O'yin taktikasiga o'rgatish (voleybol) - Jismoniy tarbiya - Referatlar

O'yin taktikasiga o'rgatish (voleybol)

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

100.5 KB

Ko'chirib olish

O'yin taktikasiga o'rgatish Reja: 1. Hujumda qo'llaniladigan yakka taktik harakatlarga o'rgatish 2. To'p kiritish. Tayyorlov va yondoshtiruvchi mashqlar. 3. Hujumda qo'llaniladigan jamoa taktik harakatlariga o'rgatish 4. Himoyada qo'llaniladigan yakka taktik harakatlarga o'rgatish 5. Guruhli taktik harakatlarga o'rgatish 6. Jamoa taktik harakatlariga o'rgatish

O'yin malakalari texnikasiga o'rgatishda shu malakalarni (to'p qabul qilish va uzatish, to'p kiritish, zarba berish, to'siq qo'yish) muayyan taktik maqsadda amalga oshirilishiga urg'u berilishi lozim. O'yin taktikasiga o'rgatish jarayoni ham o'yin texnikasini o'zlashtirishda qo'llaniladigan uslublar, vositalar (texnik va taktik mashqlar ustunligida), bosqichlar va pedagogik prinsiplar asosida amalga oshiriladi. Hujumda qo'llaniladigan yakka taktik harakatlarga o'rgatish To'p uzatish. Tayyorlov mashqlari: 1. Ko ' rsatmaga ( signalga ) binoan : harakatlanish vaqtida turli usullarda tezlanishlar : tezlanishlar davomida turli usulda ( sakrab , hatlab , sirpanib va hokazo ) to ' xtash ; harakatlanish turini o ' zgartirish ; harakatlanish va tezlanish yo ' nalishini o ' zgartirish ; harakatlanish tezligini o ' zgartirish . 2. Shu mashqlar ( harakatlanish va tezlanishlar ) ni turli usullarda to ' ldirma to ' pni ilib olish va otish ( uzatish ) bilan bajarish ; ko ' rsatma ( signal ) bo ' yicha to ' p uzatish yo ' nalishini tanlash . 3. To ' ldirma to ' pni o ' z ustiga tashlab , o ' z sheriklari harakatlarini kuzatish ; sheriklarini hatti - harakatiga qarab , to ' pni o ' z ustiga yoki sherigiga tashlash balandligini , yo ' nalishini va tezligini o ' zgartirish ; bo ' sh joyga yoki kutilmaganda sherigiga to ' pni tashlash . Yo ' ndashtiruvchi mashqlar . Shug ' ullanuvchilar tayyorlov mashqlarini mukammal o ' zlashtirganlaridan so ' ng yuqorida qayd etilgan mashqlarga maxsus ko ' rsatma ( signal ) yoki turli vaziyatlarga nisbatan harakatlanish turini tanlash elementlari kiritiladi . Bunday mashqlar qo ' llashda « oddiydan murakkabga » prinsipida ijro etilishi lozim . 1. Turli usullarda harakatlanish vaqtida quyidagi elementlarni taqlid qilish : ko ' rsatma ( signal ) bo ' yicha « ikkinchi » to ' pni uzatish - bu mashq maydonda joylashgan holda va sakrab ijro etiladi : pastdan to ' p qabul qilish , zarba berish . 2. Harakatlanishdan so ' ng osilgan to ' pni uzatish : yuqoriga - oldinga , o ' z ustiga ,

