logo

O`zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M. Mirziyoyev tomonidan ijtimoiy - iqtisodiy islohotlarni yanada jadallashtirilishi

Yuklangan vaqt:

25.02.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

103 KB
O`zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M. Mirziyoyev tomonidan ijtimoiy - iqtisodiy islohotlarni yanada jadallashtirilishi Reja: 1. O`zbekistonda iqtisodiy islohotlarning strategik maqsadlari va taraqqiyotining yangi bosqichi. 2. Agrar sektorni modernizatsiyalash va intensiv rivojlantirish va qishloq xo`jaligida eksportbop mahsulotlar yetishtirish tizimining yo`lga qo`yilishi. 3. Arzon uy joylar barpo etishning maqsadli dasturlarini amalga oshirishning muhim jihatlari va yoshlarga oid siyosatni ro`yobga chiqarishning davlat dasturi . O`zbekistonda iqtisodiy islohotlarning strategik maqsadlari va taraqqiyotining yangi bosqichi. 2017 yilda O`zbekiston Respublikasining ijtimoiy-iqtisodiy sur’ati tubdan o`zgardi. Harakatlar strategiyasiga muvofiq, iqtisodiy rivojlanish, avvalo, aholining hayot darajasi va sifatini oshirishga qaratilgan mutlaqo yangi bosqichga o`tdi. Amalga oshirilgan barcha islohotlar ― Inson manfaatlari va farovonligi hamma narsadan ustun degan tamoyilga asoslandi. Bu borada, eng avvalo, mamlakatimizda makroiqtisodiy barqarorlikni yanada mustahkamlash, qat’iy pul-kredit siyosatini yuritish, milliy valyuta va ichki bozordagi narxlar barqarorligini ta’minlash, soliq- budjet islohotlarini olib borishga asosiy e’tibor qaratildi. Valyuta bozorini liberallashtirish bo`yicha aniq maqsadga yo`naltirilgan kompleks chora-tadbirlar amalga oshirildi va 2017 yil 5 sentabrdan milliy valyutamiz - so`mning erkin ayirboshlanishi ta’minlandi. Xo`jalik yurituvchi subyektlarning o`z valyuta resurslarini erkin tasarruf etishlari yo`lidagi barcha sun’iy to`siqlar bartaraf etildi va ular tomonidan valyuta tushumlarini sotish majburiyatlari bekor qilindi. Yuridik shaxslar uchun mahsulotlarni import qilishda chet el valyutasini erkin xarid qilish va chet el investorlarining foydani erkin olib chiqish imkoniyati yaratildi. Fuqarolarga chet elda ta’lim olish yoki davolanish, turizm, biznes va boshqa maqsadlar uchun valyuta mablag`larini hech qanday to`siqlarsiz qonuniy sotib olishi va sotish imkoniyati yaratildi. Mazkur islohotlar dunyoning yetakchi moliya institutlari, shu jumladan, Xalqaro valyuta fondi, Jahon banki va Osiyo tarraqiyot banki tomonidan e’tirof etildi. Inflyatsiya darajasi hamda ichki bozorda iste’mol tovarlar narxlarining barqarorligini nazorat qilish kuchaytirildi. Ushbu maqsadda, resurs bazasi 100 million dollarga teng ichki iste’mol bozorida narx-navoni barqarorlashtirish jamg`armasi tashkil etildi. Hayot uchun zarur bo`lgan dori-darmonlarni sotib olish uchun qo`shimcha 70 million dollar ajratildi. Tashqi savdoni liberallashtirish va samarador bozor iqtisodiyotini yaratish maqsadida bojxona to`lovlari stavkalari ikki baravar pasaytirildi. Ichki bozor uchun zarur bo`lgan 8 ming turdan ziyod import tovarlari uchun bojxona to`lovlari keskin pasaytirildi, jumladan, import boji bo`yicha 3 550 ta va aksiz solig`i bo`yicha 1 122 ta mahsulotlarga nisbatan nol darajali stavkalar belgilandi. Xalqaro andozalarga mos ravishda, hukumat, barcha vazirlik va idoralar hamda Markaziy bank tomonidan makroiqtisodiy ko`rsatkichlar, davlat budjeti ijrosi, pul muomalasi va oltin-valyuta zaxiralari holati to`g`risidagi barcha statistik va tahliliy ma’lumotlarni doimiy ravishda ochiq chop etib borilishi yo`lga qo`yildi. Ishbilarmonlik muhitini yaxshilash borasida hammaga yaxshi ma’lum bo`lgan ―Agar xalq boy bo`lsa, davlat ham boy va kuchli bo`ladi tamoyiliga asoslanildi. Bunda: birinchidan, tadbirkorlik subyektlari faoliyatini rejadan tashqari va muqobil tekshirish bekor qilindi. Tadbirkorlik subyektlariga nisbatan tadbirkorlik faoliyati bilan shug`ullanish huquqidan mahrum qilish ko`rinishida jazo qo`llash taqiqlandi. O`zbekistonning Jahon bankining ―Doing Business 2018 ma’ruzasida biznes yuritish uchun eng qulay sharoit yaratgan ―top 10 talik islohotchi mamlakatlar ro`yxatiga kirishi ham olib borilgan islohotlarning natijasidir; ikkinchidan, tadbirkorlik subyektlarini ro`yxatdan o`tkazish uchun davlat xizmatlarini ko`rsatish tartibotlari tubdan qayta ko`rib chiqilib, ular soni va ro`yxatdan o`tish uchun ketadigan vaqt esa qisqardi; uchinchidan, Savdo-sanoat palatasi faoliyati to`liq qayta isloh qilindi va O`zbekiston Respublikasi Prezidenti huzurida tadbirkorlik subyektlarining huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish bo`yicha vakil instituti (ombudsman) ta’sis etildi. Tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishni qo`llab- quvvatlash Davlat jamg`armasi tashkil etildi; to`rtinchidan, joriy yilda tijorat banklari va ularning filiallari biznes bilan ishlash, har bir mahallada aholini, avvalo, yoshlarni tadbirkorlikka jalb qilish bo`yicha o`z yondashuvlarini tubdan o`zgartirdi. Iqtisodiyotni isloh qilishning yana bir o`ziga xos ustuvor yo`nalishi, bu davlatning iqtisodiyotdagi ishtirokini qisqartirish, iqtisodiyotda xususiy sektorning o`rni va ahamiyatini oshirishdir. Bunda, eng avvalo, xususiylashtirilgan korxonalar bilan ishlash, ularning faoliyati samaradorligini oshirish, shuningdek, davlat mulkini boshqarish uslublari tamoman o`zgartirilib, quyidagi ijobiy natijalarga erishildi: birinchidan, korxonalarni