Bosh sahifa
Referatlar
Kimyo
Analitik ryeaktsiyalar. Kationlarning analitik gruppalarga bo’linish printsiplari
Analitik ryeaktsiyalar. Kationlarning analitik gruppalarga bo’linish printsiplari
Yuklangan vaqt:
20.09.2019
Ko'chirishlar soni:
0
Hajmi:
122 KB
Ko'chirib olish
O'xshashlar
Analitik kimyo fani va uning usullari
Analitik kimyo fani va uning uslublari
Temir va uning birikmalari. Analitik kimyo fani va uning metodlari. Analitik tarozi va unda tortish qoidalari
Kation va anionlarni aniqlash usullari
Birinchi guruh kationlari analizining nazariy asoslari
![belgilanadi. 1 = 10 -3 mg= 0,000001 г = 1 10 -6 . Masalan, К + ionini К 2 [PtCI 6 ] kompleks tuzi ko’rinishida aniqlash reaktsiyasining topilish minimumi 0,1 . CHegara suyultirish. V eritma necha marta suyultirilganda analitik reaktsiyaning ijobiy natija berishi saqlanib qolinishini ko’rsatadi. С =1/ V –moddanig minimal kontsentratsiyasi deb ataladi. К + ionini К 2 [PtCI 6 ] holida aniqlashda minimal kontsentratsiya 1:100000 nisbat bilan ifodalanadi. Demak ushbu reaktsiya yordamida kaliy kationini 100000 ml suvda 1 grammdan ko’p miqdorlarda kaliy ioni bo’lgan eritmalarda aniqlash mumkin. Eritmaning ayni modda borligini ochish mumkin bo’lgan minimal hajmi = g v/10 6 Minimal kontsentratsiya eritmaning minimal hajmi va topilish minimumi orasida quyidagi bog’lanish mavjud. q =c 10 6 ёки с =q/ 10 6 Bu yerda c- minimal kontsentratsiya q –topilish minimumi -analiz uchun olingan minimal kontsentratsiyali eritma hajmi, ml hisobida 1 Misol, Си 2+ ionlarining minimal kontsentratsiyasi 1: 250000 g/ml ga teng. Ammoniy gidroksid ta‘sir ettirib, Си 2+ ionining bor-yo’qligini aniqlash uchun minimal kontsentratsiyali eritmadan eng kamida 0, 05 ml ishlatiladi. Bu reaktsiya yordami bilan mis ionining topilish minimumi hisoblab chiqarilsin. 1 Yechish: q = c 10 6 dan foydalanamiz: 1 С=1: 250000 g/ml; = 0,05 ml q =? 1 q = 1 0,05 10 6 / 250000 = 0,2 m kg Eritmalarning tarkibini sifat jihatdan aniqlashda analitik reaktsiyalarning topilish minimumi 50 dan yuqori, minimal kontsentratsiyasi 1/5 10 7 g/ml dan kam bo’lmasligi kerak. Tekshirilayotgan eritma tarkibidagi modda miqdori kam bo’lsa, eritmani bug’latish bilan kontsentratsiyasi oshiriladi. So ’ ngra reaktiv ta ‘ sir ettiriladi .](/data/documents/c073b2e6-d7b1-4865-90cc-f2781a261cc4/page-3.png)
![Ba‘zan analiz qilinayotgan eritmaga kuchli qislotaning ta‘sirini yo’qotish maqsadida eritmaga kuchsiz qislotaning tuzi qushiladi. Bu tadbirni amalga oshirish quyidagi almashinish reaktsiyasiga asoslangan, masalan H 2 SO 4 + 2CH 3 COOK = 2CH 3 COOH + 2K 2 SO 4 Yoki H + + CH 3 COO - = CH 3 COOH Sulfat qislota o’rniga kuchsiz sirka qislota hosil bo’ladi. Kuchli ishqorni kuchsiz asos bilan almashtirish ham almashinish reaktsiyasiga asoslangan , masalan NaOH + NH 