Bosh sahifa
Referatlar
Mexanika
ТА КИНЕМАТИКАСИ ҲАҚИДА ТУШУНЧА
ТА КИНЕМАТИКАСИ ҲАҚИДА ТУШУНЧА
Yuklangan vaqt:
20.09.2019
Ko'chirishlar soni:
0
Hajmi:
194.5 KB
Ko'chirib olish
O'xshashlar
Вазнсизлик ҳақида тушунча
Нуқта ҳаракати координаталар усулида берилганда унинг тезланишини аниқлаш
НАЗАРИЙ МЕХАНИКА ФАНИНИНГ АСОСИЙ БЎЛИМЛАРИ
МГАЛАРНИНГ АХАМИЯТИ
Жисмнинг икки нуқтаси тезлигининг проекцияси ҳақидаги теорема
![Юриш ишчи узунлигини – L ишчи, агрегатни умумий ҳамма юрган йўл узунлигига нисбати ҳисобланади. = L ишчи лар L ишчи + L бекорчи ; Юриш ишчи коэффициент қанча катта бўлса демак кам чиқинди топлива ва бекорчи ҳаракат (юриш) оз бўлган бўлади, ишлаб чиқариш самарадорлиги, агрегатни тежамкорлиги ошганини билдиради L ишчи = CL лар Bp С -участкани эни, L - учачткани бўйи, Вр - агрегатни ишлов берадиган эни L холостой = m L x п m -бурилишлари сони, L x п -бир марта бурилишдаги бекорчи ҳаракатни узунлиги L холост = (СларВ р -1) L х п ТАларни иш унумдорлиги, асосий кўрсаткич ва атамалар, асосий техник ва амалий унумдорлик соат ва сменали унумдорликларни ҳисоблаш Агрегат ишлаб чиқарган махсулотларни унуми, маълум вақт бирлигида ҳамма бажарилган ишларни махсули ҳисобланади Бажарилган ишлар, агрегатни маълум давр ичида қилинган иши бўлади Агрегатларни бажарган ишларини турига қараб ишлаб чиқарган махсулини, ишини гектарда, (пахта экиш, культивация, йиғиш), центларда (силос ишларида, дон махсулотларини йиғиш ишларида), юк ташиш ишларда тонна километрларда, юк тушириш, юк ортиш ишлари тоннада ҳисобланади Агрегат ишлаб чиқарищни қўлдаги назарий, техникавий ва ҳақиқийга бўлинади Назарий ишлаб чиқариш (производительность)да асосан ишлаб чиқишда ҳақиқий шароитларни ҳисобга олмасдан тракторни назарий юрган масофа тезлигини ва ерни ҳайдаётган ёки аброботка қилаётган эни В ни ҳисоблаб қўя қолишдир [1] W т =1000В V т м 2 ларсоат маълум вақт бирлигида (соат) ёки гектарлар соатига қуйидагича ёзилади W т =0,1В V т галарсоат Смена даври ичида назарий ишлаб чиқариш [2] W т смена =0,1В V т Т (галарсоат) В - ер майдондаги агрегат ишлов берадиган ерни эни (м) V т – агрегатни назарий ҳаракат тезлиги (кмларсоат) Т – смена даврнинг чузилган вақти (соатда) агрегатни юрган тезлиги (мларс) берилган бўлса, назарий ишлаб чиқариш (производительность) қуйидагича бўлади ](/data/documents/08ca1945-0c3b-4f40-8779-f5c8a7ca5f2b/page-5.png)
![W т =0,36 В V т [галарсоат] [3] ёки W т смена =0,36 В V т Т [галарсмена] [4] Агрегатни техникавий ишлаб чиқариши назарга оласак ҳақиқатдан ҳам ер майдонидаги обработка қилинаётган ер эни В назариясидан ҳақиқий ишланаётган ишчи ер эни Вр дан катта бўлади негаки анрегат тебраниб юриш ёки қийшиқроқ юриш мумкин Шунинг учун қуйидагича ҳақиқий ҳайдалаётган ер энини ҳарактерловчи коэффициент (ишланаётган) билан ифодаланади =ВрларВ Вр – ҳақиқий агрегат ишланаётган ер эни (м) Худди шу коэффициент каби агрегатни ҳақиқий қандай тезликда ишлаётганини ҳарактерловчи тезликдан фойдаланиш коэффициенти v = V p лар V T ; V p – агрегатни ишчи тезлиги V T – агрегатни назарий тезлиги Яна шу каби вақтдан фойдаланиш коэффициенти киргазилган = Т р ларТ см Т р – агрегатни ҳақиқий ишчи смена вақти Т см - агрегатни смена учун ишчан назарий смена вақти Юқоридаги коэффициенларни таъсир этишини назарга олиб қуйидагича аниқлаймиз W =0,1 B v V T (галарсоат) [5] W см =0,1 B v V T Т см (галарсмена) [6] Суткали производительность W сут =0,1 B v V T Т сут [7] Сезонли ишлаб чиқариш W сез = W сез Др ; (галарсезон) [8] Др – йил ёки сезн даврдаги ишчи кун сони ](/data/documents/08ca1945-0c3b-4f40-8779-f5c8a7ca5f2b/page-6.png)