orqaga uzatish yo ' nalishini tanlash signalga asosan amalga oshiriladi . 3. Berilgan signalga binoan to'pni o'z ustiga tashlab, uni yuqoriga- oldinga yoki orqaga uzatish. Bu mashqlar tayanch holatda va sakrab ijro etiladi. Taktikaga oid mashqlar. Bunday mashqlarning mohiyati shundan iboratki, shug'ullanuvchilarga taktik harakat usulini tanlash va uning samaradorligini baholash sharoiti yaratiladi. 1. O'yinchi 6 (5,l)-zonada joylashadi, uning sheriklari (hujumchilar) 4,2-zonalarda, bog'lovchi (to'p uzatib beruvchi) 3-zonada joylashadilar. Raqib o'yinchi qarshi maydondan, to'r ustidan o'zi tashlagan to'pni ikki qo'l bilan uzatib, tayanch holatdan yoki sakrab zarba bilan 6-zonaga yo'llaydi. To'pni baland yoki past kelishiga qarab, 6-zonadagi o'yinchi 4 yoki 2-zonaga birdaniga zarbaga to'p uzatadi yoki 3-zonada turgan bog'lovchi o'yinchiga uzatadi. Qarshi maydondan yo'llaniladigan to'pni baland-pastligi, tezligi yoki sekinligi oldindan ma'lum bo'lmaydi. Aynan shu mashq orqada 6-zonada joylashgan o'yinchini 5 va 1-zonalarda joylashgan holatda bajariladi. 2. Qayd etilgan mashqlar qarshi maydonda joylashgan 2 ta to'siq qo'yuvchi o'yinchilar ishtirokida bajariladi. 3. Aynan shu mashqlar 3 ta to'siq qo'yuvchi o'yinchilar ishtirokida bajariladi. 4. «Birinchi» to'pni uzatuvchi o'yinga 6,5,1-zonalarda joylashadi. Qarshi maydondan to'p turli tezlikda, balandlikda va yo'nalishda favqulodda uzatiladi. Bog'lovchi o'yinchi navbatma-navbat 1,6,5-zonalardan to'p oldidagi zonalarga (2,3,4) chiqadi. 6,5,1-zonalarda (galma-gal) o'yinchi «birinchi» to'pni bog'lovchi o'yiniga aniq va sifatli uzatadi. To'p kiritish. Tayyorlov va yondoshtiruvchi mashqlar. 1. Juftlikda: bir o'yinchiga gandbol to'pi, u ma'lum signalga binoan to'pni bir qo'l bilan pastdan (pastdan to'p kiritish), yuqoridan, yon tomon bilan sherigiga uzatadi. Shu mashq orqa chiziqdan to'r ustidan to'p kiritish asosida bajariladi.

2. Shu mashq turli zonalarga to'p kiritish asosida ijro etiladi. 3. To'p orqa chiziq atrofida osilgan holatda joylashtiriladi. To'p to'rga nisbatan to'g'ri turib va yonlama turib, xayolan turli zonalarga uriladi (kiritiladi). Taktikaga oid mashqlar. Taktikaga oid mashqlarning asosiy maqsadi - raqibni taktik rejasini «buzish», to'p qabul qilishni qiyinlashtirish va ochko olish niyatida voleybolchini to'p kiritish usuUari, tezligi va yo'nalishini tanlashga o'rgatishdan iborat. To'p kirituvchi voleybolchi orqa chiziq ortida joylashadi, qarshi maydonchada 6 o'yinchi joylashadi. To'p kirituvchi turli zonalarga turli usullarda navbatma-navbat to'p kiritadi. Qarshi maydonchada joylashgan qaysi bir o'yinchi qo'lini ko'tarsa shu o'yinchiga to'p uriladi (kiritiladi): ikki o'yinchi o'rtasiga to'p kiritiladi; bir gal maydonni oldi qismiga, bir gal orqa qismiga to'p kiritiladi; bog'lovchiga to'p kiritiladi; asosiy hujumchiga to'p kiritiladi; endi o'yinchi almashtirgan o'yinchiga to'p kiritiladi va h.k. Hujum zarbalari. Tayyorlov mashqlari. 1. 1 kg . li to ' ldirma to ' pni qo ' lda ushlagan holda signal bo ' yicha yuqoriga sakrash va qo ' ldagi to ' pni boshni orqasidan oldinga - pastga va oldinga - yuqoriga keskin uloqtirish . 2. Shu mashq, faqat to'r ustidan. 3. Shu mashq, faqat yugurib kelib, tp'g'ri yo'nalishda va gavdani burib, to'pni to'r ustidan tashlash. Yondoshtiruvchi mashqlar. 1. Signal bo'yicha tennis to'pini sakrab o'ng va chap qo'l bilan to'r ustidan uloqtirish. 2. Gandbol to'pini sakrab, qarshi tomondagi to'siq qo'yuvchi fo'Uariga urib; chetga chiqarish; to'siq yonidan chalg'itib tashlash; to'siq ustidan chalg'itib tashlash. 3. Shu mashq, faqat 3 ta to'siq qo'yuvchi qarshiligida ijro etiladi. Taktikaga oid mashqlar. 1 ta harakatlanmaydigan to'siq

