logo

Nuqson va shikastlanishlar ta’sirini hisobga olib oraliq qurilmaning yuk ko’taruvchanligi bo’yicha ko’prik sinfini aniqlash

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

528.5 KB
N uqson va shikastlanishlar ta’sirini hisobga olib oraliq qurilmaning yuk ko’taruvchanligi bo’yicha ko’prik sinfini aniqlash Reja: 1. Oraliq qurilmaning fizik holati 2. Ishchi armatura kuchsizlanishning ta’sirini etiborga olib mustahkamlik bo’yicha sinfini aniqlash 3. Ishchi armatura kuchsizlanishini hisobga olib to’sinning mustahkamligi bo’yicha sinfini aniqlash Yuk ko’taruvchanlik bo’yicha sinflar oraliq qurilmaning quyidagi shikastlanishlarini hisobga olib aniqlanadi (1.1 - rasmga q.): a ) 03 zonadagi ishchi armaturaning kuchsizlanishini ; b ) to’sin siqilgan zonasiga o’tadigan S3 yoriqni ; v ) N3 qiya yoriqni . Oraliq qurilmaning yuk ko’taruvchanligi bo’yicha sinfi mustahkamlik va chidamlilik bo’yicha aniqlanadi . Boshlang’ich ma’lumotlar PK 100 dagi tekshirilgan va sinalgan to’sinli ko’prikning sxemasi 14,3+16,5+14,3 m. Oraliq qurilma № 2. Yo’l o’qining siljishi e 1 = 15 sm, e 2 = 10 sm. Тo’sinning hisobiy oralig’i l = 15,85 m. Тo’sin kesimining balandligi h = 165 sm. Harakat qismi plitasining qalinligi h'f = 16 sm. Ballast prizmasining qalinligi h 'b = 65 sm. 1.1 - r asmda shikastlanishlarning joylashish sxemasi keltirilgan. 1 .1-rasm. Shikastlanishlarning joylashish sxemasi Ko’riladigan shikastlanishlar: armaturaning kuchsizlanish zonasi 03; siqilgan zonaga o’tadigan yoriq S3; qiya yoriq N3, ostki 4 ta sterjen ishdan chiqqan; to’sin betonining amaliy mustahkamligi R = 35 MPa, gidroizolyatsiyasi ishdan chiqqan zonada R = 20 MPa. Oraliq qurilmani 2ТE10L teplovoz bilan kritik yuklash natijasida aniqlangan: siqilgan zonaning amaliy balandligi x f = 29 sm. Qiya yoriqni xomut – bukilgan armatura bilan kesishgan joyidagi deformatsiyasi  = 87 o da  s = 0,07 mm va  t = 0,05 mm. Gorizontal yoriq ochilish enining uning egilgan armaturalar kesishgan joyidagi o’zgarishi  s = 0,03 mm va  t = 0,05 mm. Oraliq qurilmaning fizik holati PK 100 dagi ko’prikning №2 oraliq qurilma to’sinini tekshirishda ularda qiya va ko’ndalang yoriqlar, betonning parchalanganligi, gidroizolyatsiya va ishchi armaturasi ishdan chiqqan uchastkalar borligi aniqlandi. Ba’zi bir amaliy o’lchamlari loyihadagidan farq qiladi. Asosiy loyiha ma’lumotlari va oraliq qurilmani tekshirish natijalari 1.1–1.2 - rasmlarda keltirilgan. 1.2-rasm. Oraliq qurilmaning ko’ndalang kesimi va quyi zonasida armaturalarning joylashishi Тo’sinning hisobiy uzunligi 15,85 m loyihadagiga nisbatan 5 sm ga uzaytirilgan. Ballast prizmasining qalinligi loyihadagi h'b = 50 sm o’rniga h 'b = 65 sm ni tashkil etdi. Yoriqlarning umumiy soni 250 tani tashkil qiladi, jumladan, ochilish eni 0,2 mm gacha – 237 ta, 0,2…0,3 mm gacha – 8 ta, 0,3 mm dan katta 5 ta, siqilgan zonasiga o’tgan yoriqlar soni 38 ta. Oraliq