Транспорт ва омбор хўжалигини ташкил қилиш

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

80.5 KB

Ko'chirib olish

Транспорт ва омбор хўжалигини ташкил қ илиш Режа: 1. Транспорт воситалари классификацияси. Транспорт хўжалиги ишларининг сифати ва самарадорлигини оширишнинг асосий йўналишлари. 2. Корхона юк о қ имларини ани қ лаш. 3. Транспорт воситасини танлаш ва улар сонини ҳ исоблаш. 4. Омбор хўжалигини ташкил қ илиш, омборлар турлари. 5. Омборлар ҳ ажмини ани қ лаш.

Транспорт воситалари классификацияси. Транспорт хўжалиги ишларининг сифати ва самарадорлигини оширишнинг асосий йўналишлари. Корхонанинг транспорт ва омбор хўжалиги маълум шартларга асосан шартномаларда ва қ тлари ва оптимал маршрутлари белгиланганларига қ араб истеъмолчига турли юкларни етказиш, омборда са қ лаш ишлари учун ташкил қ илинади. Транспорт ва омбор хўжалиги ташкил қ илиниши критерийлари бўлиб, минимал ба ҳ оларда, ўз ва қ тида ишларни сифатли бажариш ҳ исобланади. Транспорт хўжалиги корхонанинг артерияси ҳ исобланиб, у барча потокларни бир-бири билан бо ғ лаб туради. Транспорт операциялари ишлаб чи қ ариш жараёнининг асосий таркибий қ исми ҳ исобланади. Ички завод транспортини рационал ташкил қ илиш ишлаб чи қ ариш даври давомийлигини қ ис қ артиришга, айланма воситалар айланишини тезлаштиришга, ма ҳ сулот таннархини камайтиришда, ме ҳ нат унумдорлигининг ошишига олиб келади. Корхонада транспорт воситаларининг қ уйидаги турлари мавжуд: 1. Хизмат кўрсатиши бўйича цехлараро ва цех ичидаги транспорт воситалари; 2. Иш режимига бо ғ лик ҳ олда узлуксиз харакатдаги транспорт воситалари (конвейер системасидаги) ва даврий ҳ аракатдаги воситалар (автомашиналар, аравачалар); 3. Ҳ аракат йўналиши бўйича горизонтал, вертикал (лифтлар, элеваторлар) ва аралаш кўчирувчи транспорт воситалари(кранлар); 4. Автоматизация даражаси бўйича автоматлашган, механизация лашган ва қ ўлда бажариладиган воситалар; 5. Кўчириш турлари бўйича донали, тўкиладиган, сочиладиган юкларни ташувчи машиналар; Корхонада транспорт хўжалигини ташкил қ илиш қ уйидагича ишларни ўз ичига олади:

1. Транспорт воситаларини янгилаш стратегик режалаштирилиши: 2. Корхона ишлаб чи қ ариш структурасининг та ҳ лили ва уни такомиллаштириш бўйича тадбирлар, уни тадби қ қ илиш:ишлаб чи қ ариш жараёнларини транспорт схемалари бўйича ани қ тў ғ ририлигини, пропорционаллик, узлуксизлик ва ритмлиликни таъминлаш: 3. Транспорт воситаларидан ва қ т ва унумдорлик бўйича самарали фойдаланиш ҳ амда юкланиш даражасини та ҳ лил қ илиш; 4. Транспорт воситаларининг турини танлаш ва асослаш, улар сонини ҳ исоблаш; 5. Транспорт хўжалиги ремонт эксплуатация э ҳ тиёжлари учун материал ресурсларни сарфлаш, меъёр ва нормативларини ҳ исоблаш; 6. Юк обороти балансини тузиш (горизонтал бўйича юкларни узатувчи, вертикал бўйича юкни қ абул қ илувчилар) кўрсатилади; 7. Юк о қ имлари схемасини лойи ҳ алаштириш, юкларнинг йўналишини ани қ лаш; 8. Транспорт воситаларини оператив календарли режалаштириш, юк ташишларнинг маршрутини белгилаш; 9. Корхона транспорти ишини диспетчерлаш; 10. Транспорт хўжалиги ю қ ори сифатли ва самарали ишининг ҳ исоби, назорат қ илиш ва мотивация. Корхона юк о қ имларини ани қ лаш. Ташки транспорт корхонага хом ашё, материаллар, ёкилгиларни ташиб келтириш ва тайёр ма ҳ сулотни чи қ ариш учун керак. Бу операциялар даврий равишда амалга оширилиб, таъминот ва товар сотилиши шароитлари, захира нормалари, омбор си ғ имига асосланади ҳ амда автомобиль, темир йўл ва сув транспорти билан бажарилади. Корхона ичидаги транспорт юкларни корхона ичида ташиш учун мўлжалланган. Юклар турини ани қ лашнинг бошлангич материаллари бўлиб, корхона ёки цехнинг ишлаб чи қ ариш дастури, таъминот режаси, ишлаб чи қ ариш потокининг ҳ исобланган кўрсаткичлари хизмат