qarshiligida to'pni to'siqqa tekkizmasdan zarba berish; to'siq yonidan to'pni chalg'itib tashlash; to'siq ustidan chalg'itib tashlash; sakrash elementini taqlid qilib (oyoqni yerdan uzmasdan), ikkinchi marta depsinib, sakrab zarba berish. 7.2. Hujumda ijro etiladigan guruhli taktik harakatlarga o'rgatish «Birinchi» to'p uzatishda qo'llaniladigan tayyorlov va yondashtiruvchi mashqlar. 1. Shug'ullanuvchilar 4,3,2-zonalarda hujum chizig'i bo'ylab joylashadilar. 4- zonada turgan o'yinchi qo'Iida to'ldirma to'p bo'ladi, u o'z ustiga to'pni irg'itadi. Shu vaqtda uning qolgan ikki sherigidan bin to'r oldiga chiqadi. 4-zonadagi o'yinchi o'z ustiga: irg'itgan to'pni ilib olgandan so'ng, to'pni to'r oldiga chiqqan o'yinchiga tashlaydi. 2. 1 ta o'yinchi orqa zonada to'pni qabul qilish joyida, uchtasi 4,3,2-zonalarda joylashadi. Qarshi maydonchada turgan o'yinchi to'ldirma to'pni to'r ustidan qarama-qarshi tomonga tashlaydi. Shu vaqtda to'r oldida turgan uch o'yinchidan bin to'pga chiqadi. To'pni ilib olgandan so'ng, uni to'r ustidan yana qaytaradi. 3. Shu mashq, faqat voleybol to'pi bilan ijro etiladi. Taktikaga oid mashqlar. Mashqlarning asosiy yo'nalishi - o'yin vaziyatiga mos holda harakat usulini tanlashdan iborat. Masalan, to'pni qabul qilishda o'yinchilarning o'zaro harakatini to'r oldiga orqa chiziqdan chiquvchi o'yinchi harakati bilan bog'lab, yuqorida qayd etilgan mashqlarni bajarish. «Ikkinchi» to'pni uzatishda tayyorlov va yondoshtiruvchi mashqlar. Bunday mashqlar to'ldirma to'p (uloqtirish va ilib olish) yoki voleybol to'pi (o'z ustiga irg'itganidan so'ng to'pni uzatish)dan foydalangan holda bajariladi. Taktikaga oid mashqlar. Ushbu mashqlarni texnikaga oid mashqlardan farqi shuki, bunda ijro etiladigan mashqlar turli o'yin vaziyatlariga binoan joy tanlash va harakat usulini tanlash bilan bog'Iiqligidir. Taktik vazifalar asta-sekin murakkablashtirilib boriladi. Oldingi va orqa chiziq o'yinchilarining o'zaro harakati asosida taktik vazifalar hal etiladi.

Taktik mashqlar to'siqsiz va to'siqlar ishtirokida bajariladi. «Birinchi» va «ikkinchi» to'p uzatish elementlarini birga qo'shgan holda taktik mashqlarni qo'llashda ham tayyorlov, yondoshtiruvchi, texnika va taktikaga oid mashqlardan foydalaniladi. Hujumda qo'llaniladigan guruhli taktik mashqlar to'siqlar ishtirokida o'zlashtiriladi. Bunda favqulodda ro'y beradigan turli o'yin vaziyatlari yaratiladi. Taktik mashqlar turli signallar (tovush, qarsak, ko'rsatma, buyruq, ishora) asosida amalga oshiriladi. Hujumda qo'llaniladigan jamoa taktik harakatlariga o'rgatish O'rgatish jarayonida jamoa taktik harakatlari pirovard maqsad qilib olinadi. Hujumda qo'llaniladigan jamoa taktik harakatlarining samara-dorligi yakka va guruhli taktik harakatlar samaradorligi bilan belgilanadi. Shuning uchun: 1. Dastawal jamoani qaysi taktik tizim bo'yicha o'ynashi aniqlanadi; 2. Shu asosda eng samarali guruhli taktik harakatlar tanlanadi; 3. Keyingi bosqichda yakka taktik harakatlarga o'yin vaziyatini yakunlovchi elementi sifatida ustuvorlik beriladi. Hujumda qo'llaniladigan jamoa taktik harakatlariga o'rgatishda avvalambor o'yinni oldingi chiziq o'yinchi (uzatuvchi)si orqali uyushtirish tizimi so'nggi bosqichda o'zlashtirilishi tavsiya etiladi. Jamoa taktik harakatlariga o'rgatish 6 o'yinchi - «jamoa» ishtirokida tashkil etiladi. Hujumda qo'llaniladigan jamoa taktik harakatlariga o'rgatishda ham tayyorlov, yondoshtiruvchi, texnika va taktikaga oid mashqlar qo'llaniladi. Jamoa taktik harakatlari voleybol maketlarida fishkalarni turli taktik rejalar va tizimlar bo'yicha joylashtirish, ularni turli o'yin vaziyatlarini yuzaga keltirgan holda to'g'ri joylashtirish vazifalarini hal qilish orqali nazariy (taktik fikrlash) jihatdan o'zlashtiriladi. Bundan tashqari, mashg'ulotlarda turli jamoa taktik

