Astar, isituvchi qatlam tayyorlash va ularni avraga ulash - To'qimachilik - Referatlar

Astar, isituvchi qatlam tayyorlash va ularni avraga ulash

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

39 KB

Ko'chirib olish

Astar, isituvchi qatlam tayyorlash va ularni avraga ulash Reja: 1. Tagliklar tayyorlash. 2. Astar tayyorlash va uni kiyim avrasiga ulash 3. Isituvchi qatlam tyyorlash va uni kiyim avrasiga ulash.

1. Tagliklar tayyorlash. Ustki kiyimlarda tepa yelka tagligi, ort yelka tagligi va qiyama taglik bo’lishi mumkin. Tepa yelka tagliklari kiyimning yelka uchastkasiga tegishli shakl berish va uning barqarorligini oshirish uchun ishlatiladi. Zig’ir tola gazlamadan ko’makchi andoza yordamida taglikning ikki qismi bichiladi. Ular orasiga konstruksiyasga bog’liq qalinlikda paxta qatlami solinadi. Paxtaning qalinligi tagliklar qirqimlari tomon kamaya borib, yo’q bo’lib ketadi. Tagliklarni ichki tomonidan biriktirib tikish mashinasida yoki siniq baxyaqtor mashinada taglikni oval shakldagi ziyiga parallel baxyaqator yuritib qaviladi. Baxyaqatorlar oralig’I 5- 8 mm. Keyin taglik taxta qolipida yoki maxsus pressda dazmollab, shakli puxtalanadi. (83 –rasm a) Ort yelka tagliklari palto va jaketlarning ayrim modellarida kerakli hajm shaklini berish shuningdek gavda bukchayganligini yashirish maqsadida ishlatiladi. Tagliklar tashqi ziylarining o’lchami va shakli yeng o’mizining ort qismi o’lchami va shakliga mos bo’lishi kerak. Ort yelka tagliklari vatindan yoki sintetik paxtadan tikiladi. Buning uchun qotirma material detail ustiga paxta qatlami solib, ichki qirqimlar tomonm asta-sekin yupqalashtira boriladi, detallar ustiga ikkinchi qotirma qatlami qoplanadi va ularni biriktirib tikish mashinasida yeng o’mizi qirqimlariga parallel, oralig’I 15 – 20 mm li baxyaqatorlar yuritib qaviladi. Qiyma tagliklar kiyimga chiroyli tashqi ko’rinish berish va yelka uchastkasi yengga silliq o’tib ketadigan bo’lishi uchun ishlatiladi. Qiyma tagliklar polotnoni qavib tayyrolanadi. Bunda baxyaqator biriktirib tikish mashinasida yoki siniq baxya mashinasida oralarini 20 – 30 mm li qilib, oplotnoning uzunasiga va ko’ndalangiga yuritiladi. Qavilgan polotno andaza bo’yicha o’rish ipiga 45 0 burchak hosil qilib, arqoq bo’ylab yo’l-yo’l qilib kiritiladi. Ort yelka tagliklarni, tepa yelka tagliklarini va qiyma tegliklarni qiymaga qo’yish. Ort yelka tagliklarini ort bo’lak yoqa o’mizi chizig’i bo’ylab

qo’yib, biriktirib tikish mashinasida yenglarni yeng o’miziga o’tqazma chokiga ulab tikiladi. Ularni tepa yelka tagliklari qo’yilishi bilan bir vaqt yoki avra va astar yeng o’mizlarni maxsus mashinada puxtalayotganda kiyim o’miziga qo’ysa bo’ladi. Ort yelka tagliklari yelka choklariga biriktib tikish mashinasida puxtalanadi. Tepa yelka tagliklari, taglikning o’rtasi yelka chokiga to’g’ri keladigan, tashqi qirqimlari esa yeng o’mizi qirqimlaridan o’tib turadigan qilib, kiyim yeng o’miziga to’grilanadi va maxsus mashinada yeng o’tkazma chog’ida 1 mm oraliqda baxyaqator yuritib puxtalanadi. Qiyma tagliklar yeng o’tkazma choklariga turlash mashinasida yelka tagliklari bilan bir vaqtda puxtalanadi, bunda qiyma tagliklari yenglar tomonidan (yeng qiymasi bilan o’tkazma chok orasida) qo’yiladi, qavatlangan qirqimi o’tkazma chok qirqimlariga to’grilanadi. Qiyma taglikining uchlari oldingi va tirsak o’tar qismlaridan pastda puxtalanmaydi. Baxyaqator o’tkazma chokdan 1 mm oraliqda yuritiladi. 2. Astar tayyorlash va uni kiyim avrasiga ulash. Astar kiyimning hamma choklarini yopib Turish va kiyimni kiyib yurishda qulay bo’lishi uchun ishlatiladi. Fasonga qarab astar kiyim etagigacha yoki buksa chizig’igacha tushgan bo’lishi mimkin. Astar kiyim etagiga ulanmagan yoki ulangan bo’ladi. Kiyimlar astariga odatda bar tutgich, ilgak qo’yiladi. Astarning o’zi quyidagicha tayyorlanadu: Yon vitachkalari yeng o’mizidan boshlab bel chizig’igacha, 1 sm chok hosil qilib biriktirib tikiladi. Chokning kengligi bel chizig’idan boshlab pastga tomon kamaya boradi va qirqimning pastki uchidan 1-1,5 o’tib yo’q bo’lib ketadi. Yuqori vitachkalar yelka qirqimida 1 sm kenglikda biriktirib tikib, uning pastki uchidan 1,5 sm o’tqazib yo’q qilib yuboriladi.

