Чизикча билан ёзиш, ажратиб ёзиш, бош харфлар имлоси, кучириш коидалари ҳақида маълумот - Tilshunoslik - Referatlar

Чизикча билан ёзиш, ажратиб ёзиш, бош харфлар имлоси, кучириш коидалари ҳақида маълумот

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

91 KB

Ko'chirib olish

Чизиқча билан ёзиш, ажратиб ёзиш, бош ҳарфлар имлоси, кўчириш қоидалари ҳақида маълумот Режа: 1. Чизиқча билан ёзиш қоидалари. 2. Ажратиб ёзиш қоидалари. 3. Бош ҳарфлар имлоси. 4. Кўчириш қоидалари.

Жорий этилаётган имло қоидаларининг бу қисми амалдаги имло қоидаларининг муқобил параграфидан сезиларли даражада фарқ қилади : бир параграф (57 – параграф ) ўрнига 6 параграф тарзида берилди . 51- параграфда жуфт сўз ва такрор сўз қисмларини чизиқча би лан ёзиш айтилди (Амалдаги қоидаларда жуфт сўз ва такрор сўз ўзаро фарқлаб номланмаган): el-yurt, don-dun каби. Бу параграф мисоллари каторига o'n-o'n beshta (10-15та), bordi-keldi, ming-minglab, ishlay-ishlay, yaqin-yaqinlargacha, hamma-hammasi, uy-uyiga, ich-ichidan каби мисол турлари киритилди. Ушбу параграфда учта эслатма берилди. 1 – эслатма янги қоидага тенг: жуфт сўздан қўшимча ёрдамида ясалган сўз таркибида чизиқча сақланади: baxt-saodatli каби. «Қўшиб ёзиш» қисмидаги 40-параграфда такрор та қ лид сўзга қўшимча қўшиб сўз ясалганда бун дай ясама сўз қисмлари чизиқчасиз қўшиб ёзилиши қоидалаштирилди: (hay=hay) + la = hayhayla каби. Бу икки янги қоидани ўзаро қ иёслаб ўрганиш ижобий натижа беради. 51 – параграфнинг 2 – эслатмаси амалдаги қоидаларнинг 57 – параграфидаги «Эслатма»га тў ғ ри келади, лекин фарқли: унда жуфт сўз қисмлари орасида богловчи келса, yer-u osmon каби шаклда чизиқча билан ёзиш лозимлиги таъкидланган. 51- параграфнинг 3 – эслатмасида етакчи ва кўмакчи феъл бир ҳил шаклда келса, Чизиқча балан ёзиш айтилди: yozdi-oldi каби. Бу ҳодиса амалдаги имло қоидаларининг 57 – параграфида (1 – пунктда) мисол бериш йўли билан кўрсатилган (биласан – оласан, айтасан – қ ўясан), жорий этилаётган қоидаларда алоҳида эслатма тарзида берилди; чунки етакчи ва кўмакчи феълнинг бундай ишлатилиши на жуфт сўзга, на такрор сўзга тў ғ ри келмайди, алоҳида грамматик ҳодиса деб каралади. Жорий этилаётган имло қоидаларининг 52 – параграфида ko'm - ko'k каби сўз шаклларини чизиқча билан ёзиш таъкидланди. Бу ҳодиса амалдаги қоидаларнинг 55 – параграфида ўз аксини топган. Фарқи шуки, хато мисол (жимжит) ташланди, «орттирма сифат» тушунчаси ўрнига «белгини кучайтирувчи сўз шакли» тушунчаси берил ди. «Бош қисмини такрорлаш йўли 2

