Transport vositalaridan foydalanishni taqiqlovchi shartlar - Tilshunoslik - Referatlar

Transport vositalaridan foydalanishni taqiqlovchi shartlar

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

113 KB

Ko'chirib olish

Transport vositalaridan foydalanishni taqiqlovchi shartlar Reja : 1. Tormoz tizimi nosozliklari bo`yicha taqiqlovchi shartlar 2. Boshqaruv qurilmasi bo`yicha taqiqlovchi shartlar 3. Tashqi yoritgichlar bo`yicha taqiqlovchi shartlar 4. Oyna tozalagich bo`yicha taqiqlovchi shartlar

Tormoz tizimi nosozliklari bo`yicha taqiqlovchi shartlar Tormoz tizimining tuzilishi o`zgartirilsa, ishlab chiqargan korxona talabiga mos kelmasa yoki transport vositasining shu turida ko`zda tutilmagan tormoz suyuqligi yoki boshqa qismlar qo`llanilsa. Ishchi tormoz tizimining samaradorligi quyidagi me`yorlar talabini ta`minlamasa: 10.1-jadval T/r Tormoz yo`li (ko`pi bilan) metr hisobida Transport vositasi turi 1981 yil 1.01 dan ishlab chiqarila boshlagan 1981 yil 1.01 dan oldin ishlab chiqarila boshlagan Asla h alanga n x o lda T o` la vaznda Asla h langan x o lda T o` la v aznda 1 Yengil avtomobillar va ularning yuk tashishga moslashtirilgan turlari 12,2 12,9 14,5 16,2 u lar shatakka olganda 13,6 16,5 14,5 16,5 2 Avtobuslar: to`la vazni 5 tonna va undan kam bo`lgan 13,6 17,0 18,7 21,2 to`la vazni 5 tonnadan ortiq, bo`lgan 16,8 17,4 19,9 21,2 3 Yuk avtomobillari: to`la vazni 3,5 tonna va undan kam bo`lgan 15,1 19,0 19,0 23,0 to`la vazni 3,5 tonnadan 12 tonnagacha va 12 tonna bo`lgan 17,3 20,1 18,4 23,0 to`la vazni 12 tonnadan ortiq bo`lgan 16,0 19,7 17,7 23,0 4 Avtopoyezdlar shatakchi transport vositasi bilan: to`la vazni 3,5 tonna va undan kam bo`lgan 17,7 21,8 22,7 25,0

to`la vazni 3,5 tonnadan 12 tonnagacha va 12 tonna bo`lgan 18,8 21,3 22,1 25,0 to`la vazni 12 tonnadan ortiq bo`lgan 18,4 20,8 21,9 25,0 5 Ikki g`ildirakli moto tsikl va mopedlar 7,5 7,5 7,5 7,5 6 Kajavali mototsikllar 8,2 8,2 8,2 8,2 Izoh. 1. Ishchi tormoz tizimining samaradorligi davlat na`munasiga muvofiq, boshqa o`lchamlar bilan ham belgilanishi mumkin. 2. Ishchi tormoz tizimi-yo`lning beton, asfaltbeton, quruq, toza tekis qoplamali, yotiq qismida tormozlash boshlangan vaqtidagi tezligi avtotransport vositalari uchun soatiga 40 km, mototsikl, mopedlar uchun soatiga 30 km bo`lganda sinovdan o`tkaziladi. Agar haydovchi tor mozlash vaqtida to`g`ri yo`nalishni saqlash uchun harakatlanish izini o`zgartirishga majbur bo`lsa yoki to`gri chiziqli harakati buzilsa, sinov natijalari bekor qilinadi. Gidravlik tormoz uzatmasining zichligi (germetikligi) buzilgan bo`lsa. Pnevmatik tormoz uzatmasining zichligi buzilishi natijasida havo siquvchi moslama (kompressor) ishlamay turganda va boshqaruv qismlari ulanmaganda - 30 daqiqada, ulanganida - 15 daqiqada tizimdagi havo bosimi 0,05 MP (0,5 kg/sm 2 ) dan ko`p pasayishiga sabab bo`lsa. Tormoz uzatmasidagi havo bosimini o`lchaydigan asbob (mano metr) ishlamasa. To`xtatib turish tormoz tizimi transport vositalarini quyidagi joylarda harakatsiz holatda ushlab tura olmasa: - to`la vazndagi transport vositalarini 16 foizdan kam bo`lmagan qiyalikda; - aslahalangan holatdagi yengil avtomobillar, ularning yuk tashishga moslashtirilgan turlari, shuningdek, avtobuslarni 23 foiz dan kam bo`lmagan qiyalikda; - aslahalangan holatdagi yuk avtomobillari va avtopoyezdlarni 31 foizdan kam bo`lmagan qiyalikda. Izoh. To`xtatib turish tormoz tizimi sinovdan o`tkazilayotganda yurgizgich transmissiyadan ajratilgan bo`lishi kerak.