xususiylashtirishdan keyingi qo`llab- quvvatlashning yangi amaliyoti joriy etildi, ishlamayotgan korxonalar faoliyatini qayta tiklash bo`yicha investitsiya loyihalarini ishlab chiqishda davlat tomonidan ko`maklashish yo`lga qo`yildi. Tadbirkorlik subyektlariga faoliyat yuritmayotgan va to`liq quvvat bilan ishlamayotgan korxonalar maydonlarida yangi ishlab chiqarish quvvatlarini tashkil etish imkoniyati berildi. Bu esa, yuqori qiymatdagi investitsiyalarni o`zlashtirish va minglab ish o`rinlarini tashkil etish imkoniyatini berdi. Ushbu loyihalarni moliyaviy qo`llab-quvvatlash uchun Xususiylashtirilgan korxonalarga ko`maklashish maxsus jamg`armasi tashkil etildi va ushbu jamg`arma tomonidan tegishli kredit liniyalari ochildi. ―Har bir oila - tadbirkor dasturi doirasida o`z biznesini boshlayotgan oilalarga 5,9 trillion so`m kreditlar ajratildi. Yangi soliq siyosati doirasida ish haqiga soliq yuki 1,5 barobar kamaytirildi. Natijada rasmiy sektorda ishlayotganlar soni yil davomida 500 mingtaga ko`paydi230. Qo`shilgan qiymat solig`i stavkasi 20 foizdan 15 foizga tushirildi. Buning hisobidan o`tgan yili soliq to`lovchilar ixtiyorida 2 trillion so`m qoldi. Joriy yilda bu raqam 11 trillion so`mni tashkil etishi kutilmoqda. Bir yilda tadbirkorlar ixtiyorida shuncha mablag` qolishi, albatta, ularga o`z bizneslarini rivojlantirish uchun juda katta qo`shimcha imkoniyatlar yaratadi. Islohotlarimiz natijasida o`tgan yili 93 mingta yoki 2018 yilga nisbatan qariyb 2 barobar ko`p yangi tadbirkorlik subyektlari tashkil etildi. Jahon bankining ―Biznes yuritish reytingida 7 pog`ona ko`tarilib, biznesni ro`yxatga olish ko`rsatkichi bo`yicha dunyoning 190 ta davlati orasida 8-o`rinni egalladi va eng yaxshi islohotchi davlatlar qatoridan joy olindi. Ikkinchidan, tadbirkorlik subyektlariga investitsiya kiritish va yangi ish o`rinlarini yaratish majburiyati bilan davlat mulkini ―nol xarid qiymatida berish amaliyoti sezilarli kengaytirildi. 2017 yilda tadbirkorlarga 509 ta obyekt ―nol xarid qiymatida investitsiyalar kiritish majburiyati bilan xususiy mulk sifatida berildi. Bu esa, minglab yangi ish o`rinlarini tashkil etish imkoniyatini bermoqda. Ayniqsa, to`g`ridan-to`g`ri xorijiy investitsiyalar 4,2 milliard dollarni tashkil etib, 2018 yilga nisbatan - mana shu raqamga e’tiboringizni qaratmoqchiman - 3,1 milliard dollarga yoki 3,7 barobar o`sdi. Investitsiyalarning yalpi ichki mahsulotdagi ulushi 37 foizga yetdi. Mamlakatimiz ilk bor xalqaro kredit reytingini oldi va jahon moliya bozorida 1 milliard dollarlik obligatsiyalarini muvaffaqiyatli joylashtirdi. Iqtisodiy hamkorlik va rivojlanish tashkiloti tomonidan O`zbekistonning kreditga doir tavakkalchilik reytingi oxirgi 10 yilda birinchi marta yaxshilandi. Energetika, neft-gaz, geologiya, transport, yo`l qurilishi, qishloq va suv xo`jaligi, ichimlik suvi va issiqlik ta’minoti hamda boshqa qator tarmoqlarda chuqur tarkibiy islohotlar boshlandi. Sanoatning 12 ta yetakchi tarmog`ida modernizatsiyalash va raqobatdoshlikni kuchaytirish dasturlari jadal amalga oshirilmoqda. Natijada o`tgan yili iqtisodiy o`sish 5,6 foizni tashkil etdi. Sanoat mahsuloti ishlab chiqarish hajmi 6,6 foizga, eksport - 28 foizga ko`paydi. Oltin- valyuta zaxiralarimiz 2019 yil davomida 2,2 milliard dollarga ortib, 28,6 milliard dollarga yetdi. uchinchidan, faoliyat yuritmayotgan, bo`shab yotgan va samarali foydalanilmayotgan yirik obyektlar va yer uchastkalarida yil davomida 45 ta yangi kichik sanoat zonalari tashkil etilib, ularning umumiy soni 75 taga yetkazildi. Ularda yuqori talabga ega bo`lgan sanoat mahsulotlarini ishlab chiqarishga qaratilgan yirik investitsiya loyihalari amalga oshirildi. Hududlarda ijtimoiy- iqtisodiy siyosat o`zgartirildi, bunda ish o`rinlarini tashkil etish va odamlar uchun munosib turmush sharoitlarini yaratish ustuvor maqsad etib belgilandi. 2017 yilda Qoraqalpog`iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri, shuningdek, alohida tuman va shaharlarni rivojlantirish bo`yicha qirqdan ortiq dasturlar qabul qilindi. Dasturlar ijrosini ta’minlash, shu jumladan, hududlar iqtisodiy o`sishini tezlashtirish va doimiy ish o`rinlarini yaratish maqsadida 2017‒ 2018 yillarda sanoat, qishloq xo`jaligi va xizmatlar sohasida har bir tuman uchun istiqbolli yangi 2 077 ta yirik loyihalar tasdiqlandi. qoraqalpog`iston respublikasi va xorazm viloyati hududlaridagi tumanlarda sanoat sohasida 1 619 ta yangi korxonalar tashkil etildi, bu o`tgan yilga nisbatan 1,2 marta ko`pdir. yangidan tashkil etiladigan korxonalarga soliq to`lovi bo`yicha 5 yildan 10 yilgacha imtiyozlar, shu jumladan, mulk, yer va obodonlashtirish soliqlari hamda Respublika yo`l jamg`armasi yig`imlaridan ozod etish kabi imtiyozlar qo`llanilib kelinmoqda. 