’oriladi. Poyezd tuxtab turgan paytda stansiyada baklarga suv solinib tuldiriladi. Yirik xayvonlar va otlarni tashish uchun muljallangan vagonlarning tepa qismida polka qilinib bu polkalarga xashak va inventarlar saqlanadi. Vagonning tepa qismida xavo almashitiriladigan teshiklar buladi. Oddiy vagonlarni xujalikni uzi ortadigan xayvonlarning turiga qarab jixozlanadi.Temir yo’l korxona xujalikka normal holatdagi vagon bilan ta’minlanishi shart, vagonda xar xil utkir uchli temirlar bulmasligi va bu vagonlar toza bulib xatto dezinfeksiya qilingan bo’lishi kerak. Yirik shoxli xayvon yoki olrtilgan vagon provodnigi 2 dona pakir, lopatka, fonar, ip (xar qaysi xayvon uchun 2,5-3 metrdan, chuchka ortilgan vagonga yuqorida ko’rsatilganlardan tashkari ikki dorna kormushka (oxur) va 1 bochka suv

uchun, xar qaysi vagon uchun supurgi, xalat, rezinali kulpok, sochiq, sovu (0,5 l) krealin va 1 kg xlorli oxak olinishi kerak. Xayvonlarning turiga qarab vagonlarga ortish Yirik shoxli xayvonlar 16-24 bosh Yosh xayvonlar 24-28 G’unojinlar 36-50 Qo’y, echkilar 80-100 Chuchkalar: Tirik og’irligi 30-60 kg 60-80 60-80 kg 50-60 80-100 kg 44-50 100-150 kg 20-28 150 dan ko’p 20-28 Ot bo’lsa 14 Tuya 8 Yirik xayvonlar vagonning uzunasiga qarab joylashtiriladi. Bunday joylashtirishda xayvonlar kam travmalanadi va normal xolatda suv ichadi va oziqlanadi. Xayvonlar bog’liqligi xolatda transportirovka qilinadligan bo’lsa bunday vaqtda xayvon normal xolatda oziqlanadi va yotib dam oladigan bo’lsa kerak. issiq sharoitda xayvon tashilganda ayniqsa 9chuchkalarni) tashganda xayvonlar soni 15-20% ga kamaytiralidi. Xayvonlar qizib ketmasligi uchun

vagonda tashiladigan xayvonlarni vaqtida sug’orish va ularga to’yimli oziqalar berish xayvonlarni muvaffaqiyatli tashish omillari xisoblanadi. Xayvonlarni uz vaktida oziqlantirmaslik yoki normaladn ko’p oziqlantirish oqibatida xayvon kasal bulishi mumkin. Provodnik xayvonlarni transportirovka qilish vaqtida xar doim vagonini tozalab turish va ma’lum belgilangan stansiyaga kelganda porini (nurini) tashlash kerak. Kasal xayvonlarga aloxida oziqa oxurda berilishi kerak. suvi xam aloxida parkda beriladi. Unga ishlatiladigan inventarlarni mutaxassis tavsiyasiga ko’ra dezinfeksiya qilinadi. Kasal xayvonining tashilishi vat’iyan man qilinadi.Xayvonlarning uligi ma’lum stansiyalarda qoldiriladi va unga akt tuziladi. Vagon xujalikdan kombinatga yetib qyelgandan keyin 6 soat utkagandan keyin davlat nazorati utkazilgandan keyin mol tushiriladi, oldin sog’lom xayvonlar keyin kasallari tushiriladi, vagondan tushirish uchun 30 minut vaqt belgilanadi, vagonda qolgan oziqalar go’sht kombinatiga topshiriladi, inventarlar esa xujalika qaytariladi. Parrandalarni vagonda tashish. Parrandalar vagonga ortilishdan oldin saralanadi, kasal yoki oriq parrandalarni ortish man etiladi, suyiladigan parrandalarni og’irligi, tuxumli, gushtli bo’lsa 600 g, broyler go’shtli bulsa 800 g, indyuk yoki urdak 1300 g, g’oz 2 kg. Parrandalarni oziqlantirish va sug’orish tortishdan 2 soat oldin bajarilishi kerak. Parrandalar maxsus standart qafaslarda tashiladi. 20 x 35% 35, 90 x 20 x 30 sm. Parrandalarni kattaligiga qarab bir kafasga 18-24 bosh joylashtiriladi, urdaklar 150 x 150 sm kafaslarda tashilib 10-12 bosh, g’ozlarni tashishda 180 x 70 x 70 sm , kafaslarda 6-7 bosh joylashtirilib tashiladi. Vagonda kafaslar 5-6 kavat qilib joylashtiriladi, oralig’i 80 sm bo’lish kerak. Kafaslarda tashish 40 km dan oshmasligi kerak, uzoq yo’lga tashish nisbiy ta’sir ko’rsatadi. Uzoq masofaga tashilganda parrandalarni qo’yib yuborilgan holda tashiladi, buning uchun vagon ikkiga bo’linib odam yo’rishi uchun 1 metr qo’yilib vagonning ikki tomoni yoki 3

