Сервис пунктларини лойиҳалаш асослари - Qishloq va o'rmon xo'jaligi - Referatlar

Сервис пунктларини лойиҳалаш асослари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

92.5 KB

Ko'chirib olish

Сервис пунктларини лойиҳалаш асослари Режа: 1. Лойҳанинг умумий талаблари, асосий босқичлари 2. Тадқиқот ишлари, пункт учун жой танлаш топшириқ тузуш 3. Унинг таркибий қисмлари, иш ҳужжатлар ва уларнинг муҳокамалари.

Таянч иборалар ва тушунчалар Сервис, сервис хизмат, воситаларининг техник сервиси, двигател, ҳаракат узатиш механизми, иш машинаси, ишлаб чиқариш агрегати, бошқарувчи система, механик хизмат курсатиш 1. ЛОЙИҲА УЧУН ҚЎЙИЛАДИГАН УМУМИЙ ТАЛАБЛАР Лойиҳа деб сервис пунктларини қурилишига керакли барча техник ва агротехник жиҳозлар билан таъминланиб ишга туширилишнинг иқтисодий самарадорлигини ҳисоблаш ва график чизмалар орқали аниқловчи материаллар тизимига айтилади. Лойиҳаларни давлат лицензиясини олган ташкилотлар, яъни лойиҳалаш институтлари уларнинг вилоят бўлимлари ва махсус лойиҳалаш ташкилотлари томонидан ишлаб чиқилади, давлат ташкилотлари ва ҳокимият томонидан лойиҳа кўрсаткичлари асосида банклардан кридет ёки турли хил тендер ва танловларга мурожат этилади. Жаҳонда сервис корхоналари ўз фаолиятлари ва мавжуд иқтисодий- ижтимоий тузум асосида тарихий шаклланиб ва ривожланиб келганлар ва барча мамлакатлар худуди бўйлаб шаҳарлар ва қишлоқлар, магистрал йўллари ёқалари, аҳоли зич яшовчи мавзелар, автосаёҳатчилар тўхтовчи мехмонхоналар ва оромгоҳларда жойлашганлар. Бундай корхоналар ўзлари бажарадиган хизмат турлари ва ишлаб чиқариш фаолиятига қараб, қуйидаги турларга бўлинади (расм).

Расм. Қишлоқ хўжалик техникалар учун сервис корхоналарининг турлари. Лойиҳалашда қўйидаги умумий талабларга киради: 1. Лойиҳа фан ва техника янгиликларини ўз ичига олганда ва замонавий чет эл технологиялари билан таъминланганлиги ва уларнинг қўллайлиги. 2. Капитал ҳаражатларнинг юқори самарадорлиги. 3. Замонавий қурулиш ва архитектура ечимига эга бўлишлиги. 4. Ер майдонидан унумли фойдаланганлиги. 5. Атроф муҳитга зарарсизлиги. 6. Ер қимирлашига мустаҳкамлиги, портлаш ва ёнғин чиқиш эҳтимол- лиги бўйича ҳавфсиз бўлишлиги. 7. Қурулишда замонавий қурулиш материалларидан ва ён атрофдаги инженерлик коммуникациялардан унумли фойдаланганлиги. 8. Табиий ресуслардан ва энергетик воситалардан самарали фойдаланганлиги. Кишло қ хўжалик техникалар учун сервис корхоналари Қишлоқ хўжалик машинасавдо марказлари, Қишлоқ хўжалик машинасалонлар, эхтиёт кисмлар дуконлари Машиналарга техник хизмат кўрсатиш корхоналари Қишлоқ хўжалик машинатурар жойлар, саклаш гаражлари

9. Хом ашёлардан, чиқиндисиз энергия тежамли технологияларнинг ишлатилиши. 10. Лойиҳада технологик жараёнларнинг юқори даражада механизациялаштириш ва автометизациялашганлиги. 11. Лойиҳанинг намунавий дастуралар асосида ишлаб чиқилганлиги. Техникаларга техник хизмат кўрсатувчи корхоналар Шахарлард а жойлашган Йўл буйларида ва автосаёхатчилар оромгохларида жойлашган Қишлоқ хўжалик техникаси учун марказлар Машиналарга ТХ кўрсатиш станциялари Қишлоқ хўжалик техникаси учун устахоналар Кузовларни тикловчи махсус устахоналар Техника агрегатлари ва деталларни тикловчи устахоналар Шиналарни тикловчи корхоналар Аккумулятор ва электр жихозларини таъмирлаш устахонаси ТХ кўрсатувчи постлар

