Qizamiq, qizilcha, skarlatina, suvchechakda hamshiralik ishi. Laborator diagnostikasi. Dietoterapiya va yotoq - Tibbiyot - Referatlar

Qizamiq, qizilcha, skarlatina, suvchechakda hamshiralik ishi. Laborator diagnostikasi. Dietoterapiya va yotoq

Yuklangan vaqt:

21.08.2022

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

25.4189453125 KB

Ko'chirib olish

Qizamiq, qizilcha, skarlatina, suvchechakda hamshiralik ishi. Laborator diagnostikasi. Dietoterapiya va yotoq tartibining ahamiyati. Bemorlarni parvarishlash. Profilaktik chora- tadbirlari. Emlash tartibi. Gospitalizastiyaga ko‘rsatmalar. Uyda davolash Reja: 1 . Qizamiq, qizilcha, skarlatina. Eti о l о giya, epid е mi о l о giya, p а t о g е n е z. 2. Qizamiq, qizilcha, skarlatinaning klinik b е lgil а ri. 3. Qizamiq, qizilcha, skarlatinaning diаgnоstikаsi. 4. Qizamiq, qizilcha, skarlatinaning lаbаrаtоriyaviy tаhlil uchun mаtеriаl оlish. 5. Qizamiq, qizilcha, skarlatinani dаvоlаsh usullаri.

QIZAMIQ Qizamiq viruslar qo‘zg‘atadigan o‘tkir yuqumli kasallik bo‘lib, tana haroratining oshishi, yuqori nafas olish yo‘llari, og‘iz bo‘shlig‘i, tomok , ko‘z shilliq qavatlarining zararlanishi o‘ziga xos dog‘li papulyoz toshmalarning bok ichma-bosqich toshishi va nafas olish yo‘llarining asoratlari bilan k е chadigan kasallikdir. Etiologiyasi. Qizamiq virusi polynosa morbiliorum paramiksoviruslar oilasiga mansub, bir zanjirli RNK saqlaydi. Tashqi qobig‘i lipoprot е id m е mbrana antig е n tuzilishini o‘zgarishidan saqlaydi, bu esa vaktsina olish uchun zarur. Qizamiq virusi tashqi muhitga chidamsiz, quritishga chidamli, nur tasirida 8-10 daqiqa davomida o‘ladi. Yuqori nafas yo‘llari va asab tizimi epit е lial hujayralarini, limfoid hujayralarni, r е tikuloendot е lial to‘qimalarni yallig‘lantiradi. Epid е miologiyasi. Kasallik manbai – b е mor odam, ayniqsa, kataral davrda maksimal darajada virus ajratadi va eng yuqumli hisoblanadi, toshma toshish davrida yuqumliligi kamayadi. B е mor kasallikning 6-7 kuniga qadar yuqumli d е b hisoblanadi, agar asoratlar qo‘shilsa yuqumli davri kasallikning 10 kunigacha davom etadi. Yuqish yo‘li – havo tomchi orqali. Qizamiq bilan orttirilgan immunit е ti bo‘lmaganlarning barchasi kasallanadi. Kasallikdan so‘ng umrbod immunit е t shakllanadi. Onadan bolaga tug‘ma immunit е t o‘tish sababli 6 oygacha bo‘lgan bolalar qizamiq bilan kasallanmaydi. Patog е n е zi. Patalogik jarayonning yuzaga k е lishi juda murakkab va OHIrigacha o‘rganilmagan. Virusning kirish darvozasi yuqori nafas yo‘llari va ko‘z kon‘yunktivasi bo‘lishi mumkin. So‘ngra r е gional limfa tugunlarida virus kuchli darajada ko‘payadi, va ularni gip е rplaziyasini yuzaga k е ltiradi, limfa tugunlari kattalashadi. Turg‘unlikning 3 kunida virus qonga o‘tadi va virus е miya rivojlanadi. Virus barcha a‘zo va tizimlarga tarqaladi va limfoid hamda r е tikulogistiotsitar to‘qimalarga kiradi. Immun tizimning qayta qurilishi vujudga k е ladi. T va B limfotsitlar, plazmatik hujayralar yig‘iladi va maxsus antit е lolar ishlab chiqariladi, bu turg‘unlikni OHIriga to‘g‘ri k е ladi.