билан» изоҳидан ҳам воз кечилди. Натижада ҳодисанинг моҳияти очилмай қолди, фақат мисол оркали тушунтиришга ўтилди. Маълумки, «қисқа такрор» номи билан юритилувчи бу ҳодиса маълум колиплар асосида тузилади (Бу ҳа қ да маълумот грамматиканинг сифат туркуми ба ҳ сида берилади). 53 – параграфда талқин қилинган ҳодиса амалдаги қоидаларда маҳсус ажратилмаган, 57 – параграфнинг 1 – пунктида фақат юзма – юз мисолигина бериб ўтилган. Бу ердаги янгилик шуки, b а – элементи ҳам қ амраб олинди (rang – barang каби); истисно ҳолатлар ҳам таъкидланди (ro'baro' каби). 54- параграфда рус тилидан айнан ёки калькалаб олинган сўзларни аслига мувофи қ чизиқча билан ёзиш айтилди; бу параграфда келтирилган ҳодиса амалдаги қоидалар 57 – параграфининг 2 -, 3- пунктларида намойиш қилинган: unter-ofitser, kilovatt-soat каби. Жорий этилаётган имло қоидаларида юкламалар тўли қ келтирилди (55 – параграф): амалдаги қоидаларнинг 54 – параграфида 9та юклама саналган бўлса, жорий этилаётган қоидаларда 11 та юклама келтирилди (юкламаларнинг вариантлари бу ҳисобга кирмайди). Негадир – дир юкламаси эътибордан ҳоли қолди. Амалдаги қоидаларда уч юкламани (- ми, - о қ , - гина) қўшиб ёзиш, олти юкламани (-чи, -да, -а, -ю, -ку, -э) чизиқча билан ёзиш қоидалаштирилган. Жорий этилаётган қоидаларда эса тўрт юкламани (-mi, -oq, -ov, -gina) қўшиб ёзиш, етти юкламани (-chi, -a, -ku, -u, -da, -e, -ey) чизиқча билан ёзиш қоидалаштирилди. Аввало икки сўзни қўшиб ёзишга тенг 7 – синф ўрнига 7 – синф тарзида ажратиб ёзиш лозимлиги кўрсатилди. Вақт ифодалашда араб ракамларидан кейин чизиқча ёзиш қоидадаштирилди: 60 – yillar, 1991 – yilning 1 – sentabri каби. Афсуски, қоидаларда яна бир ҳодиса ўз аксини топмай қолди. Санашнинг бошланиши ва тугашини билдирувчи ра қ амлар орасига чизиқ ёзилишини таъкидлаш лозим эди: IX—XIV asrlar каби. Агар бундай санашда араб ракамлари ишлатилса, чизиқдан ташқари, ҳар биридан кейин Чизиқча 3

ҳам ёзиши зарур: 9 - — 11 – sinflar каби. Чунки чизиқча сира сон қўшимчаси ўрнига ёзилади, чизиқ эса « - дан.. - гача» маъносини ифодалашга хизмат қилади. Хуллас, жорий этилаётган имло қоидаларининг «чизиқча билан ёзиш» қисми ди ққ ат билан ўрганишни талаб қилади. Ажратиб ёзиш . Амалдаги имло қоидаларида ажратиб ёзишга 58 – параграф ба ғ ишланган. Бу параграф 14 – пунктдан иборат бўлиб, жуда хилма – хил ҳодисалар қ амраб олинган. Жорий этилаётган қоидаларда бу пунктларнинг кўпи ўз аксини топмади. 14 – пунктда келтирилган мисоллар моҳияти жиҳатидан ҳар хил бўлиб, кўп ер, оз ер, кам ер мисоллари сўз бирикмасига тенг, демак, ўз – ўзидан ажратиб ёзилади (иккинчи сўз е, ю билан бошланишидан қ атъий назар). Muzyorar, qo'lyozma сўзлари калькалар сифатида қўшиб ёзилишини, шунингдек umumyevropa сифати ҳам ўз – ўзидан кичик ҳарф билан бошлаб қўшиб ёзилишини олдинги қисм баёнида айтиб ўтдик; ishyoqmas сўзини ҳам қўшиб ёзишга иккинчи қисмининг у ҳарфи би лан бошланиши тўси қ бўла олмайди. Хуллас, бу пунктдаги сўз бирик масига тенг мисоллар ташланди, сўзга тенг мисоллар эса қўшиб ёзиш қисмидаги параграфларга ўтказилди. Амалдаги имло қоидалари 58 – параграфининг 1- , 5- , 6- , 9- пунктларида асли қўшма сўз эмас, балки сўз бирикмаси акс этган, шу сабабли жорий этилаётган имло қоидаларига бу ҳодисалар киритилмади. 2- пунктда тасвирланган Yuqori Chirchiq каби географик номлар жорий этилаётган имло қоидаларининг «Қўшиб ёзиш» қисмига кўчирилиб, 47- параграфда Mirzacho'l каби қўшиб ёзиладиган жой номларига киёсан баён қилинди. Амалдаги имло қоидалари 58- параграфининг 4- пунктида тасвир ланган ҳодиса жорий этилаётган имло қоидаларда 61 – параграф сифатида берилди: to'q qizii каби. Амалдаги имло қоидаларида бўлар қўшма сифат деб талқин қилинган, жорий этилаётган имло қоида ларида эса икки сўз деб каралди. Лекин, шунга карамай, қоида бериш лозим топилди. 4

