Юқумли касалликларда юқори ҳарорат билан кечадиган касалликларнинг эрта ва қиёсий ташхиси - Tibbiyot - Referatlar

Юқумли касалликларда юқори ҳарорат билан кечадиган касалликларнинг эрта ва қиёсий ташхиси

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

76.5 KB

Ko'chirib olish

Юқумли касалликларда юқори ҳарорат билан кечадиган касалликларнинг эрта ва қиёсий ташхиси Кириш. Барча юқумли касалликларнинг асосий белгиси тана ҳароратининг ошиши хисобланади. Амалиёт шифокорлари беморда харорат ошса аввало юқумли касалликларни назарда тутадилар. Тана ҳ ароратини ошиши ҳ амма юқумли касалликларда кузатилганлиги сабабли бу синдромни дифференциал диаг ностикаси жуда қийин . Шуни билиш каракки тана хароратини ошиши хама вақт иситма хисобланмайди, юқумли касалликларга эса иситма хос. Иситма деганда тана ҳароратининг терморегулятор ошишини тушинамиз, бу организмнинг касалликка нисбатан ташкилланган жавоб хисобланади, чунки организм ўзи тана ҳароратини нормадан юқорига тиклайди. (М. И. Лоурин 1985 й). Тана ҳароратини ошиши иссиқлик продукцияси ва иссиқликни ташқарига чиқариш дисбаланси натижасида келиб чиқади (гипертиреоз, захарланиш, иссиқ уриш). Шунинг учун иситманинг табиати бошқа бўлган тана ҳароратини ошиши билан кузатилган касалликлар билан дифференциал диагностика қилиш керак ва шуни билиш керакки иситма табиатини юқумли бўлмаган касалликларда хам учраши мумкин. Барча юқумли касалликларга хосиситмани шифокор барча параметрларга кўра детолизация қилиш керак. Иситма реакциялари давомийлиги, юқори сонда бўлиши ва ҳарорат чизиги типи билан фарқ қилинади. Давомийлигига кўра иситма ўткир (2 хафтагача), ним ўткир(6 ҳафтагача) ва сурункали (8 хафтадан кўп) бўлади (В.С. Матковский, А.П.Казанцев 1970). Даражасига кўра субфебрил харорат (t 37- 38С), ўрта юқори ёки фибрил (t 38-39 С), юқори ёки пиретик (t 39-41С) ва гиперпиретик (t 41 С).

Тана ҳароратини чизиқларини турлари. Доимий иситма (ferbis continua), ўрта юқори ёки юқори ҳарорат билан, кундалик тебраниш t 1 С кечади. Бу ич терламанинг, тошма тифниниг, ўлатнинг ва қизамиқнинг касалликларини авж олганида кузатилади. Ремитирловчи иситма (ferbis rimitens), кундалик тебранишлар t 1С кўп, t 2-2,5С бўлади. Б у йирингли касалликларда А-паратифида, Ку4-иситмада, қайталанувчи тифда , амиландозда кузатилади. Интермиттирловчи иситма (febris intermittens) ҳароратини тебраниши катта ва иситма хуружининг тўғри алмашиши апирексия даврлари (2-3 кун) билан кечади. Бу 3-4 кунлик налярияда кузатилади. Гектик иситма (febris hektika) ҳароратини тебраниши жуда катта (t 3-5С), бирданига нормагача тушиши ёки ундан кам пастроқ бўлиши билан ҳарактерланади. Сепсисда ва силнинг оғир формаларида кузатилади. Қайталанувчи иситма (febris recurrens), иситма хуружлари ва давомийлиги ҳар хил бўлган иситмасиз даврлар билан ҳарактерланади. Иситма бирдан бошланиб бирдан тамом бўлади. Бу қайталанувчи тифда кузатилади. Тулкисимон иситма (febris indulans), ҳароратни кундан-кунга ошиши ва кейинчалик тушиши билан ҳарактерланади. Қайталанувчи иситмадан секин тушиши билан фарқланади. Бу бруцеллезда кузатилади. Бузилган иситма (febris inversa), эрта тонгда ҳарорати юқори, кечки ҳароратга нисбатан бўлиши билан характерланади. Силда сепсисда кузатилади. Нотўғри иситма (febris irregularis et atipica) ҳар хил кундалик тебранишлар, юқори ва ўрта юқори ҳарорат билан ҳарактерланади. Менингитда, гриппда, куйдирги ва бошқа касалликларда кузатилади. Ҳарорат чизигининг босқичлари.