$қ илади. Юк йўналишини ани қ лаш, юклар қ айси томонга ташилишини кўрсатади. Ташишларнинг маршрутини белгилаш ало ҳ ида транспорт воситаларининг харакатини тўла тартибга солиш ма қ садида амалга оширилади. Маршрутлар бир ёки бир неча юк йўналишига хизмат қ илиш учун белгиланади. Уларнинг ҳ ар бири ташишнинг маълум масофаси , йўлда тўхташларнинг тезлиги , сони давомийлиги билан тавсифланади. Маршрутларни белгилашда ташиш усули ҳ исобга олинади. У маятниксимон ва доиравий бўлиши мумкин. Биринчи усулда транспорт юкни керакли жойга ташиб бўлгач , бош қ а партия учун қ айтиб келади. Иккинчи усулда эса машина юкни керакли жойга этгач, қ айтиб келмайди, балки уша ердан яна юк олиб бош қ а жойга этади. у ердан яна бош қ а жойга ва охири дастлабки жойига қ айтади. Бу усул транспортдан самарали фойдаланиш имконини беради. Корхона юк обороти деб, режалаштирилган даврда корхона ми қ ёсида транспорт ҳ амма турларида узатилган, кўчирилган ва корхонадан қ абул қ илинган юклар ми қ дорига айтилади. Корхона юк о қ ими деб, режалаштирилган даврда узатиш ва қ абул қ илиш ало ҳ ида пунктлари орасида ани қ турдаги транспорт воситалари ёрдамида кўчирилган юклар ми қ дорига айтилади. Транспорт воситасини танлаш ва улар сонини ҳ исоблаш. Ҳ ар бир турдаги ма ҳ сулотни кучириш учун транспорт воситалари сони ани қ ланади. Транспорт воситаларининг сонини ани қ лашда иш воситаларининг унумдорлиги катта роль ўйнайди. Сочилувчан юкларни кўчиришда горизонтал конвейерларнинг унумдорлиги қ уйидагича ани қ ланади: Q = 150 М V q бу ерда, М - лента кенглиги, м; V - конвейер харакатининг тезлиги, м\с;$ $q - кўчириладиган ма ҳ сулот тезлиги, т\м3. Донали юкларни кўчиришда лентали конвейерлар унумдорлиги қ уйидагича ани қ ланади. 1000 60 60 2 1       l l V g Q ш ш бу ерда, Q ш - донали юкнинг массаси, кг; l 1 - конвейр лентасида 1 донали юк эгаллайдиган масофа; l 2 - донали юклар орали ғ идаги масофа. Маятникли ҳ аракат системаси бўйича транспорт воситалари сони қ уйидагича ани қ ланади:     100/ 1 / 2 2 1 2 1 K T KP t t v l Q Nт     бу ерда: Q - кўчириш учун мўлжалланган юк массаси; l - юкни узатиш ва юкни тушириш пунктлари орасидаги масофа; t 1 , t 2 - юклаш ва тушириш ва қ тлари; P - транспорт воситасининг юк кўтариш қ обилияти; T - транспорт ишининг ва қ т фонди; К 1 - транспорт воситасининг юкланиш коэффициенти; К 2 - режали транспорт тўхтовлари иш ва қ тига нисбатан фоизда. Айланма системали ҳ аракатда транспорт воситалари сони қ уйидагича ани қ ланади:     100/ 1 / 2 1 2 1 K KP mt mt v l Q N к к     бу ерда, l - ҳ амма йўл узунлиги ; m - ма ҳ сулот етказиб бериш пунктлари сони. Айланма система бўйича иш ва қ ти сарфлари қ уйидаги формулалар ор қ али ани қ ланади:$

