Buxoro muhandislik-texnologiya instituti to’g’risida ma’lumot - To'qimachilik - Referatlar

Buxoro muhandislik-texnologiya instituti to’g’risida ma’lumot

Yuklangan vaqt:

21.04.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

57 KB

Ko'chirib olish

Buxoro muhandislik-texnologiya instituti to’g’risida ma’lumot Reja: 1. Buxoro muhandislik-texnologiya institutining tarixi va tashkiliy tarkibi. 2. “Yengil sanoat texnologiyalari va jihozlari» kafedrasi tarixi. 3. Yo’nalish va mutaxassislik haqida tushuncha.

Tayanch iboralar: Institut, tarkib, kafedra, yo’nalish, mutaxassislik, fakultet, magistr, o’quv reja, o’quv dastur, ta’lim kodi, davlat ta’lim standarti. Buxoro muhandislik-texnologiya instituti tarixi va tashkiliy tarkibi Buxoroda Toshkent Politexnika instituti maslahat bo`limining tashkil qilinishi (1958 y) texnika oliy o`quv yurtini tashkil qilishda birinchi qadam bo`ldi. Keyinchalik, Ittifoq Ministrlar Soveti 1964 yilning 9 aprelida qabul qilgan 285raqamli «Sirtqi va kechki oliy va o`rta maxsus ta`limni yanada yaxshilash to`g`risida»gi qarorida mamlakat oliy o`quv yurtlarining kechki va sirtqi bo`limlari faoliyatini yanada yaxshilash, ularning moddiy-texnika asoslarini kengaytirish bilan ishlab chiqarishda ishlovchi yoshlarning malakasini oshirish uchun qulay sharoitlar yaratishni talab qildi. Respublika Ministrlar Soveti shu qarorni bajarishga qaratilgan 1964 yilning 11 iyunida maxsus qaror qabul qilib, kechki va sirtqi o`quv yurtlarini mustahkamlash bilan korxonalar, sanoatmarkazlari va sovxozlarda sirtqi bo`limlarning maslahat punktlarini tashkil qilib, ularni malakali o`qituvchilar bilan ta`minlashni talab qildi. Bu o`quv yurtlarning moddiy-texnika asoslarini yaxshilash uchun ularga yaqindan turib yordam berishlarini talab etdi. Bu qarorlarda talabalar uchun maxsus darsliklarni yaratish, o`quv binolarini va yotoqxonalarni qurish zarurligi ko`rsatildi. Shuni alohida ta`kidlash joizki, bu ishlarni boshida hozirda marhum professor Muxtor Ne`matovich Rahmatov turgan edi. Toshkent politexnika institutining Buxoro filiali: Fakultetning tez taraqqiy qilishida otaliq tashkilotlarining hissasi benihoya kattadir. Bu tashkilot rahbarlari fakultet uchun bor imkoniyatlarni ishga solib katta yordam berdilar. Buxoroda yangi texnik Oliy o`quv maskanini barpo etishda otaliq 2