Амалдаги имло қоидалари 58- параграфининг 8- пунктида тар-кибли сонларнинг ажратиб ёзилиши кўрсатилган. Жорий этилаётган имло қоидаларининг 62- параграфида бу ҳодиса «мураккаб сон» номи билан баён қилинди, мисоллар қ аторида тартиб сон ҳам келтирилди: bir ming yetti yuz sakson beshinchi. Амалдаги имло қоидалари 58 – параграфининг 10 – пунктида «равишдош билан бирор феълнинг бирикиши» деб тушунтирилган ҳодиса жорий этилаётган имло қоидаларининг 58 – параграфида мустақил феълнинг кўмакчи феъл билан ишлатилиши деб тушунтирилди; амал даги қоидаларда «қўшма феъл» деб талқин қилинган бўлса, жорий этилаётган қоидалардан бу хато тушунча чиқарилди (Асли кўмакчи феъл аналитик грамматик шакл хосил этишга ҳизмат қилади). 10 – пунктнинг «Аммо» қисми ҳам тўлдирилди: bora oladi – boroladi каби товуш ўзгаришидан ташқари, 58 – параграфда bora ber – boraver каби товуш ўзгариши ҳам ҳисобга олинди. 11 – пунктда «кўмакчи феъл» деб номланган ҳодисалар «тўликсиз феъл» номи билан 58 – параграф таркибида берилди (кўмакчи феъл билан тўликсиз феъл бир параграфга бирлаштирилди), бу ерда воқеа бўладиган товуш ўзгариши ва унинг имлоси ҳам биргаликда қайд этилди. Жорий этилаётган имло қоидаларида том маънода қўшма феъл деб каралиши лозим ҳодисалар ажратилиб, 57 – параграф сифатида берилди: tasdiq qil, sotib ol каби. Бу параграф янги қоида сифатида ўрганилиши керак. Жорий этилаётган имло қоидаларининг 59- параграфи бир карашда орти қ чадек кўринади: кўмакчиларни ҳамма вақт ажратиб ёзамиз. Лекин bilan, uchun кўмакчиларининг қисқа шакли (-la, -chun) мавжудлиги шулар учун қоида беришни такозо этади. Бу ҳодиса амалдаги имло қоидаларининг 54 – параграфида юкламаларга тиркаб кўйилган эди, жорий этилаётган имло қоидаларида 59- параграф сифатида берилди. 5

Жорий этилаётган имло қоидаларидаги 63- параграфда yildan yi lg a каби бирикмалар имлоси таъкидланди. Амалдаги имло қоидалари нинг 57 – параграфида бундай ҳодисани Чизиқча билан ёзиш кўрсатилган. Жорий этилаётган имло қоидаларида ҳар икки қисми мустақил равишда келишик билан шаклланган бундай бирикмани ажратиб ёзиш тавсия этилди. 64 – параграфда ҳам шунга ўхшаш ҳодиса алоҳида таъкидланди: белгининг орти қ лиги шу сўзнинг ўзини чиқиш келишигида боглаш билан ифодаланиши тилимизда бор махсус синтактик қ урилма бўлиб, унинг қисмларини ажратиб ёзиш тавсия этилди: ko ' pdan ko ' p , yangidan yangi каби. Бу ҳодисанинг мисоли амалдаги имло қоидаларининг 57 – параграфида чизиқча билан ёзиб ( кўпдан-кўп ) кўрсатилган. Ни ҳ оят, жорий этилаётган имло қоидаларидаги 60 – параграфда амалдаги қоидаларнинг 57 – параграфидаги 13 – пунктда берилган ҳодиса ўз аксини топди. Амалдаги қоидаларнинг бу пунктида саналган сўзлардан ba'zi, g'ayri сўзлари ташланди: g'ayri сўзи ўзбек тилида мустақил ишлатилмайди, демак, ўзидан кейинги сўзга қўшиб ёзилиши лозим: g'ayritabiiy каби. Ba'zi сўзини фақат bir сўзи билан қўшиб ёзиш ҳавфи бор, демак, bir сўзининг ажратиб ёзилишини айтсак, ba'zi сўзини таъкидлашга эҳтиёж колмайди. 13 – пунктда тасвирланган олмошлар (u, bu, shu) қ аторига o'sha олмоши қўшилди: o'sha yoqqa каби. Qay сўзи қўшиб ёзилувчи сўзлар қ аторига ўтказилди; al l a – ўзбек тилида мустақил ишлатилмайди, де мак, ўз – ўзидан қўшиб ёзилиши шарт (Бу элемент қоидага киритилмади). 60 – параграфдаги янгилик шуки, qay сўзи у товуши билан бошланадиган сўзга бирикканда орада товуш тушиши воқе бўлиши ва натижада бу икки сўз қўшиб ёзилиши қоидалаштирилди: qay yerda – qayerda каби. Шунингдек, қўшиб ёзиладиган сўзлар (қоидадан истиснолар) деб, birato ' la , birvarakayiga сўзларидан ташқари, birpas , biroz , birmuncha , buyon сўзлари ҳам келтирилди. 6