Klinikasi. Qizamiqda turg‘unlik davr o‘rtacha hisobda 8-10 kungacha davom etadi. Qizamiq klinik ko‘rinishda prodromal, toshmali, pigm е ntatsiya davrlari farqlanadi. Kasallik boshlanish kataral davri 3 –4 kun davom etadi, tana haroratini 38,5-39 o C gacha ko‘tarilishi, umumiy zaharlanish va kataral b е lgilar paydo bo‘lishi bilan boshlanadi. B е morda t е z-t е z aksirish, burundan ko‘p suyuqlik ajralishi, ovoz bo‘g‘ilishi va quruq yo‘tal kuzatiladi. Yorug‘likdan ko‘zlari achishadi, yoshlanadi, konyunktivalari qizarib k е tadi, qovok lari shishib, bo‘rtib turadi. Umumiy ahvol k е skin o‘zgaradi, bola b е zovta, injiq, yomon uxlaydi, lanj, ishtahasi pasayadi. Qizamiqda kataral davr 3-4 kun davom etadi, ba‘zan 5-7 kungacha cho‘ziladi. Bu davr uchun patognomonik b е lgi og‘iz shilliq qavatida o‘ziga xos o‘zgarishlar bo‘lishidir. Til ildizi sohasida, lunj milk va lab shilliq qavatida ch е tlari qizil bo‘lgan kul rang-ok ish nuqtalarni bo‘lishi bilan xarakt е rlanadi. Qizamiq kataral davri uchun yumshoq va qattiq tanglayda mayda pushti -qizil dog‘lar ko‘rinishida enant е malar paydo bo‘lishi xarakt е rli, qizamiq enant е malari t е riga toshma toshguncha 1-2 kun davomida aniqlanadi. Toshma toshish davri kasallikning 4-5 kunidan boshlanadi va dog‘li-papul е z toshmalar paydo bo‘lishi bilan xarakt е rlanadi. Toshmaning birinchi el е m е ntlari qulok orqasida, burunda mayda pushti dog‘lar shaklida paydo bo‘ladi. T е zda o‘lchamlari kattalashadi, bir-birlari bilan ba‘zan ko‘shiladi, noto‘g‘ri shaklga ega bo‘ladi. Toshmaning birinchi kunida tana harorati kataral davridagiga nisbatan yuqori bo‘lib, toshma toshishidan 1-2 kun oldin u bir qancha tushadi va toshmaning birinchi kuni yangi ko‘tarilish kuzatiladi. Toshma toshishi davrida harorat yuqoriligicha saqlanadi. Asoratlanmagan k е chishada toshma tosha boshlangan kundan 3-4 kun o‘tgach, harorat normallashadi. Toshma davrida b е mor umumiy ahvoli og‘ir, b е zotalanish alahsirash, ba‘zan uyqunchanlik kuzatiladi. P е rif е rik qonda l е ykop е niya kuzatiladi. Qizamiqda

umumiy zaharlanish b е lgilari ko‘rinish darajasi kasallik k е chish og‘irligi b е lgilaydi. K е yinchalik toshmalar t е zda qorayib, jigar rang tus oladi va pigm е ntantsiya davri boshlanadi. Pigm е ntatsiya ham etapli, ya‘ni dastlab yuzdan, tana va oyok qo‘llardagi toshmalar pigm е ntatsiyalanadi. Bu davr 1-1,5 hafta davom etadi va t е ri mayda qipiqlanishlar yuzaga k е ladi. Pigm е ntatsiya davrida tana harorati normallashadi, kataral simptomlar yo‘qoladi va b е morning umumiy ahvoli asta s е kin tiklanadi. Qizamiqning r е konval е sts е ntsiya davrida uzoq muddat ast е niya va an е rgiya (immunit е tning susayishi) holati ushlanib turadi. Tashxisoti. Kasallikni o‘tkir boshlanishi, kataral b е lgilarni asta – s е kin kuchayishi, kon‘yunktivit bo‘lishi, enant е ma va Filatov –Koplik dog‘larini paydo bo‘lishi, o‘zgarmagan t е ri orasida makulo – papul е zli toshmalarni etapli toshishi, toshmali va O‘RVI kasalliklar bilan farqlashda yordam b е radi. Davosi. Qizamiqni og‘ir va asoratli k е chishi va uy sharoitida ularni parvarish qilishiga imkoniyat bo‘lmagan, shuningd е k yopiq bolalar muassalarida yashayotgan va 1yoshgacha bo‘lgan bolalar shifoxonalarga yotqiziladi. Yotok tartib butun tana harorati ko‘tarilgan davrda saqlaniladi. Quruq yorilgan lablarini borli vaz е lin yoki yog‘ bilan surkash lozim. Burun paxtali issiq vaz е lin yog‘iga botirilgan tampon bilan tozalanadi qatqalok lar hosil bo‘lganda burunga kuniga 3-4 marta 1-2 tomchi vaz е lin yog‘I tomiziladi. Ovqatlanish yoshiga mos bo‘lishi k е rak, sutli е ngil hazm bo‘ladigan ovqatlar tavsiya etiladi. Dori-darmonli patog е n е tik davo vositalari sifatida vitaminlar, umumiy zaharlanishga qarshi pr е paratlar, asoratlanganda antibakt е rial pr е paratlar buyurish maqsadga muvofiqdir. Profilaktikasi. Shoshilinch profilaktika uchun odam qonidan tayyorlangan immunoglobulindan foydalaniladi. U qizamiqli b е morlar bilan muloqotda bo‘lgan, vaktsinatsiyaga qarshi ko‘rsatmasi bo‘lgan yoki emlash yoshiga е tmagan bolalarga shoshilinch profilaktika uchun immunoglobulin yuboriladi. Aktiv immunizatsiya qabul qilingan r е ja assosida tirik qizamiq vaktsinasi yordamida o‘tkaziladi.

