Трихоцефалез - Tibbiyot - Referatlar

Трихоцефалез

Yuklangan vaqt:

16.02.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

36 KB

Ko'chirib olish

Трихоцефалез Трихоцефалез перорал геогельминтоз ва антропоноз касалликдир. Этиологияси. Трихоцефалёзни қилбош гижжа (Т richosephalus trichiurus ) қўзғатади, урғочи қилбош гижжанинг узунлиги 3,5-5,5 см, эркагининг узунлиги 3-4,5 см. Улар одамнинг йўғон ичагида яшайди. Бу гижжанинг бош томони «соч»га ўхшаш ингичка ва орқа томони йўғонлашиб боради. 4-5 йилгача яшайди. Урғочи қилбош гижжа қўйган тухумлар тупроқда ривожланиб, ундан личинкалар чиқади. Ташқи муҳит ҳарорати 15- 37°С атрофида ва намлик етарли бўлган шароитда личинка 1-17 кун давомида ривожланади. Бу гижжанинг тухумлари оғиз орқали юқади. У ўзининг ингичка томони билан ичак шиллиқ пардасига киради ва 3-10 кунгача шу ҳолда қолади. Бу муддат ўтгач гижжа ичакка тушади ва кўричакка келади. Шу давр мобайнида гижжа балоғатга етади. Гельминтоздан зарарланиш худди аскаридозга ўхшаб кечади тухумлар ошқозон ичак системасига тушгандан сўнг личинка чиқади ва ингичка ичак шиллиқ қаватини зарарлайди 3-10 суткадан сўнг ингиcка ичак бўшлиғидан кўр ичаккача ўтади ва шу ерда вояга етади (30-45 кундан сўнг) ва тухум ажратишни бошлайди. Организмда 5 йилгача сақланиши мумкин. Эпидемиологияси. Трихоцефалёз аскаридоз ва энтеробиоз сингари энг кенг тарқалган гельминтозларга мансуб ҳисобланади. Тарқалиш зонаси ҳам аскаридоз сингари жанубий ҳудудларга тўғри келади (тухумлари ташқи муҳитга камроқ чидамли ҳисобланади). Юқиш механизми ҳам аскаридоз сингари ҳисобланади. Патогенез. Трихоцефалёзда личинкалар миграцияси мавжуд эмас ва шиллиқ қаватнинг зарарланиши алоҳида аҳамиятга эга. Қўзғатувчи шиллиқ ости қаватгача ўтиши мумкин ва бунда шиллиқ ости қаватда инфилтрате, шиш, қон қуйилиш ўчоқлари, эрозия ва некроз ривожланиши мумкин. Организмда аллергик жараёнлар юзага келади. Клиникаси. Беморнинг дармони қурийди, қорнининг ўнг-паст томони қаттиқ оғрийди, кўнгли айнийди, ичи кетиши ёки қабзият кузатилиши мумкин.

Аппендицит ва колит аломатлари бўлиши мумкин. Болаларда баъзан тутқаноқ тутади. Баъзан тўғри ичакнинг ташқарига чиқиш ҳоллари учрайди. Ичакда гижжалар кўп бўлганда камқонлик аломатлари ва эозинофилия яққол кўрчнади. Трихоцефалез диагнози клиникага асосланган ҳолда бемор ахлатида гижжа тухумлари топилгач узил-кесил аниқланади. Диагностика. Нажасда қил бошли гижжаларни топиш орқали амалга оширилади. Давоси. Трихоцефалезни даволашда мебендазол, вермокс, (катта ёшдаги беморга 200 мг дан. 3-4 кун берилади) ва албендазол (бир кунда 400 мг дан ҳафтада 2-3 марта берилади) яхши натижа беради. Дифезил ва бепасал ҳам ишлатилмоқда. Бу иккала дори бир хил дозада ишлатилади. Катта ёшдаги беморга бир кунда 5 г, 2-5 ёшли болаларга - 2,5-3 г, 6-10 ёшлиларга 3,5-4 г, 11-15 ёшлиларга- 4 г - 4,5 г дан 5 кун босим берилади. Дорининг бир кунлик дозаси 3 га бўлиб овқатланишдан 1-2 соат олдин ичирилади. Медамин ҳам яхши натижа беради (кунига 10 мг/кг ҳисобидан 1- 2 кун берилади). Профилактикаси. Аскаридозга қарши олиб бориладиган чора тадбирларга ўхшайди. Аҳоли пунктлари ва боғдорчилик участкаларининг санитар ҳолатини яхшилаш, атроф муҳитни зарарланишдан огоҳлантириш ва аҳолининг санитар саводхонлигини ошириш.

Адабиётлар: 1. Ахмедова М.Д., Облокулов А.Р., Мирзажонова Д.Б. Юқумли касалликларда ҳамширалик иши. Тошкент. 2018. 2. Бажора Ю. И., Тимченко А. Д., Чеснокова М. М.Атлас: медицинская паразитология. Учебное пособие — Одеса: Одес. держ. мед.ун-т, 2001. - 110 с. 3. Богомолов Б.П. Инфекционные болезни. -М.: Издательство Московского унивеситета, 2006. – 583 с. 4. Даминов Т.А. Инфекционные болезни с детскими инфекциями.1-2 часть. Тошкент 2011. 5. Даминов Т.А., Туйчиев Л.Н., Таджиева Н.У. Инфекционные болезни в деятельности врача общей практики Тошкент-2007. 6. Жаворонок С.В., Мицура В.М., Красавцев Е.Л и др. Тропические и паразитарные болезни. Учебное пособиеЛитагент Вышэйшая школа год 2014.

O'xshashlar

Гижжаларга қарши воситалар

Гижжа касалликлари (гельминтозлар)

Асосий аъзоларининг анатомияси ва физиологияси

Ички юқумсиз касалликлар

Хирургик касалликлар