Рахбар сифати структураларининг хусусиятлари - Iqtisodiyot - Referatlar

Рахбар сифати структураларининг хусусиятлари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

59.5 KB

Ko'chirib olish

www.arxiv.uz Режа : 1. Рахбар сифатининг умумий структураси. 2. Ишлаб чиқаришда рахбарнинг сифат структураси. 3.Бош менежер рахбарларнинг сифат структураларининг хусусияти. 4. Рахбарнинг корхонадаги роли.

www.arxiv.uz Рахбар сифатининг умумий структураси. Замонавий рахбар жамоа ишлаб чиқаришида бошқарувчи, дипломат, етакчи, мураббий, инноватор бўлиши лозим. Бу эса рахбарнинг сифат структурасига киради. 1. Бошқарувчи – рахбарнинг бу функцияси анъанавий ҳисобланиб, бошқарувчи вазифасини билдиради. Бошқарувчи рахбар халол, ўз сўзидан чиқадиган: юксак касб махоратига эга бўлиб, иш юзасидан муомала қилиш кўникмаларини ўзлаштирган ноти қ , маслахатчи, педагог ва ўз навбатида руҳиятчи ма ҳ оратига эришган бўлиши лозим. 2. Дипломат – рахбар сўнгги ўн йиллар давомида, айни қ са кенг ёйилган бошқарув малакалари ва кўникмалари орасида буларнинг аввало музокаралар олиб бориш билан боғлиқ хилларни тилга олиб ўтиш лозим. Ўрта ва олий бўгин функционал рахбарлари ҳозирги кунда ўзларининг иш вақтларини асосан одамлар билан ало қ а бо ғ лаш ва бу ало қ аларни кенгайтиришга, иш соҳасидаги ало қ аларни чу қ урлаштириш, шартномалар, битимлар тузиш, бахсларни хал қилиш, хукумат билан ўрнатилган муносабатларни йўлга қўйишга сарфлайдилар. Ҳозирги шароитда ҳ ар хил воситачилар ишларида менежерларнинг иштирок этиши тобора кўпроқ зарур бўлиб қ олди. Мана шуларнинг ҳаммаси учун кишида ало ҳ ида, яъни дипломатларга хос кобилиятлар бўлиши керак. 3. Етакчи – рахбар. Замонавий рахбар менежерлик ишларидан ташқари етакчилик ишлари билан ҳам шу ғ улланади. Менежер ва менежмент хусусидаги Америка назариётчилари ҳ ар бир менежер етакчи бўлиши керак деган шиорни илгари сурадилар. Менежерлик вазифаси билан етакчилик вазифаси бир маънони англатмайди. Бизда менежерлик вазифаси дейилар экан, кўпинча бизнеснинг моддий кенжа тизими фаолиятини ишлаб чиқариш ресурслари, муомалалар, технологик жараёнларни қ увватлаб бориш учун зарур бўлган жами профессионал ҳаракатлар тушунилади. Бу вазифани яхши уддалаш учун менежер инсонларни ўзига эргаштириб бориш қ обилиятига эга бўлиши, яъни етакчи вазифасини бажариши лозим.

www.arxiv.uz 4. Мураббий рахбар - ишлаб чиқариш жараёнлари мураккаблашиб боргани сари ходимларга қў йиладиган талабларни оширади. Бир томондан ходимларнинг технологик билимларини ошириш эхтиёжи пайдо бўлса, иккинчи томондан уларда ҳаёт фаолиятининг маънавий томонларини камолотга етказиш зарурияти ту ғ илади. Мураккаблашиб бораётган техника – технология мутахассисларга узлуксиз касб – таълим бериб бориш заруриятини ту ғ дириш хеч кимда шубха уй ғ отмайди. Бунинг учун бу ишга талайгина мабла ғ ларни сарфлашга тўғри келади. Лекин ходимларни маънавий томондан камолотга етказиш борасида сусткашлик қилинди ва шунинг учун ишлаб чиқаришда ҳам зарар кўрилмокда. Ваҳоланки, ходимларнинг яхши тарбия кўрганлиги, юксак маънавий ахло ққ а эга эканлиги иқтисодиётнинг ижтимоий минта қ асидан ўтиб бориши учун хал қилувчи шарт бўлиб ҳисобланади. Муваффа қ ият қ озониш учун менежер ходимларни одоб – ахло қ , хис – хаяжон томонидан тарбиялаб бориши барча менежерлик ишларининг мухим томонидир. Инноватор – рахбар фан–техника тараққиётининг информацион юксалиш шароитларида (биринчи юксалиш қ ишлок экинларини жорий этиш билан, иккинчиси саноатни тубдан ўзгариши билан боғланган) менежерлик ишининг энг мухим томонларидан бири инновациялар бўйича фаолият олиб боришдир. Шиддат билан давом этаётган фан- техника инқилоби шароитларида инновациялар хусусида кимки сусткашлик қиладиган бўлса, у тез орада ор қ ада қ олади. Инновацияларнинг зарурлигини тушунтириш жуда осон. Эскириб қ олган асбоб-ускуналарни тиклаш, янгиларини жорий этишдан, мабла ғ тежаб қ олишдан кўра кўпроқ янги техника ва технология базасидан меҳнат унумдорлиги ва махсулот сифатини кўтариш анча осон ва тезро қ бўлади деб ҳисобланади. 2. Ишлаб чиқаришда рахбарнинг сифат структураси.

