Гидрогенизация қилинган ва этерификация қилинган ёғлар - Oziq-ovqat texnologiyasi - Referatlar

Гидрогенизация қилинган ва этерификация қилинган ёғлар

Yuklangan vaqt:

05.05.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

48.5 KB

Ko'chirib olish

Гидрогенизация қилинган ва этерификация қилинган ёғлар Режа: 1. Гидрогенизациянинг моҳияти. 2. Суюқ мойларни гидрогенизация қилиш технологияси. 3. Этерификация ва переэтерификация қилинган ёғлар.

Гидрогенизациянинг моҳияти. Гидрогенизация қилинган ёғларни саломаслар деб аталади. Саломас – бу суюқ ўсимлик мойларини ва ҳайвон ёғларини водород билан тўйинтириш натижасида олинади. У уй ҳарорати шароитида қаттиқ консистенцияга эгадир. Саломаслар маргарин, кулинария ва қандолатчиликда ишлатиладиган ёғлар олишда асосий ҳом ашё ҳисобланади, шунингдек совунлар ишлаб чиқаришда ҳам улардан фойдаланилади. Гидрогенизациянинг моҳияти шундаки, глицеридлардаги тўйинмаган ёғ кислоталарининг радикаллари қўшбоғларига водородни бириктириб олиб юқори молекулали тез эримайдиган тўйинган ёғ кислоталарига айланади. Бир вақтнинг ўзида суюқланиш темпратураси юқори бўлган изоолеин кислотаси ҳам ҳосил бўлади. Озуқабоп саломаслар олиш учун кунгабоқар, пахта, соя, ерёнғоқ, кунжут шунингдек кит ёғларидан ҳам фойдаланилади. Саломаслар олиш учун қўлланиладиган пахта мойлари каталлизаторларнинг фаоллигига салбий таъсир кўрсатувчи оқсил моддалари ва эркин ёғ кислоталаридан тозаланган бўлиши керак. Водород темир бирикмаларидан контакт ёки электролитик усуллар ёрдамида олинади. Реакция қуйидагича боради. СН2О – СО – С17Н33 СН2О – СО – С17Н35 СНО – СО – С 17 Н 33 + 3Н 2 СНО – СО – С 17 Н 35 СН2О – СО – С17Н33 СН2О – СО – С17Н35 Водород билан тўйинтириш жараёнини тезлатиш учун никел ёки миснекил катализаторларидан фойдаланилади. Катализатор доимий равишда муаллақ ҳолда бўдиши керак.

Ёғни водород билан тўйинтириш автоклавларда олиб борилади. Автоклавлар эса аралаштириладиган, иситадиган ва совитадиган мосламалар билан жиҳозланган бўлиши керак. Олдиндан қиздирилган ёғнинг 1 тоннасига 0,2-0,5 кг катализатор қўшилади ва 1,5 атмосфера босим остида водород юборилади. Хом ашёнинг турига қараб жараён 180-250 0 С да 3-4 соат давом этади. Жараённинг охирига етганлигини аниқлашда саломаснинг суюқланиш темпратураси асос бўлиб хизмат қилади. Гидрогенизация жараёнида олинадиган саломаснинг нафақат суюқланиш ҳароратини, балки унинг қаттиқлигини бошқариш имконияти ҳам мавжуд бўлади. Керакли хоссага эга бўлган саломас тайёрлангандан кейин уни 120-140 0 С гача совитилади, катализаторлардан халос этиш учун фильтрланади, 40 0 С гача совитилади ва ёғ сақлаш хоналаридаги идишларга жойланади. Ёғларни узлуксиз гидрогенизация қилиш линияларида ҳам айнан шу технологик режимларга амал қилинади. Озуқабоп саломасларнинг ўзига хос бегона таъмларсиз ва ҳидларсиз, ранги эса оқдан оқ-сариқ ранггача ҳамма жойида бир хил бўлиши керак. Саломасларда сув миқдори 0,2 % дан, никел миқдори эса 1 кг маҳсулотда 0,05 мг дан ортиқ бўлмаслиги керак. Ўсимлик мойларидан олинган саломасларнинг кислота сони эса 3,5 мг КОН дан ортиқ бўлмаслиги талаб этилади. Шунингдек саломаслар учун яна бир муҳим кўрсаткич суюқланиш темпратураси ҳисобланади. Ўсимлик мойларидан олинган юқори қаттиқликдаги саломасларнинг суюқланиш темпратураси 31-34 0 С ни, қаттиқликлиги паст бўлган саломасларнинг суюқланиш темпратураси 31-34 0 С бўлиши керак, кит ёғидан тайёрланган саломасларининг ҳам суюқланиш темпратураси 31-34 0 С бўлиши талаб этилади.

Адабиётлар: 1. O’zlem Tokuso’g’lu. Barry G.Swanson. «Inproving Food Quality with Novel Food Processing Technogies». Edited by.Taylor end Francis Group. 2015. p. 485. 2. Food and raw materials. Kemeraovo institute of food science and texnology. 2015, p. 145. 3. Васиев М.Ғ., Дадаев Қ.О. ва бошқалар. Озиқ-овқат технологияси асослари. –Т.: “Ворис-Нашриёт”, 2012. - 400 б. 4. 4.Yo’ldoshev N., Kadirxodjayeva N. Ishlab chiqarish tehnologiyalari. Darslik. 2014yil.- 350 bet. 5. Адизов Р . Т ., Ғаффоров А . Х . Хусенов С . Й . Донни тозалаш ва майдалаш технологияси . – Т .:” ТУРОН - ИҚБОЛ ” нашриёти , 2006. -184 б . 6. Амонова З.М. Сут ва сут маҳсулотлари технологияси. –Т.: Чўлпон, 2004. 132 б. 7. Бобоев С.Д., Адизов Р.Т., Эргашева Х.Б. Омихта ем ишлаб чиқариш.-Т.: Ўзбекистон, 2003. -280 б.

O'xshashlar

Сиркаланган, қоқ қилинган ва қуритилган балиқлар

Маргаринлар технологияси

Озуқабоп ёғлар

Ўсимлик мойларини қайта ишлаш

Ўсимлик мойларини қайта ишлаш.