47 ta uzoq va chekka tumanlarda yangi tashkil etilgan va mikrokredit olgan yakka tartibdagi tadbirkorlar 6 oy muddatga qat’iy belgilangan soliq to`lovidan ozod etildi. Hududlarda muhandislik-kommunikatsiya infratuzilmasini rivojlantirishga yondashuv tubdan o`zgartirilib, aholining ehtiyojlari ko`proq inobatga olinadigan bo`ldi. Xususan, so`nggi yillarda birinchi marta 2 700 km avtomobil yo`llari va 5,1 ming km past kuchlanishli elektr tarmoqlarini qurish va kapital ta’mirlashga davlat mablag`lari yo`naltirildi. Mahalliy davlat hokimiyati organlari rahbarlari boshchiligida O`zbekiston Respublikasi Bosh vaziri va uning o`rinbosarlariga biriktirilgan Qoraqalpog`iston Respublikasi, viloyatlar, tumanlar va shaharlar hududlarini kompleks ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish sektorlariga bo`linishini nazarda tutuvchi ish tashkil etishning yangi tizimi joriy etildi. Jamoatchilik oldida hisobot berish, aholi turmush darajasi va sifatini oshirish vazifalarini so`zsiz amalga oshirish maqsadida joylarda ishlarni tashkil etishning ―mahalla - tuman (shahar) - viloyat - respublika tamoyili asosidagi yangi tizimi joriy etildi. Ijro etuvchi va vakillik hokimiyati markaziy organlarining mahalliy davlat hokimiyati organlari bilan o`zaro hamkorligining darajasi hududlarda yechimini kutayotgan muammolarni hal qilish bo`yicha uyg`un faoliyatni ta’minlab berdi. Shuningdek, sektorlar tomonidan uyma-uy yurish va aholi bilan uchrashuvlar asosida mahalladagi dolzarb muammolarni aniqlash - tuman (shahar)ni rivojlantirish bo`yicha dasturlarga takliflar ishlab chiqishda muhim ahamiyat kasb etdi. Erkin iqtisodiy zonalar, texnoparklar, kichik sanoat hududlarining tashkil qilinishi to`g`ridan-to`g`ri chet el investitsiyalarini jalb qilish, yangi yuqori texnologik ishlab chiqarishni tashkil qilish, hududlarning tabiiy-iqtisodiy salohiyatidan samarali foydalanishning asosiy omili bo`ldi. O`zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev joylarda ijtimoiy-iqtisodiy islohotlarning borishi, xalqimizning hayot darajasi va sifatini yanada oshirishga qaratilgan bunyodkorlik va obodonlashtirish ishlari bilan yaqindan tanishish, hududlarni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish bo`yicha aniq maqsadga yo`naltirilgan dasturlarni qabul qilish maqsadida 2017 yilning o`tgan davri mobaynida respublikaning barcha mintaqalariga, ayrimlariga esa takror tashrif buyurdilar. Har bir tashrif natijasi bo`yicha har bir hududni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishga qaratilgan kompleks chora-tadbirlar tasdiqlandi. Milliy valyutaning tezkor o`zgarishining salbiy oqibatlarini yumshatish maqsadida iqtisodiyotning bazaviy tarmoqlari korxonalariga moliyaviy yordam berish bo`yicha tegishli qonun hujjatlari qabul qilindi. Xususan, neft va gaz, kimyo va energetika tarmoqlari korxonalarining yillar mobaynida to`planib qolgan debitorlik va kreditorlik qarzdorliklari kamaytirildi, neft mahsulotlari bo`yicha hisoblangan aksiz solig`i neftni qayta ishlash zavodlariga qoldirildi, O`zbekiston tiklanish va tarraqiyot jamg`armasi tomonidan imtiyozli kreditlar ajratish choralari ko`rildi. Yangi tashkil etilgan sanoat korxonalarida yetti mingdan ortiq ishlab chiqarish quvvatlari foydalanishga topshirildi, yuzdan ortiq yangi turdagi mahsulotlar ishlab chiqarish o`zlashtirildi. Natijada qayta ishlash sanoatining jami sanoatdagi ulushi 80 foizdan ortiqni tashkil etdi, mehnat unumdorligi qariyb 6 foizga oshdi. Mahalliy xom ashyoni chuqur qayta ishlash bo`yicha yangi yuqori texnologik ishlab chiqarish quvvatlarini tashkil etishga qaratilgan yirik investitsion loyihalarning amalga oshirilishi qariyb 67,4 trillion so`mlik kapital qo`yilmalarni o`zlartirish imkonini berdi. Iqtisodiyotni tarkibiy o`zgartirish mamlakat eksport hajmini baoqarorligini oshirish va uning tarkibida ijobiy o`zgarishlarga erishish muhim omilga aylanib, eksport tarkibida raqobatbardosh tayyor mahsulotlar ulushi barqaror sur’atlar bilan o`sib bormoqda. 2017-2021 yillarga mo`ljallangan Harakatlar strategiyasini amalga oshirish bo`yicha dasturda ―Sanoatni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratish, investitsiya loyihalarini amalga oshirishga yangicha yondashuv chora tadbirlari belgilab berilgan. Birinchidan, hamkor mamlakatlar va xalqaro moliya institutlari bilan munosabatlardagi yondashuv o`zgartirildi. Oliy darajadagi tashriflar chog`ida, Xitoy Xalq Respublikasi, Rossiya, AQSH, Koreya, Turkiya, Qozog`iston va Qirg`iziston bilan savdo-iqtisodiy va investitsiyaviy aloqalarni rivojlantirish bo`yicha ikki tomonlama davlatlararo shartnomalar imzolandi. Yevropa tiklanish va tarraqqiyot banki bilan to`laqonli munosabatlar tiklandi, bank tomonidan kichik biznes va xususiy tadbirkorlikka 190 million AQSH dollari miqdorida kredit liniyasi ajratildi. Turli yo`nalishlarda 20 dan ortiq loyihalar ishlab chiqildi. Yevropa investitsiya banki, Fransiya rivojlanish agentligi bilan hamkorlik o`rnatildi. O`zbekiston yangi tuzilgan Osiyo infratuzilmaviy investitsiyalar bankining teng huquqli a’zosiga aylandi. Ikkinchidan, tashqi savdo faoliyatidagi barcha sun’iy to`siqlar olib tashlandi. Xususan, oldindan to`lovlarsiz va kafolat majburiyatlarisiz eksport qilish tartibi joriy etildi. Ortiqcha va eskirgan ruxsat beruvchi talablar bekor qilindi. Qishloq xo`jaligi mahsulotlarini eksport qilish mexanizmlari soddalashtirildi. Amalga oshirilgan chora-tadbirlar natijasida eksport hajmi 11,3 milliard AQSH dollarini tashkil etdi va oldingi yil shu davr ko`rsatkichiga nisbatan 126 foizga oshdi. Tashqi savdo saldosi 519,5 million dollarni tashkil etdi. MDH davlatlari ichida mahsulot eksport qilinadigan eng yirik davlatlar qatoriga Rossiya, Qozog`iston, Qirg`iziston va Tojikiston hamda uzoq xorijiy mamlakatlar -Xitoy, Turkiya, Afg`oniston, Eron, Koreya Respublikasi va Fransiya davlatlarini kiritish mumkin. Barcha qayd etib o`tilgan mamlakatlar bo`yicha eksportning o`sish dinamikasiga erishildi. Maxsulot turlari bo`yicha eksportning