tashkilotlari tomonidan berilgan yordam miqdorini quyidagi jadvaldan ko`rish mumkin: 1959 yildan 1972 yilgacha bo`lgan davrda Toshkent Politexnika institutining Buxoro kechki umumtexnika fakulteti jamoasi o`z faoliyati bilan zamontalabiga javob bera oladigan institutni tashkil qilish qo`lidan kelishini isbot qila oldi. Fakultet ixtiyorida mustaqil o`quv-laboratoriya xonalari, oshxona, yotoqxona, qiroatxona, qurilish bo`limi, buxgalteriya, yangi o`quv-laboratoriya kompleksining qurilishini boshlanishi, o`qituvchilar tarkibining 36,2% ilmiy unvon va darajaga ega bo`lishi malakali muxandislarni etishtira olganligi va shunga o`xshashlar uni mustaqil o`quv yurtiga aylantirish payti etganligidan dalolat berar edi. Fakultet 1972 yil 28 iyulda Ittifoq Oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi tomonidan qabul qilingan qarorga asosan Toshkent Politexnika institutining filialiga aylantirildi. Buxoro kechki unumtexnika fakulteti o`zining ish faoliyatini to`xtatib, Toshkent Politexnika institutining filialiga aylanar ekan, u 1971-1972 o`quv yilini 1909 kishilik talaba bilan 214 muhandisni tayyorlab chiqarish va yana fakultetga 525 kishini o`qishga qabul qilish bilan boshladi. Shu vaqtda fakultet qiroatxonasining foydali maydoni 80m 2 edi. 1977 yilning avgustida Sobiq Ittifoq Vazirlar Kengashi Respublika Oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligining Toshkent Politexnika institutining Buxoro shahridagi filiali negizida Buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi institutini tashkil qilish haqidagi taklifini qabul qilishga qaror qildi. 1977-78 o`quv yilida Toshkent Politexnika instituti filiali va yangi tashkil etilgan institut o`z faoliyatini birga davom ettirgan bo`lsa, 1978 yilning birinchi sentyabridan boshlab institut mustaqil ish boshladi va Toshkent Politexnika instituti filiali o`z faoliyatini to`xtatdi. Institut faoliyatining boshlanishi davrlarida o`sha paytdagi Respublika va mamlakat rahbariyatidan, vazirliklardan, rahbar xodimlar jumladan respublika oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirlari G.A.Abdurahmonov, S.P.Po`latov, ularning o`rinbosarlari K.I.Afanas’ev, O.S.Abbasova, M.S.Sultonov, V.D.Dvorkin, Hindiston xalq maorifi va madaniyati vaziri janob Misra, Tunis ta`lim vaziri janob 3

Al’men, Toshkent Politexnika instituti rektori, akademik K.S.Ahmedovlar tashrif buyurdilar va institut jamoasi bilan tajriba almashdilar. Buxoroda, buyuk entsiklopedist olim Abu ali Ibn Sino yurtida bunday oliy o`quv yurtining ochilishi tarixiy voqea ekanligini, uning mintaqa ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy ravnaqida alohida o`rin tutishini mamnunlik bilan qayd etishdi.Institut rivojini ta`minlash uchun birinchi navbatda oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi fakultetlarini tashkil etish zarur edi. Buni iinobatga olib, respublika oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi mazkur yo`nalishlar bo`yicha malakali mutaxassislarni tanlov e`lon qilmay ishga qabul qilishga ruxsat berdi. Shu tariqa institutning asosiy mutaxassisliklari bo`yicha o`qaituvchilar jamoasi shakllana boshlandi [1]. Institut rektori qilib O`zbekiston Respublikasi FA akademigi Nusrat A`zamovich Parpiev tayinlandi. Uning bevosita rahbarligida institut o`qituvchilari orasidan o`nlab fan nomzodlari va doktorlari etishib chiqdi. 1979 yildan boshlab institutda o`qitishning uch shakli: kunduzgi, kechki, sirtqi o`qish tartiblari joriy etilib, o`quv jarayoni tashkil etildi. Ilmiy-tadqiqot ishlarini tashkil etishda faqat, uni ishlab chiqarish talablariga javob beribgina qolmay, balki fundamental fanlar taraqqiyotini ta`min etishiga ham e`tibor qaratildi. Ayniqsa, professorlar N.A.Parpiev, M.N.Rahmatov, M.T.Toshev, M.T.Hodjiev, H.T.Salomov, Sh.K.Norov, N.X.Avliyoqulov, M.M.Mustafoev, A.O.Ortiqov, M.M.Murodov, Q.H.Majidov, O.F.Safarov, M.M.Vohidov, H.B.Do`stov, I.I.Safarov, S.H.Ostonov, G.N.Navro`zova, Q.T.Olimov va dotsentlar M.X.Karimov, M.G.Vasiev, Sh.R.Mo`minov, M.Sh.Toirov va shularga o`xshash o`nlab olimlarning ilmiy izlanishlari mamlakatimiz fan sohalarini rivojlantirishga qo`shilgan katta hissa bo`ldi. 1959-1972 yillardaToshkent Politexnika institutining Buxoro kechki umumtexnika fakulteti 1972-1977 yillarda Toshkent politexnikainstitutifiliali 1977 yildan esa Buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi institutiga aylandi. 4