![Ишлаб чиқаришни трактор қувватига нисбатан ҳам ҳисоблаш мумкин Биз биламиз трактор крюгида тортиш кучи Р кр ёки агрегатни қаршилик кучи R агрегат қуйидагича аниқланади Р кр = R агрегат =270 N кр лар V р ; бундан N кр = P кр V p лар270 [9] крюгдаги тортиш кучни қаршилиги R агрегат (КГС) ифодаланади ва уни қуйидагича ёзиш мумкин: R агрегат = К м В р = 270 N кр лар V р К – агрегат эгаллаб ишлаётган энни, ҳар метрдаги тортиш қаршилик бирлиги кг сларм (килограммюкучларметр) В р = R агрегат ларК м = 270 N кр лар К м V р [10] [10] формулани [5] формуладагини ўрнига қўйилса қувват орқали ишлаб чиқаришни аниқлаймиз W =0,1 B p V p = 0,1 270 N кр V p лар K м V p [11] W = 27 N кр лар К м [12] Трактордаги двигателни қуввати орқали ишлаб чиқаришни ҳисоблаш W = 27 лар К м * Ne Ne mp (галарсоат) [13] Ne – двигателни максимал қуввати (от кучида) – крюгдаги тортиш қувватни фойдаланишлик N е коэффициенти Ne = N кр лар N к p max N кр – фактический тортиш қуввати N к p max – максимальний тракторни тортиш қуввати тр – тракторни крюгида берилаётган қувват давридаги к п д си ҳисобланади - вақтдан фойдаланиш коэффициенти ТАларни иш унумдорлигини ошириш йўллари Умумий ҳаракат, ёнилғи- мойлаш ашёларни сарфи Энергия бажарилган ишга бирликдаги сарфи Смена вақт баланси нимага боғлиқ, у асосан смена иш вақти Т см давридаги фақат иш учун кетган вақт Т р га боғлиқ бўлади Биз биламиз вақт](/data/documents/08ca1945-0c3b-4f40-8779-f5c8a7ca5f2b/page-7.png)
![фойдаланиш коэффициенти = Т р лар Т см бўлиб, тоза иш вақти Т р га тўғри пропорционалдир Смена вақти тескари пропорционпл Т р = Т см [14] бу формуладан кўриниб турибдики вақтдан фойдаланиш коэффициенти қанча катта бўлса иш вақти катталашар экан Энди смена вақтидаги ҳақиқатдан ҳам нималар учун вақт сарфланишини анализ қилиб вақт смена балансини кўрамиз Т см = Т р + Т п + Т х + Т т + Т то + Т п т + Т н + Т ор + Т м [15] Т р – агрегатни тоза иш учун сарфланган вақти Т п – тайёргарлик (қабул қилиш, агрегатни топшириш, агрегат билан иш жойига бориш ва қайтиш) учун сарфланган вақт Т х – загондаги холостой ход учун сарфланган вақт Т т – агрегатни технологик хизмат учун (заправка қилиш, уруғни тушириш ва х з) сарфланган вақт Т то – техник хизмат учун сарфланган вақт Т п т – агрегатларни кўзда тутилмаган кам кусти бўлгандаги сарфланган вақт (тозалаш ва х з) Т н – техник носозликларни тузатиш учун сарфланган вақт Т ор - ташкилий ишлар учун сарфланган вақт Т м – материалогик шароитлар учун кетган бўш вақ (ёмғир, туман, ердаги кучли намгарлик ва х з) Ёзилган [15] формуладан мулоҳаза қилиб қуйидаги фикрга келиш мумкин Бир қатор Т п , Т х , Т т , Т то ва Т пт вақтлар ишлаш учун (производительность) учун зарарли бўлсада, лекин жуда ҳам боғлиқлиги ва Т н , Т ор , Т м вақтлар эса тоза ишчи вақт учун боғлиқ эмаслиги кўриниб турибди Иш вақтига боғлиқ бўлган сарфланадиган Т п , Т х , Т т , Т то ва