eng yuqori o`sish sur’atlari mashina va asbob-uskuna, rangli metall, oziq-ovqat mahsulotlari hamda tekstil mahsulotlariga to`g`ri keldi. Bunda meva-sabzavot mahsulotlari eksporti ham mablag` jihatidan (592,6 million dollar), ham miqdor jihatidan (831,7 ming tonna) o`sishiga erishildi. Bugungi kunda eksport tarkibining qariyb 78 foizini qayta ishlash tarmog`i mahsulotlari tashkil etmoqda. Jumladan, yuqori qo`shilgan qiymatga ega mahsulotlar eksportining ulushi 28,5 foizdan 34,5 foizgacha ortdi, elektr maishiy texnika 2,4 baravarga, avtomobil eksporti 3 baravarga, to`qimachilik mahsulotlari 1,3 baravarga va charm-poyabzal mahsulotlari eksporti 14,2 foizga o`sdi. Agrar sektorni modernizatsiyalash va intensiv rivojlantirish va qishloq xo`jaligida eksportbop mahsulotlar yetishtirish tizimining yo`lga qo`yilishi. Agrar sektorni modernizatsiyalash va intensiv rivojlantirish, qishloq xo`jaligini yanada isloh qilish va mamlakat oziq-ovqat xavfsizligini mustahkamlash borasida muayyan ishlar amalga oshirildi. 2017-2021 yillarda O`zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo`nalishshlari bo`yicha Harakatlar strategiyasida ilg`or xorijiy davlatlarning tajribasiga tayangan holda qishloq xo`jaligini rivojlantirish konsepsiyasini ishlab chiqish, aholini qishloq xo`jaligi mahsulotlari bilan ta’minlash darajasini oshirish va ularning narxlarini barqarorligini saqlash paxta xomashyosini yetishtirishni moliyalashtirish tizimida bozor mexanizmlarini joriy etish kabi bir qator vazifalarni amalga oshirish belgilab berilgan. 2017 yilning o`zida qishloq xo`jaligi sohasiga oid 5 ta qonun, 20 dan ortiq farmon va qaror qabul qilindi, 2 ta yangi qo`mita va 3 ta uyushma tuzildi. Qishloq va suv xo`jaligi vazirligi faoliyati tubdan takomillashtirildi. Qishloq tumanlarida hokimlarning qishloq va suv xo`jaligi masalalari bo`yicha o`rinbosari lavozimi joriy qilindi. O`zbekiston Fermerlari kengashi O`zbekiston Fermer, dehqon xo`jaliklari va tomorqa yer egalari kengashi sifatida qayta tashkil etildi. Joriy yilda mamlakatimizda 8 million 377 ming tonna g`alla, 2 million 900 tonnadan ziyod paxta, 12 ming 450 tonna pilla, 500,8 ming tonna sholi, 22 million tonna meva- sabzavot, 12,3 million tonna go`sht va sut mahsulotlari yetishtirildi. Bu yil birinchi marta g`alladan bo`shagan qariyb 1 million gektar maydonga sabzavot, kartoshka, poliz va dukkakli ekinlar ekildi va 5,5 million tonnadan ortiq mahsulot yetishtirildi. Qishloq xo`jaligini diversifikatsiya qilish, yer-suv resurslaridan yanada oqilona foydalanish, eksportbop mahsulotlar yetishtirish orqali dehqonlarning daromadini oshirish borasida olib borayotgan tizimli ishlarimiz ham asta-sekin o`z samarasini bermoqda. Masalan, joriy yilda 96 ming gektar hosildorligi past maydonlarda paxta va g`alla o`rniga 32 ming gektar yerda karam, turli sabzavot va ko`katlar ekildi va bu maydonlardan olingan minglab tonna mahsulotlar eksport qilindi. Shuningdek, 11 ming gektarda intensiv bog` va yangi tokzorlar, 1 ming 500 gektarda issiqxonalar barpo etildi. Bu borada Ispaniya, Polsha, Niderlandiya, Gretsiya, Rossiya, Xitoy, Janubiy Koreya, Turkiya, Vyetnam va Indoneziya davlatlarining ilg`or tajribasidan keng foydalanishga alohida e’tibor qaratildi. Shuningdek, mamlakatimizda birinchi marta shafran kabi noan’anaviy ekin ekish yo`lga qo`yildi, soya ekish kengaydi. Qishloq xo`jaligi mahsulotlarining 132 ming tonnasi qayta ishlanib, 100 million dollarlik tayyor mahsulot eksport qilindi. 856 million dollarlik 724 ming tonna ho`l meva chetga sotildi. Chorvachilik tarmog`ini rivojlantirish dasturlari doirasida baliq, asal yetishtiriladigan, parranda, echki, qoramol boqiladigan ko`plab xo`jaliklar faoliyati yo`lga qo`yildi. Zotdor qorabayir otlarini ko`paytirish va ot sportini rivojlantirish maqsadida Qashqadaryoda yangi yilqichilik kompleksi tashkil etildi. Toshkent viloyatida va boshqa hududlarda ham bunday majmualar barpo etilmoqda. Pillachilikda yuqori hosil olishda muhim ahamiyatga ega bo`lgan, ammo deyarli yo`qolib borayotgan an’analar qayta tiklanmoqda. Eng muhimi, qimmatbaho xom ashyo bo`lgan ipak yetishtirishning mutlaqo yangi tizimi yo`lga qo`yildi. Ushbu sohada ishlarni mutlaqo yangi asosda yo`lga qo`yish maqsadida ―O`zbekipaksanoat uyushmasi tashkil etildi. Bu yil mamlakatimizda birinchi marta pilladan yiliga ikki marta hosil olish tajribasi sinovdan o`tkazildi va ijobiy natija berdi. Har bir viloyatda pila xom ashyosini qayta ishlab, tayyor mahsulot olish maqsadida to`g`ridan-to`g`ri chet el investitsiyalari jalb qilinmoqda. Natijada shu yilning o`zida ipakni qayta ishlashga ixtisoslashgan 10 ta korxona ishga tushirildi. Baliqchilik sohasini tiklash uchun ―O`zbekbaliqsanoat uyushmasi tashkil etildi. Uning tizimiga 3 ming 600 ta baliqchilik xo`jaligi kiritildi. Joriy yilda 580 ming gektar tabiiy va 28 ming gektar sun’iy ko`llarda 100 ming tonnadan ortiq baliq yetishtirildi. Yana bir muhim yo`nalish -asalarichilik sohasini rivojlantirish maqsadida O`zbekiston asalarichilar uyushmasi tashkil etilib, unga asal yetishtiradigan 14 mingdan ortiq tadbirkor a’zo bo`ldi. Hosildorligi past yerlarda davlat ehtiyojlari uchun paxta yetishtiradigan fermer xo`jaliklarini moliyaviy qo`llab-quvvatlash maqsadida davlat budjetidan mablag` ajratish hajmi yildan-yilga ortib bormoqda. 