Расм. Техникаларга ТХ кўрсатувчи корхоналарнинг турлари. 2. ЛОЙИҲАЛАШ АСОСИЙ БОСҚИЧЛАРИ Лойиҳалаш босқичлари истимолчи томонидан ўрнатилади лойиҳа-смета ҳужжатлари бир босқичда ёки икки босқичда амалга оширилиши мумкин. Бир босқичли лойиҳалар унчалик катта бўлмаган ва наъмунавий лойиҳалар асосида ишланган ва амалиётида синалган лойиҳалар бўлиб, лойиҳанинг барча қисми бир босқичда амалга оширилади. Икки босқичли лойиҳалаш янги экспериментал ва катта ҳажмли лойиҳалаш ишларида қўлланилади ва лойиҳалаш ишларининг ишчи лойиҳа- смета хужжати буюртмачига таништирилади ва муҳокамадан ўтгандан кейин унинг охирги тайёр тугалланган вариант ишлаб чиқилади тайёр лойиҳа экспертизадан ўтказади. Буюртмачи талаби билан бу лойиҳаларга биринчи босқичдан кейин маълум ўзгартиришлар киритилиши мумкин. Экспертизига тақдим этилаётган лойиҳа тугалланган бўлиши, барча қисмлари қисқа ва тушунарли айниқса смета қисми реал баҳоланган бўлиши лозим. Қабул қилинган ечимлар, технологик жиҳозлар ва бошқа конструкцион, материаллар стандарт талаб нормаларига жавоб бериши талаб этилади. 3. ЛОЙИҲАЛАШДАГИ ТАДҚИҚОТ ИШЛАРИ Лойиҳалашдаги тадқиқот ишлари лойиҳалаш ташкилоти томонидан ўтказилади. Бу тадқиқот ишлари ўз навбатида лойиҳа мавзуси бўйича мавжуд замонавий илмий-тадқиқот натижалари, интернет маълумотларини таҳлил этиш, уларнинг натижаларини ЭҲМ ларда статистик усулда математик моделлаштириш орқали амалга оширилади.

Лойиҳанинг техник-иқтисодий кўрсаткичлари бажарилган ҳисоблаш ишлари, уларнинг ишончлигига лойиҳалаш ташкилоти жавоб беради. 4. ПУНКТ УЧУН ЖОЙ ТАНЛАШ УНГА ҚЎЙИЛАДИГАН АСОСИЙ ТАЛАБЛАР Пункт учун жой танлашни, керакли ҳужжатларини тайёрлашни, лойиҳалашда иштирок этадиган ташкилотлар билан мулоқот ўтказиш ишларини буюртмачи бажаради ва жавобгар бўлади. Пункт учун жой ҳокимият ташкилотларининг қарори орқали ажратилади. Лойиҳалаш ташкилоти билан биргаликда лойиҳаланаётган пункти инженерлик тармоқлари ва коммуникацияларига улаш учун рухсатномалар ва келишувлар асосида амалга оширилади. Лойиҳалаш ташкилоти билан биргаликда лойиҳаланаётган пункти инженерлик тармоқлари электр тармоқлари, алоқа тармоги газ билан таъминлаш, иссиқлик билан таъминлаш тармоғи, сув билан таъминлаш тармоғи, канализация тармоғи ва бошқалар киради. Пункт учун жой танлаш энг маъсулятли ва катта аҳамиятга эга. Жойни оқилона танлаш пунктнинг ва самарали фаолият кўрсатишини таъминлайдиган асосий факторлардан бири ҳисобланади.