kavatli qilib kataklarga bo’linadi va kataklarning ostki qismiga nam utkazmaydigan mato bilan tushaladi. Kuzatuvchining boshlig’i yo’lga kerakli oziqani qabul qiladi. Xar bir parrandaning 1 kg tirik og’irligi uchun 80 g dan olinadi, kombikorma bo’lsa 200 g. Quyonni tashish. Quyonlar xam semizlik darajasi va semizligiga qarab sortirovka qilinadi. Keyin yashiklarda 2-4 boshdan solinib 1 vagonga 210 katak joylashtiriladi. 400-820 bosh kuyon joylashadi. Yo’lda kuyonlar 3 martadan oziqlantiriladi. 1 kunlik normasi agar uning og’irligi 2 kg bo’lsa 1200 g pichan, 300 g ut, 100 g poliz meva va 20 g kombikorma beriladi. Xayvonlarni avtomashinada tashish. Xayvonlarni va parrandalarni kupchilik qismi avtomashinalarda tashiladi. Mollarni avtomashinada tashish poyezda qaraganda ancha arzonga tushadi. Avtomashina bilan xayvonlar 300 kg gacha bo’lgan masofada tashiladi. Mol jixozlangan avtomashinada tashiladi, avtomashina bortlari shitlar bilan uralib olingan bulishi kerak. Avtomashinaning tezligi asfalt yo’lda 60 kg soatiga oddiy yo’lda 25-30 km tezlikda xaydalishi kerak. Transportirovkaning ta’siri . Xayvonlarni tashish vaqtida ular xar xil noqulay ta’surotlarga ya’ni urganilmagan shovqun, qatiq silqinish, issiq, sovuq jaroxat va boshqa xolatlar ularni kuchli uzgarishga olib keladi. Kondisioner vagonning mikro-iqlim xam xayvonga kuchli ta’sir qiladi. Xayvonlarga qayta ishlov beradigan korxonalarning turlari. Xayvonlarga kayta ishlov beradigan tashkilotlar uzining ish bajarish, kobiliyatiga qarab xar xil bo’ladi. O’zbekistonda qo’yidagi turdagi go’sht kombinati mavjud. Go’sht kombinati, Xam so’yim, xam ovutadigan. 3. So’yiladigan. 4 So’yim punktlaridan iborat. 5. Bekon fabrikasi. 5. Tovuq kombinati. 7. Kolbasa tayyorlaydigan. 8. Konserva tayyorlaydigan va boshqalardan iborat. Gusht kombinati. Go’sht kombinatlari uzining ish bajarishqobiliyatiga qarab 6 xil bo’ladi. Katta go’sht kombinatlari bir yil davomida 30-55 ming tonna go’sht