Юқоридаги тахлилдан маълум бўладики, ажратиб ёзиладиган ҳодисалар жорий этилаётган имло қоидаларида анчагина сараланди, аниқлик киритилди, тузатиш ва тўлдириш билан баён қилинди. Бош ҳарфлар имлоси: Бу қисм имло қоидалари тўпламидаги энг катта қисмлардан бири бўлиб, амалдаги қоидаларда 10 параграфдан, жорий этилаётган қоидаларда эса 9 параграфдан иборат. Ушбу қисмда асосан икки турли ҳодисага қоида берилади: 1) атокли отларга, 2) синтактик ҳодисаларга. Амалдаги қоидаларнинг 63 – параграфида синтактик ҳодиса тасвирланган, колган 9 параграфида атокли от ва унга тенглаштириладиган ҳодисалар баён қилинган. Жорий этилаётган қоидалардаги ушбу қисмнинг 7 параграфида атокли от ва унга тенглаштириладиган ҳодисалар, 1 параграфида синтактик ҳодисалар баён қилинди, 1 параграфида эса қисқартмалар қоидалаштирилди. Амалдаги қоидаларнинг 64 – параграфи «Ато қ ли отлар» деб жуда кенг бошланган. Асли атокли от тушунчасига кейинги 8 параграфда баён қилинган ҳодисалар ҳам киради. 64 – параграфда киши ато қ ли отига, таҳаллусга мисол берилган; шулар қ аторида мамлакат номига, жой, сув номига ҳам мисол келтирилган. Жорий этилаётган қоидаларда кишининг исми, таҳаллуси 66 – параграфда тасвирланди; бу параграфда яна кишининг ота исми, фамилияси, рамзий ато қ ли оти, ла қ аби ҳам бош ҳарф билан бошлаб ёзилиши таъкидланди (демак, ҳодиса анча кенг қ амраб олинди). Амалдаги қоидаларнинг 64 – параграфида киши ато қ ли оти билан боғлиқ, айни вақтда жуда мураккаб тузилган «Эслатма» ҳам берил ган. Бу эслатмада акс этган ҳодисалар жорий этилаётган қоидаларга киритилмади, чунки Ньютон қонуни кабилар сўз бирикмасига тенг, демак, умумий қоидага биноан бош ҳарф билан бошлаб ёзилаверади; ватт. наполеон кабилар ато қ ли отдан турдош от сифатида ўсиб чиқ қ ан, демак, ўз – ўзидан кичик ҳарф билан ёзилади; дарвинизм кабиларда эса -изм қўшимчаси билан атокли отдан турдош от ясалган, демак, ўз – ўзидан кичиқ ҳарф билан ёзилади; Фарходлар кабиларни бу эслатмада кичик ҳарф билан ёзиш кераклиги айтилган, 7