Qulflovchi moslama to`xtatib turish tormoz tizimining dastagi (richagi) ni ushlab tura olmasa. Boshqaruv qurilmasi bo`yicha taqiqlovchi shartlar Boshqaruv qurilmasidagi lyuft (qismlar birikmasidagi yeyilish) yig`indisi quyidagi ko`rsatkichdan katta bo`lsa: T /r Transport vositasining turi Erkin qismlar o`rtasidagi yoyilish yig`indisi, ko`pi bilan gra dus hisobida 1 Yengil avtomobillar va ular asosida yaratilgan yuk avtomobil lari xamda mikroavtobuslar 10 2 Avtobuslar 20 3 Yuk avtomobillari 25 Boshqaruv qurilmasidagi qismlar tuzilishida ko ` zda tutilmagan sezilarli o ` zgarishlar yoki transport vositasida yukxonasi ( rama , kabina , shassi ) ga nisbatan qo ` zg ` algan bo ` lsa , qurilmadagi rezbali birikmalar tegishli ravishda mahkamlanmagan bo ` lsa . Boshqaruv qurilmasining tuzilishida ko ` zda tutilmagan kuchaytirgich yoki mototsikllarda tebranishni pasaytiruvchi asbob ( dempfer ) nosoz bo ` lsa yoki umuman bo ` lmasa . Boshqaruv qurilmasida qoldiq deformatsiya izlari , darz ketgan joylari va boshqa nuqsonlari bo ` lgan qismlar o ` rnatilgan , shu transport vositasi turida ko ` zda tutilmagan yoki ishlab chiqargan korxona talabiga mos kelmaydigan qismlar va suyuqliklar qo ` llangan bo ` lsa . Tashqi yoritgichlar bo`yicha taqiqlovchi shartlar Tashqi yoritgichlar soni, turi, joylashuvi va ishlash tartibi transport vositasining tuzilishi talabiga mos kelmasa. Izoh. 1. Mototsikl, mopedlar bitta, boshqa transport vositalari esa ikkita tumanga qarshi faralar bilan jihozlangan bo`lishi mumkin. Tumanga qarshi faralar yo`l yuzidan 250 mm dan kam bo`lmagan balandlikda joylashishi, lekin yaqinni yorituvchi faralardan baland bo`lmasligi, transport vositasining o`qiga mutanosib va tashqi gabaritdan ko`pi bilan 400 mm uzoqlikda joylashishi kerak.