2011 yil 25-iyulda Vazirlarmahkamasining 231-sonli qaroribilan Buxoro oziqovqat va yengil sanoati texnologiya institutini Buxoro yuqori texnologiyalar va muhandislik texnika institutiga aylantirish. 2013 yil 15-aprel PQ-1954-son bilan Buxoro muhandislik texnologiya institutiga aylantirildi. “Yengil sanoat texnologiyalari va jihozlari» kafedrasi tarixi. O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2011 yil maydagi 1533 – sonli qarori va O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Buxoro oziq – ovqat va yengil sanoat texnologiyasi institutini Buxoro yuqori texnologiyalar muhandislik – texnika institutiga aylantirish to`g’risida” gi 2011 yil 25 iyundagi 213 – son qaroriga binoan Institutning nomi “Buxoro yuqori texnologiyalar muhandislik – texnika instituti”ga o`zgartirildi. O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 15.04.2013 yildagi PQ 1954-sonli qaroriga va O va O`MTVning 16.04.2013 yildagi №124 sonli “Buxoro muhandislik- texnologiya instituti faoliyatini tashkil etish to`g’risida”gi buyrug’iga asosan “Muhandislik-texnika” fakul'teti tarkibida yangi “Yengil sanoat texnologiyalari va jihozlari” kafedrasi tashkil etildi 1984 yilda kafedra nomi “Tikuv buyumlari texnologiyasi va konstruksiyasi” deb nomlangan, kafedrani Aliyev Rizo Gulyamovich boshqargan. 1985-1988 yillarda Revishveli Djorj Trifonovich, 19881989 yillarda Gapparov Xasan Gapparovich, 1989-1990 yillarda Galiyeva Nelya Tuxvatovna, 1990-1995 yillarda Radjibayev Potitdin Radjibayevich boshqarganlar. 1995 yilda kafedra nomi “Yengil sanoat texnologiyasi” deb nomlanib, uni 2005 yilgacha Musayev Sayfullo Safoyevich boshqarib, 2005-2007 yillarda “Yengil sanoat buyumlari texnologiyasi va jihozlari” deb kafedra nomi o’zgardi. Uni X.K.Raxmonov boshqarqdi. 2007-2013 yillarda kafedra nomi 5

“Yengil sanoat buyumlari texnologiyasi” deb nomlanib, uni S.U. Pulatova boshqaradi. 2013 yilda kafedra “Yengil sanoat texnologiyalari va jihozlari” deb nomlanib, uni Z. Sh. To’xtayeva boshqardi. 2015 yildan hozirgi kungacha kafedrani texnika fanlari nomzodi, dotsent Rashid Xudoyberdievich Nurboyev tomonidan boshqarmoqda. Hozirgi kunda kafedra tomonidan ko`plab mutaxassislar tayyorlanib, ular viloyatimiz va Respublikamizning kasb-hunar kollejlarida, yengil sanoat korxonalarida, servis xizmatini ko`rsatish korxonalarida turli lavozimlarda faoliyat ko`rsatib kelmoqdalar. Yo’nalish va mutaxassislik haqida tushuncha Oliy ta’lim yo’nalishlari tasniflagichi. Oliy ta’lim yo’nalishlari va mutaxassisliklari klassifikatori oliy ma’lumotli kadrlar tayyorlash uchun bakalavriat ta’limi yo’nalishlari va magistratura mutaxassisliklarining tizimlashtirilgan ro’yxati. Klassifikatorda ta’lim bosqichlari, bilim va ta’lim sohalari, ta’lim yo’nalishlari va mutaxassisliklari yettita raqamli kod bilan belgilanadi. Ta’limining xalqaro «standart» klassifikatsiyasiga binoan ta’lim bosqichlari bakalavriat yo’nalishlarida 5 raqami, magistratura mutaxassisliklarida — 5A (raqam va harf) bilan belgilangan. Masalan: bakalavrlar kodi 5140100, 5211300, 5520400 va hokazo; magistrlar 5A140101, 5A211301, 5A520403 va hokazo. Masalan: 5321500: 5- ta’lim dasturlari bosqichi kodi; 3 -bilim sohasi kodi; 2- ta’lim sohasi kodi; 15- yo’nalish kodi; 00- mutaxassislik kodi. 320 000 - Ishlab chiqarish texnologiyalari ta’lim sohasining davlat ta’lim standarti «Ta’lim to’g’risida», «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi to’g’risida»gi O’zbekiston Respublikasining qonunlari, O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2001 yil 16 avgustdagi «Oliy ta’limning davlat ta’lim standartlarini tasdiqlash to’g’risida»gi 343-son qarori va oliy ta’lim sohasini 6