ваҳоланки -лар қўшимчаси бу ерда атокли отни турдош отга айлантирмайди, демак, бундай ишлатилган ато қ ли отни бош ҳарф билан бошлаб ёзаверамиз: Salimalar kelishdi каби. Жорий этилаётган имло қоидаларининг 67 – параграфида жой номлари берилди (Булар амалдаги қоидаларнинг 64 – параграфига киритилган эди). Ушбу параграфдаги янгилик шуки, бирикмали ато қ ли от таркибида келадиган сифатловчи ҳам бош ҳарф билан бошлаб ёзилиши махсус таъкидланди: Shimoliy Kavkaz каби. 68 – параграф амалдаги қоидаларнинг 65 – параграфига муқобил бўлиб, юлдуз ва сайёралардан ташқари, бошқа осмон жисмларининг ато қ ли оти ҳам камраб олинди: Tinchlik dengizi (Ойдаги релъеф номи) каби; yer, quyosh, оу тўрдош отлари сайёра номи бўлиб келганида ато қ ли от ҳолатида бўлиши ва бош ҳарф билан бошлаб ёзилиши ҳам таъкидланди. Амалдаги қоидаларнинг 70 – параграфига хилма – хил ҳодисалар бирлаштирилган. Жорий этилаётган қоидаларда бу параграфдаги ҳодисалар икки параграфда — 69 – , 71 – параграфларда — берилди. 69 – параграфда маданий – маиший, саноат ва савдо корхоналарининг, адабиёт ва санъат асарларининг, саноат ва ози қ – ов қ ат маҳсулотларининг, транспорт воситалари, спорт иншоотларининг ато қ ли отлари келтирилди. Жорий этилаётган имло қоидаларининг 70 – параграфи амалдаги имло қоидаларининг 69 –, 71 – параграфларига муқобил бўлиб, янги та ҳ рирда берилди ва мисоллар янгиланди. Амалдаги имло қоидаларининг 66 –, 67 –, 68 – параграфларида тасвирланган ҳодисалар жорий этилаётган имло қоидапарида бирлаштирилиб. 71 – параграф сифатида берилди, изо ҳ ва мисоллар ҳозирги давр воқелигига мосланди. Бу параграфда хал қ аро ташқилотлар, давлатлар, давлат олий ташкилотлари ва мансаблари номи таркибидаги ҳар бир сўз бош ҳарф билан бошлаб ёзилиши айтилди: O'zbekiston Respublikasi, O'zbekiston Respublikasi Prezidenti, O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi, Birlashgan Millatlar Tashkiloti каби. 8

Бошқа тур таркибли атокли отларнинг фақат биринчи сўзи бош ҳарф билан бошлаб ёзилиши махсус таъкидланди: Fan va texnologiya markazi, O'zbekiston Milliy tiklanish partiyasi, Fanlar akademiyasi каби. 72 – параграф амалдаги қоидалар 67 – параграфининг бир қисми асосида тузилди, изо ҳ ва мисоллар давр талабига мослаштирилди: «O'zbekiston Qahramoni» каби. Амалдаги қоидалардан фарқли ҳолатда, жорий этилаётган қоидаларда орден ва нишонларнинг номи ҳам қ амраб олинди. Бош ҳарф билан давлатнинг олий даражали мукофоти номи таркибидаги ҳар бир сўз ёзилиши айтилди, бошқа мукофот ва нишонлар номида эса фақат биринчи сўз бош ҳарф билан бошлаб ёзилиши таъкидланди: «Sog'lom avlod uchun» каби. Амалдаги қоидалардан яна бир фарқ шуки, фахрий унвонлар ҳам қ амраб олинди: «O'zbekistonda xizmat ko'rsatgan fan arbobi» каби. Ни ҳ оят, шартли қисқартмалар ҳам бош ҳарф билан ёзилиши алоҳида, 74 – параграф сифатида берилди: ВМТ каби. Қисқартма таркибида бу ғ инга тенг қисм бўлса, унинг биринчи ҳарфигина бош ҳарф билан ёзилиши ҳам таъкидланди: ToshMI каби. Жорий этилаётган имло қоидаларининг 73 – параграфида синтактик ҳодисалар баён қилинди. Бу параграфга амалдаги қоидаларнинг 67 – параграфи тўғри келади. Бу параграфдаги бир ҳодиса — шеърнинг ҳар бир мисраси бош ҳарф билан бошланиши — жорий этилаёт ган қоидаларга киритилмади, чунки амалиётда бу қоидага қ атъий риоя қилинмайди: сочма шеър сатрлари бош ҳарф билан бошланмайди. 73 – параграфда гaп (жумла) бош ҳарф билан бошланиши айтилди ва мисол келтирилди. Ушбу параграфда эслатмалар ҳам берилиб, мураккаб тузилишли гапнинг қисмларида бош ҳарф ишлатилмаслиги аниқ таъкидланди. Биринчи эслатмада ҳаммага маълум синтактик ҳодиса — кўчирма гапдан кейин келган автор гапи (агар у ато қ ли от бўлмаса) кичик ҳарф билан бошлаб ёзилиши айтилди ва мисол келтирилди. 9