2. Tumanga qarshi bitta yoki ikkita qizil chiroq transport vositalarining orqasiga 400-1200 mm balandlikda va to`xtatish ishorasida kamida 100 mm yaqinlikda o`rnatiladi. 1. Tumanga qarshi fara, orqa chiroqlar, gabarit chiroqlari va davlat raqami belgisini yorituvchi chiroqlar bir vaqtda yoqilishi kerak. 2. Yengil transport vositasi va avtobusga bitta yoki ikkita qo` shimcha qizil rangli. Tormoz berganda yonuvchi chiroqni 1250-1400 mm baland likda o`rnatishga ruxsat etiladi. 3. Ishlab chiqarilishi to`xtatilgan yengil avtomobillarga boshqa turdagi, rusumdagi transport vositalarining tashqi yoritgichlarini o`rna tishga ruxsat etiladi. Yorituvchi fara nurining yo`nalishi buzilgan bo`lsa. Agar tashqi yoritgichlar va nur qaytargichlar belgilangan tartibda ishlamayotgan yoki ifloslangan bo`lsa. Yoritish asboblaridan nur sochuvchisi bo`lmasa yoxud nur sochuvchi va lampalar tegishli yorug`lik asboblari turiga mos bo`lmaganida foydalanilgan bo`lsa. Oyna tozalagich bo`yicha taqiqlovchi shartlar Oyna tozalagich belgilangan tartibda ishlamayotgan bo`lsa. Transport vositasining tarkibida ko`zda tutilgan oyna yuvgich ishlamayotgan bo`lsa. Shinalar bo`yicha taqiqlovchi shartlar Yengil avtomobillar shinasi naqshlari izlarining qoldiq chuqurligi 1,6 mm, yuk avtomobillariniki 1,0 mm, avtobuslarniki 2,0 mm, mototsikl va mopedlarniki 0,8 mm dan kam bo`lsa. Izoh. Tirkamalar shinasi naqshlari izlarining qoldiq, chuqurligi shatakchi transport vositasi shinalari uchun belgilangan me`yorda bo`lishi kerak. Shinalarning ba`zi joylari shikastlangan yoki boshqa nuqsonlarga (kesilgan, yorilgan) ega bo`lsa. Qo`shaloq, shinalar orasiga xavf-xatar tug`diruvchi begona jismlar qisilib, tiqilib qolgan bo`lsa. Shina o`lchamlari yoki unga cheklangan og`irlik transport vosi tasining turiga mos kelmasa.

Transport vositasining bitta o`qiga diagonal va radial, shuningdek, har xil naqshli shinalar o`rnatilgan bo`lsa. Shaharlararo qatnaydigan avtobusning oldingi o`qiga naqshi qayta tiklangan shina, boshqa o`qiga esa ikkinchi marta (2-darajali) ta`mirlash yo`li bilan tiklangan shinalar o`rnatilgan bo`lsa. Yengil avtomobillar va avtobuslarning (shaharlararo qatnaydigan avtobuslardan tashqari) oldingi o`qiga ikkinchi marta (2-darajali) ta`mirlash yo`li bilan tiklangan shinalar o`rnatilgan bo`lsa. Yurgizgich (motor) bo`yicha taqiqlovchi shartlar Ishlab chiqqan gazlar tarkibida zararli moddalar yoki tutash darajasi belgilangan me`yordan ortiq bo`lsa. Yonilg`i uzatish tizimi zich (germetik) bo`lmasa. Radio to`lqinlaridagi shovqinni so`ndiruvchi moslamalar bo`lmasa. Ishlab chiqarilgan gazlarni chiqarish tizimi buzuq bo`lsa. YHX organlari ruxsatisiz yurgizgich tuzilishiga o`zgartirish kiritilgan, boshqa turdagi yonilg`ida ishlatish uchun qo`shimcha moslama va jihozlar o`rnatilgan bo`lsa. Transport vositasi tuzilishining bo`lak qismlari Transport vositasining tuzilishida ko`zda tutilgan orqa tomonni ko`rsatuvchi ko`zgu bo`lmasa. Tovush moslamasi (signal) ishlamasa. Transport vositasiga tevarak-atrof ko`rinishini cheklaydigan qo`shimcha narsalar, ko`zgusimon, shuningdek, tegishli davlat standartlarida belgilangan me`yorlarni buzgan holda tayyorlangan, rangi o`zgartirilgan (qoraytirilgan) oynalar o`rnatilgan bo`lsa.

Foydalanilgan adabiyotlar: 1. I.A. Karimov, Jahon moliyaviy inqirozi O`zbekiston sharoitida uni bartaraf etish yo`llari va choralari. Toshkent. “ O`zbekiston” – 2009 y. – 56 bet. 2. “Yo`l harakati qoidalari”. Toshkent – 2001 y. 3. “Yo`l belgilari va yo`l chiziqlari”. Toshkent – 2001 y. 4. Q. X. Azizov. “Yo`llarda xavfsiz harakatlanish asoslari”. Toshkent – 2005 y.

O'xshashlar

Yo`l belgi guruhlari va ularning turli yo`l ko`cha sharoitida qo`llanilishi

Tilning uslubiy ko‘rinishlari

Savod o’rgatish jarayonida yozuvga o’rgatish

Inglizcha talaffuzga o’rgatishni metodik tashkil qilish

Arab kitobiy til an`anasini O`rta Osiyoda tarqalishi