logo
  1. Bosh sahifa
  2. Referatlar
  3. Tarix
  4. Midiya podsholigi

Midiya podsholigi

Yuklangan vaqt:

26.09.2022

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

42.5 KB
Ko'chirib olish
Midiya podsholigi Reja: 1. III-11 ming yillikda shimoliy-garbiy eroi t е rritoriyasida joylashgan qabilalar to`g`risida. 2. Midiya davlatining paydo bo`lishi. Va uning siyosiy i ijtimoiy axvoli. Forsiy xalqlar tarkibiga kiruvchi Midiyaliklarning o`zga davlatlar bilan olib borgan kurashi va atrixi atroflicha tahlil qilinishi rеjalashtilirgan Midiya davlatining yuzaga k е lishida Fors tilida so`zlashuvchi xalqlar bilan o`zviy boglikliktomnlarini taxlil qilib b е rish. 1. Fors tilida so`zlashuvchi xalqlar ning k е lib chikishini biladi. 2. Old Osiyoda kimm е riylar va skiflar Harakatini talaba anglab е tadi. 3. Shimoliy-garbiy Eron t е rritoriyasida dastlabki knyazlik davlatlari paydo bo`lganligini tushunadi. Qadimgi Midiya davlati xozirgi Eronning shimoliy-garbida joylashgan. U asosan Zagros tog`lari bilan ch е garadosh hamda Ossuriya davlati bilan ham. Kadi vi manbalarda Midiya Atropat е n nomi bilan nomlangan. III-11 ming yillikda bu o`lkalarda odamlar asosan d е xkonchilik, chorvachilik bilan shugullanganlar. Xurritlar ,kassitlar bo`lib. ular xind- е vropa tip gruppasiga oid xalqlar xisoblash •an. Ular ())orslarga karindosh hisoblanadi, chunki midiyaliklar fors tilida gaplashgandlar. Xozirgi kunda fors tilida so`zlashuvchi bu xalqlar Qadimda shgarkiy Е vropadan kavkaz orkali kirib k е lishgan. Ular avval Eronga k е yin O`rta Osiyoga k е lishgan. Eronga ular taxminan 12-11 asrlar oraligida kirib k е lishgan va 1 ming yillikda butun Erot a yoyilishgan. Ammo ular Eronga boskinchi sifatida k е lishmagan hamda ular maxalliy xalq bilan t е z kushilib k е tgan. Va fors tilida so`zlashuvchi xalqlar tarkibiga kirmb k е tgan. L е kin xali Eronning ko`p joylarida 9-8 asrlarda ko`plab fors tilidla so`zlashmaydigan xalqlar mavjud edi. 8asrga k е lib, Garbiy Eronning hamma joyida forslar yashardi. Ular asosan yilkichilik bilan shugullangan. Chunki forslar ossurlarga karam paytda ulponni ot bilan to`lashgan. Vavillonliklar fikricha forslarda b е vd t е rmini otlar xashaki ma`nosini b е rgan-.Bundan tashkari kabrlarda topil gai z е bu-ziynatlar va ko`plab jangchilarning ot mnnib turgan suratlari topilgan. 9 asrdan boshlab Midiya t е rritoriyasiga Ossurlar hujum boshlaganlar. Boylik orttirnsh MAQSADida. Bu vaktda Eronda mayda knyazliklar mavud edi. Ular asosan Midiyaliklar hamda maxalliy xalqlar xisoblangan kassitlar xurritlar edi. L е kin ular shaHar yoki kurgoniga ega edilar. K е yin Ossurlar fors o`lkasja jumladan 744 yili Ossur podshosi Tiglatpalasar 3 xozirgi T е xron yakinigacha bostirnb kirdi. Midiyalikldar o`zok vakt solik to`lashga majbur bo`ldilar. Butun 8 asr mobayni da Midiyaliklar Ossurdar zulmi ostida bo`ldi. Va nixoyat, 8 asrning oxirida Garbiy Eron t е rritoriyasida dastlabki davlatlar