Нефт эмульсиялари - Konchilik ishi - Referatlar

Нефт эмульсиялари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

67 KB

Ko'chirib olish

Нефт эмульсиялари Режа: 1. Эмульсиялар тўғрисида умумий тушунчалар 2. Нефт эмульсияларининг физик – кимёвий хоссалари 3. Нефт эмульсияларининг муста ҳ камлиги ва эскириши

Эмульсиялар тўғрисида умумий тушунчалар Нефт эмульсиялари деганда майда дисперс ҳолатидаги нефт ва қатлам сувларининг механик аралашмаси тушунилади. Конни ишлатиш жараёнида нефт ва сувнинг ў заро ми қ дорий нисбати ў згариб турганлиги сабабли, нефт эмульсияларининг хусусиятлари ҳ ам кенг ми қ ёсда ў згариб туриши мумкин. Қатламда ва қ уду қ тубида нефт эмульсиялари б ў лмайди. Эмульсиялар қ уду қ танасида ҳосил б ў либ, уларнинг ҳосил б ў лиш тезлиги насосли, компрессорли ва фаввора қ уду қ ларида ҳар хил б ў лади. Нефтни ч уқ урлик насослари ёрдамида қ азиб олишда, эмульсиянинг ҳосил бўлишига қуйидаги омиллар таъсир қ илади: плунжернинг ҳаракат узунлиги; қ абул қ илувчи ва ташлама клапанларнинг ўлчамлари; насосда газнинг мавжудлиги. Фаввора ва компрессор қудуқларида босимнинг пасайиши ва нефтдан газнинг тез ажралиши натижасида суюқликларнинг тез аралашиши кузатилади. Энг муста ҳ кам эмульсиялар нефт олишнинг компрессорли усулида, ишчи агент сифатида ҳ аво ишлатилганда ҳосил бўлади. Бунинг сабаби нефт таркибидаги нафтен кислоталар ҳаво кислородлари билан оксидланиб, самарали эмульгаторларга айланадилар. Нефт эмульсияларида 2 хил фаза мавжуд: ички ва ташқи. Бир суюқлик иккинчи суюқлик ичида томчилар кўринишида жойлашади. Томчилар кўринишидаги суюқлик дисперс фаза (ички) дейилади. Томчиларни ў раб турувчи му ҳ ит дисперсион му ҳ ит (ташқи) деб юритилади. Дисперс фаза ва дисперсион муҳитнинг х арактерига қараб тўғри кўринишдаги ва тескари кўринишдаги эмульсиялар турланади. Тўғри кўринишдаги эмульсияларда нефт сувда томчилар сифатида мавжуд бўлади ва бу эмульсиялар нефт – сув эмульсиялари (НС) деб аталади.

Тескари кўринишдаги эмульсияларда сув нефтда томчилар сифатида мавжуд бўлади ва бу эмульсиялар сув – нефт эмульсиялари (СН) деб аталади. Конларда эмульсиялар таркибида қанча сув борлиги тўғрисида уларнинг рангига қараб ба ҳ о берилади. Масалан: эмульсия таркибида 10% сув бўлса, унинг ранги тоза сувсиз нефт рангида бўлади; 15 – 20 % сув бўлса – эмульсиянинг ранги жигар рангдан сари қ ранггача ў згаради; 25 % сув бўлса – эмульсия сари қ рангда бўлади ва х.к. 6.2. Нефт эмульсияларининг физик – кимёвий хоссалари. Нефт эмульсиялари қуйидаги асосий физик – кимёвий хоссалари билан ҳарактерланадилар: дисперслилиги, қовушқоқлиги, зичлиги, электр хусусиятлари. Эмульсиялар дисперслилиги. Дисперслилик эмульсияларнинг хоссаларини белгиловчи асосий тавсифдир. Дисперс фаза томчилари катталиги 0,1 – 100 мк гача бўлади. Бир хил диаметрли томчилардан ташкил топган дисперс тизимлар – монодисперс, ҳар хил диаметрли томчилардан ташкил топган дисперс тизимлар – полидисперс тизимлар дейилади. Нефт эмульсиялари ҳар хил ўлчамдаги заррачалардан ташкил топганлиги учун полидисперс тизимлар турига киради. Дисперс тизимнинг солиштирма юзаси S сол. қуйидаги формуладан ани қ ланади: d d d V S Sсол 6 6 3 2       

S- жами фазалар орасидаги юза; V - жами дисперс фазалар ҳажми; Эмульсияларнинг қовушқоқлиги Эмульсияларнинг қовушқоқлиги нефт ва сув қовушқоқликларнинг йиғиндисига тенг эмас:  э   н +  с Шу билан бирга у қуйидаги асосий омилларга боғлиқ: нефтнинг қовушқоқлигига; эмульсияни ҳосил қиладиган ҳароратга; нефт таркибидаги сувнинг миқдорига; дисперсион муҳитдаги дисперс фаза томчиларининг диаметрига. Нефт эмульсияларининг қовушқоқлигини фа қ ат лаборатория шароитида турли вискозиметрлар ёрдамида ани қ лаш мумкин. Эмульсияларнинг зичлиги. Эмульсияни ташкил қ илувчи нефт ва қатлам сувини зичлигини ва уларнинг фоиз таркибини билган ҳолда эмульсиянинг зичлигини ҳ исоблаш мумкин. H c q q    01,0 1 01,0 1    Бу ерда:  , H c   , - эмульсия, сув, нефтнинг зичликлари; q - эмульсиядаги сув ва эриган тузларнинг тортилган фоизи; q - қуйидаги формуладан ани қ ланади: q = x q 01,0 1 0 

