Jo’xori urug’larini 1000 don og’irligi, ko’karish kuchi va unuvchanlik qobiliyatini aniqlash - Qishloq va o'rmon xo'jaligi - Referatlar

Jo’xori urug’larini 1000 don og’irligi, ko’karish kuchi va unuvchanlik qobiliyatini aniqlash

Yuklangan vaqt:

22.09.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

479.5 KB

Ko'chirib olish

Jo’xori urug’larini 1000 don og’irligi, ko’karish kuchi va unuvchanlik qobiliyatini aniqlash Mashg’ulotning maqsadi. Mashg’ulotning maqsadi talabalarga jo’xori navlarining urug’liklarida 1000 dona vazni, ko’karish kuchi va unuvchanlik qobiliyatlarini aniqlash uslublari bilan tanishtirishdan iborat. Jo’xorining 1000 dona urug’i vazni faqat konditsion urug’liklar uchun aniqlanadi. Kerakli o’quv predmetlari va laboratoriya asbob uskunalari . Amaliy va laboratoriya mashg’ulotlari uchun o’quv va uslubiy qo’llanmalari, har xil jo’xori navlari urug’liklaridan o’rtacha namunalari 0.01 aniqligidagi laboratoriya elektron tarozilari (rasm), oldindan zararsizlantirilgan sovutuvchi va isituvchi tyermostat, laboratoriya kosachalari, mexanik suv sepgich, rostilnilar, melal qum bo’lgich, namlangan qum, filtr qog’ozlari, pinset, kurakcha va zichlagichlar (rasm), qalamlar, o’chirgichlar va chizg’ich. rasm. Laboratoriya tahlili uchun kyerakli ishchi predmetlar

Mashg’ulot o’qituvchining yoki laboratoriya mutaxassisining laboratoriya tahlillarini bajarish tartibi haqidagi yo’llanmasi bilan boshlanadi. Akademik guruh talabalari laboratoriya tahlillarni to’liq o’zlashtirishlari uchun laboratoriyada jamlangan jo’xorining har xil navlarga ta’lluqli urug’liklari o’rtacha namunalaridan qanchalik borligiga qarab 3, 6 kishilik kichik guruhlarga bo’linishib ishlashadi. 1-ish . Talabalarning guruhlari 1000 dona jo’xori urug’ining vaznini aniqlashlari uchun standart uslubiyatiga asosan jo’xori urug’liklari o’rtacha namunalar va tegishli yorliq joylashtirilgan xaltachalardan birini tanlab ajratib oladilar. Navbatda qishloq xo’jaligi ekinlari urug’liklari sifat ko’rsatgichlarini laboratoriyada tahlil qilish uchun akkreditatsiyalangan markaziy sinov laboratoriyasidan birining ish tartibiga o’xshash holatda (rasm) o’z daftarlariga urug’lik ma’lumotlari ko’chiradilar. Sinov laboratoriyalarida biriktirilgan namunalar hujjatlarini to’g’riligi o’rganiladi va ro’yxatga olish daftariga xo’jalik nomini, navi, avlodi, xosil yili, kelib chiqishi, urug’lik partiya raqami va vazni, joy soni va boshqa standart talabidagi ma’lumotlar qayd etiladi. Talabalarning har bir kichik guruhidan bir kishi o’zlarining urug’lik tozaligi tahlilidan o’tgan urug’lik namunasi stol ustiga to’kiladi. Bu ishchi namunadan, tanlamasdan 500 donadan 2ta subnamunalar sanab olinadi. Ular 0,01 aniqligidagi elektron tarozida tortiladi. Olingan vazn ko’rsatgichlarini ikkiga ko’paytirib 1000 ta urug’ vazni aniqlanadi. GOST 12042-80 ga binoan ikki qaytarilish bo’yicha alohida tortib aniqlangan ma’lumotlar bir biriga qo’shilib 2ga bo’lish orqali o’rtachasi chiqariladi. Shu bilan birga ikki qaytarilish o’rtasidagi farq aniqlanadi va u ruxsat etilgan farq bilan solishtiriladi (jadval 39). Solishtirish 41-jadval ma’lumotlari bo’yicha amalga oshiriladi. Misol uchun: 1-subnamuna og’irligi 16,68 g. 2-subnamuna og’irligi 17,05 g bo’lsin. Ikki namunalarning umumiy og’irligi: 16,68 +17,05 = 33.73 yoki 34 g. Ikki qaytarilish o’rtasidagi haqiqiy farq: 17.05- 16.68 = 0.37 g.