Расм. Қишлоқ хўжалик техникасига ТХК кўрсатиш станцияларининг турлари . Сервис пунктлари учун жой танлашда қуйидаги факторлар ҳисобланади: - давлат ва халқаро даражадаги магистрал йўллардан 100 м, вилоят, туман тасарруфидаги йўллардан 50 м ичкарида бўлиши; - бинолар қурулмалар орлиги ёнғинга қарши рухсат этиладиган миёрларда бўлиши; Қишлоқ хўжалик техникасига техник хизмат кўрсатувчи станциялар Шахарларда жойлашган Магистрал йуллар буйида жойлашган Қишлоқ хўжалик техникасига учун марказларга карашли Мустакил Мустакил Ихтисослашган Универсал Универсал Кичик станциялар (15 га кадар постли) Урта кувватли станциялар (16-25 постли) Катта кувватли станциялар (25 дан куп постлар)

- пункт қуриладиган жойнинг тупроғи қўшимча харажатларсиз пойдевор ва девор кўтариш учун яроқли бўлиши; - жой ёнғингарчиликлар натижасида сувга тўлиб қолмаслиги, текис жой бўлиши ёки қиялиги 2…3 0 дан ошмаслиги керак. - ер ости сув манбаларининг чуқурлиги 2,5 м дан катта бўлиши ер захкаш бўлмаслиги. - ер майдонида ёки унга яқин жойларда сув, электр энергияси, газ тармоқлари, канализация тизимининг мавжудлиги ва бошқалар. 5. ЛОЙИҲА УЧУН ТОПШИРИҚ ТАЙЁРЛАШ. Пункт учун ажратилган жой майдони ҳужжатлар асосида аниқлангандан кейин буюртмачи лойиҳалаш ташкилоти билан ҳамкорликда лойиҳа учун топшириқ тизимини ишлаб чиқади. Ўз ичига олади. - лойиҳаланаётган сервис пунктнинг тўла номи; - пунктнинг вазифаси; - қурилиш тури янги реконструкция, кенгайтириш ёки қайта жиҳозлаш; - пункт ташкил этилаётган жой яъни тўлқин, қишлоқ мавзу, кўча ёки маҳалла; - қурилиш ўлчами таркиби ва унумдорлиги, ҳажми, асосий лойиҳа кўрсаткичлари; - пунктнинг фаолиятини ифодаловчи халқ хўжалик тармоғи; - ишлаб чиқаришни ёки хизмат кўрсатиш технологияси ва унинг ўзига хос хусусияти; - лойиҳада фан ва техника янгиликларини ва янги технологияларини акс эттириш махсус қўйилган талаблар; - ишлатиладиган техника воситалари ва қурилмалар тизими;

- пунктдаги жараёнларни механизациялаштириш электрлаштириш ва автоматлаштириш учун қўйилган талаблар тизими; - ажратилган жойдаги муҳофазалаш тизимининг аҳволи ва лойиҳада уни яхшилаш тадбирларини ишлаб чиқиш; - лойиҳада капитал ҳаражатларнинг, ишлатиладиган материаларнинг, иш миқдорининг солиштирма ҳаражатларининг тежамли бўлиши; - лойиҳаланаётган объектнинг асосий техник-иқтисодий кўрсаткичлари; - қурилишнинг бошланиши ва тугаллаш муддати; - лойиҳа босқичларининг муддати ва бошқалар. Лойиҳалаш учун тузилган топшириқ билан бирга буюртмаси қуйидаги ҳужжатларнинг нусхасини лойиҳалаш ташкилотига тақдим этади: - ажратилган ер майдони тўғрисидаги ҳокимият қарори; - архитектура-планлаштириш ташкилотининг рухсатномаси; - участканинг қурилиш паспорти; - қурилиш объектини шу жойдаги инженерлик тармоқлари ва коммуни- кациялар тизимига улаш тўғрисида рухсатномалар; - объект қуриладиган жойдаги эски қурилмаларни мавжуд дарахтзор- ларни йўқотиш тўғрисидаги ҳокимият рухсатномаси; - объектни лойиҳалаш учун керакли маълумотлар яъни тупроқ, сув ва атмосфера ҳавоси, лойиҳада ишлатиладиган қурилмалари (айниқса чет эл жиҳозлари) тўғрисидаги маълумотлар ва бошқалар тақдим этилади. 6. ЛОЙИҲА ВА УНИНГ ТАРКИБИ ҚИСМЛАРИ Ҳар қандай объектнинг лойиҳаси умумий равишда қуйидаги таркибий қисмлардан иборат бўлади: умумий тушинтириш қисми; объектнинг технологик қисми, ишлаш технологияси; объектнинг қурилиш ечимлари; қурилишнинг ташкил этилиши; смета ҳужжатлари; лойиҳа паспорти. Умумий тушинтириш қисмининг таркибий қуйидагиларни ўз ичига олади:

- лойиҳалаш учун қабул қилинган ҳужжатлар; - объектнинг қисқача тавсифномаси; - объектни жойлаштиришнинг энг маъқул варианти; - объектнинг (ишлаб чиқариш) хизмат кўрсатиш қуввати номенклатураси, хизмат кўрсатиш даражаси, хом ашё базаси; - фаолиятни (ишлаб чиқаришни) ташкил этиш (специализацияси ва кооперацияси); - сув иссиқлик, электр энергияси, меҳнат сарфи тўғрисидаги ҳисоблар; - лойиҳа бўйича қабул қилинган ечимларнинг иқтисодий кўрсаткичлари ва уларнинг таҳлили; - пунктнинг таркиби, қурилмалар, қурилиш объектларнинг навбати, асосий иш миқдори; - хизмат кўрсатишнинг (ишлаб чиқаришнинг) иқтисодий кўрсаткичлари, капитал харажатларнинг самарадорлиги ва лойиҳада фан ва техника ютуқларидан унумли фойдаланганлиги; - лойиҳа бўйича қабул қилинган ечимларнинг барча ташкилотлар билан келишилганлиги тўғрисидаги маълумотларнинг нусхалари, Давлат меъёрлари, стандартларга риоя этилганлиги, ёнгинга қарши талабларга жавоб беришлиги; - қурилиш жойининг ва шу атрофнинг қисқача тавсифномаси; - бош режанинг асосий кўрсаткичлари ва пунктга келувчи ташқи йўллар ва объект ичидаги ички йўлларнинг кўрсатилиши; - инженерлик тармоқлари (сув, газ электр, канализация, алоқа ва бошқалар) бўйича лойиҳа ечимлари; - ҳаёт хавфсизлиги тадбирлари тизими; - атроф муҳитни ҳимоялаш ва ободонлаштириш тадбирлари; - объект бўйича сув сарфи ва ҳавога чиқарилаётган газлар бўйича маълумотлар, чиқаётган чиқиндилар ва уларни қайта ишлаш тадбирлари. Лойиҳанинг умумий тушунтириш қисмида илова этиладиган чизмалар:

- пунктнинг бош режаси инженерлик тармоқларининг жойлаштириш плани; - пунктнинг ички ва ташқи транспорт коммуникациялар плани. 7. ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИДА СЕРВИСНИНГ МЕЪЁРИЙ ҲУЖЖАТЛАРИ Техникалар сервисида қуйидаги меъёрий ҳужжатлар мавжуд: Транспорт воситаларига техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш бўйича қатор давлат стандартлари ишлаб чиқилган. Ўзбекистон Республикасининг O’zDSt 1049:2003 стандартида транспорт воситаларига техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш бўйича умумий талаблар келтирилган. Ушбу стандарт транспорт воситаларига техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш бўйича хизмат кўрсатишга бўлган умумий талабларни ўрнатади, белгиланган муддатларда ва етарли сифатли хизматларга фойдаланишга, хизматлар ва уларни бажарувчилар ҳақида маълумотларни олишга фойдаланувчиларнинг ҳуқуқларини ўрнатади. Буюртмаларни қабул қилиш ва расмийлаштириш, фойдаланувчилар билан ҳисоб китоб қилиш қоидаларини белгилайди, бажарувчиларнинг ва фойдаланувчиларнинг вазифаларини ва мулкий жавобгарлигини ўрнатади. Унда кўрсатилаётган хизматларнинг сифати мажбурий талабларига жавоб бериши лозим бўлган 20 дан ортиқ давлат стандартлар ва уларнинг номлари келтирилган. Юқорида келтирилган давлат қонунлари, стандартлари, соҳа ва муассасаларнинг талаблари ва стандартлари асосида техникаларга сервис хизмати кўрсатувчи корхоналар хизмат сифатини таъминлаш ва уни талаблар даражасида барқарор ушлаб туриш мақсадида айтиб ўтилган йўналишлар бўйича ўз стандартларини ишлаб чиқаради ва амалга оширади. Товарлар ва