harakatlarini maydonda taqlid qilish, to'ldirma to'p, gandbol to'pi, tennis to'pi va voleybol to'pi yordamida jamoa oldiga qo'yilgan turli taktik vazifalar hal etiladi. Jamoa taktik harakatlari maydonda joylashgan 6 ta o'yinchining o'zaro bir- biriga bog'liqligi, har bir o'yinchini va har bir guruhli harakatni jamoa taktik rejasiga bo'ysunishi, ularni o'yin vaziyatiga qarab bir-birini to'g'ri va vaziyatga mos taktik vazifani amaliy hal qilishi asosida o'zlashtirilib boriladi. Hujumda qo'llaniladigan jamoa taktik harakatlarini o'zlashtirishda «ichki» (charchash, hayajonlanish, xavotirlanish va h.k.) va «tashqi» (harorat, namlik, atmosfera bosimi, «kuchli raqib», tomoshabinlar olqishi va h.k.) muhit omillari ta'sirlarini modellashtirish muhim ahamiyat kasb etadi. Himoyada qo'llaniladigan yakka taktik harakatlarga o'rgatish Himoyada qo'llaniladigan yakka taktik harakatlarning asosiy maqsadi - raqib jamoa o'yinchilari xatti-harakatini kuzatish va aniqlash, to'p kiritishdan, hujum zarbasidan, to'siqdan qaytgan to'plarni «olish» uchun joy tanlash va ularni yo'nalishiga qarab, o'z vaqtida zarur joyga yetib kelish, eng maqbul himoya usulini tanlash, qo'riqlash (straxovka) joyini bilish va shunga asosan harakat qilish, zarba yo'nalishini oldindan payqab olish va to'siq qo'yishdan iborat. Joy va to'pni qabul qilish usulini tanlash. Tayyorlov va yondoshtiruvchi mashqlar. 1. Oldingi ( hujum zonalari ) chiziq atrofida ikki hujumchi bir - biriga to ' ldirma to ' pni tashlaydi , kutilmaganda ularning biri sakrab to ' pni to ' r ortiga irg ' itadi . Qarshi maydonchada turgan ikki himoyachi o ' z vaqtida joy tanlab , to ' pni ilib olishi lozim . 2. To ' pni pastdan ikki qo ' llab , yuqoridan ikki qo ' llab , pastdan bir qo ' llab yiqilib , to ' pni qabul qilish uchun 2 ta yoki 3 ta to ' p turli balandlikka osilib qo ' yiladi . Maxsus signal bo'yicha o'yinchi u yoki bu qabul usulini bajaradi. Taktikaga oid mashqlar. 1. Murabbiy ( yoki biror shug ' ullanuvchi ) yuqoridan yoki pastdan ( aniq yoki kuchli ) to ' p kiritadi . Qabul qiluvchi oldindan to'p kiritish usuli va yo'nalishini