Ikki qaytarilishni qo’shgandagi og’irligi (34 g) ni jadvaldagi “O’nlik” bo’yicha ustunidan 3 ni, jadvalning “Birlik” ustunlaridan esa 4 topiladi. Bu har ikkala sonlarning jadval bo’yicha kesishgan katagidagi ruxsat etilgan farq 0,51 ekanligi aniqlanadi. Shunday qilib, ikki parallel tahlillar o’rtasidagi farq (0,37) ruxsat etilgan farqdan (0,51 dan) kichik bo’lgani uchun tahlil to’g’ri o’tkazilgan deb hisoblanadi. Agar tahlillar o’rtasidagi farq ruxsat etilgan farqdan ortiq chiqsa, tahlil uchun uchinchi subnamuna olinadi va natija ma’lumoti yuqoridagi ikki subnamunalar natijalari bilan hisoblanib o’rtachalar farqi ruxsat etilgan farq bilan solishtiriladi. Jadval. Ruxsat etilgan farqlar kattaliklari, g. O’nlik Birlik 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 - 0,02 0,03 0,04 0,06 0,08 0,09 0,10 0,12 0,14 1 0,15 0,16 0,18 0,20 0,21 0,22 0,24 0,26 0,27 0,28 2 0,30 0,32 0,33 0,34 0,36 0,38 0,39 0,40 0,42 0,44 3 0,45 0,46 0,48 0,50 0,51 0,52 0,54 0,56 0,57 0,58 4 0,60 0,62 0,63 0,64 0,66 0,68 0,69 0,70 0,72 0,74 5 0,75 0,76 0,78 0,79 0,81 0,82 0,84 0,85 0,87 0,88 6 0,90 0,92 0,93 0,94 0,96 0,98 0,99 1,00 1,02 1,04 7 1,05 1,06 1,08 1,10 1,11 1,12 1,14 1,16 1,17 1,18 8 1,20 1,22 1,23 1,24 1,26 1,28 1,29 1,30 1,32 1,34 9 1,35 1,37 1,38 1,40 1,41 1,42 1,44 1,45 1,47 1,48 Topshiriq 1. Talabalar kichik guruhlari 1000 dona urug’liklari vaznlari tahlili natijalarini taqqoslang va ilmiy hamda amaliy bilimlarga asoslanib mavjud farqlarini asoslab byering. 2-ish. Laboratoriya sharoitida jo’xori urug’larining unuvchanligini tahlil qilish ishlab chiqarilgan davlat andozasi (GOST 12038-84) uslubiyati bo’yicha filtr qog’ozda (rasm), filtr qog’oz rulonida va qumga ekish shakllarida amalga oshiriladi.