2008 yilda ushbu maqsadlar uchun 80 milliard so`m mablag` yo`naltirilgan bo`lsa, joriy yilda bu ko`rsatkich 300 milliard so`mni tashkil etdi. Yil davomida qilingan mashaqqatli mehnat, agrotexnik tadbirlarning o`z muddatida va sifatli o`tkazilishi natijasida gektaridan o`rtacha 50 sentnerdan ziyod hosil olgan fermerlar 1 ming 121 tani, 45 sentnerlik marrani egallagan fermerlar 2 ming 130 tani, 40 sentnerchilar 7 ming 208 tani tashkil etdi. Suv tejaydigan texnologiyalarni joriy etishga qaratilgan tadbirlar qo`llab-quvvatlanib, ularning tashabbuskori bo`lgan xo`jalik va tashkilotlarga qo`shimcha imtiyoz va preferensiyalar yaratib berilmoqda. Natijada, bugungi kunda qariyb 240 ming gektar maydonda ana shunday texnologiyalar, jumladan, 28 ming gektar yerda tomchilatib sug`orish texnologiyasi joriy qilindi. Qishloq xo`jaligining rivoji aholi ijtimoiy ahvolining yaxshilanishiga ham ta’sir ko`rsatdi. Shahar va qishloqlarda aholining haqiqiy ehtiyoji va milliy an’analar to`la hisobga olingan holda turar joy qurilishi va tegishli infratuzilma tarmoqlarini kengaytirishga alohida e’tibor qaratildi. Jumladan, qishloqlarda yangi ikki tipdagi yosh oilalar uchun maqbullashtirilgan yer uchastkasiga ega bo`lgan 2 va 3 xonali turar joy binolari loyihasi ishlab chiqildi. Bu esa, ularning narxini qishloq aholisining barcha qatlamlari uchun maqbul tarzda arzonlashtirish imkonini berdi. Shaharlarda yangi, zamonaviy ko`p qavatli uylar qurish dasturi qabul qilinib, unga ko`ra shaharlarda yuzlab besh va yetti qavatli uylar foydalanishga topshirildi. Yangi qurilayotgan shahar va qishloq hududlarining infratuzilmasini rivojlantirishga alohida e’tibor qaratildi. 2017 yilda mamlakatning bir qator shaharlarida davlat- xususiy sektor sherikchiligi asosida maishiy chiqindilarni kompleks qayta ishlash klasterlari tashkil etildi. Har bir tuman va shaharda ―Toza hudud korxonalari tashkil etilishi aholiga ko`rsatilayotgan xizmatlar sifatini sezilarli darajada oshirishga imkon yaratdi. Minglab kilometr ichki yo`llarni qurish va ta’mirlashga davlat mablag`lari yo`naltirildi236. Aholini toza ichimlik suvi bilan ta’minlashga alohida e’tibor qaratildi. Jumladan, yangi tashkil etilgan Uy-joy kommunal xizmat ko`rsatish vazirligi oldiga respublika aholisini markazlashtirilgan suv ta’minoti bilan qamrab olish vazifasi qo`yildi. Moliya vazirligi huzurida ―Toza ichimlik suvi fondi tashkil etilib, uning hisobidan 2018 yilda 584,7 milliard so`m mablag` ajratilishi ko`zda tutildi . Arzon uy joylar barpo etishning maqsadli dasturlarini amalga oshirishning muhim jihatlari va yoshlarga oid siyosatni ro`yobga chiqarishning davlat dasturi . O`zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tomonidan 2017 yilda sog`liqni saqlash masalasiga bag`ishlab to`rt marta videoselektor yig`ilishi o`tkazildi. Har uchala yig`ilishda ham tizim faoliyatini tubdan takomillashtirish, odamlarda haqli e’tiroz uyg`otayotgan muammo va kamchiliklarni bartaraf etish bo`yicha aniq ko`rsatmalar berildi, shu yo`nalishda amalga oshirilayotgan dasturlar ijrosi atroflicha ko`rib chiqildi. Davlat rahbari tomonidan berilgan topshiriq va ko`rsatmalardan kelib chiqib, sog`liqni saqlash tizimini rivojlantirish yuzasidan ham bir qator aniq chora-tadbirlar amalga oshirildi. Sog`liqni saqlash sohasini yanada rivojlantirish, tibbiy xizmatlar ko`lami va sifatini oshirishga qaratilgan 30 ga yaqin farmon va qarorlar qabul qilindi. Eng avvalo, qishloqlarda sog`liqni saqlashning birlamchi bo`g`inida samarasiz qishloq vrachlik punktlari qisqartirilib, ularning o`rniga tunu-kun faoliyat ko`rsatadigan 793 qishloq oilaviy poliklinikasi tashkil etilib, ularda tez tibbiy yordam shahobchasi hamda kunduzgi statsionarlar ochildi. Sil bilan kasallanish keskin kamaydi. Respublika ixtisoslashtirilgan tibbiyot markazlari hududlarga 2407 marta chiqdi, 2016 yilda bu raqam 500 tani tashkil qilgan edi. O`tgan yil ularning xizmatidan 30 ming kishi foydalangan bo`lsa, joriy yil ko`rsatkich 220 mingga chiqdi. Soha uchun kadrlar tayyorlash ishlari ko`lami kengaymoqda. Oliy ma’lumotli shifokorlar tayyorlash uchun qabul kvotalari soni 3445 taga yetkazildi, shundan 1180 tasi maqsadli hududiy kvotadir. Klinik ordinaturada tayyorlash bo`yicha ham kvotalar oshirildi. Bu ishlar doirasida qishloqda faoliyat yuritadigan 700 ga yaqin shifokorlar xizmat uy-joylari bilan ta’minlandi. Tez tibbiy yordam bo`limlari ixtisoslashtirilgan avtotransport vositalari, asbob-uskuna va jihozlar bilan ta’minlandi hamda ularga ajratiladigan dori vositalari hajmi 2 baravarga ko`paytirildi. 2016 yilda 806 ta tez tibbiy yordam stansiyasi va kichik stansiyasi faoliyat ko`rsatgan bo`lsa, 2017 yilda bu ko`rsatkich 2 ming 100 dan oshdi. Respublikamizning barcha hududlarida yuqori texnologiyalar asosida ixtisoslashgan tibbiy yordam ko`rsatilishini yaqinlashtirish maqsadida o`nlab hududlarda respublika ixtisoslashtirilgan markazlarining bo`limi ochildi. Sog`liqni saqlash sohasida davlat muassasalari bilan bir qatorda xususiy tibbiyot yo`nalishi ham jadal rivojlanmoqda. Davolash faoliyati turlari 50 tadan 126 taga ko`paytirilib, qator imtiyozlar berilgani tufayli o`tgan yili 634 ta xususiy tibbiyot muassasasi tashkil etildi. ―Obod qishloq va ―Obod mahalla dasturlari doirasida 479 ta qishloq va ovulda, shaharlardagi 116 ta mahallada keng ko`lamli qurilish va obodonlashtirish ishlari bajarildi. Bunga 6,1 trillion so`m yoki 2018 yilga nisbatan 1,5 trillion so`m ko`p mablag` sarflandi. Respublika