payqab joy tanlaydi. 2. Murabbiy o'z ustiga to'p tashlab, to'r ustidan hujum zarbasi yoki chalg'ituvchi to'p tashlash usulini bajaradi. Himoyachi o'yinchi oldindan hujum usulini payqab, qo'riqlashga chiqadi. 3. Hujum qo ' yuvchi yoki to ' siq qo ' yuvchi o ' yinchi ortida qo ' riqlash o ' yinini bajarish . To ' siq qo ' yishda shu malakaning texnikasi va taktikasi yagona omil sifatida amalga oshirilishi lozim : texnikasi - zarba yo ' nalishiga nisbatan qo ' llarni to ' g ' ri qo ' yish ( kaftlarning uzoq - yaqinligi ); taktikasi - sakrash uchun to ' rdan zarur oraliqda joy tanlash , qo ' llarni ko ' tarish vaqtini aniqlash , zarba yo ' nalishini aniqlagan holda , qo ' llarni joylashtirish . Tayyorlov va yondoshtiruvchi mashqlar . 1. Hujumchi to ' r oldida harakatlanib , kutilmagan holda to ' xtab turli yo ' nalishda hujum zarbasini taqlid qiladi . To ' siq qo ' yuvchi o ' yinchi to ' g ' ri joy tanlab , sakrab zarbaga to ' siq qo ' yishni taqlid qiladi . 2. O ' rindiqda turib to ' siq qo ' yish . To ' siq qo ' yuvchi o ' yinchi qo ' llariga boks qo ' lqop ( lapa ) kiygizilgan . Qarshi maydonning 4,3,2- zonalaridan to ' siqchiga qarab paralon to ' p tashlanadi . To ' siq qo ' yuvchi o ' yinchi qaysi zonadan to ' p tashlanishini bilmaydi . 3. Shu mashq tabiiy holatda bajariladi. Taktikaga oid mashqlar. 1. Ko ' rsatma berilgan yo ' nalishda ijro etiladigan hujum zarbasiga to ' siq qo ' yish ; turli zonalardan ( ko ' rsatma bo ' yicha ) berilgan zarbaga to ' siq qo ' yish . 2. Bir zona turli usulda ijro etiladigan hujum zarbalariga ( to ' g ' ri yo ' nalishda - diagonal , gavdani o ' ngga va chapga burib , yonlama , « zaif » qo ' l bilan ) to ' siq qo ' yish . 3. Shu mashq , faqat boshqa zonalardan ijro etiladigan hujum zarbasiga to ' siq qo ' yish . 4. Uzatuvchi ( bog ' lovchi ) o ' yinchi kutilmagan zonaga to ' p uzatgan joydan berilgan zarbaga to ' siq qo ' yish ( to ' siq qo ' yuvchi o ' yinchi to ' pni

qaysi zonaga uzatilishini payqab olishi , shunga yarasha joy tanlash va o ' z vaqtida to ' siq qo ' yishi lozim ). * Guruhli taktik harakatlarga o ' rgatish Orqa chiziq o ' yinchilarining o ' zaro harakati . Tayyorlov va yondoshtiruvchi mashqlar . Tayyorlov va yondoshtiruvchi mashqlar o ' z xususiyatlari bo ' yicha bir - biriga o ' xshash bo ' ladi . Masalan , to ' ldirma to ' pni o ' yinchilar bir - biriga uzatib ilish mashqi voleybol to ' pi bilan bajariladi ; voleybol to ' pini awal o ' z ustiga irg ' itib , so ' ng to ' p uzatish . Bu mashqlarni ijro etishda texnika va taktikaga urg ' u berilishi lozim . Taktikaga oid mashqlar . Misol : o ' yinchilar 1,6,5- zonalarda joylashadi ; 4(3,2)- zonada turgan o ' yinchilar hujum zarbasi yoki « chalg ' ituvchi » zarba bajaradilar . To ' p yo ' naltirilgan joydagi o ' yinchi joy tanlaydi va qabul qilish usulini aniqlab , qabulni bajaradi . « Qo ' shni » o ' yinchi « qo ' riqlashda » ishtirok etadi . Oldingi chiziq o ' yinchilarining o ' zaro harakati . Tayyorlov va yondoshtiruvchi mashqlar . Yakka to ' siq qo ' yish bo ' yicha qo ' llanilgan mashqlar bajariladi , lekin uch o ' yinchidan ikkitasi guruhli to ' siq qo ' yadi . Taktikaga oid mashqlar . 1. Bog ' lovchi o ' yinchi uzatgan to ' pdan 4,3,2- zonalarda hujum zarbasi bajariladi . Qaysi zonadan va qaysi yo ' nalishda zarba berilishiga qarab 2 va 3 yoki 4 va 3- zonadagi o ' yinchilar to ' siq qo ' yadi . To ' siqdan bo ' sh o ' yinchi " qo ' riqlashda " ishtirok etadi . Zarba yo'nalishi oldindan ma'lum. 2. Ma'lum mashq, faqat zarba yo'nalishi noma'lum holda bajariladi. 3. Shu mashq, faqat to'p uzatish 3-zonadan ijro etiladi. Qaysi zonaga (4 yoki 2-zona) to'p uzatilsa, shu zonadan berilgan zarbaga 2 va 3 yoki 4 va 3-zonadagi o'yinchilar to'siq qo'yadi. Oldingi va orqa chiziq o'yinchilarining o'zaro harakatlari. Tayyorlov va yondoshtiruvchi mashqlar.