Talabalar kichik guruhidan bir talaba laboratoriya mutahasissi ko’rsatmasigi asosan 250 gramlik urug’lik ishchi namunasidan, tanlamasdan 4 ta har biri 100 tadan kichik namunalar kosachalarga ajratib oladi. rasm. Filtr qog’oz yordamida laboratoriyada urug’ o’stirish. Talabalar kichik guruhidan bir talaba laboratoriya mutaxasissi ko’rsatmasigi asosan 250 gramlik urug’lik ishchi namunasidan, tanlamasdan 4 ta har biri 100 tadan kichik namunalar kosachalarga ajratib oladi. Bu kichik namunalari qog’oz yorliq bilan o’z tartibida rim raqamlarida (I, II, IV va V) raqamlanadi. Kichik kosachalardagi urug’lik kichik namunalari ekish uchun tayyorlangan nam qumli rostilnilarga ekiladi (rasm). Ekish, qumga urug’ qadash har bir rostilnining ikka qismiga 100 tadan, ikki takrorni joylashtirish tartibida amalga oshiriladi. Ekilgan urug’lar ustidan qum yopilib, zichlagich yordamida engil bosib tekislanadi (rasm). Har bir rostilnilar raqamlanib, ularga ekilgan sanasi ham yozib qo’yiladi. Urug’larning unuvchanligi tyermostat yordamida aniqlanadi. Talabalar kichik guruhlari tyermostat va boshqa ishchi predmetlarning zararsizlantirilganligi va zararsizlantirish tartibi bilan takroriy tanishadilar (8–mashg’ulot ma’lumotlaridan).

Urug’larni o’stirish maxsus optimal haroratli (25 o S) tyermostat (rasm) va boshqa talab qilingan sharoitlarda amalga oshiriladi (40-jadval). Jadval. Jo’xori urug’larining o’sish quvvati va unuvchanligini aniqlash № Navlar nomi Undirishda qo’llaniladi Undirish tempyeraturasi, 25 o S. YOrug’lik yoki qorong’ul i k Aniqlash muddati, kunlar Tahlil natijasi, o’rtacha % da. O’sish quvvati Unuvch anlik O’sish quvvati. Unuvchanlik . 1 Qum ., ., ., Qorong’u 4 8 2 Qum ., ., ., Qorong’u 4 8 3 Qum ., ., ., Qorong’u 4 8 4 Qum ., ., ., Qorong’u 4 8 Kichik guruhlar tomonidan urug’lar ekilgan rostilnilar ishlab turgan tyermostat tokchalariga joylashtiriladi (rasm). Tyermostatning harorati (25 o S), har kuni uch muddatda-yertalab, tushlik vaqtida va kechqurun tekshirilib, daftardagi jadvalga yozib boriladi. Harorat farqi urug’lik uchun belgilangan (25 o S) haroratdan +- 2 o S dan ortib yoki kamayib ketmasligi kyerak. Tyermostat tagligiga idish va unga suv quyiladi. Idishdagi suv sathi 1.5-2.0 sm bo’lish va undagi suv har 3-5 kunda yangilanib turiladi. Rostilnilardagi urug’lar o’sish quvvati va unuvchanligi jadvalda ko’rsatilgan sharoit va muddatlarda tahlil qilinib, urug’larning o’sish quvvati (rasm) va unuvchanligi aniqlanadi. Tahlil natijalari 4-ilovadagi urug’ namunasi unuvchanlikni aniqlash varaqasiga (daftarga ko’chirib chizilishi va mutaxassis yordamida ma’lumotlar bilan to’ldiriladi) yoziladi. Urug’ning boshlang’ich o’sish quvvati va asosiy unuvchanligi har bir kichik kichik namuna bo’yicha alohida aniqlanadi. Bunda boshlang’ich unuvchanlikni aniqlashda normal holda ungan urug’ va chirigan urug’ alohida-alohida sanalib, chirigan urug’ olib tashlanadi. Urug’ning asosiy unuvchanligini aniqlashda ungan

va unmagan hamma urug’ni sanab, guruhlarga (normal ungan, normal unmagan, bo’kkan, va chirigan) ajratiladi. Har to’rttala kichik namunalardagi urug’larning unishi o’rtachasi hisoblab chiqiladi. Natija foiz ko’rsatgichida yuqoridagi jadvaldagi tahlil natijasi ustunchasigi yoziladi. Takrorlash natijalari orasidagi farqi belgilangan GOST talabi me’yoridan oshmagandagina tahlil natijasi to’g’ri hisoblanadi (jadval). Aks holda tahlil takrorlanadi. rasm. Akkreditatsiyalangan markaziy sinov laboratoriyasi laborantlari Aripova Nasiba va G’ofurova Nasibalar jo’xori urug’ligi o’sish quvvatini tahlil qilishmoqda. Masalan talabalarning birinchi kichik guruhining O’zbekiston pakanasi navi urug’ligi bo’yicha tahlili natijasidagi ma’lumotlarining to’g’riligini tekshiriladi. Takrorlar bo’yicha unuvchanliklar: 95,7; 96,0; 95,0 va 95,5 %. Natijalardan ko’rinib turibdiki, takrorlar orasidagi farqlar ... jadvaldagi mumkin bo’lgan farq + - 4 dan kichchik. Shuning bu kichchik guruh tomonidan bajarilgan O’zbekiston pakanasi navi bo’yicha tahlili natijasi to’g’ri deb xulosa qilinadi.

