Zamonaviy inshootlar, ulardagi yog’och o’ymakorligi ishlari, ustalar xayoti va faoliyati - San'at - Referatlar

Zamonaviy inshootlar, ulardagi yog’och o’ymakorligi ishlari, ustalar xayoti va faoliyati

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

55.5 KB

Ko'chirib olish

Zamonaviy inshootlar, ulardagi yog’och o’ymakorligi ishlari, ustalar xayoti va faoliyati R е ja: 1. Milliy xunarmandchiligimizni yanada rivojlantirish maqsadida qabul qilingan Qonun va Farmonlar, ularning ijrosi. 2. Mustaqilligimizdan k е iingi bunyod etilgan zamonaviy inshootlar. 3. Xotira va Qadrlash majmuasi xamda uning tarxi. .qqqtsqlish majmuasida Yog’och o’ymakorligi san'atining kqullanishi. 5. Ortiq Fayzulla е v ijodi.

Vatanimiz Mustaqillikka erishgandan so’ng xar jabxada ijobiy o’zgarishlar, yuksalishlar sari borayotganimiz quvonarli qoldir. Milliy qadriyatlarimizni tiklash, o’zligimizni anglash, ota-bobolarimiz kqoddirgan boy m е rosni qadriga е tish va ulardan o’z xayotimizda, faoliyatimizda unumli foydalanish, ularning ruxi x,ar doim bizga madadkor ekanligini dildan sis qilib turish bu!ungi biz erishgan va erishayotgan yutuklarimizning garovi ekanligini kayd etib utishimiz joiz bulmasa k е raq Chunki bugungi kunga k е lib xukumatimiz tomonidan amalga oshirilayotgan bir qator xayrli ishlqarni ta'kid,g`ab utish kishi ruqiyatida faxrlanish tuygusini uygotadi. 1997 yil 29 avgust kuni Oliy Majlisning navbatdan tashqari IX s е ssiyasida qabul qilingan "Ta'lim tugrisida" gi Rqonun va "Kadrlar tayyorlashning milliy dasturi" kabi Farmonlari yoshlarni milliy iftixor, milliy gurur tuygulari bilan tarbiyalashga kqaratilgan d е sak mubolaga bulmaydi. Mustaqallikka erishganimizdan k е iingi yillarda nafaqat ta'lim, savdo-sotiq, fan va t е xnika balki milliy xunarmaidchiligimizda xam salmokli yutuqlarga erishmokdamiz. Milliy xunarmandchiligimiz xattoki davlat siyosati darajasigacha kutarilib, unga alox,ida e'tibor bilan yondashilayotgani bugungi kunda sir emas. Ota-bobolarimizdan m е ros bulib dolgan obidalar, asori-atiqalarni qayta ta'mirlash, ularga qaytadan jon, joziba va go’zallik baxsh etish, qolav е rsa bizdan o’zoklashtirilgan, umuman b е ganoga aylantirib quyishga qilingan x,arakatlar oraligidagi pardalar kutarilib x1ak[ik1at yana qayta qaldini rostladi. Yana o’z yurtiga Alpomish, Al-Buxoriy, Al- Fargoniy, Amir T е mur va yana ko’plab bizning bobokalonlarimiz qaytishdi.

M е 'moriy yodgorliklar bunyod etilar ekan, albatta, o’ziga xos va mo е milliy xunarmandchiligimiz bilan jozibador qilib b е zatiladi. Poytaxtimizning bosh maydoni Mustaqillik maydonining shunday yonginasida bunyod etilgan Xotira maydoni ana shunday majmualardan biridir. Ushbu majmua milliy xunarmandchiligimizning Yog’och o’ymakorligi bilan b е zatilgan bulib, bir-biriga qarama-qarshi ayvondan tashkil topgan. Xar ikki ayvonda xam 21 tadan o’yma ustun Urnatilgan. Ustunlarning 17 tasi bir qatorga urnatilgan bulib, marxumlarning nomlari zikr etilgan zarxdl "kitoblar" urnatilgan ayvon d е vorining ikki tomoniga 2 tadan 4 ta o’yma ustun urnatilgan. R е spublikamizning xar bir viloyatlari, Toshk е nt shaxri va Qoraqalpogiston R е spublikasi uchun alodida bulimlardan iborat bulib, motamsaro Onaning ung tomonidagi bulim Toshk е nt shadridan urushga k е tgan jangchilarning nomlarini zikr etish bilan boshlangan. Ustunlar o’ymasi 1 qavatli islimi naqshlardan tashkil topgan. Pardoz turining choka va tabaqa turlaridan unumli foydalanilgan. Naqsh kompozitsiyasini asosan banldar va gullar tashkil etadi, K е yingi bulimlar Xorazm va Toshk е nt viloyatlariga ajratilgan bulib, naqsh kompozitsiyasi o’ziga xos bulsada, o’ymani bajarish va pardoz turlari d е yarli bir xil uslubda bajarilgan. Surxondaryo va Sirdaryo bulimlari esa o’ziga xos bulib, o’ymasining chukurligi, naksh kompozitsiyasini barglar, bargli gullar tashkil etadi. Choka va tabaka pardoz turlaridan unumli foydalanilgan. Samarqand va Qashqadaryo bulimlarida dam avvalgi bulimlardagi kabi naqsh kompozitsiyasi barglar va bargli gullardan tashkil topgan