va go’sht mahsulotlariga qayta ishlov beriladi va mahsulotlar tayyorlanadi. Bunday korxona mexanizasiya bilan yaxshi jixozlangan bo’lib xamma ishlar avtomatlashgan. Go’sht kombinatlari qanchalik mexanizasiyalashgan bo’lsa ish unumli va sifatli bajariladi. Bir yilda 20 ming tonna mahsulotga ishlov beradigan go’sht kombinatlari 1 etajli qilib kuriladi. Bunday kombinatlarda mol saqlaydigan joyning vazifasi asosan u yerda xayvonlarni saqlash va xayvonlarni veterinariya kurigidan utkkazish, xayvonldarni ajratish va so’yish oldidan dam berish uchun foydalaniladi. Xayvonlarni saqlaydigan joy ochiq va ayvon shaklida bo’lib asfatltlangan, suv ichish uchun suv ichirgich va oxurlari bo’lishi shart. Xayvonlarni saqlaganda xayvonlar isib ketmasligi kerak. Suyish va sovutish korxonasi – bu korxonaning vazifasi shundan iboratki, xayvonlarga qayta birlamchi ishlov berish, gushtni va mahsulotni sovutish, muzlatish va saqlash uchun xizmat qiladi. Bu korxona ombor vazifasini bajarib, uz maxsulotini istemolchilarga yetkazib berib turadi. Bu korxonalar chorvachilik taraqqiy etgan viloyatlarda kuriladi. Xozirgi vaqtda bu korxonalar go’sht kombinatiga aylantirilmoqda. Mol so’yish korxonasi – bu joyda xayvonlar so’yilib ularga birlamchi ishlov berilib go’sht ishlab chiqarilib yog’ va subproduktalar (ichki organlar va terisi ajratilib kelgan joylari ya’ni ichak, qon, texnik chiqimlar) go’sht kombinatiga junatilib ularga ishlov beriladi. Xayvonlarni so’yish punkti . Bu punktlar mayda bo’lib, aholi kam joylashgan qishloq joylarda yoki xujalikning uzida kurilgan bo’lib, xayvonlarni suyishga muljallangan bo’ladi (stasionar joy).

Dala sharoitida suyiladigan joy (polevoy uboynqy punkt). Dala sharoitida xayvonlarni suiysh ayvonda yoki yog’ochdan oyok qilinib xayvon suyilgandan keyin shunga ilinib qo’yiladi. Parranda kombinati. Parranda kombinatlari mexenizasiyalashgan bo’lib unda parrandalar suyilib ularga birlamchi ishlov beriladi. Parranda go’utidan kolbasa, konserva, tuxum talqoni tayyorlanadi. Kuyon suyish xonasi (krolik boynya) Kuyon suyish uchun muljallangan joyni kuyon suyish va tovukka qayta ishlov beradigan qilib jixozlangan buladi. Kenyingi vaqtda bu kushxonalarda nutriyalarni xam suyish shu joyda rejalashtirilmoqda. Xayvonlarni so’yishga tayyorlash . Xayvonlarni so’yishga tayyorlashqaysi xayvqonlar qabul qilib olinib, xayvon saqlanadigan joyda joylashtirilgan vaqtdan boshlanadi. Xayvonlar qabul qilinganda ularni sortiroqka qiladi (semizlik darajasiga qarab ajratiladi) Xayvonlarni va parrandalarni so’yishga tayyorlash tug’ri yo’lga qo’yilish xisobida ulardan yo’qori sifatli go’sht olinadi. Buning uchun xayvonlar kusralarga junatilib ularga so’yish oldidan dam beriladi. Katta va mayda shoxli xayvonlar so’yishdan oldin 24 soat dam beriladi chuchkaaga 12 soat, buzoqlarga 6 soat dan beriladi. Shu dam berish davomida xayvonlarga oziqa berilmaydi, lekin suvini to suyishiga 2 soat qolgancha cheklanmagan xolda beriladi. Agar xayvonga 2 sutka davomida suv berilmagan bo’lsa, buning evaziga xayvonning og’irligi 4% ga kamayib ketadi, bu xolat 2 sutka davom etsa. Xayvonning tirik vazni 5-7% ga kamayib ketadi. Xayvonni ayniqsa sovuq, iflos joyda saqlash xam go’shti va teri mahsulotiga keskin ta’sir qiladi. Xayvonni tashish 100 km gacha bo’lsa u vaqtda xayvonlarga dam berish muddati 15 soat, chuchkalarga esa 5 soat buladi. Suyishdan oldin xayvonlar yuvib tozalanadi. Chuchkalar dush ostida 5 minut davomida yuviladi.