qurilmaning uchlari x = 0 va x = l da aniqlangan yo’l o’qining oraliq qurilma o’qiga nisbatan siljishi tegishlicha e 1 = 15 sm va e 2 = 10 sm. Gidroizolyatsiya asosan S3 zonaning yuqori chegarasida ballast korita plitasi yuzasining 35 % gacha buzilgan. Ba’zi joylarda bu armaturaning bir qismini chirishiga va betonning ishqorlanishiga olib kelgan. Ishdan chiqqan bo’ylama ishchi armaturaning umumiy soni 4 tani tashkil etadi. S3 va N3 zonalarda Shmidt sklerometri yordamida aniqlangan betonning amaliy mustahkamligi R = 35 MPa ni, gidroizolyatsiyasi buzilgan joyda esa R = 20 MPa ni tashkil etdi. Yuqorida qayd qilingan geometrik va mustahkamlik tavsiflarining loyihadagidan farq qilishi, oraliq qurilmaning ko’p sonli shikastlanishlari uni yuk ko’taruvchanligini kamaytiradi va ekspluatatsiya talablariga muvofiq undan har xil poyezd yuklarini, jumladan, og’ir transportyorlarni ham o’tkazish shartlarini aniqlash va inshootni kuchaytirish, ta’mirlash yoki almashtirish masalasini yechish maqsadida yuk ko’taruvchanligi bo’yicha sinflanishi lozim [6]. Ishchi armatura kuchsizlanishning ta’sirini etiborga olib mustahkamlik bo’yicha sinfini aniqlash Тo’sin kesimining hisobiy ma’lumotlari. Armatura kuchsizlanish 03 zonasining joylashishi va oraliq qurilmaning ko’ndalang kesimi 1.1 va 1.2 - rasmlarda keltirilgan. Ballast korita plitaning (t o’sin tokchaning) keltirilgan qalinligini quyidagi formuladan aniqlaymiz: h' ' ' / f f f b A , (1.1) bunda 'fA – to’sin chiqiqlarining yuzasi (1. 3 - rasm ). 'fA = 0,5( '' 2 1 '' '2 1 '2 '2 '1 ) (5,0 ) ( f f f f b f f h a a h h b h l h h      = 0,5((16+ + 24)90 + 14 × 15 + 0,5 × (24+16)24+51 × 16) = 3484 sm 2 ; 'fh = 3484/180 = 19,4 sm. Ishchi armatura sterjenlarining sonini quyidagicha aniqlaymiz . n s = n s,u – n s,buk – n s,kuchs , (1.2) 1 .3-rasm. Тo’sinning amaldagi va hisobiy sxemasi bunda n s,u – ko’rilayotgan to’sindagi sterjenlarning umumiy soni; n s,buk – bukilgan sterjenlar soni; n s,kuchs – ishdan chiqqan sterjenlar soni. n s = 34 – 2 – 4 = 28 sterj en . Ishchi armatura kesimining yuzasisA = n s A s1 , (1.3) bunda A s1 – bitta sterjen yuzasi. sA = 28 × 6,16 = 172,48 sm 2 . Kesim ostki qirrasidan ishchi armatura og’irlik markazigacha bo’lgan masofa quyidagi formuladan aniqlanadi (1.2 - rasmga q.): s ii s n an a  , (1.4) bunda in – i -gorizontal qatordagi sterjenlar soni; ia – i - gorizontal qatordan to’sin ostki qirrasigacha bo’lgan masofa sa 28 35 4 9, 29 4 8, 23 6 7, 17 6 6, 11 6 5,5 2 ×  ×  ×  ×  ×  × = 21,2 sm. Тo’sin kesimining ishchi balandligi h o = h b –a s = 165 – 21,2 = 143,8 sm. (1.5) Ishchi armatura kuchsizlanishini hisobga olib to’sinning mustahkamligi bo’yicha sinfini aniqlash 1. Тo’sinning 1 p.m dagi hususiy vaznidan me’yoriy doimiy yuk quyidagi formuladan aniqlanadi: γ n =25 kH/m 2 n tt f f f f n p hc hl h h b h b A P   ] ) ( [ 1 ''1 ' 2 ' '      ××  = [1,8 × 0,194 + + 0,35(1,65 + 0,194) + 