Astarning yon, yelka qirqimlari, yengning tirsak va old qirqimlari, ort bo’lakning o’rta choki kengligi 1sm qilib biriktirib tikiladi. Yengning old va tirsak qirqimlari tikilayotganda, ularning o’rta qismi 20-25 sm uzunlikda tikilmay qoldiriladi. Agar astarning etak qirqimi avraning etak qirqimiga ulanadigan bo’lsa, old bo’lak o’rta choki tikilayotganda uning o’rta qismi 30-35 sm uzunlikda, kiyimni o’ngiga ag’darish uchun tikilmay qoldiriladi. Astar etak uchigacha yetmaydigan bo’lsa, uning pastki cheti buklanib, bukish chizig’idan 0,1 sm masofada baxyaqator yuritiladi. Astar etagi avraga ulanmaydigan bo’lsa, astar yon qirqimlari bilan ort bo’lak o’rta chok qirqimlari maxsus mashinada yo’rmab tikiladi. Yeng astari astar o’miziga, ularning belgi kertimlari to’g’ri keltirilib universal mashinada o’tqaziladi. 3.Isituvchi qatlam tayyorlash va uni kiyim avrasiga ulash. Isituvchi qatlam paxtadan, vatindan va penopolio’ritandan tayyorlanadi. Paxtadan isituvchi qatlam tayyorlash uchun ikki qavat doka orasiga paxta solinadi. Isituvchi qatlam ko’p ignali mashinada yoki universal mashinada uzunasiga oralig’i 5-6 sm li baxyaqatorlar yuritib qaviladi. Ularni 10 tadan qilib yig’ib ko’chma bichish mashinasida andoza yordamida qirqiladi. Belgilangan chiziq bo’yicha vitachka joylari qirqiladi. Isituvchi qatlam vitachkalari 0,7 sm chok bilan tikiladi. Isituvchi qatlam avraning teskari tomoniga qo’yiladi. Bunda u yelka chokidan 1 sm chiqib turishi, adipning ichkari qirqimi tagiga 2-2,5 sm kirib turishi, yon qirqimlari esa yon choklaridan 2 sm o’tib turishi kerak. Isituvchi qatlam bort qirqimi yashirin baxyali maxsus mashinada bort qotirmasiga tikiladi. Isituvchi qatlamning yon choklari avraning yon choklariga universal mashinada ort bo’lak tomondan ulanadi. Bunda yeng o’mizining 8-10 sm pastidan baxyaqator boshlanib, bel chizig’idan 20-25 sm pastroqgacha davom etadi.