Т пт вақтларни юқоридаги ўтилган материалларга қараб ҳисоблаш мумкин Вақтдан фойдаланиш коэффициенти ни ҳар хил ишлар учун ва ҳар хил агрегатлар учун берилган (ҳар хил узунликга ишлов беришда) Вақдан фойдаланиш коэффициентини ҳар хил дала ишларидаги, узунликдаги мисолида жадвал. Ишни тури Тракторлар тури - дала узунлигига нисбатан коэф-т (м) 200 300 400 500 100 0 150 0 200 0 Ерни ҳайдаш Ђилдиракли 0,64 0,70 0,76 0,80 0,86 0,88 0,90 Занжирли 0,61 0,68 0,75 0,78 0,81 0,84 0,85](/data/documents/08ca1945-0c3b-4f40-8779-f5c8a7ca5f2b/page-8.png)
![Планли фойдаланиш сарфи, фойдаланиш сарфининг меъёри ва хисоби. Уларга таъсир қилувчи тракторлар сарфини камайтириш йўлларини топиш. МТП дан назарий фойдаланиш асослари. Машиналарни носозликларини ва уларни аниқлаш усуллари. Детални ёйилиш қонуниятлари. Чегаравий қиймати. МТПлардаги техникаларни умумий фойдаланиш ҳисобини қилиш учун, авваламбор (измерения) нимада ўлчаш кераклигини билиш керак. МТПларни фойдаланиш ҳисоби ва уларни меъёрий ўлчами нималардан келиб чиқади. Паркларни фойдаланиш ҳисоби шу паркдаги техникаларни умумий (производителность) ишлаб чиқариш миқдори ёки ҳажмига боғлиқ бўлади. Асосан МТПни меъёр (эталон) ва ҳисоби қуйидагилардан ташкил топади: сменали ва кундалик ишлаб чиқариш, тракторни йил мобайнидаги ишлашидан, таъмирлаш оралиғидаги хизмати, топливони расходи, таъмирлаш ва техник хизмат учун харажати ва бошқа ишлар учун харажатлардан ташкил топади. Илгари МТПларни ҳисоби, 1972 йилгача ҳисоб шартли қуйидагича олинган. Юмшоқ ерни ҳайдалган (га) гектарда (гектары мягкой похоты [га. м. п]) ва шартли 15-та кучли тракторларда деб улчов бирлиги қилиб хисобланган. Бундай шартли 15-та кучлий тракторлар дейилган шартли қабул қилинган бирлиш, табиатан оғир мухит шароитлардаги МТПлари учун хисоб қилиш нотуғрироқ. булган. Шунинг учун 1972йдан боғлаб тракторларни умумий ишлаган (наработка)сини янгт усул билан хисоблаш тавсия қилинади. 1. Тракторни хайдаган ери (шартлига) равишда қабул қилинади (условный эталонный гектар) [у.э.га] хайдаш чуҚурлиги 20-22 см, ерни намлиги 20- 25%да плугга тупроғни юзага каршилиги кучи 0,50кгсларсм 2 , тракторни тезлиги 5 кмларсоатда хайдалаётган ерни узунлиги 800 метр, денгиз сатхи 200 метрдан баланда, рельефни бурчаги 1 о дан ошмаслиги, хайдалаётган карта туғри тўрт бурчак олиш тошсиз жойларда. 2. Тракторни кандай булишлигини билишимиз керак. Бунинг учун смена иш вактинининг 1 соатида шартли кабул килинган хайдаладиган ерни (га) даги жойни хайдадиган шартли эталон тракторни кабул килинган. Ҳар хил маркадаги тракторларни соатда ёки смена давридаги эталон равишда (производительность) ишлаб чиқаришлиги берилган ва ҳамма жойда шу эталон билан ишланади ва шу қабул қилинган. 3. Тракторларнинг иш ҳажмини, шартли эталон [га] физикавий ўлчадаги [га, т, ткм, м 3 ва бошқа ўлчамдаги] иш ҳажмини W кўпайтириш билан аниҚланади. Ўзига таалуқли ўзгартирувчи коэффициентга купайтирилади W Баъзи бир жойларда маълум тракторларни маълум сменадаги норма сменаси Н маълум бўлса уларни иш хажмини ани э• нW . Н- сменадаги бажарилган смена нормаси. W п.э - таблицадаги эталон ишлаб чикариши шартли равишта кабул килинган (га)да.](/data/documents/08ca1945-0c3b-4f40-8779-f5c8a7ca5f2b/page-11.png)