markazlarida mingdan ortiq viloyat mutaxassislari malaka oshirdi, mutaxassislar viloyatlarga borib, ko`riklar o`tkazdi, og`ir bemorlar uchun yuqori texnologik operatsiyalar yoki davolashni amalga oshirdi, shuningdek, bir qator xorijiy mutaxassislar viloyatlarda murakkab operatsiyalar va master-klasslar o`tkazdi. Ijtimoiy ahamiyatga ega dori-darmon vositalari va tibbiyot buyumlarini uzluksiz va arzon narxlarda ta’minlash maqsadida yangi tizim joriy etilib, ularni xarid qilish uchun Sog`liqni saqlash vazirligiga 500 milliard so`mdan ziyod qo`shimcha budjet mablag`lari ajratildi. davlat tibbiyot tashkilotlariga dori vositalari va tibbiy buyumlar sotib olish uchun ajratilgan mablag` miqdori 821 milliard so`mni tashkil etdi. bu 2016 yildagidan 3,5 baravar ko`pdir. shu bilan birga sohaga jalb qilinayotgan xorijiy investitsiya miqdori oshib bormoqda. 2016 yilda 40,2 million dollar o`zlashtirilgan bo`lsa, joriy yilda bu raqam 93,5 millionga yetdi. nodavlat tibbiyot muassasalarini rivojlantirish jamg`armasi tashkil etilib, unga 14 million aqsh dollari miqdorida mablag` yo`naltirildi. o`tgan davr mobaynida xususiy tibbiyot muassasalari yana 400 dan ziyodga ko`payib, ularning soni 3 ming 860 dan oshdi. sog`liqni saqlash tizimida xususiy sektorni rivojlantirishni takomillashtirishga oid qaror bilan xususiy tibbiyot muassasalari shug`ullanishi mumkin bo`lgan tibbiy ixtisoslik turlari 50 tadan 126 taga ko`paytirildi. Natijada, Toshkent shahrida Janubiy Koreya, Hindiston, Turkiya, Jizzax shahrida Janubiy Koreya, Farg`ona, Qarshi shaharlarida va Qumqo`rg`on tumanida Hindiston kabi davlatlar bilan qo`shma klinikalar tashkil etilmoqda. Soliq va bojxona imtiyozlari 2022 yilga qadar uzaytirildi, Respublika ixtisoslashtirilgan markazlarning viloyatlardagi filiallari tashkil etilmoqda. Chet el klinikalarida faoliyat yuritayotgan 99 ta vatandoshimiz yurtimizga qaytdi. Davlat rahbarining nogironlarni davlat tomonidan qo`llab-quvvatlash tizimini takomillashtirishga oid farmoyishi doirasida 8,4 ming nafar nogiron protez- ortopediya mahsulotlari bilan, 9,3 mingdan ziyod ehtiyojmand fuqaro reabilitatsiya texnik vositalari bilan bepul ta’minlandi. Shuningdek, 23 mingdan ziyod 1941- 1945 yillardagi urush faxriylari, yolg`iz keksalar, pensioner va nogironlarning sanatoriylarda bepul dam olishi ta’minlandi. 2017 yilda nogironlarga 2 trillion 600 milliard so`m pensiya va nafaqalar to`landi kam ta’minlangan, uy-joyga muhtoj 1 ming 200 dan ortiq nogiron fuqarolarga arzon uy-joy ajratish bo`yicha shartnomalar imzolanib, boshlang`ich to`lovlar uchun 22 milliard so`mdan ortiq mablag` ajratildi. Mehnatga layoqati cheklangan nogiron ayollarga 6 ming 500 dan ortiq nogironlik aravachalari, 1 ming 600 ga yaqin eshitish apparatlari bepul berildi. Keng jamoatchilik vakillari tomonidan bildirilgan fikr-mulohazalar asosida ―Nogironligi bo`lgan shaxslarni davlat tomonidan qo`llab-quvvatlash tizimini tubdan takomillashtirish choratadbirlari to`g`risidagi Farmon qabul qilindi va bu borada qo`shimcha imtiyoz va imkoniyatlar berildi. O`zbekiston Respublikasi Prezidentining ―Nukus-farm, ―Zomin-farm, ―Kosonsoy-farm, ―Sirdaryo- farm, ―Boysun-farm, ―Bo`stonliq-farm va ―Parkent-farm erkin iqtisodiy zonalarini tashkil etish to`g`risidagi Farmoni qabul qilinishi, avvalo, mamlakatda farmatsevtika sohasini rivojlantirish, dori-darmon vositalari hamda tibbiyot buyumlari ishlab chiqaruvchilarni qo`llab-quvvatlash, mahalliy dori-darmon vositalari bozorini o`zimizda ishlab chiqarilgan yuqori sifatli preparatlar bilan to`ldirish imkoniyatlarini kengaytirishga xizmat qilmoqda. Farmatsevtika faoliyatini rivojlantirish uchun shart-sharoitlarni yaxshilash maqsadida O`zbekiston Respublikasi Sog`liqni saqlash vazirligi huzurida Farmatsevtika tarmog`ini rivojlantirish agentligi tashkil etildi. Aholining ehtiyojmand qatlamlarining ijtimoiy himoyasini yanada kuchaytirish maqsadida O`zbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi ushbu masalada yetakchi muassasa sifatida belgilandi, unga tegishli vakolat va huquqlar berildi hamda bir qator yangi mexanizmlar joriy qilindi, jumladan: uy-joyi bo`lmagan yoki eski uylarda yashovchi respublikaning har bir tumani va shahridagi o`rta hisobda 5 ta oilaga arzon uy-joylarni berish; respublikaning har bir tumani va shahridan o`rta hisobda 70 tagacha oilalarga har yili maishiy texnika yoki bir boshdan qoramol xarid qilib berish; og`ir kasalliklar mavjud bo`lgan taqdirda tibbiy xizmatlar haqini to`lash va har bir tuman va shahardan o`rta hisobda 6 tagacha kam ta’minlangan oilalarga beg`araz yordam ko`rsatish uchun mablag`lar ajratish asosiy vazifa sifatida belgilab olindi. ―Muruvvat va ―Saxovat internat uylarida istiqomat qilayotgan nogironlar va keksalarni ijtimoiy qo`llab- quvvatlashni yanada kuchaytirish maqsadida internat-uylarning faoliyatini qo`llab- quvvatlash bo`yicha homiylik kengashlari, shuningdek Budjetdan tashqari internat- uylarni qo`llab-quvvatlash jamg`armasi tashkil qilindi. O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 14 iyuldagi qarori bilan ―Ezgu maqsad xalqaro xayriya jamoat jamg`armasi tuzildi, uning faoliyati aholining ijtimoiy nochor qatlamlari sog`lig`ini himoyalash, yetim bolalar va ―Mehribonlik uylari tarbiyalanuvchilariga, ―Muruvvat va ―Saxovat uylarida yashovchilarga yordam ko`rsatishga yo`naltirildi240. Bu o`rinda