Yuqorida qayd etilgan ushbu turdagi mashqlar oldingi va orqa chiziq o'yinchilarining o'zaro harakatlarini shakllantirishda ham qo'llaniladi. Lekin bunda asosan mashqlarning texnikasi va taktikasiga ko'proq e'tibor qaratiladi. Taktikaga oid mashqlar. Misol: signalga binoan 3-zonadan 4 yoki 2-zonaga uzatilgan to'pga zarba beriladi, muvofiq ravishda 2 va 3 yoki 4 va 3-zonadagi o'yinchilar to'siq qo'yadi. Vaziyatga qarab (to'pni uzoq yaqinligi va yo'nalishi) 1 va 5-zonadagi o'yinchilar to'pni «qo'riqlaydi». Shu mashq, faqat «qo'riqlashda» 6-zonada turgan o'yinchi ishtirok etadi. Bundan to'siq qo'yish, qo'riqlash va zarbani qabul qilish harakatlariga e'tibor qaratiladi. Jamoa taktik harakatlariga o'rgatish To'p kiritishda o'yinchilarni joylashishi. Kiritilgan to'pni muvafaqqiyatli qabul qilish uchun o'yinchilarni maydonda joylashishi holati muhim ahamiyat kasb etadi. Maydonda o'yinchilarni joylashishi usulini tanlashda quyidagilar e'tiborga olinishi lozim: - joylashishda musobaqa qoidasiga rioya qilish; - ko'rsatma bo'yicha jamoa va guruh qanday taktik tizimni qo'llashini e'tiborga olish; qaysi o'yinchi va qanday mahoratga ega o'yinchi to'p kiritilayotganligi; -jamoa qaysi taktiktizim bo'yicha (4+2 yoki 5+1)jamlangan. Oldingi chiziq o'yinchisi (bog'lovchi) ishtirokida hujum zarbasini tashkil etishda uchta asosiy holatni e'tiborga olish lozim: birinchisi - 3-zonadan to'p uzatilganda; ikkinchisi - 2-zonadan to'p uzatilganda; uchinchisi - 4-zonadan to'p uzatilganda. Shu holatlarda birinchi to'pdan yoki to'pni sherigiga irg'itib (otkidka) berishdan zarba ijro etishda, qolgan o'yinchilar ham zarba berishga shay bo'lib turishlari kerak. Orqa chiziq o'yinchisining oldingi chiziqqa chiqib to'p uzatishdan zarba berishda ham 3 ta holatni e'tiborga olish lozim: birinchi - 1-zonadagi o'yinchi

