Kimyo o’qitish jarayonida o’quvchilarni tarbiyalash

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

45 KB

Ko'chirib olish

Kimyo o’qitish jarayonida o’quvchilarni tarbiyalash Reja: 1. Maktab kimyo kursi asosida tarbiya berish va dunyoqarash g’oyalarini shakllantirish. 2. Dunyoqarash g’oyalarini shakllantirish bosqichi 3. Ta’lim jarayonida o’quvchilarni tarbiyalashga yalpi yondashiash 4. Kimyo ta’limi jarayonida vatanparvarlik tarbiyasi.

Barkamol avlodni tarbiyalab voyaga yetkazish hamma vaqt ham maktabning muhim vazifasi bo’lib hisoblanadi. Har qanday ijtimoiy tuzum tarbiya oldiga o’z talablarini qo’yadi. Bizning mustaqil demokratik fuqorolik jamiyatimiz ham shunday talablarni qo’yadi. Bu talablar «Kadrlar tayyorlashning Milliy dasturi» da o’z ifodasini topgan. Kimyo ta’limining mazmuni ham o’quvchilarda ilmiy- materialistik dunyoqarash g’oyalarini hosil qiladi. Bunga erishish uchun tizimli, fan asoslarini amaliyot bilan bog’lab o’qitish talab etiladi. Maktabda kimyo o’qitishning tarbiyaviy vazifasi o’quvchilarda dastlab mehnatga ongli ehtiyoj sezish, o’z xalqining tarixan shakllangan an’analariga sodiq bo’lish, insonlar qadriga yetish va shu orqali vatanparvar va baynalminal inson bo’lib yetishishi, insonlar yashab turgan muhitni e’zozlash, mahalliy sharoitda mavjud bo’lgan tabiat boyliklaridan tejab-tergab foydalanish, xalq mo’lkini ko’z qorachig’iday saqlash, kelajakda o’z vatani va xalqiga sadoqat bilan xizmat qilish, shuningdek kimyoviy bilimlar asosida ekologik etiqodni hosil qilishdek istaklarni tarbiyalashdan iborat. Bunda, o’qituvchi kimyo ta’limidagi o’rganiladigan mavzularning mazmunidan kelib chiqqan holda va mahalliy jarayonlarni hisobga olib o’quvchilar ongiga ekologik ta’lim- tarbiyani shakllantirib borishni taqozo etadi. O’rganilayotgan har bir mavzuning fan va qishloq xo’jaligida, o’quvchilarda vatanparvarlik g’oyalarini shakllantirish ahamiyatini ko’rsata bilish lozim. Shu bilan birgalikda kimyo predmeti mazmuni, o’quvchilardagi zahira tayanch bilimga tayanib falsafiy tushunshalar, kategoriyalar; materiya, harakat, miqdor, sifat, xossa, qarama-qarshilik, inkor, sabab, oqibat kabilarnig mohiyatini ochib berish. Kimyo kursidagi har bir mavzuning mazmunidan kelib chiqib uning o’quvchini hamma tomonlama tarbiyalashni amalga oshirish zarur. Kimyo ta’limi jarayonida o’quvchilarni milliy istiqlol g’oyasi ruhida tarbiyalash asosiy vazifa bo’lib hisoblanadi.