O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 14 iyuldagi ―Mehnat faxriysi ko`krak nishonini ta’sis etish to`g`risidagi Qarori muhim voqea bo`ldi. Ushbu mukofot bilan ko`p yillar davomida halol va samarali mehnat qilgan nafaqa yoshidagi yurtdoshlarimiz, shuningdek, hayotini oilalar mustahkamligini ta’minlash ishlariga bag`ishlab, jamiyatda hurmat qozongan onalar taqdirlanadi. Ta’lim, madaniyat, ilm-fan, adabiyot, san’at va sport sohalarini rivojlantirish ijtimoiy sohaning muhim yo`nalishini tashkil etadi. Bu borada O`zbekiston Respublikasi Prezidentining ―Oliy ta’lim tizimini yanada rivojlantirish chora- tadbirlari to`g`risida (20.04), ―2017/2018 o`kuv yilida O`zbekiston Respublikasining oliy ta’lim muassasalariga o`qishga qabul qilish to`g`risida (05.05), ―Jismoniy tarbiya va ommaviy sportni yanada rivojlantirish chora- tadbirlari to`g`risida (03.06), ―Ma’daniyat va san’at tashkilotlari, ijodiy uyushmalar va ommaviy axborot vositalari faoliyatini yanada rivojlantirish, soha xodimlari mehnatini rag`batlantirish bo`yicha qo`shimcha sharoitlar yaratishga doir chora-tadbirlar to`g`risida (14.08) va boshqa Qarorlari chiqarilganini alohida kayd etish lozim. O`zbekiston Respublikasi Prezidenti va Vazirlar Mahkamasining joriy yilda ta’lim tizimini takomillashtirishga qaratilgan 70 ga yaqin farmon, qaror va farmoyishi qabul qilindi. Bu tom ma’noda ta’lim tizimidagi o`zgarish va yangilanishlar jarayonini boshlab berdi. Avvalo, maktabgacha ta’lim sohasini isloh qilish maqsadida 5 yillik alohida dastur qabul qilindi. Joriy yilning o`zidayoq, uch yuzdan ortiq maktabgacha ta’lim muassasalari rekonstruksiya qilindi va kapital ta’mirdan chiqarildi. Davlat budjeti va xalqaro grantlar mablag`lari hisobiga mingdan ortiq bolalar bog`chasi zamonaviy mebel, rivojlantiruvchi o`yinlar va jihozlar bilan ta’minlandi. Bolalarning yetuk va barkamol shaxs bo`lib voyaga yetishida bog`cha tarbiyasi qanchalik katta ahamiyatga ega ekanini inobatga olib, bu sohada alohida vazirlik tashkil etildi va uning zimmasiga maktabgacha ta’lim tizimini tarkibiy jihatdan tubdan isloh qilish, mazkur muassasalarga bolalarni to`la qamrab olish bo`yicha muhim vazifalar yuklatildi. Maktab tizimi qayta ko`rib chiqilib, tajribali pedagog, ota-onalar va o`quvchilar bilan o`tkazilgan muhokamalar natijasida 9-sinfni tamomlagan o`quvchilar uchun o`qishni ixtiyoriy ravishda kollej va litseyda yoki 10-11 sinflarda davom ettirish imkoniyati yaratib berildi. Yangi o`quv yilida respublika bo`yicha qariyb 70 foiz o`quvchilar maktabda ta’lim olishni davom ettirishni tanladi. 10-sinflarda o`quv jarayonini tashkil etish maqsadida 22 ming nafar yangi o`qituvchi ishga qabul qilindi, yetti tildagi 8,5 million nusxa darslik va o`quv- uslubiy qo`llanmalar nashr qilindi. Respublikadagi 486 ta maktabda qurilish- ta’mirlash ishlari amalga oshirilib, shundan 234 tasida loy-paxsadan qurilgan binolar o`rniga yangi o`quv binolari qurib berildi, 900 ta maktabning 8 mingtaga yaqin sinfidagi o`quv partalar yangisiga almashtirildi, 400 dan oshiq maktab zamonaviy kompyuter sinflari va interaktiv uskunalar bilan ta’minlandi, nogiron bolalar uchun ixtisoslashtirilgan 17 ta maktab-internat binolari ta’mirdan chiqarildi. 2019 yilda mutlaqo yangicha mazmun va shakldagi 4 ta Prezident maktabi, 3 ta Ijod maktabi ish boshladi. Oliy ta’limni rivojlantirish uchun o`tgan yili 19 ta yangi oliy o`quv yurti, jumladan, 9 ta nufuzli xorijiy universitetning filiali ochildi. Yetakchi xorijiy universitetlar bilan hamkorlikda 141 ta qo`shma ta’lim dasturi bo`yicha kadrlar tayyorlash yo`lga qo`yildi. Oliy ta’lim muassasalariga jami 146 ming 500 nafar yoki 2016 yilga nisbatan 2 barobar ko`p talaba o`qishga qabul qilindi. Oliy ta’lim tizimini tubdan takomillashtirish, xalqaro standartlar darajasiga mos mutaxassislar tayyorlash maqsadida, tizimni kompleks rivojlantirishga qaratilgan 5 yillik dastur qabul qilindi va unga ko`ra joriy yilda bir qator oliygohlarda qurilish va ta’mirlash ishlari amalga oshirildi hamda zamonaviy kompyuter, o`quv laboratoriyalar bilan jihozlandi. Jumladan, Alisher Navoiy nomidagi O`zbek tili va adabiyoti universitetining binosi yangilanib, foydalanishga topshirildi. O`zbekiston Fanlar akademiyasi a’zolari hamda yetakchi olimlar bilan bo`lib o`tgan yig`ilishda bildirilgan takliflardan kelib chiqib, respublika ilm-fan nufuzini yuksaltirish va rivojlantirish bo`yicha bir qator tadbirlar amalga oshirildi. Jumladan, ilmiy-tadqiqot muassasalarining innovatsion faoliyatini va infratuzilmasini kompleks rivojlantirish 5 yillik dasturi ishlab chiqilib, ularni ta’mirlash, zamonaviy laboratoriya jihozlari bilan ta’minlash uchun 450 milliard so`m ajratilishi rejalashtirildi. O`zbekiston Respublikasining Innovatsion rivojlanish vazirligi va Innovatsion rivojlanish va novatorlik g`oyalarini qo`llab- quvvatlash jamg`armasi tashkil etildi. Fanlar akademiyasi maqomi mustahkamlandi, uning Navoiy shahrida bo`limi ochildi, 9 ta ilmiy muassasalar qayta tiklandi. Xalqaro amaliyotga muvofiq oliy o`quv yurtidan keyingi ta’limning ikki pog`onali tayanch doktorantura va doktorantura tizimi joriy etildi. Yuqori malakali va bilimdon o`qituvchi-pedagoglar bazasini shakllantirish maqsadida O`zbekiston Respublikasi Prezidentining tegishli qarori bilan Mirzo Ulug`bek nomidagi ixtisoslashtirilgan davlat umumta’lim maktab-internati hamda Astronomiya va aeronavtika bog`i tashkil