Иккинчи эслатмада мураккаб тўзилишли гапнинг қисмлари хатбошига чиқарилиб, чизиқ билан ёзилса, кичик ҳарф билан бошлаб ёзи лиши айтилди ва мисоллар келтирилди. Учинчи эслатмада ҳам мўраккаб тузилишли гапнинг қисмлари ҳақида фикр юритилади. Бу ерда гап қисмларини (улар ҳатбошига чиқарилиши ва чиқарилмаслигидан қ атъий назар) қ авсли араб ра қ ами билан ёки қ авсли кичик ҳарф билан номерлаб санаш кўрсатилди ва бундай номерлашдан кейин келадиган гап қисмларини кичик ҳарф билан бошлаб ёзиш таъкидланди, кавсли ра қ ам билан санашга мисол келтирилди. Ушбу параграфдаги 2 –, 3 – эслатмада янги қоида берилди, шу сабабли уларни ди ққ ат билан ўрганиш лозим. Юқоридаги баёндан аёнки, жорий этилаётган имло қоидаларида бош ҳарфнинг ишлатилишига анча аниқликлар, тўлдиришлар киритилган бўлиб, уларни қ унт билан ўрганиш даркор. Кўчириш қоидалари. Жорий этилаётган имло қоидаларининг охирги қисми «Бўғин кучирилиши» деб номланган эди. Қисм номини ўзгартиришга сабаб унда бўғиндан ташқари ҳодисаларнинг ҳам камраб олиниши бўлди. Бўғинга доир қоидалар 75 – 78 – параграфларда баён қилинди. 75– параграф амалдаги қоидаларнинг 59 – параграфига муқобил бўлиб, қоида тахрир қилинди ва мисоллар сараланди. Бўғинлар орасида келадиган тўтик белгиси ( va ’ da каби олдинги ҳарфга тааллу қ ли бўлса ҳам, mash ’ al каби кейинги ҳарфга тааллу қ ли бўлса ҳам) бўғин билан биргаликда олдинги сатрда қолдирилиш таъкидланди. Ушбу қоида амалдаги имло қоидаларининг ь, ъ белгилари акс этган 61 – параграфи ўрнига тузилди. Амалдаги қоидаларда 59 – параграфнинг «Аммо» қисми сифатида берилган ҳодиса жорий этилаётган имло қоидаларида 76 – параграф сифатида берилди ва бу ҳодиса икки пунктда тасвирланди: бир ҳарфдан (шунингдек бир ҳарф ва белгидан) иборат бўғин олдинги сатрда қолдирилмайди ҳам, кейинги сатрга кучирилмайди ҳам ( a – dabiy , e ’ – lon , mudofa – a каби кучирилмайди). 10

77 – параграфда янги қоида берилди: ўзлашма сўз бўғинлари чегарасида келган икки, уч ундош сатрдан сатрга қ андай кўчирилиши таъкидланди (Бу қоида ўзлашма сўзлаш учун берилганини унутмаслик керак): dia – gramma , in – flatsiya каби. 78 – параграфдаги қоида амладаги қоидаларининг 60 – параграфига муқобил: sh , ch , ng ҳарфлар тизмаси биргаликда кўчирилиши таъкидланди: mai – shat , si – ngil каби. 80 – параграфда рақам ва унга тегишли ҳарфий белги ажратиб кўчирилмаслиги таъкидланди: 5 – «А» sinfi каби. 81 – параграфда ато қ ли ва ра қ амдан иборат ном ажратиб кучирилмаслиги таъкидланди: « Boing – 767» каби. 82 – параграфда инициаллар фамилиядан ажратиб олдинги сатрда қолдирилмаслиги ва кейинги сатрга кўчирилмаслиги таъкидланди; шу параграфда v . b . каби шартли қисқартмалар ҳам ажратиб кўчирилмаслиги айтиб ўтилди. 11

Фойдаланилган адабиётлар рўйхати: 1. Лотин ёзувига асаосланган ўзбек алифбосини жорий этиш тўғрисида Ўзбекистон Республикасининг Қонуни.Т.,''Ўзбекистон'', 1993 йил (2.09.) 2. Янги алифбо ва имлони ўрганиш дастури. Тузувчи: Й. Абдуллаев. Т., 1996 3. Рахматуллаев Ш. Ўзбек тилининг янги алифбоси ва имлоси. Т., ''Университет'' 2002 4. Ра ҳ матуллаев Ш., Хожиев А. Ўзбек тилининг имло лу ғ ати. Т . ,1996 5. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Ма ҳ камасининг 1995 йил 24 августдаги 339-сон Қарори. 12

O'xshashlar

Асос ва қўшимчалар имлоси, қўшиб ёзиш қоидалари

Орфография

Бош бўлаклар. Эга ҳақида маълумот

Хозирги узбек адабий тили ёзув тизимлари

Фонетика укитиш усуллари