Ҳароратни кўтарилиши босқичи (stadium inorementi) бир неча соат давом этади, (малярия, тошмали тиф, крупоз пневмония) бир неча кунгача, хафтагача давом этади (қорин тифи, бруцеллез, сепсис). Иситманинг авж олган босқичи (stadium fasigii),бир неча соат давомида кузатилади (малярия) бир неча кунгача, хафтагача (қорин тифи, бруцеллез, сепсис). Ҳарорат пасайиши босқичи (stadium decrementi) қисқа ёки узоқ бўлиши мумкин. Қисқа босқичида ҳарорат юқори сонлардан нормагача 1-3 соат ичида тушади. Баъзи касалликларда хароратни нормагача пасайиши 4-8 кунни ташкил этади, бу ҳароратнинг литик пасайиши дейилади (қорин тифи), айрим холларда кундалик тебранишлар жуда катта бўлади (амфиболин давр). Лизиснинг қисқа варианти хам учрайди, ҳарорат 2-3 кун мобайинида нормага қайтади (тошмали тиф). Интоксикация ва иситма реакциясини динамикаси асосида касалликнинг бошланишига кўра ҳ арактерини аниқлаш мумкин. Касалликнинг ўткир бошланиши 1-3 кун мобайинида ҳароратнинг ошиши билан фарқ этади, кучли совқотиш ва интоксикация ходисасини тез ривожланиши билан фарқ этади. Касалликнинг секин ривожланишида тана ҳарорати секин ошади 4-7 мобайинида енгил совқотиш ва ўртача интиоксикация белгилари билан кечади. Шуни билиш керакки этиотроп терапияни эрта қўллаганда ҳарорат чизиғи кескин ўзгаради. АСОСИЙ ЮҚУМЛИ КАСАЛЛИКЛАРДА ИСИТМАНИНГ ХОСЛИГИ. ТИФОПАРАТИФОЗ КАСАЛЛИКЛАРИ. Иситма бу қорин тифининг А В паратифларини доимий ҳ арактерли симптоми хисобланади . Қорин тифида ҳарорат чизиғи ҳарактеристикасини биринчи бўлиб немис шифокори Вундерлих аниқлаган. Бунга кўра ҳарорат чизиғи трапециясимон бўлади, бундабиринчи фаза Ғхарорат ошиши)- хафта

мобайинида бўлади, иккинчи фаза (авжини олган давр)- икки хафтагача ва учинчи фаза ( ҳарорат тушиши)-бир хафта.Кўпинча учинчихарорат нормаллашидан олдин амфибола характерли бўлади. С.П. Боткин (1880) ўзининг кузатувларидан келиб чиққан холда Вундерлихнинг “классик” харорат чизиғи 8,1% холларда учрашини кўрсатган. Қорин тифига асосан тўлкин кечиши хос, бунда ҳарорат тўлқинлари бир-биридан кейин бўлиши. Қорин тифида И. С. Кильдюшевскийнинг (1896) фикрига кўра организмнинг секин эмас қисқа вақтда “қизиши” бўлади. Шифокорнинг буйруғига кўра беморнинг антибиотикларини кенг қўллаш ҳарорат реакциясининг давомийлиги қисқаради. Кўпинча антибиотикотерапиядан кейин (4-5 кунда) ҳарорат пасаяди. Охирги йилларда қорин тифида антибиотикларни қўлламаганда ҳарорат реакциясининг давомийлиги 2-3 хафтагача қисқарган. Ҳарорат реакциясининг интинсивлиги хам ўзгарган. Олдин қорин тифи ҳароратни 40 С ва ва ундан юқори бўлиши билан кузатилган, хозирги замонда эса t 38дан t 39 С-40 С, айрим холларда субфебрил бўлади ( Л. В Захарова 1981) Ўрганизмнинг тез “қизиши”билан иситма реакциясининг тез ошиши кузатилади. Хозирги вақтда қорин тифида тана ҳарорати чизиғи ўзининг ўзгарувчанлиги билпн фарқланади, кам холларда уларнинг классик вариантлари рўйхатга олинади. Кўпинча ремитирловчи ёки нотўғри ремитирловчи иситма ривожланади, касалликнинг оғир формаларида доимий турда бўлади. Касалликни тузалиши аста-секин бўлиб, ҳароратнинг литик тушиши кузатилса,амфиболик ўзгариш бўлмайди. Беморларнинг яримидан кўпроқ иситма қисқа лизис билан якунланади (Л.Б. Захарова 1981). Замонавий қорин тифи тана ҳароратининг ошиши юқори иситманинг қисқа давомийлиги ва хароратнинг қисқа литик пасайиши билан характерланади. Ҳарорат ошиши тиф-паратиф касалликлари билан оғриган беморларда интоксикация симптимлари ( бош оғриғи, тутлиқиш, иштаха йўқлиги, уйқусизлие) билан кечади. Касалликнинг авж даврига гипотония, нисбий