etildi. O`zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2017 yil 30 iyun kuni yoshlar bilan bo`lib o`tgan tarixiy uchrashuvi mamlakatda yoshlar siyosati samaradorligini oshirish bilan bog`liq yangi davrni boshlab berdi. Eng muhim jihat sifatida, davlatimiz rahbari tashabbusi bilan o`zbekiston yoshlarini buyuk maqsadlar sari birlashtiradigan va safarbar etadigan ommaviy harakat ‒ o`zbekiston yoshlar ittifoqi tashkil etildi. yoshlarga oid davlat siyosatini izchil va samarali amalga oshirish, yoshlarni har tomonlama qo`llab-quvvatlash, huquq va qonuniy manfaatlarini himoya qilish tizimini tubdan isloh etish maqsadida O`zbekiston Respublikasi Prezidentining ―Yoshlarga oid davlat siyosati samaradorligini oshirish va O`zbekiston yoshlar ittifoqi faoliyatini qo`llab- quvvatlash to`g`risidagi Farmoni qabul qilindi. Ta’kidlash joizki, joriy yilning o`tgan davrida mamlakatda yoshlarga doir davlat siyosati samaradorligini oshirishga doir o`nlab qonun hujjatlari qabul qilinib, ularda birinchi navbatda, yoshlar tarbiyasini mustahkamlash va ularni qo`llab-quvvatlashga alohida e’tibor qaratildi. Eng avvalo, barcha darajadagi davlat hokimiyati organlarida, mahallalarda yoshlar masalalari bo`yicha xizmatlar tashkil etildi, 30 iyun mamlakatda ―Yoshlar kuni deb belgilandi. O`zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat boshqaruvi akademiyasi qoshida Yoshlar muammolarini o`rganish va istiqbolli kadrlarni tayyorlash instituti tashkil etildi. O`zbekiston yoshlar ittifoqining faoliyatini har tomonlama qo`llab-quvvatlash borasida uning muntazam daromad manbai belgilandi, moddiy-texnika bazasini mustahkamlash bo`yicha bir qator tadbirlar amalga oshirildi, jumladan: 2018 yilda kichik biznes korxonalari tomonidan to`lanadigan yagona soliq to`lovi uchun hisoblangan summaning 8 foizi hisobidan 200 milliard so`m O`zbekiston yoshlar ittifoqining rivojlantirish jamg`armasiga yo`naltiriladi; respublikaning tuman va shaharlarida bo`shayotgan kollejlar binolarini O`zbekiston yoshlar ittifoqiga beg`araz o`tkazish, ularning negizida barcha qulayliklarga, kutubxona va kitob do`koniga ega bo`lgan Yoshlar markazlari va zamonaviy yoshlar kinoteatrlarini, shuningdek, yoshlarni 6 oygacha bo`lgan muddatda kasb-hunarga to`lovsiz o`qitish markazlarini tashkil etish dasturi tayyorlandi; • Yoshlar Ittifoqi qoshida turli fanlar, jumladan, chet tillarni o`rgatish, kompyuter dasturlarini tuzish va tadbirkorlik asoslarini o`qitish maqsadida tashkil etiladigan korxonalarni 10 yilga barcha soliqlardan ozod etish, bunda korxona ixtiyorida qoladigan summaning 20 foizini O`zbekiston yoshlar ittifoqining rivojlantirish jamg`armasiga o`tkazish belgilandi. Yosh mutaxassis va tadbirkorlar faoliyatini rag`batlantirish masalasiga alohida e’tibor qaratilib, ularga soliq imtiyozlari va preferensiyalar joriy qilindi, jumladan: birinchi marta ishga qabul qilingan yoshlarga daromad solig`i birinchi yil uchun 50 foiz, ikkinchi va uchinchi yillar uchun esa, 25 foizga kamaytirildi; ishlab chiqilgan maxsus dasturga ko`ra, 7 mingdan ziyod yosh oilalar o`z shaxsiy uy-joylariga ega bo`ldilar, 2018 yildan esa, barcha yirik shaharlarda - ko`p qavatli, qishloq tumanlarida ‒ 1-2 qavatli namunaviy loyihalar asosida arzon uylarni yoshlar uchun qurish rejalashtirildi; • O`zbekiston yoshlar ittifoqi tizimida 3 yil davomida faol ishlab kelayotgan xodimlarga uy-joy sotib olish uchun ipoteka kreditining boshlang`ich to`lovi O`zbekiston yoshlar ittifoqining rivojlantirish jamg`armasidan to`lanishi belgilandi; • O`zbekiston yoshlar ittifoqining rivojlantirish jamg`armasi mablag`lari hisobidan Ittifoqning faol a’zosi bo`lgan oliygoh talabalariga o`rtacha o`zlashtirish ko`rsatkichlari yuqori bo`lgan taqdirdakontrakt miqdorining 35 foizi to`lab berilishi joriy etildi; O`rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarida ―yoshlar yetakchisi vazifasi yuklatilgan xodimga 50 foiz miqdorida har oylik ustama belgilandi; O`zbekiston yoshlar ittifoqining faol a’zolariga oliy ta’lim muassasalariga imtiyozli qabul qilish bo`yicha tavsiyanomalar asosida doimiy yashash joyidagi oliy ta’lim muassasalarining pedagogika ta’lim yo`nalishlariga tanlovdan tashqari test sinovlarisiz va kasbiy (ijodiy) imtihonlarsiz davlat grantlari asosida qabul qilinishi belgilandi; faol yoshlar uchun ―Mard o`g`lon davlat mukofoti va ―Kelajak bunyodkori medali ta’sis etildi. Adabiyotlar: 1. Каримов И.А. Ўзбекистоннинг ўз истиқлол ва тараққиѐт йўли // Ўзбекистон: миллий истиқлол, иқтисод, сиѐсат, мафкура. 1-жилд. Тошкент: Ўзбекистон, 1996. 2. Каримов И.А. Озод ва обод ватан, эркин ва фаровон ҳаѐт пировард мақсадимиз. Тошкент: Ўзбекистон, 1998. 3. Ислом Каримовнинг референдум куни сайлов участкасида берган интервьюсидан. 2002 йил 27 январь. Ўзбекистон Республикаси Президенти Матбуот хизмати жорий архиви, 2002 йил учун хужжатлар тўплами. 4. И.А. Каримов. Ўзбекистон мустақилликка эришиш остонасида. - Тошкент: «Ўзбекистон», 2011. 5. Мирзиѐев Ш.М. Эркин ва фаровон, демократик Ўзбекистон давлатини биргаликда барпо этамиз. -Тошкент: Ўзбекистон, 2016. 6. Мирзиѐев Ш.М. Танқидий таҳлил, қатъий тартиб интизом ва шахсий жавобгарлик –ҳар бир раҳбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак. - Тошкент: Ўзбекистон, 2017. 7. Mирзиѐев Ш.М. Қонун устуворлиги ва инсон манфаатларини таъминлаш юрт тараққиѐти ва халқ фаровонлигининг гарови. - Тошкент: Ўзбекистон, 2017.