Jadval. Urug’liklarni unuvchanligini tahlili natijalari Unuvchanlikni o’rtacha arifmetik foizi Mumkin bo’lgan farq, %. (4x100 uchun) 99 yoki 1 +- 2 97 dan -98 gacha yoki 2 dan -3 gacha +- 3 95 dan -96 gacha yoki 4 dan -5 gacha +- 4 92 dan -94 gacha yoki 6 dan -8 gacha +- 5 88 dan -91 gacha yoki 9 dan -12 gacha +- 6 83 dan -87 gacha yoki 13 dan -17 gacha +- 7 75 dan -82 gacha yoki 18 dan -25 gacha +- 8 62 dan -74 gacha yoki 26 dan -38 gacha +- 9 39 dan -61 gacha + - 10 Topshiriq 2. Har bir kichik guruhlar talabalari daftarlariga qayd etgan tyermostat harorati va tyermostat tagligidagi idish suvi sathining tahlillargacha bo’lgan kunlarda o’zgarish farqlari ma’lumotlarining ahamiyatligini tekshiradilar.

Adabiyotlar : 1. Абдукаримов Д.Т. Донли экинлар селекцияси ва уруғчилиги. Тошкент 2010й. 402 б. 2. Абдукадиров Д.Т. Қишлоқ хўжалиги экинлари селекцияси ва уруғчилиги. Тошкент 2002 й. 275 бет. 3. Азизов Б.М. Кузги буғдой дон сифатини оширишнинг муҳим омиллари. Ж.Ўзбекистон аграр фани ҳабарномаси. 3 (69)-сони, 2017й. 4. Азизов Б.М., Исроилов И.А., Худойкулов Ж.В. Ўсимликшуносликда илмий тадқиқот ишлари. Дарслик. Тошкент 2014. 265 б. 5. Азизов Қ.Қ., Ашуров К.К. Қанд жўхорининг янги навларини яратишда селекцияни тутган ўрни “ЎЗБЕКИСТОН ПАХТАЧИЛИГИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ИСТИҚБОЛЛАРИ” номли Республика илмий тўплами 2014 йил (I-ҚИСМ) 128 ва 130 бетлари 6. Ан Хе Сунг, Азизов К.К., Еденбаев Д., Бобоев Фю Г., Тахирбаева Д.У. Тритикале етиштириш қўлланмаси. Ташкент. 2017. 22 б. 7. Виноградов Б.И., Атабаева Х.Н., Дементьева А.А. Ўсимликшунослик. “Мехнат” матбуоти. 1987. 166 б. 8. Дала тажрибаларини ўтказиш услубиятлари. Тошкент 2007. 149 б.

O'xshashlar

Tritikale urug’larini 1000 ta don og’irligi, o’sish quvvati va unuvchanlik qobiliyatini aniqlash

Makkajo’xori urug’larini 1000 don og’irligi va namligini aniqlash

Suli urug’larini qabul qilingan uslub asosida 1000 dona don og’irligi, o’sish quvvati va unuvchanlik qobiliyatini aniqlash

Arpa urug’larini qabul qilingan uslub asosida 1000 don og’irligi, o’sish quvvati va unuvchanligini aniqlash

Bug’doy urug’larini qabul qilingan uslub asosida 1000 dona og’irligi va namligini aniqlash