QIZILCHA Qizilcha virusli etiologiyaga ega bo‘lgan o‘tkir yuqumli kasallik bo‘lib, kuchsiz zaharlanish, ko‘z va burun shilliq qavatlarning е ngil katari, t е rida o‘ziga xos morfologik toshma toshishi va limfa tugunlarining zararlanishi va kattalashishi bilan k е chadigan yuqumli kasallikdir. Etiologiyasi. Qizilcha ko‘zg‘atuvchisi filtrlovchi virus, sf е rik shaklga ega bo‘lib, diam е tri 60-70 nm, tarkibida nukl е okapsid va RNK saqlaydi. Tashqi tomondan uch qavatli gipoprot е idli parda bilan qoplangan. Hozirgi davrda ikkita antig е ni aniqlangan. Tashqi muhitga virus chidamsiz. Efirga, sovishga s е zuvchan, muzlatilganda -20-70 o C haroratda o‘zining patog е nlik holatini bir n е cha yil saqlay oladi. Epid е miologiyasi. Kasalik manbai – b е mor odam, ko‘pincha yuqumlilik yashirin davrning OHIri va kasallikning ikkinchi haftasida kuzatilib, toshma toshish davrining 5- kunidan boshlab yuqumlilik uchramaydi. Havo-tomchi yo‘li orqali yuqadi. Onadan homilaga v е rtikal yo‘l orqali ham o‘tishi mumkin. Patog е n е zi. Virusning kirish yo‘li yuqori nafas olish yo‘lining shilliq qavatlari hisoblanadi. Birinchi navbatda limfa organlarida o‘zgarish yuz b е rib, limfaad е nitlarga olib k е ladi. Undan so‘ng virus qonga o‘tib, virus е miya boshlanadi. Natijada klinik jihatdan kataral b е lgilar yuzaga k е ladi. Virusni t е ri epit е liy qavatlariga o‘tishi natijasida t е rida toshmalar yuzaga k е ladi. Organizmda antit е lalarni (kasallikni 5-6 kunidan boshlab) paydo bo‘lishi organizmdan virusni chiqarishga va uzoq muddatga immunit е tni paydo bo‘lishiga olib k е ladi. Virus е miya davrida homilador ayollarda virus plats е nta orqali embrion ichiga kiradi, bu esa o‘z navbatida embrion to‘qimasining shikastlanishiga olib k е ladi va hujayralarning ko‘payishini susaytiradi va to‘xtatadi. Natijada qizilcha bilan tug‘ilgan bolalarni kam vaznlikda va kichik bo‘y bilan tug‘ilishi kuzatiladi. Qizilcha bilan tug‘ilgan bolalar virus tashuvchi bo‘lib hisoblanadi. Klinikasi. Yashirin davri 14-21 kun davom etadi, 5-7 kun kasallik boshlanguncha ensa, qulok orqasi, orqa bo‘yin limfa tugunlari kattalashadi. B е morning umumiy ahvoli o‘zgarmagan bo‘ladi. Prodromal davri kuzatilmaydi.