брадикардия, пульс диспротия хос. Ҳазм қилиш системаси организмнинг шикастланиши, симптомлари ( қуруқ тил, дарс кетган, қалинлашган ва тиш ўринлари бор, қараш билан қопланган) “фулгиноз тил “ кузатилади. Метеоризм туфайли қорин шишган, ўнг ён боши сохаси пайпаслаганда оғриқ бўлиши кузатилади, кулдириш ва Падалка симптоми мусбат бўлади. Касалликнинг биринчи хафтаси охирида гепатолиенал синдроми куцзатилади. Касалликнинг 8-10 кунида терида розеол тошмалар пайдо бўлади, касалликнинг авж даврида лейкопения, нисбий лимфацитоз нормал ЭЧТ тезлашиши кузатилади. ТОШМАЛИ ТИФ. Тошмали тифнинг асосий клиник симптоми иситма ҳисобланади. Иситманинг бошланиши хароратни 2-3 кун мобайинида t 39-40 С гача ошиши билан кечади. Ҳарорат ошиши эрталаб ва кечқурун хам бўлади.Айрим холларда ҳарорат бирданига юқори сонларга ошиши (t 39-40 С) кузатилади. Айрим холларда ҳароратни ошиши зинама-зина бўлади, 3-4 кун мобайинида эрталабки ремиссия билан. Кўпинча касалликнинг 4-5 кунида иситманинг доимий типи кузатилади, Бундай холат антибиотик олмаган беморларнинг авж даврида кузатилади. Ҳароратнинг кундалик тебраниш кам бўлса, касаллик хам шунчалик қейин кечади оқибатида ёмон бўлади. Ремиттирловчи ҳарорат бўлганда оқибатида яхишироқ бўлади. Айрим холларда тошмали тифда ҳарорат «кесишмалар» кузатилади харорат бирдан t 1,5-2 тушади, лекин беморнинг аҳволи яхши бўлмайди. Тошмалар пайдо бўлганда харорат яна юқори сонларга ошади, касалликнинг авж даври кузатилади. Бу «кесишма” хамма вақт учрамайди, касалликнинг бошланғич ва авж даври орасида чегара бўлади. Иккинчи ҳарорат «кесишма касалликнинг 8-10 кунида кузатилади. Ш у вақтда ҳароратни t 1,5-2 С тушиши кузатилади (лекин нормага эмас). Кейин ҳарорат яна ошади аввалгисонларгача, 3-4 кундан кейин яна тушади ва тезда

нормага айланади. Бу ҳарорат «кесишма” беморларни антибиотиклар билан даволаганда кузтилмаслиги мумкин. Тошмали тиф оғирлашмаган даврида ҳарорат 2-3 кунда қисқа лизис типида тушади. Айрим холларда лизис 4 кун кузатилади. Тошма тифни ўткир бошланганида, биринчи кунда ҳароратни ошиши кузатилади, бош оғриққа, холсизликка, уйқусизликка шикоят қилади. Беморларни енгил қўзғалувчанлиги, юзининг териси гиперемияси, шишиши кузатилади (юзи хаммомдан чиққан одамникидай бўлади), коньюктиванинг гиперемияси, кузнинг ёрқин ялтираш (“қуён куз”), булар касалликнинг учинчи кунида кузатилади ва яна Киари-Авцина, Розенберг, Адесман, Говоров-Годелье, хансираш, гипотония, умумий тремор белгилари симптомлари кузатилади- бу биринчи 2-4 кунида қорин тифида ажралиб туради. Қорин тифи билан касалланган беморлар адинамик, тери қопламалари оқимтир бўлади, бродикардия, пульс дискротияси “Падалка” симптомлари мусбат бўлиши, ўнг ён бош сохаси пайпаслаганда оғриқ бўлиши кузатилади. Касалликнинг 4- кунларида пайдо бўладиган тошманинг дифференциал- диагностик аҳамияти катта. Брилл-Цинссер касаллигида ҳарорат 38-39 С дан ошмайди. Ҳарорат доимий типида бўлади. Иситма даврининг ўртача давомийлиги 8-10 кун бўлади. Ҳарорат қисқа лизис кўринишида тушади. Бош нерв системасининг шикастланиш симптомлари: бош оғриққа, уйқусизликка, қўзғалувчанлик, кўп гапириш Говоров-Гаделье мусбат симптоми, менингиал симптомлари кузатилади. ГРИПП. Тошмали ва қорин тифининг бошланғич даврида беморларга грипп ёки аденовирус инфекция деб ташхис қўйилади. Лекин грипп ўткир бошланади ва касл кунини, соатини хам айтади. Ҳарорат касалликнинг 1-2 чи кунида ошади умумий интоксикация боради t 39-40 С. Биринчи икки кунида касалликнинг умумий интоксикация белгилари (кучли бош оғриқ, холсизлик)