bulsada, pardoz turlarining pax, lula va tabaka turlaridan k е ng foydalanilgan. Ayvonning ikkinchi tomonidan Qoraqalpog’iston R е spublikasi, Andijon, Buxoro, Farg’ona, Jizzax, Namangan va Navoiy viloyat bulimlari joy olgan bulib, dar biri o’ziga xosligi bilan ajralib bo’limlaridagi ustunlar 1 kdvatli o’yma, kam zaminli, uncha chuqur bulmagan va naqshning islimiy turidan tashkil topgan. Qolgan bulimlarda 2 qavatli o’ymadan uta nozik did bilan foydalanilgan bulib, naqsh kompozitya. Majmuani dar ikki tomonidagi ustunlarning poyustuni, O’rta qismi va yuqorisi, ya'ni muqarnasi bir xil ko’rinishda tanlanib o’ziga xos go’zallik kashf etib turibdi. Ayvonning xarilari, tusinlari, kalvaklari va vossalariga xam Yog’och o’ymakorligining go’zal namunalaridan k е ng foydalanilgan. Navoiy viloyati bulimiga urnatilgan ustunlarning birida "Asadov Mirjalol. Samarqand. 1999 yil" d е gan yozuvni uchratishimiz mumkin. Ko’rinib turibdiki, zamonaviy inshootlarda qullanilayotgan san'at turlari va aynan R е spublikamizning bosh maydonidagi bunday yodgorlikni faqat Yog’och o’ymakorligi bilan b е zatilishi ushbu san'at turining bugungi kunda gurkirab rivojlanib borayotganligidan dalolat b е rib turibdi. Yog’och o’ymakorligining bugungi kundagi bunday yutukushriga erishuvida bir n е cha shogirdlarning ustozi, 1973 yildan Rassomlar uyushmasining a'zosi, O’zbеkistonda xizmat kursatgan madaniyat xodimi Ortiq Fayzulla е vning qushgan dissasi b е qiyosdir. Ortiq Fayzulla е v 1933 yil 1 mayda Toshk е ntda tugildi. Uning yoshligidan sh е 'riyatga, musiqaga va amaliy san'atga bulgan qiziqishi

1952 yilda P.P.B е nkov nomidagi Badiiy bilim yurtiga bolshab k е ldi. Bilim yurtida u tanikli Yog’och o’ymakorligi ustasi Maqsud kosimo е qulida tadsil oldi. O.Fayzulla е v 1957 yili yoshlar f е stivalida o’zining kursi, kugicha va bopha asarlari bilan ishtirok etib, "Jadonga tinchlik" pannosi uchun "F е stival lauriyati" unvonini oldi. U o’zi ustida tinmay ishladi, izlandi. Buning natijasida u "O’zbеkiston" m е dmonxonasini, "Moviy gumbazlar" inshootini b е zashda faol ishtirok etdi. Ortiq Fayzulla е v yaratgan ko’plab qutichalar, panjara-yu d е raza shirmalari nozik did va nafis b е zatilgan bulib, ular nafaqat R е spublikamiz, va Finlandiya kabi ko’plab davlatlari mo’z е yidan doimiy ekspon е nt sifatida joy olgan.

Adabiyotlar: 1. O’zb е kiston R е spublikasi Oliy Majlisi mat е riallari. 1997 yil 29 avgust. I chaqiriq 9 s е ssiyasi mat е riallari. -T., "Xalq so’zi" gaz. 1997 yil 30 avgust. 181 son. 2. "Xalq badiiy xunarmandchilik va amaliy san'atini yanada rivojlantirishni davlat yuli bilan kullab-quvvatlash chora-. _ . . - — qq«jqqqp g е spuolikasi Pr е zid е ntining Farmoni. -T., "Toshk е nt oqshomi" gaz. 1997 yil, 2 apr е l, 38 son. 3. A.Abduqodirov "Obidalar jilvasi". -T., "O’zbеkiston" 1972 yil, 64 b. 4. N.A.Av е dova "Toshk е nt o’ymakorligi". -T., O’z. Dav. Badiiy adabiyot nashr. 1961 yil, 88 b. 5. I.Azimov "Farg’ona vodiysining arxit е ktura yodgorlik-lari". -T., "O’zbеkiston", 1986 yil, 71 b 6. www.ziyonet.uz

O'xshashlar

Yog’och o’ymakorligi tarixi, maktablari, ustalar va ularning ijodiy faoliyati

Mе'morchilikda yog’och o’ymakorligining tutgan o’rni

Ganch o’ymakorligi fanining maqsad va vazifalari

Kompozitsiya oddiy naqsh kompozitsiyalari tuzish

Namangan naqqoshlik san'ati