O’simliklarni himoya qilish mashinalari - Qishloq va o'rmon xo'jaligi - Referatlar

O’simliklarni himoya qilish mashinalari

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

52.5 KB

Ko'chirib olish

O’simliklarni himoya qilish mashinalari Reja: 1. O’simliklarni hirnoya qilish usullari. Mashinalarga qo’yiladigan agrotexnik talablar. 2. O’simliklarni himoya qilish mashinalarining turlari, tuzilishi va ishlashi 3. Mashinalarni ishga sozlash.

1. Qishloq xo’jalik o’simliklarining kasalliklari, zarakunandalari va begona o’tlar, ekin hosildorligining pasayishiga asosiy sabab bo’ladi, o’simliklarni himoya qilishning quyidagi usullari mavjud. Agrotexnikaviy usul - ilmiy asoslangan holda ekinlarni almashtirib ekish, tuproqga ishlov berish va o’g'itlarni ishlatish, ekish materiallarini tayyorlash va navlarni tanlashga asoslangan. Biologik usul - zararkunandalarga, kasalliklarga va begona o’tlarga qarshi foydali xashoratlarni va bakterial moddalarni ishlatishga asoslangan. Fizikaviy usul - chigitlarga, urug'larga, o’simliklarga past va yuqori harorat, yuqori chastotali toklar, ultra tovushlarni ishlatishga asoslangan. Kimyoviy usul - zararkunandalarga, kasallaklarga, begona o’tlarga qarshi kimyoviy moddalarni ishlatishga asoslangan. Kimyoviy moddalarning umumiy nomi- pestisid. Begona o’tlarga qarshi gerbisid , xashoratlarga qarshi- insektisid, akarisid , kasalliklarga qarshi fungisid kimyoviy moddalari ishlatiladi. Kimyoviy usuli suyuq zaharli moddalarni 25…2000 l/ga miqdorda sepishga asoslangan. G’o’za va g’alla ekinlariga o’rtacha gektariga 200-300 l/ga miqdorda zaharli moddalar suvda eritilgan tuman tomchilari shaklida purkaladi. Aerazol generatorlar zaharli moddalarni termomexanik usulda ishlatishga asoslangan, bunda ishchi suyuqlik issiq havo oqimi bilan tuman tomchilari shakliga aylantiriladi. Qishloq xo’jalik ekinlari zararkunadalariga, kasalliklariga va begona o’tlarga qarshi ximiyaviy moddalar suyuq, aerazol tomchilar va poroshok chang ko’rinishida sepiladi. Qishloq xo’jalik ekinlariga zarakunandalar, kasalliklari va begona o’tlarga qarshi ximiyaviy moddalarni sepish, dudlashda va sochishda ishlatiladigan mashinalari o’smiliklari himoya qilish mashinalari deb yuritiladi. Bu turdagi mashinalar o’z navbatida quyidiga guruhlarga bo’linadi: purkagichlar, changitgichlar, aerazol generator dudlagichlar va urug’ dorilagichlar. Yuqoridagi mashinalarga qo’yidagi agrotexnik talablar qo’yilgan. ish suyuqliginiig sarfi me'yoridai ±10% dan ortiq o’zgarishiga yo’l qo 'yilmaydi;