0,25 × 0,16 + 0,65 × 0,1]25 = 23,9 kN/m. (1.6) 2. Тo’sinning 1 p.m dagi yo’l qismlari bilan ballast vaznidan doimiy yuk b f b b b bh A P   ××  ××  1 1 '' = 0,65 × 1,8 × 1 × 20 = 23,4 kN/m. (1.7) 3. Ko’rilayotgan to’singa to’g’ri keladigan muvaqqat yuk xissasi quyidagi formuladan aniqlanadi [6,b. 3.7]: c eeA c eeAM )()( 5,0 2 1 2 2 1 1     , (1.8) 1e va 2e – tegishlicha chap x = 0 va o’ng x = 1 tayanch kesimlari ustida aniqlangan yo’l o’qining oraliq qurilma o’qiga nisbatan siljishi, m; yo’lning tegishli nuqtalarini ko’rilayotgan to’sin tomonga siljishida 1e va 2e ning qiymatlari musbat olinadi; A 1 va A 2 – [6, 3.1 - jadval] bo’yicha qabul qilinadigan koeffitsiyentlar; c – bosh to’sin o’qlari orasidagi masofa, m. c = a + b = 1,50 + 0,15 = 1,65 m. (1.9) A 1 A 2 va V 1 , V 2 k oeffitsiyent lar 1 .1 - jalvaldan qabul qilinishi mumkin .  = 0,5…0,75 bo’lganda , A 2 koeffitsiyent ni quyidagi formuladan aniqlanadi: A 2 = – 25,0 ) 50,0 (1,0   , (1.10) bunda  = 8/15,85 = 0,567 b o’ lgani uchun, A 2 = – ; 0268,0 25,0 ) 50,0 567,0(1,0   1 .1 - jadval A 1 , A 2 , V 1 , V 2 k oeffitsiyent lar Koeffitsiyent lar Koordinatalari bilan hisobiy kesim o’rni K oeffitsiyent qiymatlari A 1 – 0, 3 x  0,25 l 0,1 x  0,50 l 0 A 2 x  0,75 l – 0,1 V 1 – 0,6 V 2 x  0,50 l 0,15 x  0,50 l – 0,15 Izoh . x ning oraliq qiymatlari uchun A 2 koeffitsiyent interpolyatsiya bo’yicha aniqlanadi .5443,0 65,1 )1,0 16,0)( 0268,0 ( 65,1 ) 10,0 15,0(3,0 5,0        M . 4. x  'fh bo’lganda, beton siqilgan zonasining balandligi x = ' ' f b s sc s s b R A R A R  , (1.11) bunda R sc, R s – oddiy sterjenli armaturaning siqilish va cho’zilishdagi hisobiy qarshiligi, davriy profilli armatura uchun [6,b. 2.2-jadv.] bo’yicha 240 MPa - ga, sirti silliq armatura uchun 190 MPa ga teng; 'fb – to’sin ustki belbog’ining eni; R b – [6, 2.1 - jadval] yoki 1 - ilova 2-jadv. bo’yicha qabul qilinadigan, mustahkalikka hisoblashda betonning siqilishdagi hisobiy qarshiligi . 5, 16 14 180 48, 172 240 ñì x  × ×  x  'fh bo’lganda, beton siqilgan zonasining balandligi quyidagi formuladan aniqlanadi: x = . ) ( ' ' ' b R h b b R A R A R b f f b s sc s s    (1.12) x  R h o bo’lganda, bundan ke yingi x =  R h o qabul qilish lozim .  R ning qiymati quyidagi formuladan aniqlanadi:  R = ,) 145,0 545,4( 0001,0 1 008,0 85,0 b s b R R R    (1.13) bunda R b va R s larning qiymatlarini MPa da olamiz . 5 . x  'fh bo’lganda, [6,b. 4.4] ga muvofiq armatura kuchsizlanganlini e’tiborga olib kesimdagi chegaraviy eguvchi moment quyidagi formuladan aniqlanadi: M = R b 'fb (h o –0,5x) + R sc 'sA (h o – 'sa ) , (1. 