кузатилади. Иситма даври гриппнинг енгил кечишида 1-5 кун давом этади, кейин ҳарорат қисқа лизис бўлиб тушади, нормал бўлади. Айрим холларда кучли тер ажралади, коллапс кузатилади. АДЕНОВИРУСЛИ ИНФЕКЦИЯ. Айрим беморларда ўткир бошланади, ҳарорат 2-3 кунда t38-39С, айрим холларда t 40С бўлади. Б аъзида касаллик секин бошланади ва юқори ҳ арорат касалликнинг 3-4 кунида пайдо бўлади. Иситма совқотиш билан бир ёки 2-3 хафта давомида кузатилади. Ҳарорат доимий ёки ремиттирловчи характерда бўлади. Касалликнинг авжида интоксикация симптомлари кам бўлади. Аденовирусли инфекцияда гриппга қараганда бурун битиши ва сероз- йирингли ажралмалар кўп миқдорда қиқиши кузатилади. Коньюнктивит катарал ёки филликуляр бўлади. Оғиз бўшлиғининг гиперемияси, юмшоқ танглайнинг донадорлиги кузатилади. Тонзиллит, бўйин лимфаденит, гепатолиенал синдром кузатилади. Пневмания ривожланганда умумий аҳвол кескин оғирлашади, интоксикация кучаяди, ҳарорат ошади. Ўпкада ўзгаришлар бўлади(перкутар шовқинининг бугиклашуви, қуруқ ва ҳар хил хажмли нам хирриллашлар бўлади). Аденовтрусли инфекция билан ёш болалар касалланадилар. Аденовирусли инфекцияни тошмали ва қорин тифидан фарқи интиоксикация камроқ бўлади, ўткир респиратор касалликнинг симптомлари коньюнктитив, тонзиллит, лимфаденит кузатилади. МЕНИНГОКОККЛИ ИНФЕКЦИЯ. Менинггококкли инфекция иситма билан кечадиган касалликлар қаторига киради. Иситма субфебрил даражадан жуда баланд хам бўлиши мумкин (42 С). Ҳарорат доимий интемиттирловчи ва ремиттирловчи бўлади. Бир хил авторлар доимий ҳарорат ёмон натажа беради дейди. Этиотроп