Р м = Z m  ( t 1 + t 2 + 2 l / v ) Р к = Z к  ( mt 1 + mt 2 + l / v ) бу ерда: Z m , Z к - юк массаси. Омбор хўжалигини ташкил қ илиш, омборлар турлари. Корхона омбор хўжалиги корхонага қ абул қ илинувчи моддий техник ресурслар ва тайёр ма ҳ сулот ҳ аракатини ҳ исобга олиш, назорат қ илиш ва са қ лаш функцияларини бажаради. Омбор хўжалиги ўз функцияларни ўз муддатларида ва минимал харажатлар билан сифатли бажариши керак. Иш ҳ ажмига бо ғ лик ҳ олда омборлар унумзавод ва цех омборларига бўлинади. Умумзавод омборлари ўз навбатида қ уйидагиларга бўлинади: 1. Материал омборлари (асосий ва ёрдамчи материаллар, ёкилги омбори); 2. Бир цехда ишлов берилиб иккинчи цехга ишлов беришга ўзатиладиган ярим фабрикатлар ва бош қ а материаллар омбори; 3. Ишлаб чи қ ариш жараёнига хизмат кўрсатадиган ишлаб чи қ ариш омбори; 4. Цехлардан тайёр ма ҳ сулот қ абул қ илувчи, қ адо қ ловчи ва истеъмолчига узатувчи тайёр ма ҳ сулот омбори; 5. Чи қ индилар, иккиламчи хом ашё омбори; 6. Таралар, идишлар, махсус кийимлар, хўжалик материаллар ва ишчи истеъмолчилари са қ ланадиган хўжалик омборлари. Омборлар уларнинг иш фаолиятларига қ араб жойлаштирилади: Масалан, материаллар ва ишлаб чи қ ариш омборлари истеъмолчи цехлар я қ инига жойлаштирилади, бу ўз навбатида юкларни кам масофа ор қ али кўчиришни таъминлайди. Омбор хўжалигини ташкил этиш қ уйидаги ишларни ўз ичига олади:

- ишлаб чи қ ариш жараёнлари тў ғ ри ани қ лилик, пропорционаллик узлуксизлик, ритмлилик принципларига асосан корхона ишлаб чи қ ариш структурасини та ҳ лил қ илиш; - омборхоналар типи ва номенклатурасини ани қ лаш; - янги омборхоналарни жойлаштириш схемасини ишлаб чи қ иш, лойи ҳ алаш ва кўриш; - омборхоналар иши оператив календар режаларини ишлаб чи қ иш; - омбордан материал о қ имлар ҳ аракатини ҳ исобга олиш ва назоратни ташкил қ илиш; - юкларни олиш ва истеъмолчиларга етказишни ташкил этиш; - омбор хўжалиги иши самарадорлигини та ҳ лил қ илиш ва уни ишини яхшилаш бўйича тадбирларни ишлаб чи қ иш ва тадби қ қ илиш; Омборлар ўз конструкциясига кўра очи қ , ярим очи қ , ёпи қ ва махсус омборларга бўлинади. Очи қ омборларда са қ ланишига атмосфера омиллари таъсир этмайдиган хом ашё ва материаллар са қ ланади. Ярим очи қ омборларга айвонлар мисол бўла олади. Ёпик омборларга полли омборлар киради. Хом ашё ва материаллар қ адо қ ланган ҳ олда, полга тўкилган ҳ олда ёки силосларда са қ ланади. Хом ашёнинг ҳ ар бир турига ало ҳ ида силослар ажратилиб берилади. Силос типидаги омборлар хом ашё ва ма ҳ сулотни сифатли са қ лашни, материалларни бир жойдан иккинчи жойга ташиш, қ абул қ илиш ва юбориш ишларини комплекс механизациялашни таъминлайди. уларни кўриш учун харажатлар ю қ ори бўлади, аммо фойдаланиш даврида сарфлар камро қ дир. Корхонанинг омборхоналар билан таъминланганлиги 2 хил усул билан ани қ ланади. Биринчи усулда хом ашёнинг ёки тайёр ма ҳ сулотнинг кунларда ифодаланган захираси ани қ ланади. Олинган катталик норматив билан та ққ осланади ва хулосаланади, керак бўлса ташкилий - техник чоралар ишлаб чи қ илиб уларни амалга ошириш ор қ али омбордан фойдаланишни