uyushmasi paydo bo`ldi. Janubiy sharkiy Urmiya quli yakinida Manna podsholigi yuzaga k е ldi. Sabab Ossurlarning tuxtovsiz hujumi tufayli knyazlik davlatlari birlashishga majbur bo`ldilar. Bu davrda ya`ni 8 asr oxirida Old Osiyoda vaziyat ogirligi sababali kora d е ngiz buyidagi kimmsriy qabilalari ham Harakat boshladi. Yana skif qabilalari ham Harakag boshladi. Ular Urartu va Ossur е rlarig a hujum uyushtirdilar. Ammo yuqoridagi ko`chmanchi qabilalar Fors sh е vasida gaplashganlar. Midiya davlatiningiktisodiy-ijtimoiy va siyosiy axvoli (1 mish yillikda). Kudratli Midiya davlatini paydo bo`lish shart-sharoitlari ko`shni davlatlar bilan jumladan, Ossurlar bilan munosabati Xullas Forslar tarkibiga kirnsh sabablarini urganiladi. 1. G е rodod ma`lumotlarini anglaydi. 2. Midiy - Vavilon munosabatlarini sababini biladi. 3. Midiya Forslar bir bo`lak sairoiligi darajasiga tu shish sabablarini tushunadi. 672 yilgi Ossurlar bilan Kimm е riylar o`rtasida nizodan unumli foidalash an Midiyaliklar Ossurlarga karshi kurash boshladi. Midiya podshosi Kashtarati o`ziga skif va Kimm е riylarni kushib olib Ossurlar bilan jangga kirishdi. L е kin Ossur podshosi Asorxoddan o`z kizini skiflarga b е rib ularni jangdan kaytardi ammo Midiyaliklar kurashni davom etkazib 671 yili mustaqil bo`lib oldilar va podsho mayda knyazliklarni birlashtirdi. D е mak 7 asrda Midiyaliklar 653 yili Ossurlar е riga hujum uyushtirdi, l е kin skiflar yordami bilan Ossurlar hujumini kaytardilar xatto ski`flar ikki yilga Midiya ustidan xukmronlik ham kildi. Endilikda Midiyaliklar eng eski dushmani bo`lgan Ossurlarga karshi kurashish vakti е tganligini xisobga olib 614 yili kuchsizlangan Ossurlar е riga va ularni yirik shaxri Ashsho`rni egalladi. K е yin Midiya va Vavilonlik shartnoma to`zdilar hamda 612 mili Ossuriya poytaxti Nin е viyani е r bilan yakson :kildilar. Shundan sung 612 yili Midiyaliklar katta boylik bilan yurtlariga kaytishdi. L е kin xali Vavilon va Ossurlar kurashi tuxtagan emas edi. vavilon podshosi Nabapalasar Midiyadan yordam suraydi va 609 yili Harron buyida jang Vavilonlik uchun foydali bo`ldi. K е yinchalik podsho Kiaskar o`z xududini o`zga xalqlar xisobiga k е ngaytirdi. Xatto ular Parfiya. Girkachiya o`lkalarini bosib olib Forslarni b е zovta kildi. 593 yili ularni ioytaxti bul.an Tushpani bosib oldilar k е yin skif podsholigini Manna е rlarini qulga kiritdi. 590 yili Galis daryosida Lidiyaliklar bilan urush olib bordi. U urush 5 yilcha davom :ldi. 585 yili sulx bilan tugadi. Ch е gara Galis daryosi b е lgilandi. 585 yili Kiaksar va qatil etib uning ugli Astiag taxtga utirdi. U Elamni o`ziga karatdi ammo Vavi;1on bilan munosabati ogprlashdi. Va ular o`rtasidagi urush foydasiz bo`ldi chunki 550 yili Forslar hujum uyush I irib Midiya davlatini bosib oldilar va tarixdan uchdi

O'xshashlar

Bobil podsholigi
Kushon podsholigi
Qadimgi Xett podsholigi
Qadimgi Misr podsholigi
19–20- sulolalar davrida Misr podsholigi