даволанганда кўпчилик касалликларда ҳарорат 1-3 кун давомида меъёрга яқинлашади, оз миқдор касалларда 1-2 кун давомида субфебрил ҳарорат қолиши мумкин. Менингитга кучли бош оғриқ ва кайт қилиш характерли. Бу касалликда бир холатни кўриш мумкин: бемор ёнбошида ётган холда бошини орқага ташлаб оёқларини қорнига олиб келади. Касал ётганда хам бошини орқага ташлаб ётади. Энса мушакдари қисқарган. Кернинг ва Брудзинский белгилари мусбат. Қонда лейкоцитоз (20 х 10 9 / л - 25 х 10 9 / л) ва нейтрофиллез кузатилади. Ташхис люмбал пункциядан кейин тасдиқланади. Орқа мия қаналида юқори босим, лойқаланган йирингли суюқлик, юқори цитоз (6000-10000 хужайра 1 мкл да) нейтрофиллар хисобига, грамм манфий диплококколар кўп миқдорда оксил (0,45-3г/л) Панда ва Конне-Апельта реакциялари мусбат бўлгани менингит белгилари. Менингококкцемияда иситма кўпинча интермиттирловчи. 1-2 кун давомида ҳарорат юқори (39-41С) кейинчалик иситма доимий, гектик, субфебрил, карахда эса нормал бўлиши мумкин. Касалликнинг биринчи кунида интоксикация белгилари кўринади: тери қатламининг қуриши, тил караш билан қопланган, чанқоқ, иштаха бузилиши. Асосий клиник белги-бу геморрагик тошма. Геморрагиклар ҳар хил бўлиши мумкин: петихиялардан (майда нуқтали) катта қон қуйилишларгача. М енингококкцемиябилан менингитни бирга келиши, бу менингитни бошқа менингитлардан дифференциал диагностика қилишдакатта ёрдам беради . “Тоза» менингококкцемиядаташхис қўйиш қийинлашади. Менингококкцемияни грипп, қизамиқ, скарлатини, қизилча, тошмали тиф, геморрагик лихорадка, септицемия ва бошқа касалликлар билан дифференция қилиш керак. МАЛЯРИЯ (БЕЗГАК). Иситма билан кечадиган касалликлар қаторига киради. Маляра циклик кечиш (юқори ҳарорат, апирексия билан алмашади), спленогепатомегалия,

анемияЮ нерв тизимининг шикастланиши, буйрак ва бошқа аъзоларининг шикастланиши рецидивлар хос. Типик безгак хуруж (параксизм) қалтираш, ҳарорат кўтарилиши ва терлашдан иборат. Хуруж кўпинча куннинг биринчи яримида қалтирашдан бошланади. Қалтираш 30 дақиқадан 3 соатгача бўлиши мумкин ва ҳарорат кескин кўтарилади. Қалтираш ҳарорат кўтарилиши босқичи билан алмашади, ҳарорат 39-40 С гача бўлиши мумкин, умумий интоксикация белгилари кучаяди. Бир неча соатдан кейин кучли терлаш кузатилади. Ҳарорат кескин пасаяди, бемор ўзини бир оз енгил хис қилади. Х уруж 8-12 соат давом этади, типик безгакда бир кун ва ундан хам кўпроқ давом этади. Хуруждан кейин аперексия даври бошланади 48-72 соат. Агар қонда паразит генерацияси бўлса иситма тўғри интермиттирловчи ҳарактерда бўлади. Агар қўшимча хажмда паразитлар пайдо бўласа хуружлар бир-бирига қўшилиб кетади, аперексия даври секин йзқолади, бунда иситманинг ҳарактери ўзгаради. Кўп холларда генерация бўлади P L. Falciparum қўшилади, шунинг учун тропик безгакда ремитирловчи субкантинуал ёки нотўғри типда иситма учрайди. Лекин бу бирламчи безгакга хос ва рецидивларда кузатилади. Безгакнинг қайталаниши параксизмларнинг тўғри кетма-кетлиги билан кечади. Хуруждан ташқари талоқ ва жигарнинг катталашуви ва оғирлилиги, гипахром кам қонлик катта аҳамиятга эга. Ташхис қонда безгак паразитларининг топилиши билан исбот қилинади-йирингли томчи васуртма. Эпидемиология анамнез хам катта аҳамиятга эга Икки йиг олдин безгак бўйича эндемик сохада бўлиш уч ой аввал гемантрансфузия қилиш. Малярани сепсис, тифопаратифоз касалликлар бруцеллез, лептоспироздан фарқлаш керак. ТОКСОПЛАЗМОЗ. Иситма ошиши билан кечадиган паразитлар касалликлар қаторига киради. Ўткри орттирилган токсоплазмоз биринчи кунларда тана ҳарорати юқори бўлади (t 38-40 С ), иккинчи хафтадан ҳарорат субфебрил ёки нормал

