Molekula elektron energiyasining yadrolar orasidagi masofaga bog‘liqligi. Molekula muvozanat holati - Kimyo - Referatlar

Molekula elektron energiyasining yadrolar orasidagi masofaga bog‘liqligi. Molekula muvozanat holati

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

101.5 KB

Ko'chirib olish

Molekula elektron energiyasining yadrolar orasidagi masofaga bog‘liqligi. Molekula muvozanat holati va uning xossalari Reja: 1. Elektron energiyasining tarkibi. 2. Potensial egri chizig‘i. Xulosa.

О‘tgan darsdan bizga ma’lumki molekulaning umumiy energiyasi asosan 3 qismdan iborat bо‘ladi, ya’ni E e l >> E teb >> E a yl M olekulaning asosiy massasi yadroda joylashgan ya’ni elektronning massasidan 1836 marta katta. Shu sababdan tashqi ta’sir tufayli elektronlar tezroq harakatga kelib katta tezlik bilan harakat qila boshlaydi. Yadrolar esa bu vaqtda tinch holatda bо‘lishi mumkin. Shu sababdan elektron harakatlarining energiyasi boshqa harakatlar energiyasiga nisbatan nihoyatda katta qiymatga ega. Yadrolarning qо‘zg‘aluvchanlik darajasi kichik bо‘lganligi uchun molekulalarning umumiy energiyasini elektronlarning harakati bilan bog‘liq bо‘lgan energiya deb faraz qilsak bо‘ladi, ya’ni bu vaqtda molekulaning elektron energiyasi degan tushuncha kiritiladi. Molekulaning elektron energiyasi deganimizda quyidagi energiyalarni nazarda tutamiz . Birinchidan elektronlarning harakati tufayli olgan energiyasi, ikkinchidan о‘zaro ta’siri tufayli olgan energiyasi, uchinchidan elektronlarning yadrolar bilan ta’siridan hosil bо‘lgan energiya, turtinchidan yadrolarning о‘zaro ta’siridan hosil bо‘lgan energiY. Xulosa qilib aytganda yadrolarning harakati tufayli olgan energiyasidan tashqari qolgan barcha energiyalar molekulaning elektron energiyasiga kiradi. Elektron energiya yadrogacha bо‘lgan masofaga bog‘liq. Faraz qilamizki, molekulaning umumiy harakatini xarakterlovchi к    ... ,3 ,2 ,1 ta koordinata berilgan bo‘lsin. U vaqtda Е el = Е el ( ê    ...,3 ,2 ,1 ) teng. Ko‘p atomli molekulalarda  к ta bo‘ladi. 2 atomli molekulalarda esa yadrolar orasidagi masofa faqat bitta bo‘ladi. Shuning uchun ham Е el = Е el (  ) bo‘ladi. Faraz qilamizki tashqi ta’sir natijasida  u vaqtda Е el (1) + el (2) =Е el(  )

ikki atomli molekulalarning Р qiymatlari 0 <  <  bo‘ladi.   0 intilganda itarilish kuchlari namoyon bo‘ladi.   tortishish kuchlari namoyon bo‘ladi.  - ning biror  е qiymatida itarilish va tortishish kuchlari muvozanatlashadi. Bu masofaga muvozanat vaziyat deyiladi.    е el еl e Е E D     ga molekulaning dissosiasiya energiyasi deyiladi. Quyidagi rasmda muvozonat masofa kо‘rsatilgan (rasm 1). Umuman olganda Е el (  ) potensial energiyani harakterlaydi. Buni isbotlash uchun Е el (  ) ni qatorga yoyamiz.         )1( ... 2 1 2 2 '                      е el е el е el el d d d d е е                 (telor qatoriga yoydik)  =  е bo‘lgan nuqtadan

  0         е el е d d       (2) q е    deb belgilaymiz.      2 2 2 1 2 1 Kq q U Кq е el el         (3) Shunday qilib birinchidan kо‘rinadiki 1-ifoda yadrolarning harakati paytidagi potensial energiyani ifodalaydi. Bu vaqtda kinetik energiya T( . q ) desak M q M dt dq dt d q Т м 2. 2 2 . 2 1 2 1 2 1                    (4) 2 1 2 1 М М М М М    1 va 2 - ifodalar garmonik tebranma harakatning potensial va kinetik energiyalarni x arakterlaydilar. Bu garmonik harakatning chastotasi М К v  2 1  q -ning o‘zgarishi      vt q q 2 cos 0 ga teng bo‘ladi, rasmdagi 1-chi egri chiziq tortishish kuchlariga tug‘ri keladi. 2-chi egri chiziqda itarish egri chizig‘i deyiladi, itarilish kuchlariga tug‘ri keladi. 1- chi egri chiziq  >  е 2- chi egri chiziq  <  е Rasmga potensial energiyaning Е el (р)-Е el (  е )=U( q ) egri chizig‘i deyiladi. Shunday qilib yadrolar cheksiz yaqinlashganda itarilish kuchlari namoyon bo‘ladi.  12 1    itar f Dissosiasiya energiyasi atomlar orasidagi bog‘lanishni uzishga ionlarga ajralishiga sarflanadi.

ADABIYOTLAR 1. М.А.Еляшевич.Атомная и молекулярная спектроскопиЙ.М.1962 г. 2. Г.Герцсберг. Спектри и строение двухатомних молекул.М.1949 г. 3. Г.Герцсберг. Колебателние и врашателние спектри многоатомних молекул. М.1979 г. 4. Г.Г.Маер.Электронние спектри многоатомних молекул. Л.1969 г. 5. В.М.Чулановский. Введение молекулярного спектралного анализа. М-Л. 1951 г. 6. Г.Л. Бахшиев. «Спектроскопия межмолекулярних взаимодейст- вий. Л. 1972 г. 7. Пементал ДЖ. Мак-Клеллон. Водородная связ М. 1954 г. 8. И.Брандмюллер. И.Мозер. Введение спектралной КРС М., 1964 г. 9. М.В.Волкенштейн Строение и физические свойство молекул. М- Л 1955. 10. Н.Г. Бахшиев Введение молекулярную спектроскопию Л ., 1987 г . 11. Б . Т .Q о ‘yliyev «Tabiatning fizik xossalari bitmas-tuganmasdir. 2005 y. 12. B.T. Qо‘ yliyev . Optika . Toshkent 2009.

O'xshashlar

Yorug‘likning kombinatsion sochilish spektri. Molekula tо‘liq energiyasining tashkil etuvchilari Born -Opengeymer prinsipi

Molekula aylanishining umumiy xarakteristikasi. Chiziqli molekulalarning

Atom, molekula tuzilishi va yadro kimyosi

Kimyoviy bog’lanish nazariyasi. Kimoviy bojlanish hosil bo’lish mexanizmlari. Valent bog’lar nazariyasi

Molekulalarning tuzilishi