хизматлар сифатига қўйиладиган барча ҳуқуқий ва меъёрий ҳужжатлар тизимини қуйидаги чизмада тасаввур қилиш мумкин (расм-4). I – бўғин II -бўғин III -бўғин Расм. Қишлоқ хўжалигидаги сервис хизматини хуқуқий ва меъёрий таъминловчи ҳужжатлар тизими. Қишлоқ хўжалигида сервис тармоғи бўйича ишлаб чиқилган қуйидаги Низомлар асосида сервис хизмати амалга оширлмоқда: - “ Қишлоқ хўжалигида техникалар харакатдаги таркибига техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш ҳақидаги Низом”; Давлат конунлари ва стандартлар Тармок, муассасалар стандартлари, коидалари ва талаблари (ГОСТлар, низомлар, кулланмалар ва х.к.) Хизмат курсатувчи корхоналар стандартлари Сифатни таъминловчи стандартлар Мижозлар учун хизмат сифатини кафолатловчи курсатмалар Ташкилий, техник, технологик ва хоказо тадбирлар мажмуаси Бузилмай ишланган ресурслари ва юрган йуллар, кунлар ва хоказо

- “Фуқаролар техникаларга техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш ҳақидаги Низом”; - “Техникаларга кафолатли техник хизмат кўрсатиш тўғрисида Низом”; - «Ўзавтотеххизмат» ҳиссадорлик жамияти корхоналарида енгил техникаларга техник ҳизмат кўрсатиш ва таъмирлаш тўғрисидаги Низом” ва бошқалар. Қишлоқ хўжалик компаниялари томонидан ишлаб чиқилган ва амалиётда қўлланилаётган қуйидаги меъёрий ҳужжатларни келтириш мумкин; - техникаларнинг ҳар қайси маркалари бўйича “Техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш бўйича завод раҳбарий Йўриқномаси”; - “Техникаларни эксплуатация қилиш бўйича Йўриқнома”; - “ Қишлоқ хўжалигида сервис ишлаб чиқаришни ташкил этиш Йўриқномаси”; - GM Uz компаниясининг сервис хизмат кўрсатиш амаллари бўйича иш ҳажмлари маълумотномаси; - “Техниканинг сервис китобчаси”; - “Эҳтиёт қисмлар каталоги” ва бошқалар. Қишлоқ хўжалигида сервис корхоналари фаолияти бўйича қуйидаги меъёрий ҳужжатларни келтириш мумкин: - “ Қишлоқ хўжалик техника ларга техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш хизматларини кўрсатиш ҳақидаги Низом”; - “Бажарилган хизматлар, эҳтиёт қисмлар ва материаллар нархномалари (прейскурантлари)”; - “Таъмирланадиган деталлар, узеллар ва агрегатларни мижозлардан қабул қилиш ва улардан автомобилларни таъмирлашда фойдаланиш ва ҳисоб-китоб қилиш тўғрисидаги Низом”; - “Киштеххизмат корхоналарида техникалар кузовлари ва кузов деталларини таъмирлашга қабул қилиш, таъмирлаш ва эгасига топшириш ҳақида техник талаблар” ва бошқалар.

Адабиётлар : 1. Хабатов Р.Ш. и др. Эксплуатиция машина – тракторного парка. 2. Заволишин Ф.С. Основы расчета механизираванных процессов в растениеводстве М.Колос.1973 3. Общеесоюзные нормы технологического проектирования ОНТП. М.Колос.1990-1991. 4. Завражнов А.И.Технологическое проектирование ферм и комплексов. Алма-Ата. Кайнар, 1982. 5. Рыбоков М.И. Проектирование механизации произвадстваннтх процессов в жавотноводстве. Алма-Ата. 1986. 6. Романович Ж А Сервесноя деятельност 6 Учебник М. 2007 г. Калацев С Л 7. Зайченко Ю.П. Исследевоние операции Киев «Вища Школа» 1978. 8.Санаев Н.С. ва бошқалар. Фермер хўжаликларида бизнес режа тузиш ва амалиётга жорий этиш

O'xshashlar

Сервис тизимининг назарий асослари

Ремонт-техник сервис базаларини хисоблаш асослари

Техник сервис ва уни ташкиллаштириш асослари

Сервис тизимининг сифат кўрсаткичлари

Сервис тушунчаси ва унинг ривожланиши