бўлади. Клиник кўриниш полиморф бўлади, лекин кўпинча тифоид (тошмали) ва энйефалитик шаклларини ажратади. Тифоид шакли ўткир бошланади, юқори ҳарорат, умумий интоксикация белгилари касалликнинг 4-7 кунида танада макуло-папулез тошмаларнинг пайдо бўлиши, лимфа тугунлари, жигар ва талоқнинг катталашуви билан таърифланади. Касаллик оғир кечади, кўпинча бемор ўлади, хавфсиз кечганда 2-3 хафта давом этади ва асорат қолдиради, кўзлар шикастланади. Энцефалитик шаклда МНС нинг шикастланиш белгилари кўринади. Бунда қуйдаги белгилар кўринади: юқори ҳарорат, қаттиқ бош оғриғи, тутқаноқлик, қайт қилиш, галлюцинация (алахсираш), гемиплнгия, бош мия нервларининг фалажи, менингиал симптомлар. Бемор соғайганда ўзгаришлар қолади-олигофрения, эшитиш пасайиши, оёқ қўйлларнинг паретик холсизлиги. Клиник кўринишлар ҳар хил бўлганлиги сабабли ўткир токсоплазмоз ташхисини қўйиш жуда оғир. Ташхис қўйганда лабаратор усулларидан РСК. РПГА. Сабина-Фельдман реакциялари катта аҳамиятга эга. Шунингдек, токсаплазмоз билан тери ичига аллергик синама қўлланилади. БРУЦЕЛЛЕЗ. Ўткир бруцеллезнинг энг мухум белгиси бу иситма. У бир типда бўлмайди ва бир беморда ўзгариб туриша мумкин. Ҳарорат чизиқлари ҳар хил бўлади: тўлқинсимон, интермиттирловчи, ремиттирловчи. Беморда кучли терлаш кузатилади («бемор ўз терида чўмилади”). Ҳарорат кўтарилиши тўлқинлари орасида 3-5 кун бир неча хафта ва ойларгача вақт бўлади. Тана ҳарорати юқори, узоқ субфебрил, нормал бўлиши мумкин. Кўпинча ҳарорат субфебрил, бўлади. Беморларнинг аҳволи юқори ҳароратда хам қониқарли бўлиши мумкин, урогенитал, асаб тизимини шикастланиши. Эпидемиологик анамнез катта аҳамиятга эга: ҳайвон ва чорвадорлик маҳсулотлари билан алоқа. Ташхис қўйганда ткеширишнинг серологик усуллари катта аҳамиятга эга-РА ва Хеддилсон, РСК ва РНГА бруцеллез

антигени билан. Аллергик усуллардан тери ичига Бюрне синамаси қўйлланилади. ИНФЕКЦИОН МОНОНУКЛЕОЗ. Иситма, юткинди ўзгаришлар, лимфа тугунлари, жигар ва талоқ катталашиши, гемотологик ўзгаришлар ва гетерафил антителолар титрининг ошиши билан кечади. Касаллик аста-секин бошланади. Биринчи 2-3 кунларда енгил холсизлик ва тана ҳароратининг кўтарилиши кузатилади. Юқори ҳарорат 1-2 кундан 3 ва ундан хам кўп ҳфата бўлиши мумкин. Ҳарорат қисқа вақт давом этса унчалик юқори эмас (t37, 5-38 С), узоқ вақт давом этса t 39- 39, С гача бўлади. Гипертермия оз кузатилади ((40-41С). Кун давомида ҳарорат 1-2 С га ва кескин пасайиши мумкин. Мухим клиник белгилар- юқори тана ҳарорати, ангина, лимфоаденопатия, гепатоспленомегалия. Гемотология белгилари: лейкоцитоз (бир ядроли клеткалар ҳисобига- лимфацитлар ва монойитлар) ва атипик мононуклеозлар. Серрологик усуллардан гетерогемаглюцинация реакцияларининг модификациялари қўлланилади: Паул-Буннел, Гофф ва Бауэр, Ловрик-Вольнер реакциялари. ТРИХИНЕЛЛЕЗ. Аллергик белгилар билан кечадиган ўткир иситмали касалликлар қаторига киради. Гельминтазанозлар туркими. Касалликнинг биринчи кунидан ҳарорат кўтарилиши, боў оғриқ, қавоқ ва юзнинг шиши, эзонофилия, ўзини ёмон хис қилиш кузатилади. Тулик клиник манзара 2-4 кун давомида ривожланади. Кўпчилик касалларда истма ремиттирловчи бўлади ва умумий токсик белгилар терлаг билан чиқади. Трихиниллез енгил шаклида кечганда иситма 5-7 кун давом этади. Оғир шаклда 6-8 ҳафтагача давом этади. Трихиниллез оғир кечганда оғир миалгия ап контрактуралар бўлиши мумкин. Бемор истемол қилган гўштни микроскопик текширганда трихинеллалар кўринади. Қонни текширганда эозинофелия (50-60 ва 90% ), лейкоцитоз кузатилади.