q 0 - эмульсия таркибидаги тоза сув миқдори; x - сув таркибидаги эриган тузлар миқдори, %; Эмульсиянинг электрик хоссалари . Тоза ҳолда олинган нефт ва сув яхши диэлектриклар ҳ исобланадилар. Шунинг учун сув таркибида оз миқдорда бўлса ҳ ам эриган тузлар ёки кислоталар учраса, унинг электр ўтказувчанлиги бир неча ў н марта ошади. Бундан шуни хулоса қ илиш мумкинки, эмульсиялар электр ўтказувчанлигига уларнинг таркибидаги сувнинг миқдори билан биргаликда шу сувда эриган туз ва кислоталар миқдори ҳ ам таъсир к ў рсатади. НС эмульсияларида ташқи фаза – сув ҳисобланади ва улар хо ҳ лаган ва қ т сув билан бирикиши мумкин, ҳамда юқори электр ўтказувчанлигига эга бўлади. СН эмульсияларида нефт–ташқи фаза ҳисобланади ва улар углеводородли суюқликлар билан бирикиши мумкин ва кичик ўтказувчанликка эга бўлади. Тоза нефт ва сув яхши диэлектрик ҳисобланади. Нефтнинг ўтказувчанлиги – 10 -10 дан 10 -15 га, сувники 10 -7 дан 10 -8 гача ў згариши мумкин. Тажрибалардан маълумки, электр майдонига жойлаштирилган нефт эмульсияларида сув томчилари унинг куч чизи ғ и б ў йлаб жойлашади, бу эса эмульсияларнинг электр ўтказувчанлигини тез ошиб кетишига олиб келади. Чунки сув томчилари нефт томчиларига нисбатан 40 марта юқори электр ўтказувчанликка эга. 6.3. Нефт эмульсияларининг муста ҳ камлиги ва

эскириши. Нефт эмульсияларининг энг асосий кўрсаткичларидан бири уларнинг мустаҳкамлигидир, яъни маълум бир вақт ичида нефт ва сувга парчаланиб кетмаслиги. Нефт эмульсияларининг мустаҳкамлигига қуйидаги омиллар катта таъсир ўтказади: 1. тизимнинг дисперслилиги; 2. фазалар туташ юзасида ҳимоя қ оби ғ ини ҳосил қ илувчи эмульгаторларнинг физик – кимёвий хоссалари; 3. аралашаётган суюқликларнинг ҳарорати ва х.к. Мана шу омиллар г а қ ис қ ача т ў хтаб ў тамиз: 1.Дисперслилиги бўйича нефт эмульсиялари: - майда дисперслик – сув томчилари ўлчами 0.2 – 20 мк; - ўрта дисперслик – сув томчилари ўлчами 20 – 50 мк; - дагал дисперслик – сув томчилари ўлчами 50 – 100 мк. Эмульсиянинг дисперслилиги қанча баланд бўлса, яъни ички фазанинг томчилари қанча кичкина бўлса, эмульсия шунча муста ҳ кам бўлади. 2. Эмульсиянинг муста ҳ камлигига томчилар юзасида адсорбцион ҳимоя қ оби ғ ини ҳосил қ илувчи эмульгатор деб номланувчи, бар қ арорлаштирувчи моддалар катта таъсир ўтказади. Адсорбцион қ оби қ ларни ҳосил қ илишда сирт фаоллиги катта б ў лган моддалар (асфальтен, нафтен, парафин, ванадий, никель, литий, темир, титан каби металлар комплекси) ва майда дисперслик неорганик моддалар (лой, қ ум ва то ғ жинсларидан ташкил топган) иштирок этади.

Нефт эмульсияларининг муста ҳ камлиги (СН) аралашаётган суюқликларнинг ҳароратига боғлиқ. Бу ҳарорат қанча паст бўлса, эмульсия шунча муста ҳ кам бўлади. Эмульсиянинг температураси к ў тарилса, адсорбцион қ оби қ нинг мустаҳкамлиги 0 гача пасаяди, натижада сув томчиларининг қў шилиб кетиши содир бўлади ва эмульсия парчаланиб кетади.

А дабиётлар рўйхати: 1. Лутошкин Г.С. Сбор и подготовка нефти, газа и воды к транспорту. - М.: Недра, 1972 2. Akramov B . Sh ., Hayitov O . G ’ Neft va gaz mahsulotlarini yigish va tayyorlash . O ’ quv qo ’ llanma . Toshkent , 2003. 1. А.С. Смирнов Сбор и подготовка нефтяного газа на промыслах. М.:Недра, 1971 2. К.С. Каспарянц. Промысловая подготовка нефти и газа.- М.:Недра, 1973 3. В.А. Еронин и др. Поддержание пластового давления на нефтяных месторождениях. М.:Недра, 1973 4. З.С. Ибрагимов, Б.Ш. Акрамов ва б. «Нефть ва газ со ҳ аларининг русча- ў збекча атамолар лу ғ ати» Тошкент. Нур. 1992. .

O'xshashlar

Кондаги нефт сақлагичлар

Нефт ва газ Якуний хулоса

Нефт конларида оқова сувларни тайёрлаш

Нефт ва газ кудукларини бургилаш

Нефт ва газ қудуқларининг тузилиши