14 ) bunda R s – armaturaning siqilishdagi hisobiy qarshiligi, R s = R sc qabul qilinadi [6,b. 2.2]. Тo’sin ustki zonasida armatura yo’qligi uchun M = 14 × 10 3 × 1,8 × 0,165(1,438 – 0,5 × 0,165) = 5620 kNm. Mustahkamligi bo’yicha ruxsat etiladigan muvaqqat tik ekvivalent yuk bosh to’sin kesimi uchun quyidagi formuladan aniqlanadi [6,b. 4.6]:    M k p n M M k  , (1.15) bunda M –ko’riladigan kesimdagi x  'fh bo’lganda, (1.14) formula, x  'fh bo’lganda, [6,b. 4.7] bo’yicha hisoblanadigan chegaraviy moment. M = R b bx(h o –0,5x) + R b (b´ f –b)h´ f (h o –0,5h f ) + R sc 'sA (h o – 'sa ), (1.16) bunda n k = 1,15;  – [6,b. 4.6] formula bo’yicha aniqlanadigan, ko’rilayotgan kesimdagi eguvchi moment ta’sir chizig’ining yuzasi.  = ( ) , 2 l a a (1.17) bunda l – to’sinning hisobiy oralig’i. a – ta’sir chizig’ining maksimal ordinatasidan yaqin tayanchgacha bo’lgan masofa  . 8, 30 2 85,6) 85,6 85, 15( 2 m   Doimiy yukdan eguvchi moment [6,b. 4.6]    ) ( ' b p p p p p n p n M = (1,1 × 23,8 + 1,2 × 23,4)30,8 = 1670 kNm. (1.18) Armatura kuchsizlanganligini hisobga olib to’sinning mustahkamligi bo’yicha sinfi quyidagi formuladan aniqlanadi [6,b. 4.4]: K = ) 1(    Hk k , (1.19) bunda  – metall va temirbeton oraliq qurilmalar bosh to’sinining sinflanishini birxillashtiruvchi koeffitsiyent [6,b. 3.6] . 9175.0 ) 85. 15 30/( 27 1 ) 85. 15 30( /* 21 1 ) 30/( 27 1 ) 30/( 21 1            l l  (1.20) (1.19) ifodadagi ruxsat etiladigan muvaqqat yuk K (1.15) formula bo’yicha, etalon yuk k H esa yuklanish uzunligi  va ta’sir chizig’i uchining joylashishiga  bog’liq holda N1 sxema bo’yicha (ilova 1) aniqlanadi.  = 6,85/15,85 = 0,432 bo’lganda, ilova 1 bo’yicha k H = 18,2 kN/m. Etalon yuk (1+ ) va foydalanilayotgan harakatdagi tarkibdan sodir bo’lgan yukka (1+  o ) d inami k koeffitsiyentlar [6,b. 3.4] ni hisobga olib quyidagi formuladan aniqlanadi: 1+  = (1+  o ) = ) 20( 75,0 ) 1( 15 1 l hb    , (1.21) bunda bh – shpal ostidagi ballast qalinligi . bh = 'bh – h s = 0,65 – 0,15 = 0,50 m . (1.22) b u yerda 'bh – ballast korita plitasining yuqorisidan shpalning yuqori to’shamasigacha ballast qalinlagi, m ; h s – shpal qalinligi , m. bh  1,00 m bo’lganda, 1+  = (1+  o ) = 1,0 [6,b. 3.4]; bh  0, 7 5 m bo’lganda esa [6,b. 3.4] formuladan aniqlanadi: 1+  = (1+  o ) = ) 20( 15 1 l  = 279,1 ) 85, 15 20( 75,0 )5,0 1( 15 1     . (1.23) Ruxsat etilgan muvaqqat yuk va to’sinning mustahkamligi bo’yicha sinfi (1.15) va (1.19) formulalardan aniqlanadi:    M k p n M M k  = 205 8, 30 5448,0 15,1 1670 5620  × ×  kN/m; K = ) 1(    Hk k = 08,8 279,1 2, 18 205 9175,0  × × . 1 . 4 . Si qilgan zonaga o’tadigan yoriqlar ta’sirini hisobga olib to’sin sinfini aniqlash Oraliq qurilmani sinash orqali yoriqlarning ochilish epyurasi bo’yicha siqilgan zonaning balandligi o’rnatiladi. Keyin mustahkamlikka hisoblash orqali chegaraviy eguvchi momentni M formula [6,b. 6.4] dan aniqlashadi . Agar o’lchangan фх qiymatga to’g’ri keladigan sinash yukidan sodir bo’lgan eguvchi moment М ≥0,8 M , (1.24) bo’lsa, unda keyingi hisoblar siqilgan zonaning balandligi фх = x f uchun olib boriladi [6,b. 6.4]. Agar М  0,8 M bo’lsa, siqilgan zonaning stabil balandligi quyidagi formuladan aniqlanadi: М M x x ф c / 63,0 5,1   , (1.25) bunda М – hisoblanadigan kesimda sinash yukidan hosil bo’lgan moment ; M – chegaraviy eguvchi moment . Siqilgan zonadagi yoriqlarni eguvchi moment bo’yicha mustahkamligiga ta’sirini hisobga olish uchun siqilgan zona balandligi [6,b. 1 .1] dagi formuladan o’rnatiladi. Agar x f  x bo’lsa, unda chegaraviy eguvchi moment [6,b. 2.1] dagi ko’rsatmalarga muvofiq aniqlanadi. Agar x f  x bo’lsa, unda chegaraviy eguvchi moment yoriqlar ta’sirini hisobga olib, x ni x f ga almashtirib, [6,band. 1.1] dagi formulalardan aniqlanadi. Eguvchi momentni aniqlash uchun 2ТE10L teplovoz bilan yuklash ta’sir chizig’ining hisobiy sxemasi 1.4,a - rasmda keltirilgan. 1 , n c M i M M P y     (1.26) bunda R – harakat tarkibining o’qidagi bosim, kN;  n iy 1 eguvchi moment ta’sir chizig’ining ordinatalar yig’indisi quyidagi formuladan aniqlanadi (1.4,a - rasmga q.): y max = ( ) , a l a l  (1.27) Chap va o’ngdagi oraliq qiymatlari esa tegishlicha formulalardan aniqlanadi: y i = a l y xi  max ; (1.28) y i = l a l ai ) (  , (1.29) bunda ix – qo’zg’aluvchan yukning i- o’qining koordinatasi. (1.27) – (1.29) formulalardan hisoblangan ta’sir chizig’i ordinatalari teng bo’ladi .  n iy 1 = y 1 +y 2 +y 3 +y 4 +y 5 +y 6 = 0,85+2,22+3,59+2,13+1,39+0,68=10,86 m.   0,75 bo’lganda, muvaqqat yuk xissasi (1.8) formuladan aniqlanadi. . 54,0 65,1 ) 10,0 15,0( 10,0 65,1 ) 10,0 15,0(3,0 5,0        M M = 0,54 × 217 × 10,86 = 1270 kNm Sterjenlar soni va ishchi armatura kesimining yuzasi tegishlicha (1.2) va (1.3) formulalardan aniqlanadi . n s = n s,o – n s,ot – n s,osl = 34 – 4 – 4 = 26 sterj en ; sA = n s A 1 = 26 × 6,16 = 160,14 sm 2 . Adabiyotlar : 1. Брик А.Л,, Давыдов В.Г., Савельев В.Н. Эксплуатация искусственных сооружений на железных дорогах. – М.: Транспорт, 1990. – 231 с. 2. Красин Н.А., Мамажанов Р.В., Примеры определения грузоподъемности железобетонных пролетных строений железнодорожных мостов с уче том влияния дефектов и повреждений. Ташкент: ТашИИТ, 1996. – 45 с. 3. “Мостбудсервис” и лмий-ишлаб чиқариш фирмаси. http://mbs.com.ua/o_kompanii.html. ttp://mbs.com.ua/obsledovanija_mostov.html. 4. Мосты и тоннели на железных дорогах. Учебник для вузов./В.О. Осипов и др.: под ред. В.О. Осипова. – М.: Транспорт, 1988. – 367. 5. Опыт компании Зика. Клиентское и техническое обслуживание ООО «Зика». e - mail : info @ ru . sika . com . www.sika.ru . http://www.sika.ru/upload/iblock/2ba/%20k%20hfjvvpgv%20dkdzguddfaksib %20wwoozq%20onbwtlsoayj%20Sika.pdf. 6. Руководство по определению грузоподъемности железобетонных про летных строений железнодорожных мостов /МПС. Главное управление пу ти. – М.: Транспорт, 1989. – 125 с. 7. Руководство по определению грузоподъемности опор железнодорожных мостов. – М.: Транспорт, 1996. – 120 с. 8. Содержание и реконструкция мостов /В.О.Осипов и др., под. ред. В.О,Осипова. Учебник для вузов железнодорожного транспорта.– М.: Транс nop т. 1986. – 237 с.