* ximikatlarning taqsimlashini bir tekisda, yoppasiga bo’lish kerak. Ximikatlarning notekis taqsimlanishi qamrov kengligi bo 'yncha 15% dan oshib ketmasligi kerak; suyuqlikmng bosim tarmogidagi ish bosimining o’zgarishi belgilangan miq,orrdan 15% gan ko’p yoki kam bo’lmasligi kerak; rezervuarlaming suyuqlikdan to’la bo’shab qolishi va nasosning "salt" isblashmga yo’l qo 'yiimaydi; suyuqlikning purkalishi bir xil, mayin va tomchilarsiz bo 'lishi kerak; • agregat belgilangan tezlikda ishlashi lozim. Haqiqiy harakat tezligining qiymati berilgan qiymatidan 10% ga oshmasligi kerak. Ekinlarga ximiyaviy moddalar purkachda shamolning tezligi 5 m/s ko’p bo’lmasligi kerak. Lalmikor maydonlarda shamol yo’nalishiga kundalang yo’nalishda xarakatlanishi tavsiya etiladi. So’g’oriladigan g’alla ekinlari va texnik ekinlarga qator yo’nalishi bo’yicha xarakatlanish tavsiya etiladi. Urug’larni dorilashda namlangan urug’lar normagacha quritilishi tavsiya etiladi. Yuqoridagi turdagi mashina Dori tayyorlashda ishlaydigan ishchilar va mexanizatorlarniig himoya qilish vositalarisiz ishlashi qat’yan man etiladi. 2 . O’simliklarni himoya qilish mashinalari quyidagi turlarga bo’linadi. Urug’ dorilagichlar – qishloq xo’jalik ekinlari urug’larini ekishdan oldin zaxarli ximikatlar bilan dorilaydi. (PS-10 , PSSh-5) Purkagichlar – qishloq xujalik ekinlari zarakunandalari va kasalliklariga qarshi eritilgan ximiyaviy moddalarni, o’simliklarni bargdan oziqlantirish uchun suspenziyani va o’simliklarni bargni su’niy bargini to’ktirishda defoliantlarni sepish yoki purkashlarda ishlatiladi.(OVT-1A, OVX-28A, ON-400, OVX-14) Aerazol generatorlar - urug’ saqlanadigan inshoatlarni va qishloq xo’jalik ekinlari zarakunadalariga qarshi kurashda eritilgan zaharli ximiyaviy moddalarni tuman dud shakliga o’zgartirib beradi. (AG-UD-2) Changitgichlar – poroshoksimon zaharli ximiyaviy moddalarni ekinzorlarga changitib sochadi.(OShU-50A, ONU «Kometa», OVX-14)

Purkagichlarning konstruksiyasi bir necha xil bo’lsada ular quyidagi asosiy qismlardan tashkil topgan bo’ladi: ramaga yoki traktorga eritma uchun idish aralashtirgich bilan, ishchi suyuqlik haydovchi nasos, ishchi suyuqlikni so’rish va haydash tarmoqlari, saqlash klapani manometr bilan birga, idishni to’ldirish qurilmasi, purkash qurilmasi, ishchi organlarga harakat uzatish mexanizmlari o’rnatilgan bo’ladi. Purkagichlarning asosiy ishchi organi purkash qurilmasi hisoblanadi. Purkash qurilmasi bosim ostida ishchi suyuqlikni mayda tomchilarga aylantirib purkaydi. Purkash qurilmasining quyidagi turlari bor: ventlyatorli purkash qurilmasida ximikatlar shamol yormamida purkaladi; shtangali purkash qurilmalarida ximikatlar purkash uchliklari yordamida agregat qarmash kengligining ma’lum bir qismiga sepiladi. OVX-28 purkagichi MTZ-80X, MTZ-80X2, T-28X4M traktorlariga o’rnatilib ishlatiladi va qator oralari 60..90 sm qilib, shuningdek, sidirg’asiga ekilgan ekinlarni dorilay oladi. Q uruq dori changitish uchun purkagichga OPX-28 changitish moslamasi o’rnatilgan. Purkagichning idishlari o’zining nasosi yoki boshqa qurilmalar yordamida to’latilishi mumkin. Agregat ishlaganda suyuqlik idishlardan so’rish shlanglari va suzgich orqali nasosga o’tadi hamda bosim shlanglari orqali mashina o’rnatilgan traktor kabinasida joylashgan rostlagichga haydaladi. Rostlagich maxovikchasini aylantirib, tizimda kerakli bosim hosil qilinadi, maxovikchani burish yo’li bilan esa suyuqlik ish organlariga uzatiladi. Nasos bilan haydalayotgan suyuqlikning bir qismi gidravlik aralashtirgich shlangi orqali idishlarga tushib, undagi suyuqlikni aralashtirib turishga imkon beradi va zaharli dorilar cho’kib qolishining oldini oladi. Ikki rejimda ishlaydigan nasos reduktor bilan birga traktor transmissiyasi korpusining ketingi devoriga o’ rnatiladi. U traktorning q uvvat olish validan reduktorning birlamchi vali or q ali h arakatlantiladi. Birlamchi val nasosning ekssentrikli valiga vtulkaning shlisalari vositasida birlashtirilgan.