www.arxiv.uz Хар бир корхонада бошқарув ходимлари лавозими бўйича рахбарлар, хизматчилар ва мутахассисларга бўлинади. Рахбарлар туркумига кирувчи шахслар бажараётган ишининг хусусиятларига боғлиқ ҳолда бош рахбарга, сафдаги рахбарга, функционал рахбарга – мулкдор томонидан тайинланган (жихозлар) ни ҳ оятда чегараланган шахслар доираси бўлиб оператив ёки хўжалик бошқарув ҳуқуқларида, мулкдор белгиланган чегараларида, ёки мулкий ҳуқуқларга вакиллик қилиш асосида мулкни бош қ аради. Сафдаги рахбарлар қаторига корхонада ишлаб чиқариш бўлинмаси жамоасини, маъмурий бошқаришнинг барча вазифаларини бажарувчи рахбарлар ва уларнинг ўринбосарлари киради. Улар юқоридаги бошли ққ а тўла ва бевосита бўйсунади. Сафдаги рахбарга бригадир, участка мастери, цех бошлиғи ва бошқалар киради. Функционал рахбарларга – бошқарув вазифаларини функционал муаммоларини ечиш билан боғлиқ бўлган ходимлар киради. Бу туркумга бош мухандис, бош механиқ, ҳисобчи, конструктор, архив мудири, сотиш бўлимининг бошлиқлари ва бошқалар киради. Ишлаб чиқариш ходимларига махсулот яратишда бевосита иштирок этувчи ёки ишлаб чиқариш жараёнида бир меъёрда боришни таъминловчи ишчилар киради. Бажарадиган вазифаларининг характерига кўра ишчилар икки гуруҳга бўлинади: 1. Махсулот тайёрлаш бўйича технологик операцияларни бажариш билан банд бўлганлар; 2. Асосий технологик жараёнларни бир меъёрда боришини таъминлаш учун зарур бўлган хизматни кўрсатиш (товар, материал бойликларни ташувчилар). Бугунги рахбардан қандай инсоний фазилатлар талаб этилади. Албатта, рахбар а қ л-идрокли, иродали, иймонли, инсофли, ориятли ба ғ ри кенг, талабчан, қў йингки энг яхши ахло қ ий сифатлар эгаси бўлмо ғ и лозим.