Ташхис қўйганда иммунологик тестлар қўлланилади: кольцепреципитация реакцияси, совуқда РСК, трихинеллез антигени билан тери ичи аллергик проба. ТУБЕРКУЛЕЗ. Иситма билан кечадиган юқумли касалликлар қаторига киради. Иситма узоқ давом этиб, ҳеч қайдай органларнинг шикастланишсиз ўтади. Иситма интермиттирловчи бўлади ва совуққотишсиз ўтади, айрим холларда талоқ катталашуви кузатилади. Бундайц клиник манзара холсизланган беморларда силнинг гематаген тарқалишида кузатилади. Сил ўпкадан ташқари жойлашса иситма биринчи симптом бўлади. Шифокор ўпка шикастланиши билан ажратиб билмай қолганда ташхис қўйиш мумкин бўлади. Силга гумон қилинганда маҳаллий қўзгаришларни излаш керак. Улар ўпкада. Лимфа тугунларида ва бошқа аъзоларда бўлади. Баъзан балғам бўлмаслиги сабабли ҳар хил биологик материалларни бактериологик текширувидан ўтказади Айрим холларда eх juvantidus ташхис қўйишга тўғри келади. СЕПСИС. Ташхис қуйдагилар асосида қўйилади: септик ўчоқ, инфекция кириш дарвозалари, гектик характерли иситма, терлаш, доимий совуққотиш, тананинг ҳар хил жойларида геморрагик тошмалар. Масалан: кўзнинг шиллиқ қаватида (Лукин-Либман доғлари), юмшоқ таловнинг катталашуви, юқори ЭЧТ, нейтрофил лейкоцитоз. СОМАТИК КАСАЛЛИКЛАР. Иситма синдроми хамма хафвли ўсмалар да учраши мумкин. Лекин кўпи анча иситма гипернефромада, жигар бирламчиметастатик ўсмаларда, ошқозон ўсмасида, хавфли лимфомада, лейкозда кузатилади. Иситманинг

ўзига хос белгиси хавфли ўсмаларда антибтотикотерапияга резистенлиги, иситманинг нотўғри типии ва иситманинг эрталаб максимум бўлиши. Иситманинг сабабини билиш учун. Иситманинг эрта диагностика қилиў учун эндоскопик усулларни, органларнинг пункцион биопсиясини, лимфаграфияни, лапараскопияни, диагностик лапоратамияни қўллаш мумкин. И ситма каллагеноз касалликларнинг гурухида хам учрайди (склеродермия, дерматомиозит, тугунчали параметрит ). Бу касалликларда беморда иситмадан ташқари бўғимларда, мускулларни. терини шикастланишлари бўлади. Иситма инфекцион. Ноинфекцион касалликларда уярагани сабабли касалликнинг бошқа характерли белгиларига хам аҳамият бериш керак. Шифокор бу касаллик қайси гурухга киришини аниқлаши керак (вирусли инфекция, бактериал инфекция, паразитлар касаллик). Иситма саматик касалликларда, қон системасининг касалликларда, аутоиммун жараёнларда кузатилиши мумкинлигини эсидан чиқармаслигини керак. Иситманинг сабабини аниқлаш учун лаборатор текширувларни қўллаш керак.

Адабиётлар: 1. Мажидов В.М. Юқумли касалликлар, Тошкент,1993. 2. Нисеви ч Н.И., Учайкин В.Ф. Инфекционн ы е болезни у детей, 1990 г. 3. Носов С.Д. Руководство по инфекционн ы м заболеваниям у детей,1980 г. 3. Махмудов О.С. Болалар юқумли касалликлари, Тошкент, 1995 г. 4. Учайкин В.Р. Руководство по инфекционнқм болезням у детей, 1999 г.

O'xshashlar

Диарея билан кечадиган касалликларнинг эрта ташхиси

Респиратор ва ангина билан кечадиган касалликлар эрта ва дифференциал диагностикаси

Бириктирувчи тўқиманинг зарарланиши билан кечадиган диффуз касалликлар

Болалар юқумли касалликларининг ШВП ва қВП ларда ўтказиладиган реабилитацияси ва диспансеризацияси

Лейшманиоз