Nasos korpusiga surish va haydash klapanlari, zichlagichlar bilan jihozlangan silindrlar boltlar bilan mahkamlangan. Zichlagichlar shevron kesimli rezina manjetlar va tayanch bronza halkadan iborat. O’rta halqa namni tutib qoluvchi halka bo’lib, bu halqadan sizib o’tgan suyuqlik teshik orqali tashqariga chiqadi. Manjetlar prujina bilan sikib kuyilgan. Silindrlarning yukorigi flaneslariga havo qalpoqli haydash kollektori, pastki flaneslariga esa so’rish kollektori mahkamlangan. Moy nasosning karteriga truba orkali quyiladi. Bu trubaning qopqog’i dekompressor vazifasini ham bajaradi. Reduktor ventilyatorni va nasosni harakatlantirish uchun xizmat qiladi.U korpus, qopqoq, ikkita shesternya, uchta val va ikkita muftadan iborat. Yuqori bosimli markazdan qochma ventilyator suyuqlikni uzil-kesil parchalaydigan va o’ simlikka yunaltiradigan havo oqimini hosil qiladi. Ish organlarini harakatlantirish mexanizmi tuzitgichlarni harakatlantirish uchun mo’ljallangan. Idishlar silindr shaklida bo’lib, hajmi 320 l.Ular traktorning ramasiga mahkamlangan kronshteynlarga o’rnatiladi.Ish tugagandan keyin idishlarda qolgan suyuqligi to’kish shlangi orqali maxsus ajratilgan joyga to’kiladi. Mashinaning ramasiga ventilyator, ish organlarini harakatlantirish mexanizmi, yuritma zanjirli uzatmasining bosish roligi o’rnatiladi. Dala t o’ zitgichi ventilyatorning chi q arish potrubogiga stakan vositasida birlashtirilgan h avo trubasidan iborat. Tuzitgichning suyu q lik o’ tadigan q ismi b o’ kilgan trubadan iborat b o’ lib, uning bir uchiga rezbali shtuser payvandlangan, bosh q a uchiga esa t o’ zituvchi uchlik buralgan va q aytarish diski o’ rnatilgan.Rezbali shtuserga taksimlagichning keltirish shlangi ulanadi va u tirsakning pastki q ismdagi h omutga ma h kamlanadi. Aerozol purkagichlar Inspektisidlar yoki bosh q a kimyoviy moddalarning h avoda mayda zarrachalarga aylantirilishi ( ulardan suniy tuman h osil q ilinishi ) aerozol deyiladi.Aerozol bilan dorilashda zarrachalarning diametri purkab dorilashda h osil b o’ lgan zarrachalarning diametridan bir necha o’ n marta kichik b o’ ladi.Bu usul bilan dorilashda purkab