4 NO 3 +NH 4 OH Yoki OH - + NH 4 + =NH 4 OH Reaktsiya maxsulotlaridan biri NH 4 OH kuchsiz asosdir. Ko’pgina analitik reaktsiyalarni o’tkazishda eritmada N О - 3 anionining mavjudligi analiz natijasiga salbiy ta‘sir ko’rsatadi. Chunki nitrat ioni oksidlovchi xossasini nomoyon qiladi. Nitrat ionlarini yo’qotish uchun eritmaga sulfat qislota ko’shib, eritma quruq qoldiq hosil bo’lguncha bug’latiladi: Са(NO 3 ) 2 + H 2 SO 4 = CaSO 4 + 2HNO Reaktsiya natijasida hosil bo’lgan nitrat qislota bug’lari uchib ketadi. 5. Sifat analizida qo’llaniladigan reaktivlar. Analitik kimyoda reaktiv sifatida ko’p ishlatiladigan ba‘zi bir organik reaktivlar ustida to’xtalib o’tamiz. -nitroza -naftol С 10 Н 6 (NO)(OH) –Ilinskiy reaktivi deb ham ataladi. Undan kobalt ionini aniqlashda foydalaniladi. Bu reaktivning sirka qislotali eritmasi neytral kobalt tuzi eritmasidan СО 3+ kationi bilan СО [ С 10 Н 6 (NO)O] 3 tarkibli qizil – kungir rang kompleks birikma hosil qiladi va bu birikma cho’kmaga tushadi.](/data/documents/c073b2e6-d7b1-4865-90cc-f2781a261cc4/page-9.png)
![ - Dimetilglioksim С 4 Н 8 N 2 O 2 yoki Chugaev reaktivi Ni 2+ kationi bilan ammiakli muhitda lola rang qizil cho’kma [(CH 3 ) 2 C 2 NOHNO] 2 Ni hosil qiladi. Dimetilglioksimning struktura formulasi: Н 3 С – С – С – СН 3 ″ ″ НО - N N - OH Difeniltioqarbazon (ditizon) С 6 Н 5 N = N-CS-NHNHC 6 H 5 ko’kimtir-qora kristall modda , uchinchi analitik gruppa kationlari uchun juda sezgir reaktivlardan biri hisoblanadi. Dipikrilamin C 6 H 2 (NO 2 ) 3 ] 2 NH sariq rang kristall modda, portlovchi, zaharli, kaliy kationi bilan qizg’ish-to’q sariq rangli mayda kristallardan iborat cho’kma hosil qiladi. Oksixinolin С 9 Н 6 NOH ammiakli muhitda Mg 2+ kationi bilan sarg’ish yashil rangli cho’kma ( С 9 Н 6 NO) 2 Mg hosil qiladi. Alizarin С 14 Н 6 О 2 ( ОН ) 2 alyuminiy gidroksid bilan kam eruvchan och qizil rangli birikma hosil qiladi. Difenilamin ( С 6 Н 5 ) 2 NH ok kristall, havoda qorayadi, sulfat qislotali muhitda NO 2 - anionlari bilan zangori tusli birikmalar hosil qiladi. Oksidlovchilar ( К 2 С r 2 O 7 KmnO 4 va xokazo) ishtirokida ham oksidlanib, zangori tusli birikmalar hosil qiladi. Reaktiv sifatida organik modda ishlatiladigan analitik reaktsiya o’zining o’ta sezgirligi bilan ajralib turadi, ular yordamida juda oz miqdordagi moddalarni ham aniqlash mumkin. Kupgina organik reaktivlvr ayrim ionlar uchun xususiy reaktivlar yordamida analiz uchun berilgan eritmaning bir qismi bilan to’g’ridan to’g’ri analitik reaktsiya o’tkazish mumkin. Shuning uchun ham kishlok xujaligi praktikasida tuprok usimlik va hayvon organizmidagi (mis, rux, kobalt, marganets, nikel va boshka) mikroelementlar miqdorini aniqlashda organik reagentlardan foydalaniladi.](/data/documents/c073b2e6-d7b1-4865-90cc-f2781a261cc4/page-10.png)