Go’shtning sifati xayvonlarning so’yishdan oldingi xolatiga bog’liq buladi. Suyiladigan xayvonlar xovlikmagan, xurkmagan va ularni biror joyi qattiq og’rimagan bo’lishi kerak, aks xolda muskullar orasida va tomirlarda qon saqlanib qoladi. Buning evaziga xayvon yomon qonsizlanadi. Gushtning rangiga qizil va kukimtir dog’lari bo’ladi. Go’sht xul bo’lib, bunday go’shtda bakterialarning usishi uchun yaxshi sharoit yaratilgan bo’ladi xayvonlarni urilgan joylarida qon qo’yilgan bo’lib, bu xolatlar esa gushtning tovar kurinishiga salbiy ta’sirn qiladi. Xayvonlarni so’yishga haydash vaqtda ularni urmasdan balki(xlopushkalari) bilan xaydash kerak yoki 50-60 sm li tayoqcha bilan xaydalishi kerak. Xayvonlarni suo’yish texnologiyasi . Xayvonlarni so’yish qo’yidagi jarayonda olib boriladi. Xushsizlantirish, qonsizlantirish, archish va terini shilish (chuchqalarni junini tukib olish) (shparka yoki quydirish) ichki organlarni ajratib olish, gshavdani aralash gushtga baho quyish va tarozida tortish. Xushsizlantirish: xayvonlarni taxminan xushsizlantirib yoki xushsizlantirmasdan so’yiladi. Asosan yirik shoxli xayvonlar otlar, chuchkalar xushsizlantiriladi. Xushsizlantirish yo’li bilan xayvonlarni suyish xavfsiz va ishni osonlashtiradi.Xushsizlantirish vaqtida xayvonni ulishiga yo’l quymaslik kerak. Chunki xayvonni qonsizlanishi tuliq bo’lmaydi. (Xushsizlantirish qachonki xayvon ulmasdan xushsizlanganda uni oyog’idan ildirib qonsizlantirishga ulgurish uchun ketgan vaqt ichida davom etsa bunday xushsizlantirishni normal xolat deb ataladi). Bolg’a bilan xushsizlantirish. Xayvonni xushsizlantirish uchun dastasi 1 metr, bolg’aning og’irligi 2-2,5 kg bo’lgan bolg’a bilan xayvonni ikki kuzining ustidan, peshonasidan urish yo’li bilan xushsizlantiriladi. Urgan vaqtda shunday urish kerakki, birinchidan suyak sinmasin va miyada qon kuyilmasligi kerak, fakatgina miyasi chayqalib xushidan ketishi kerak buladi.