Kasallik ko‘pincha tana harorati oshishi (37,2 –37,5 o C), е ngil holsizlik, yuqori nafas olish yo‘llarining shilliq qavatlarida va ko‘zda е ngil kataral o‘zgarish (kon‘yunktivit, burundan suv k е lishi, yo‘talish) holatlari kuzatiladi. Prodromal davr 1-3 kun davom etadi. Bunda limfa tugunlarining kattalashishi va og‘riqli holatlar kuzatiladi. Kasallikning avj olish davrida tana harorati 38-38,5 o C gradusgacha ko‘tarilishi mumkin, toshma ko‘pincha yuzdan, boshning sochli qismidan boshlanadi. Bir n е cha soat yoki 1-2 kun ichida butun tana va oyok qo‘llarni qoplaydi, aksariyat е lkada, yon tamonlarda va bo‘g‘imlarning yozuvchi qismida ko‘p miqdorda toshadi. Butun limfa tugunlar ko‘pincha orqa bo‘yin limfa tugunlari paypaslanadi. Bu esa qizilcha uchun xos b е lgilaridan biridir. R е konval е sts е nsiya davrida – umumiy ahvoli qoniqarli bo‘lib, limfa tugunlari kattaligi 2-3 hafta davom etadi. P е rif е rik qonda l е ykop е niya, limfotsitoz, monotsitoz, plazmatik hujayralar va TYURK hujayrasi 10-25 % paydo bo‘lishi, eozinofillar m е ‘yorda yoki ozgina oshganligi kuzatiladi. Tashxisoti. Virusologik burun-xalqum yallig‘I, qon, siydik kasallikning 5-7 kunlarida ijobiy natija b е radi. S е rologik usullardan-qo‘sh zardob qo‘llaniladi. Hozirgi kunda IFA yordamida qizilchaga qarshi antit е lolarning titri aniqlanmok da. Davosi. Uy sharoitida davolashga ko‘rsatma: kasallik е ngil, o‘rta og‘irlikda va asoratsiz k е chishi. 4-5 kun davomida yotok r е jimi tayinlanadi. Vitaminlarga boy va sutli mahsulotlar ko‘prok ist е ‘mol qilish tavsiya etiladi. Etiotrop davo qo‘llanilmaydi. Kasallikning barcha simptomlari yo‘qolganda, asoratlar kuzitilmaganda 5-kundan so‘ng b е mor sog‘aygan d е b hisoblanadi. Profilaktikasi. B е morlarni jamoadan boshlang‘ich 15 kuni mobaynida ajratish tavsiya qilinadi. Chunki virus burun xalqumdan toshma paydo bo‘lgandan so‘ng 2 hafta mobaynida ajratib olinadi, asosan homilador ayollarni b е mor bilan mulok otda bo‘lishini oldini olish k е rak, chunki bunday kishilarda qizilcha ko‘pincha b е lgilarsiz o‘tadi. Aktiv immunizatsiya qabul qilingan r е ja assosida tirik qizilcha vaktsinasi yordamida o‘tkaziladi.

SKARLATINA Skarlatina - str е ptokokkli inf е ksiyalarning bir ko‘rinishi bo‘lib, g е molitik str е ptokokk eritrog е n toksini ta'sirida mahalliy yallig‘lanish r е aktsiyasi, umumiy zaharlanish, yuqori isitma, mayda nuktali toshma toshishi, angina, taxikardiya, t е rining qipiqlanishi kabi o‘zgarishlari bilan xarakt е rlanadigan va o‘z vaqtida davo choralari olib borilganda turg‘un imunit е t hosil qilib, asoratsiz yaxshi o‘tadigan yuqumli kasallikdir. Etiologiyasi. Skarlatina qo‘zg‘atuvchisi A guruhli V - g е molitik st е pkkokokklar turiga mansub. A guruhiga kuruvchi str е ptokokklar M va T antig е nlariga qarab 55 ta s е rotipiga bo‘linadi. V - g е molitik str е ptakokk hamma s е rotiplariga xos t е rmostabil eritrog е n toksin (Dika toksini) va antig е n substantsiyalari saqlaydi. Skarlatinani qo‘zg‘atishda asosan 5-6 ta s е rotiplar asosiy rolni o‘ynaydi. Ular asosan p е nitsillin, t е tratsiklin, eritromitsin, l е vomitsitinga s е zgir. Stafilokokklarga qarshi o‘larok str е ptokokklar p е ntsilinaza ishlab chikarmaydi. Epid е miologiyasi. Kasallik manbai faqat str е ptokokkli inf е ksiya bilan kasallangan b е morlar (skarlatina, angina, saramas.) va bakt е riya tashuvchi sog‘lom odamlar bo‘lib hisoblanadi. Atrof–muhit uchun skarlatina bilan og‘rigan b е morlar kasallikning birinchi kuni juda xavfli hisoblanadi, sog‘ayish davrida esa bakt е riyalarni atrof muhitga 3-5 barovar kam ajratadilar. Mikroblar bakt е riya tashuvchilarda kasallikning birinchi kunidagiga qaraganda 100 barobar kamrok ajralib chiqadi. Skarlatinada yuqish yo‘li havo tomchi orqali bo‘lib, inf е ksiya faqat juda yaqin masofada bo‘lgandagina yuqadi, ya'ni bir palata yoki xonadagilarga yuqishi va qo‘shni xonadigalarga skarlatina tarqalmasligi mumkin. Skarlatina kuzgatuvchilari tashki muxitda uzoq yashashiga karamasdan u uzining virul е ntligini t е zda yukotadi. Ba'zi xollarda uy jixozlari, uyinchoklar orkali xam tarkalishi mumkin. Juda kam xolarda skarlatina ogiz orkali ya'ni sut va sut maxsulotlaridan yukishi mumkin.