dorilashga q araganda ish unumlirok b o’ ladi, dori tejab sarflanadi, uning daraxtlarga, o’ simliklarning bargiga bir tekis sepilishi taminlanadi. Aerozol moslamasi q ishlo q x o’ jalik ekinlari zararkunandalari va kasalliklarini ichki organlarga tasir etadigan za h arli dorilar sepib y o’ kotish va g’o’ za bargini suniy t o’ ktirish uchun m o’ ljallangan. Shuningdek O’ zbekiston x o’ jaliklarida keng k o’ lamda AG-UD-2 aerozol generatorlari h am ishlatiladi.Bu generator q uvvati 11 kVt b o’ lgan , benzin bilan ishlaydigan dvigatel bilan ji h ozlangan. AG-UD-2 generatori quyidagicha ishlaydi. Dvigatel yordamida aylantiriladigan havo yo’naltirgich 18 atmosferadan havoni so’rib oladi va 0,2 Mpa bosim ostida benzinli o’t oldirgichga uzatadi. Havoning bir qismi yonish kamerasiga, o’t oldirgich konusga o’tib, purkagichdan oqayotgan benzinni mayda tomchi tarzida purkaydi. Purkalgan benzin shamchaning elektrodlari orasidagi uchqundan alangalanib, yonish kamerasida yonadi. Bunda xavoning harorati 1000° ga yetadi. Bu soplo ichida ish suyuqligi purkaladi, issiq gaz bilan aralashadi, qisman bug’lanadi va soplo orqali atmosferaga chiqadi. Soplodan chiqayotgan vaqtda bug’ gaz aralashmasi havo bilan reaksiyaga kirishib, oq tumanga aylanadi (aerozol hosil bo’ladi).Bakdan keluvchi dori miqdori jumrak va masofadan turib boshqarish tortqisi bilan rostlanadi. Dvigatelni yurgizib yuborishdan oldin o’t oldirish va pestisid jo’mragi yopiladi. S o’ ngra dvigatel valining aylanishi kamaytirilib sekin asta benzinli o’ t oldirish j o’ mragi ochiladi. Q arash oynasidan benzinning yonishi kuzatiladi, bunda soplo uchida oq tuman paydo bo’lishi kerak. Tuman paydo bo’lgach, dori jo’mragi ochiladi. Har qanday tipdagi changitgichlar quruq porshoksimon ximikatlarni ventlyator g’ilofiga bir tekis o’zatib changitadi. Ximikatlarning o’simlik organlariga yaxshi yopishini ta’minlash maqsadida changitish uchliklariga suv purkash moslamalari ham o’rnatilishi mumkin. Hozirda OShU-50A markadagi changitgichi kurashishda MTZ-80X, MTZ-82, T-28X4M, TTZ-80.10, TTZ-80.11 traktorlariga o’rnatilib ishlatiladi. Changitgichning ishchi organlari harakatni traktorning QOVidan kardanli u zatma yordamida oladi.

4. OVX -28 m ashina si da uch xil o’lchamdagi uchlik bor. Bular bosim 3 atm. bo’lganda gektariga 50 dan 600 l gacha suyuqlik sarflanishini tabminlaydi. Mashinaning harakat tezligi va uning ishlash kengligi malum bo’lsa bir uchlikdan bir minutda sarflanadigan suyuq dorining miqdorini quyidagi formula bo’yicha hisoblash mumkin: q = Q V B / 600 l/ga bu yerda: V- mashinaning h arakatlanish tezligi, km/ soat Q - belgilangan suyu q lik sarfi, l/ga; B - mashinaning q amrash kengligi, m Gorizontal shtangali purkagichlarda bitta uchlikdan bir minutda sepilishi lozim bo’lgan ishchi suyuliq miqdori qo’yidagi formula yordamida aniqlanadi. q 1 = q/n, l/m Bu yerda: q – purkagichning bir minutlik suyuqlik sarfi, l/m n – shtangali purkash moslamasidagi uchliklar soni, dona. Changitgichlarda zaharli ximikat sarfi kg/min va kg/ga o’lchov birliklarida hisoblanadi. Ximikat sarfi uzatish qismidagi tirqishni o’zgartirish hisobiga rostlanadi. Purkagichlarning belgilangan norma bo’yicha ishlashi ishchi magistraldagi bosimni o’zgartirish yordamida amalga oshiriladi.

Adabiyotlar: 1.Shoumarova M., Abdillayev T. Qishloq xo’jaligi mash i nalari. Toshkent, O’qituvchi 2002Y. 2.A.I. Komilov, Q.A. Sharipov, N.T. Umirov, I.M.Marupov, R.T. Rustamov Traktor va avtomobillar. Toshkent «Talkin» -2003.(lotin alifbosida) 3.F.B.Yevdokimov Umumiy elektrotexnika T.O’qituvchi.1995. 4.N.I.Vershagin i dr. Organizasiya i texnologaya mexanizirovannыx rabot v rastenivodstve, Ucheb, posb № IRPO; Izd.sentr «Akademiya», 2000 5.E.Oyxo’jayev, X.Qo’shnazarov «Qishloq xo’jalik ishlab chiqarishini mexanizasiyalash» Toshkent «Mehnat», 1988.

O'xshashlar

O’simliklarni zararli organizmlardan himoya qilish bo’yicha o’tkaziladigan dala tajribasidagi kuzatishlarlarning va aniqlashning zaruriy miqdorlari

Paxta terish mashinalari

O’g’it sepish mashinalari

O‘simliklarni kimyoviy himoya qilish vositalari, fanning maqsadi, vazifasi va rivojlanish tarixi

Em-xashak tayyorlash mashinalari