tartibga soluvchi boshqa normativ-huquqiy hujjatlarga hamda xalqaro tajribalarga muvofiq ishlab chiqilgan. 320000 - Ishlab chiqarish texnologiyalari ta’lim sohasi davlat ta’lim standarti (DTS) o’quv jarayonini, ta’lim muassasalari faoliyatini, kadrlar, darslik va o’quv qo’llanmalari tayyorlash sifatini baholashni tartibga soluvchi tegishli normativ hujjatlar: bakalavriat ta’lim yo’nalishlari va magistratura mutaxassisliklari uchun malaka talablari, o’quv rejalari, fanlar dasturlarlarni yaratish uchun asos hisoblanadi. 320000 – Ishlab chiqarish texnologiyalari ta’lim sohasining umumiy tasnifi: 320000 - Ishlab chiqarish texnologiyalari ta’lim sohasining muayyan bakalavriat ta’lim yo’nalishlari bo’yicha bakalavrlar tayyorlash oliy ta’limning malaka talablari, o’quv reja va fan dasturi asosida amalga oshiriladi. Fan dasturlarining nazariy va amaliy mashg’ulotlarini to’liq o’zlashtirgan, yakuniy davlat attestatsiyasidan muvaffaqqiyatli o’tgan shaxsga «bakalavr» darajasi hamda oliy ma’lumot to’g’risidagi davlat namunasidagi rasmiy hujjat beriladi. 320000 - Ishlab chiqarish texnologiyalari ta’lim sohasining muayyan magistratura mutaxassisliklari bo’yicha magistrlar tayyorlash oliy ta’limning malaka talablari, o’quv reja va fan dasturi asosida amalga oshiriladi. Fan dasturlarining nazariy va amaliy mashg’ulotlarini to’liq o’zlashtirgan, magistrlik dissertatsiyasini muvafaqqiyatli himoya qilgan, yakuniy davlat attestatsiyasidan muvaffaqiyatli o’tgan shaxsga «magistr» darajasi hamda oliy ma’lumot to’g’risidagi davlat namunasidagi rasmiy hujjat beriladi. 7

Adabiyotlar: 1. O’zbеkistоn Rеspublikаsining “Tа’lim to’g’risidа”gi Qоnuni, “Bаrkаmоl аvlоd - O’zbеkistоn tаrаqqiyotining pоydеvоri”, T., “SHаrq”, 1998y.64 b. 2. O’zbеkistоn Rеspublikаsining "Kаdrlаr tаyyorlаsh milliy dаsturi", “Bаrkаmоl аvlоd– O’zbеkistоn tаrаqqiyotiniig pоydеvоri, – T., “SHаrq”, 1997.,49 b. 3. М.Т.Ҳоджиев, К.Х.Мастонов. Бухоро озиқ-овқат ва енгил саноат технологияси институтининг ўтмиши, бугуни, эртаси. Б. 2008 й. 4. Бухоро озиқ-овқат ва енгил саноат технологияси институтининг Бухоро мухандислик-технология институтига айлантириш тўғрисидаги Президент Қарори. 2011 й. 8

O'xshashlar

Ip gazlamalar to’g’risida umumiy ma’lumot

Yengil sanoat to’g’risida ma’lumot. Tikuvchilik sanoati tarixi. O’zbekistonda tikuvchilik sanoati rivojlanishi

Talabalarning huquq va burchlari

Kiyim haqida umumiy ma’lumot

Ipak qurtlari haqida ma’lumot