www.arxiv.uz Бугун Ўзбекистон мустақиллиги хақида самимий ва ўринли фикрлар билан бирга гохо ғ оят чиройли, лекин фойдасиз сўзлар ҳам айтилади, баландпарвоз ваъдалар берилади. Баъзи рахбарларнинг ёл ғ он гап-сўзларини, олдинги замонлардан мерос бўлиб қ олган мадхиябозликларни учратиб туриш мумкин. Шунда бу эски сўзи бош қ а, дили бош қ а рахбарларнинг бундай хислатлари албатта меҳнат жамоасига катта таъсир кўрсатади. Президентимиз шундай кишилар хақида бундай деган эдилар: «Хал қ ишонч билдирган рахбарнинг сўзи ва иши, яъни тили ва дили бир бўлиши учун энг мухим ҳаётий заруратга айланади. Баландпарвоз, ҳ авойи гапларнинг даври ўтди. Бундай вазиятнинг энг хавфли томони шундаки, сўзи бош қ а иши бош қ а, қилмиши бош қ а рахбарларнинг ва икки юзламачи шахсларнинг «фаолияти» туфайли эзгу ғ ояларимиз, хал қ нинг олийжаноб умидлари ўз қ адр- қ имматини йўқотиши мумкин. Одамларнинг улуғ мақсадларга бўлган ишонч, интилишлари сўнади». «Рахбарлик - лавозим, мансаб эмас, аввало, одамларга хизмат қилиш масъулияти эканини билишимиз зарур. Рахбар дегани ҳаммадан кўпроқ ишлайдиган, фу қ оролар саодати ва юрт равна қ и учун елиб - югурадиган фидоий инсон бўлиши керак», дейди Ўзбекистон Президенти Ислом Каримов - ҳ алк ҳамиша ўз дастурхонига, туриш-турмушига қ араб рахбарларнинг ишига ба ҳ о беради. Ўзининг хатти-ҳаракати билан ҳимоя шаънига до ғ тушурадиган рахбарлар бўлмаслиги керак. Бошқариш санъатига келсак, гуёки рахбарлик фақат аниқ ҳисоб- китобларга боғли қ дек бўлиб туюлади. Шунга қ арамай юксак иқтисодий кўрсаткичларга эришиб бораётган бир қ атор мамлакатлар хўжалик рахбарлари, менеджерлари бошқариш санъатига фан сифатида катта эътибор беришади ва бу санъатни эгаллаш учун бир қ атор билимларни пухта ўрганишади. Бозор иқтисодиёти шароитида янги илм захираларига, менеджерлик асослари тўғрисидаги билимларга эга бўлганларигина рахбарликка лойи қ дирлар. Рахбарлик - бу оддий унвон эмас, бу истеъдоддир. Рахбар

www.arxiv.uz бозор шароитида янгилик яратувчи, ижодкор ва инсоний омилларни эътиборга олувчи бўлиши керак. 3 .Бош менежер рахбарларнинг сифат структураларининг хусусияти. Бош менежер, яъни рахбар аввало инсондир. Шунинг учун ҳам инсонга хос бўлган хусусиятларнинг хеч бири унга бегона эмас. Бош менежер тарбия натижасида етиштирилган ижтимоий сифатларнинг мураккаб бир тизими, яъни шахсиятли кишидир. Ҳ ар бир рахбарнинг ўз ҳ улк-атвори билан белгиланадиган ўз табиати бор. Лекин инсон табиатининг ҳ ар кайси томони ҳам менежерлик вазифаларини адо этишга ёрдам бермайди. Япон «Мацусита денки» фирмасининг менежерлари ишчилар меҳнатини самарасини ошириш ва уларни махсулот сифатини яхшилаш ва тинмай такомиллаштириб боришга ундаш учун мана бундай маънавий қоидага амал қилиб боришади. Жамиятни ривожлантириш ва уни фаравонлигини ошириш, ўз масъулиятларини англаб етиш, жаҳон маданиятини янада тара ққ ий эттиришга ўз улушларини қ ўшиб боришни хар бир ишчи буни доимо ёдда тутиши керак. Хар ишда фирмага садо қ атли бўлиш муваффа қ ият калитидир. Маънавий қ адриятлар: а) ишлаб чиқаришни такомиллаштириш йўли билан миллатга хизмат қилиш; б) ҳалоллик, поклик; в) уй ғ унлик ва ҳамкорлик; г) сифат учун кураш; д) ўз қ адрини билиш ва бўйсуниш; е) фирма билан пайваста бўлиб ишлаш; ж) фирмага миннатдорчилик; Бошқарув тизимида рахбарнинг фаолияти мухим ўрин эгаллайди. Бу эса ўз характери бўйича сиёсий ва классик фаолиятдир. Рахбар ташкилотчи

www.arxiv.uz деганда биз корхона фаолиятини яхши йўлга қўйиши, яхши рақобатбардош кадрлар билан таъминлаши, махсулот сифатини жаҳон стандартига жавоб бера оладиган қилиб ишлаб чиқаришни таъминлаши, ишчи ходимларнинг иш шароитларини яхшилаши лозим. Рахбарнинг ўз қўли остидаги ходимларга бўлган илик муносабати ходимларнинг ўз ишларини кўтаринки руҳда бажаришларини таъминлайди. Рахбарларнинг иш жараёнида ходимларнинг ҳолатларини ва шахсий хусусиятларини инобатга олиши, уларнинг қалбига йўл топа билиши унинг билим даражасига, муомала маданиятига боғлиқдир.

O'xshashlar

Раҳбар сифати структураларининг хусусиятлари

Рахбар меҳнат жамоасининг асосий бошқарувчисидир

Кадрлар ракобатбардошлиги ва малака сифати

Саноат махсулотининг сифати ва унинг ракобатбардошлиги

Овқатланиш корхоналари маҳсулотлари ва хизматларининг сифати