O’quvchilar dunyoqarashni shakllantirish quyidagi bosqichlarda amalga oshadi. Birinchi bosqich - Alohida g’oyalar, tushunchalar holatlarning mohiyatini anglash (tayyorgarlik bosqichi) M: Dastlabki kimyoviy tushunchalar mavzusida modda va ularning xossalari haqida tushuncha beriladi. Ikkinchi bosqich - materiyaning kimyoviy harakat shakli haqidagi tushunchalar tartibga solinadi. Davriy qonun va davriy sistema mavzusida atomlarning ichki holatlari, xossalari, ularning xossalaridagi o’xshashlik va farq qiluvchi tomonlari o’rganiladi. Uchunchi bosqich - VIII-IX - sinflar oxirida o’qituvchi va o’quvchilarning birgalikdagi faoliyatlari tufayli dunyoqarash tushunchalari g’oyalari chuqurlashtiriladi va yangi material aniq tartibga keltiriladi. To’rtinchi bosqich - dunyoqarash g’oyalari tushunchalarini falsafiy nuqtai nazardan izohlash Beshinchi bosqich - materiyaning kimyoviy harakat ko’rinishlarini tabiiy ilmiy va falsafiy nuqtai nazardan tizimga kiritishdan iborat. Didaktik qonunlar mohiyatini kimyoviy misollar vositasida ochib berish. Jamiyatda ijtimoiy faol, tafakkuri keng, mulohazali mustaqqil fikrlovchi shaxsni tarbiyalashga yalpi yondoshish talab etiladi. Tarbiyada bunday yondoshish «Ta’lim to’g’risi»dagi qonun, «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi»da o’z aksini topgan. Tarbiyaga yalpi yondoshishda: vatanparvarlik tarbiyasi, mehnatsevarlik, dialektik materialistik, ekologik, estetik, huquqiy iqtisodiy tarbiya kabilarni unutnaslik kerak. Har bir mavzuni boshqa fanlar bilan aloqadorlikda o’rganib chiqish zarur. O’quvchi boshqa fanlardan olgan saboqlarini yangi sharoitda qo’llay bilsinlar. Mustaqil O`zbekistonimiz zaminida D.I.Mendeleev davriy jadvalidagi barcha elementlar mavjud.

Prezident I.A.Karimovning "O`zbekiston XXI asr bo`sa g` asida" asarida tabiiy boyliklarimiz ularni o`rganish xalq xo`jaligi taraqqiyoti uchun xizmat qildirish h aqida tushunchalar, bilimlar berilsa o`quvchida vatanparvarlik h islari kuchli qaror topadi. Tayanch iboralar: Kimyo o’qitishning tarbiyaviy vazifasi –o’quvchilarda dastlab mehnatga ongli ehtiyoj sezish, o’z xalqining tarixan shakllangan an’analariga sodiq bo’lish kabi vazifalar singdirishdan iborat.

$Asosiy adabiyotlar 1. И . А . Каримов . Ызбекистон XXI аср быса \ асида : хавфсизликка тахдид , бар = арорлик шартлари ва тара == иёт кафолатлари .T.: Ызбекистон , 1997 2. И.А.Каримов. “Баркамол авлод Ызбекистон тара==иётининг пойдевори”. T . Ызбекистон, 1997 3. Умумий ырта таълим давлат таълим стандарти ва ы=ув дастури. Тошкент, 1999, 3-сoн 4 . И. Н. Борисов. Химия ы=итиш методикаси. Тошкент, 1958. 5. З.Азимова. “Кимё дарсларида ы=увчиларга экологик таълим-тарбия бериш” Т.: 1995. 6. “Хал= таълими журнали” Т.1998-2005 й. 7. Х.Т.Омонов., М.Н.Мирвохидова. “Кимё ы=итиш методикаси” маърузалар матни. 2001 8. В.Н.Верховский. “Мактабда химия эксперименти техникаси ва методикаси” 1-2 том. Т. Ы=итувчи, 1964 9. И. Мирзаев. “Дарс тащлили” Т. Ы=итувчи,1980 10. Л.Н. Глинка. Умумий химия Т.1968 11. Г.Щакимов. “Химиядан олимпиада масалаларини ечиш”.Т.1992. 12. Ёш химик энциклопедик лу\ати – Т. 1990 13. Т.Гулбоев . Таълим жараёнининг таянч билимлари. Т. Фан, 1996 14. www . ziyonet . uz$

O'xshashlar

Kimyo o’qitish jarayonida o’quvchilarni bilim va ko’nikmalaini rivojlantirish

Kimyo o’qitish metodikasida masalalardan foydalanish usullari

Kimyo o’qitish usullari, vositalarni tanlash va qo’llash qoidalari

Kimyo o’qitish uslubiyoti fani. O’zbekistonda uzluksiz kimyoviy ta’lim

O’quvchilarni moddalar bilan tanishtirish va kimyoning asosiy qonuniyatlarini o’qitish uslubiyoti