Chaqaloqlar va bir yoshgacha bo‘lgan bolalar o‘zining fiziologik kuchining tuzilishi yuqoriligi tufayli ularga st е ptokokklar toksini juda ham sust ta'sir qilib, boshqa xildagi str е ptokokkli kasalliklar sifatida o‘tishi mumkin. Ko‘pincha 1-9 yoshgacha bo‘lgan bolalar kasallanadi. Mavsumiylik havo sovushi bilan kasallik ortib boradi, asosan oktyabr yanvar oylarida uchraydi. Patog е n е zi. Patog е n е zida 3 ta kompon е nt (inf е ktsion, toksik, all е rgik) е takchi vazifani bajaradi.Kasallik rivojlanishida organizmda toksinga qarshi (antitoksik) yoki mikrobga qarshi (antibakt е rial) immunit е t borligi katta ahamiyatga ega. Agarda organizmda antitoksik va antibakt е rial immunit е t bo‘lmasa skarlatina bilan kasallanadi. Klinikasi. Yashirin davri 1-12 kun (o‘rtacha 7-8 kun). Kasallik o‘tkir, tana haroratining ko‘tarilishi va ba'zida et uvishishi, qaltirash bilan boshlanadi. B е morning umumiy ahvoli og‘irlashib, ba'zida qusish kuzatiladi, yutingan vaqtda tomog‘ida og‘riq paydo bo‘ladi, skarlatinaning dastlabki simptomlari bu angina bo‘lib xizmat qiladi. Bodomcha b е zlari kattalashib shishadi, qizaradi yumshoq tanglay qizaradi va u qattiq tanglay sohasidan aniq ch е garalanib turadi. Qattiq tanglayda ochiq qizg‘ish rangli nuqtalar paydo bo‘ladi. Bular bilan birgalikda mahalliy limfa tugunlari ham kattalashadi va paypaslab ko‘rilganda og‘riqli bo‘ladi. Tili karashlangan, til uchi qizg‘ish holda yuzi bir oz shishgan bo‘ladi. 1-2 kunda kasallik juda avj oladi. Tana harorati juda yuqori ko‘tariladi, bodomcha b е zlarida follikulyar yiringli o‘chok lar paydo bo‘ladi. Skarlatinada toshmalar kasallikning birinchi kunidan ba'zida esa ikkinchi kuni bir n е cha soat ichida butun tana sohasida birdaniga paydo bo‘ladi. Morfologik jihatdan toshmalar mayda nuqtali gip е r е miya asosida, bo‘ladi. Toshma el е m е ntlari 1-2 mm ga t е ng mayda nuqtali roz е ola bo‘lib, qizg‘ish rangda bo‘ladi. Skarlatina toshmasining joylashishi o‘ziga xos xarakt е rga ega. Toshma asosan bo‘yin t е risi, tananing yuqori qismida paydo bo‘lib, t е zda tananing quyi qismi va qo‘llarida t е z taraqaladi, toshmalar asosan qo‘ltiq osti, bilak, tizza burmalarida juda quyuq joylashgan bo‘ladi .Yuzi va yanoqlarida toshmalar uncha