Bunday usulda xushsizlantirilganda xayvonni nafas olish organi va yurak urishi davom etishi kerak. Elektr toki yo’li bilan xushsizlantirish. Elektr toki bilan xushsizlantirish keng tarkalgan usullardan xisoblanadi (50 Gs). Tokning 50-200 voltli kuchlanishiga ega bulgan tok bilan xayvonlarni 6-20 sekund davomida ushlab turish yo’li bilan xushsizlantiriladi. Yirik shoxli xayvonlar uchun 70-120 volt 1,5 A yoki 200 v 1 amper bilan 7-15 sekund, buqalarga 30 sekund ta’sir etib xushsizlanadi. Otlarni xushsizlantirilganda 120 v, 0,77 A bilan 10-20 sekund davom ettirish yo’li bilan xushsizlantiriladi. Yirik shoxli xayvonlarni oldin ular metaldan qilingan joyga xaydaladi va maxsus izolyasiyali tayoq orqali tok utkazilgan bo’ladi, bu tayoqning uchida zanglamaydigan metal bulib unda tok buladi, shu tayoq xayvonning orqa miyasiga tegizish yo’li bilan xushsizlantiriladi, agar meyerdan kup ushlab turilsa xayvonning yuragi tuxtab qoladi va xayvon ulib qoladi. Xayvonga tok berilganda uning bosh va orqa miyasi paralij bo’lib qon tomirlarida bosim oshib ketadi, bu xolat 10 minut davom etadi, tok berilgandan 1,5 minut utgandan keyin xayvon so’yilishi kerak. Qonsizlantirish. Yirik shoxli va mayda shoxli xayvonlar tanasida (tirik og’irligiga nisbatan) 7-8% chuchqada esa 5% qon bo’ladi. Yirik shoxli xayvonlarning so’yilishida umumiy qonning 4,2% okizilsa (oqsa) bunday xolatni yaxshi qonsizlangan deb xisoblanadi. Qo’y, echki, chuchqalarning umumiy qonidan 3,5% oqizilsa yaxshi qonsizlangan xisoblanadi. Qolgang qonlar ichki organlarda qolib ular xam ajratib olinganda olib tashlanadi. Muskullarda xam qon qoladi. Yaxshi qonsizlanmagan go’shtning vazni yuqori buladi. Lekin bunday go’sht tez buziladji, undan tashqari gushtdan uzoq vaqt qon yuqib turadi. Konsizlantirish xayvonning kallasini pastga qilib ilib qo’yish yo’li bilan amalga oshiriladi. Qonsizlanish uchun 6-8 minut vakt sarflanadi. Terini shilish . Terini shilish, so’yish jarayonining eng og’ir ishi bo’lib xayvonni so’yish jarayonini 0-40% vaqtni egallaydi. Terini shilishning tug’ri

bajarilishgi gushtning tovar kurinishiga axamiyati katta bo’ladi. Chuchka qonsizlantirilganda keyin gavda maxsus vannalraga solinib uning ustida 63-65% li issiq suv solinib 3-5 minutdan keyin terini qoplangan jundan tozalanadi. Terisi tuliq tozalangandan keyin ichki organlar olinib yuvilib ikki bulakka maxsus arralar yordamidav bo’linadi. Go’shtga muxr bosish . Xar qaysi gavdaga, nimtaga yoki nimta bulagiga muxr . Quyon va parranda gushtlaridan tashqari xamma xayvonlar gushtiga 3 xil muxr qo’yiladi: dumaloq, turtburchak, chuchkalarda esa oval shaklida. Xamma muxrlarda molning turi va respublika yozilgan bo’ladi. Muxrga M – qo’yilgan bo’lsa (yirik shoxli xayvon va chuchqa) yosh molniki bildiradi. B – axta qilinganligini bildiradi, K – kozlyatina (echki gushtini bildiradi). Bundan tashqari go’shtning semizlik darajasini aniqlashda V, S, N xarflari bilan belgilanadi. V – yuqori semizlikdagi gushtlar, S – urta semizlikdagi, N – past semizlikdagi go’shtlar.

Adabiyotlar: 1. Зокиров М.Д.Атамуродов К.А.Хайдаров К.Х. Хайвонлар хом ашёси товаршуносли. Тошкент, 1999 й 2. Каспарьянц С.А. Кошилёв А.Ф. шкутов Ю.Г Товароведение и технология первичной обработки кожевенного с ы рья. Москва Легкая индустрия, 1977 й. 3. Muynabop,po’stinbop va charmbop terilarni ishlab chiqarishni uslubiy qullanmalari. Toshkent, 2008 y. 4. O’zinform agroprom targ’ibot va ilmiy- texnikaviy axborotlar Respublika markaziy «Bildirish»lari. 5. Muynabop, po’stinbop va char mbop terilari Davlat standartlari. 2000 y.

O'xshashlar

Chambop, muynabop va pustinbop terilarni tuzilish tarkibi

Pustinbop va muynabop terilarning xususiyatlari va tasnifi

Charmbop, po’stinbop va muynabop terilarning halq xo’jaligidagi ahamiyati

Teri xom ashyosiga dastlabki ishlov berish texnologiyasi

Terini tuzilishi, tartibi va fiziko-mexanik xususiyatlari