$яхшилашга эришилади. Ҳ исоблашлар хом ашё омборлари учун ва тайёр ма ҳ сулот омборлари учун ало ҳ ида бажарилади. Иккинчи усул бўйича ҳ исоблашларда юк айланишининг махсус графиги тузилади. у корхонанинг нормал ишлашини таъминловчи хом ашё ва ма ҳ сулотнинг максимал захирасини кўрсатади. Шунга ва баъзи резервга асосланиб керакли ҳ ажмдаги омборхона ани қ ланади ва мавжуд омбор билан та ққ осланади. Омборлар ҳ ажмини ани қ лаш. Корхоналарнинг фаолияти давомида омбор хўжалигини ташкил этишнинг элементларидан бири бўлиб, маълум ми қ дордаги хом ашё ёки ма ҳ сулотни са қ лаш учун керакли омбор ҳ ажмини ҳ исоблаш юзага келади. Ҳ исоблашлар мос материалларни са қ лашнинг хусусиятини ҳ исобга олган ҳ олдаги формулалар ор қ али амалга оширилади. Силос типидаги омбор учун битта силоснинг ҳ ажми қ уйидагича ҳ исобланади: Е с = V  H  К п бу ерда: Е с - битта силоснинг си ғ ими (т); V - силоснинг ҳ ажми (м3); Н - ма ҳ сулотнинг ҳ ажмий массаси (т\м); К п -силос ҳ ажмидан фойдаланиш коэффициенти. Мана шуларни билган ҳ олда силослар сонини топиш мумкин. Ҳ ом ашё, материал ёки тайёр ма ҳ сулотни жойлаштириш учун керакли майдон турли формулалар ор қ али ҳ исобланади. Бунда баъзи материалларнинг са қ лаш қ оидаси ва хусусиятларини билиш шартдир. Қ уйидаги формуладан фойдаланиш мумкин:n x x K q P F   бу ерда: F - керакли майдон (м);$

Р х - партиянинг катталиги (т); q х - 1м. кв. майдонга тушадиган юк микдори (т). Омборларда қ абул қ илиш ва юбориш қ урилмалари бор. Уларнинг қ обилияти қ абул қ илиш ва юбориш ну қ талари ҳ амда уларнинг унумдорлиги билан ўлчанади. Омборхонага хом ашё қ абул қ илиш унинг келиши билан амалга оширилади, ишлаб чи қ аришга юбориш эса узлуксиз, даврий ёки партиялар шаклида амалга оширилади. Таянч иборалар: Транспорт воситалари турлари, таш қ и транспорт, корхона юк обороти, корхона юк о қ ими, транспорт воситаларини танлаш, транспорт воситалари айланма ҳ аракати, транспорт воситалари маятникли системаси, умумий омборлар, универсал омборлар, махсус омборлар, цех омборлари, очи қ , ёпи қ , яримочик омборлар

АДАБИЁТЛАР РЎЙХАТИ 1. И.А.Каримов " Буюк келажак сари" Т. 1998 й 2. Р.А.Фатхуддинов "Производственный менежмент"М. 1997 й. 3. Н.А.Саломатина, З. П. Румянцева тахрири остида "Менежмент организации". Ў қ ув қ ўлланма, Москва " Инфра-М" 1996 й 4. Уткин Э.А. "Управление фирмой". Москва 1996 г. 5. С.В.Валдейцев та ҳ рири остида "Управление исследованиями, разработками и инновационными проектами". Санкт Петербург"1995 6. Р.В.Кружкова та ҳ рири остида " Организация, планирование и управление производством на предприятиях пищевой промышленности" М. "Агропромиздат" 1985 й. 7. www.Ziyonet.uz

O'xshashlar

Ремонт хўжалигини ташкил қилиш

Ишлаб чиқаришни ташкил қилиш ва бошқариш менежменти системаси структураси ва мазмуни

Ишлаб чиқаришни моддий-техник таъминлашни ва энергетика хужалигини ташкил қилиш

Кўтариш транспорт машиналарининг электр ускуналари

Турли транспорт воситалари ва уларда ташиладиган юклар устидан божхона назорати