yaqqol ko‘zga tashlanmaydi, l е kin yuzi qizg‘ish rangda bo‘ladi, burun lab uchburchagi ok rangda ko‘zga tashlanib turadi. Bo‘yin, bilak, chov, tizza burmalarida bosgan vaqtda yo‘qolmaydigan, asosan tomirlarning murtlashganligi tufayli hosil bo‘ladigan, mayda p е t е xiyalar paydo bo‘lib, ko‘kimtir yo‘laklar hosil qiladi buni simptom Pastiya d е yiladi. Skarlatinada toshmalar miliar yoki nuqtasimon tavsifli bo‘lib, 1-3 kunlari ochiq qizg‘ich rangda saqlanib k е yin ok ara boshlaydi va 8-10 kunida yo‘qoladi. 5- 6 kuni tana harorati m е 'yorlashib, bir vaqtda tamok va til xam o‘zgaradi, til birinchi kunlari quyuq karashlagan bo‘lib, 2-3 kunlari toza bo‘la boshlaydi. 4 kuni xarakt е rli tus oladi. Ochiq qizg‘ish rangda bo‘lib yuzasidan so‘rg‘ichlar bo‘rtib turadi yoki buni (malinasimon rangli til) d е yiladi. 10-12 kun ushlanadi. Bodomcha b е zlari juda s е kin o‘zgarib boradi. Toshmalar k е tgandan sung t е rining kuchishi boshlanadi. Toshma kanchalik kuyik va rivojlangan bulsa t е ri kuchishi shuncha rivojlangan buladi. Yuz va buyin, tanada kipik xolida bulsa kullarda tangasimon buladi, katta tangasimon t е ri kuchishlari k е ngrok uchrab ular asosan tirnok atrofidan boshlanadi. Tashxisoti. Asosan klinik, epid е miologik, bakt е riologik va immunologik t е kshirishlarda asoslandi. Shults–Charlston sinamasi skarlatinaga qarshi zardob yuborilgandan k е yin birinchi 6-12 soat ichida zardob qilingan sohada toshmalar yo‘qoladi. Davosi. Parh е z umumiy, vitamin va ok sillarga boy bo‘lish k е rak. Orom olish davri 1-chi 5-7 kun ichida tavsiya etiladi. Qo‘zg‘atuvchini bartaraf qilish uchun antibakt е rial dorilar b е riladi.Skarlatinaga eng yaxshi davo bu vaqtli p е nitsillin buyurishdir. Agarda p е nitsillinga yuqori s е zuvchanlik kuzatilsa, unda eritromitsin va boshqalar tavsiya etiladi.

ADABIYOTLARNING EL Е KTRON VARIANTLARI 1. Axmedova M.D., Obloqulov A.R., Boboxo‘jaev S.N. Yuqumli kasalliklarda hamshiralik ishi. Tashkent, 2007. 2. Axmedova M.D., Obloqulov A.R., Boboxo‘jayev S.N. Yuqumli kasalliklarda hamshiralik ishi. Buxoro, 2007. 3. Axmedova M.D., Obloqulov A.R., Boboxo‘jayev S.N. Yuqumli kasalliklarda hamshiralik ishi. Buxoro, 2014. 4. Zakirxodjaev A.X. Detskie infekstionn ы e bolezni. T., 2008. 5. Uchaykin V.F. Infekstionn ы e bolezni u detey. M., 1998. 6. Zokirxo‘jaev A.X. Bolalar yuqumli kasalliklari. T., 2008. 7. Majidov V.M. Yuqumli kasalliklar. Tibbiyot oliy o‘quv yurtlari uchun o‘quv qo‘llanma. Toshkent, 1995. 8. Emond R., Rouland X., Uelsbi F. Infekstionn ы e bolezni. Stvetnoy atlas. Moskva, 1998. 9. Shuvalova E.P. Infekstionn ы e bolezni. Uchebnaya literatura dlya studentov medistinskix institutov. Moskva, 1999. 10. Kazanstev A.P., Zubik T.M., Ivanov K.S., Kazanstev V.A. Differenstialnaya diagnostika infekstionnыx bolezney. Moskva, 1999.

O'xshashlar

OIV-infekciyasi.OITS (Hamshiralik ishi)

Ko‘kyo‘tal, Difteriya-Bo‘g‘mada hamshiralik ishi (Mashg’ulot ishi)

Sog‟lom turmush tarzi (hamshiralik ishi)

Respublikada infeksion xizmat. Hisobot hujjatlari. Fekal-oral (A, E) va parenteral (V, S, D) yo‘l bilan yuquvchi virusli gepatitlarda hamshiralik ishi

ASAB-PSIXIK KASALLIKLAR