(bog'lovchi) 2-zonadagi o'yinchi orqasidan oldingi chiziq atrofiga to'p uzatish uchun chiqishida; ikkinchi - 6-zonadagi o'yinchi (bog'lovchi) 3-zonadagi o'yinchi oldiga chiqib to'p uzatish. Hujumni mazkur tizimlarda tashkil qilishda oldingi chiziqda joylashgan (2,3,4-zonalarda) barcha o'yinchilar hujum zarbasiga shay turishlari shart. Zamonaviy voleybolda orqa chiziqqa o'tgan bog'lovchi o'yinchining oldingi chiziqqa chiqib, 3 ta hujumchiga to'p uzatish imkonini yaratish odat tusiga kirgan. Boz ustiga so'nggi yillarda hujumga orqa chiziq o'yinchilarini jalb etish hujum salohiyatining yanada ortishiga olib keldi. «Burchagi oldiga» tizimi asosida himoyada o'ynash Tayyorlov va yondoshtiruvchi mashqlar. Bu mashqlar «burchagi oldiga» tizimiga xos harakatlarni taqlid qilish, to'ldirma to'p va voleybol to'pi bilan ijro etiladi. Taktikaga oid mashqlar. 1. 4,3,2-zonalarda uchta hujumchi joylashadi, bog'lovchi o'yinchi 2 va 3-zonalar o'rtasida turadi. Murabbiyning signali bo'yicha to'p bog'lovchiga uzatiladi, bog'lovchi esa uchta hujumchidan biriga to'p uzatadi. To'siq qo'yuvchi o'yinchilarni 6-zona o'yinchisi qo'riqlaydi. Hujum zarbasi «chalg'ituvchi» to'p tashlash bilan almashtirib turiladi. 2. Shu mashq, faqat zarbalar goh 1-zonaga, goh 5-zonaga yo'naltiriladi. Shu zonalardagi o'yinchilar to'pni qabul qilishadi. «Burchagi oldiga» tizimi asosida himoyada o'ynash andozasi 36-rasmda aks ettirilgan. «Burchagi orqaga» tizimi asosida himoyada o'ynash Tayyorlov va yondoshtiruvchi mashqlar. «Burchagi oldiga» tizimi asosida himoyada o'ynashda qo'Uaniladigan mashqlar aksincha yo'nalishda bajariladi. Bunda ham taqlid mashqlari, to'ldirma to'p va voleybol to'pi bilan mashqlar bajariladi.

36-rasm. Taktikaga oid mashqlar. 1. Hujumchilar 4,3,2-zonalarda joylashadi, bog'lovchi o'yinchi to'p oldida turadi. Ikkinchi to'p uzatish navbatma-navbat uchta zonaga yo'naltiriladi. To'siq qo'yuvchi o'yinchilar atayin zarbani o'tkazib yuboradi. Zarbani qaysi zonadan berilganiga qarab 5 yoki 1-zonadagi o'yinchi to'siqlar orqasiga «qo'riqlashga» chiqadi. 6- zonadagi o'yinchi zarba yo'nalishiga qarab chiqadi va to'pni qabul qiladi. 2. Shu mashq, faqat to'pni to'siqchilar ustidan «chalg'itib» tashlanadi. 5 yoki 1- zonadagi o'yinchilar zarba yo'nalishiga muvofiq to'siqchilar orqasiga to'pni «qo'riqlashga» chiqadi. «Burchagi orqaga» tizimi asosida himoyada o'ynash andozasi 37-rasmda aks ettirilgan.

Adabiyotlar: 1. O'zbekiston Respublikasining «Ta'lim to'g'risida»gi Qonuni. - Т .: «O'zbekiston», 1997.-25 b. 2. O'zbekiston Respublikasi «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi to'g'risida»gi qonuni. - Т .: «O'zbekiston», 1997. - 16 b. 3. O'zbekiston Respublikasining «Jismoniy tarbiya va sport to'g'risida»gi Qonuni. - Т .: 27-iyul, 2000. 4. O'zbekiston Respublikasi Prezidentining «O'zbekiston bolalar sportini rivojlantirish jamg'armasi faoliyatini takomillashtirish chora-tadbirlari to'g'risida»gi 29-avgust, 2004-yil 3481-son Farmoni. 5. Айрапетьянц Л.Р., Годик М.А. Спортивные игры. // Монография. Т.: Ибн Сино, 1991. - 160 с. 6. Айрапетьянц Л.Р. Волейбол. // Учебник для высших учебных заведений.Т.: Zar qalam . 2006. - 240 с. 7. Ayrapetyants L . R ., Pulatov A . A ., Isroilov Sh . X . Voleybol . // Oliy o ' quv yurtlari umumiy kurs talabalari uchun o ' quv qo ' llanma . T .: 2009. - 77 b . 8. Беляев A . B . Обучение технике игры в волейбол и её совершенствование. //Методическое пособие. М.: Олимпия. Человек., 2008. - 54 с. 9. Бержо. Волейбол высшего уровня. // Автор перевода с французского языка Ю.Б.Чесноков. М.: Олимпия. Человек, 2007. 31 с. 10. Волков Л.П. Теория и методика детского и юношеского спорта. Киев: Олимпийская литература, 2002. - 294 с.

O'xshashlar

Voleybol texnikasiga o'rgatish

O'yin texnikasi va uning tasnifi (voleybol)

O'yin taktikasi va uning tasnifi (voleybol)

Voleybol

Voleybol