Isituvchi qatlam yoqa o’mizi va etak bo’ylab 7-10 sm masofada ilintirib ko’klanadi. Isituvchi qatlam yoqa o’mizi bo’ylab ostki yoqaning o’tqazma chokiga tikiladi. Isituvchi qatlam yeng o’mizlarini avra yeng o’mizlari qirqimiga to’q’rirlab qirqiladi. Isituvchi qatlam yenglarining o’tqazma chokiga yeng isituvchi qatlamlari bilan birga tikiladi. Astarning etagi avraga ulanadigan kiyimlarda isituvchi qatlamning etak uchi avraning bukish haqi tagiga 1-1,5 sm kirib turadigan qilib, astar etagi avraga ulanmaydigan kiyimlarda esa isituvchi qatlamning etak uchi avraning bukish haqi qirqimiga 2-3 sm yetmaydigan qilib qirqiladi. 4.Kiyim astarini avraga ulash. Avra va astarni ulashdan oldin astar avraga solishtirib tekshiriladi. Buning uchun stolda kiyim avrasi teskarisini yuqoriga qaratib, uning ustiga teskarisini pastga qaratib astar qo’yiladi. Ularning yon va yelka choklari bir – biriga to’q’rirlanib, astarning bo’yi va eni tekshiriladi. Ort bo’lakda kesimi bor kiyimlarda astarni shu kisim ustidagi joyi qirqiladi. Astarning etagi avraga ulanadigan kiyimlarda astarning etagi avra etagining bukish chizig’iga to’q’rirlab qirqiladi. Bunday astarni avraga ulashdan oldin quyidagi o’zgartirishlar kiritib ishlov beriladi: 1. Ort bo’lak o’rta chokining o’rtasida uzunligi 25-30 sm li joy tikilmay qoldiriladi. 2. Yeng astarining oldingi chokida ustki bo’lakning 10-12 sm uzunlikdagi joyi tikilmay qoldiriladi. Oldin astarni adip ichki qirqimlari va ustki yoqa ko’tarmasi qirqimi bo’ylab, nazorat kertimlarining hammasini aniq to’g’ri keltirib, ulab tikiladi. Keyin astarning kiyim etagi bo’ylab adipdagi bir qirqimdan ikkinchi qirqimgacha, yana nazorat kertimlarining hammasini to’g’ri keltirib, biriktirib tikiladi. Ort bo’lak o’rta chokidan tikilmay qoldirilgan joydan kiyim o’ngiga ag’dariladi. Chok qorqimlari bort qotirmasiga, kiyim etagiga puxtalangandan, yeng astarlari yeng uchiga tikilgandan, tirsak choklari, yeng o’mizi choklari va yon

choklari ouxtalangandan keyin, yeng astari oldingi chokidan tikilmay qoldirilgan joy orqali ort bo’lak astarida qoldirilgan joy biriktirib tikiladi. Keying yeng astaridagi tikilmat qoldirilgan joy boshidan oxirigacha qirqimlarini ichkariga bukib, bukilgan ziyidan 1-2 mm oraliqda bostirib tikiladi Astarning etagi ulanmaydigan kiyimlarga astarning etagi avraga astar qo’yilgandan so’ng qirqiladi. Tikishga tayyor bo’lgan astarni adipning ichki qirqimlariga va ustki yoqaning ko’tarmasi qirqimiga, nazorat belgilariga muvofiq o’ngi tomonlarini bir-biriga qaratib 10 mm kenglikdagi chok bilan bir galda ulab tikiladi. Keyin paltoo’ngiga ag’dariladi, bortlari to’q’rirlanib , adip bo’ylab astar ulangan baxyaqator yoniga maxsus mashinada ko’klanadi. Yeng teskarisi tomonga ag’darib yeng astarining pastki qirqimini yeng avrasi qirqimiga 1 sm kenglikdagi chok solib ulab tikiladi. Astarning ulama choki yeng uchi bo’ylab qotirmaga puxtalab qo’yiladi. Astarning tirsak choklari avra tirsak choklariga yon uchidan 6-8 sm qochirib puxtalanadi, yenglar o’ngi tomonga ag’dariladi. Yeng astari o’tqazma choki yeng avrasi o’tqazma chokiga astar teskari tomondan 1,5-2 sm yeriklikdagi halqasimon qaviqli qaytar qaviq qator yuritib puxtalanadi. Astar yon choklari avra yon choklariga ort bo’lak tomonidan biriktirib tikiladi. Astar pastki qirqimi astarni yerga qaratib qo’yib tekislab qirqiladi. Astarning ziyi avra bukish haqi qirqimini 1- 1,5 sm o’tib yopib turishi kerak. Shundan so’ng astarning pastki qirqimini yopiq qirqimli 4-5 sm kenglikdagi bukma chok hosil qilib, bukib ko’klanadi. Astar pastki ziyini ichki bukilgan joyidan 1-2 mm qochirib puxtalanadi.

O'xshashlar

Erkaklar shimini tikish ketma-ketligini tuzish va mayda bo’laklarini tayyorlash

Erkaklar shimining yuqori qirqimiga ishlov berish

Ustki kiyimlar yenglarini tikish

Milliy ko’ylak va lozim andozasini tayyorlash, gazlamaga joylash, bichish

Tikuvchilik buyumlari detallarini yelimlab va payvandlab ulash usullari