Moliyaviy natijalar xakida xisobot va uning tarkibi. - Iqtisodiyot - Referatlar

Moliyaviy natijalar xakida xisobot va uning tarkibi.

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

73.5 KB

Ko'chirib olish

Moliyaviy natijalar xakida xisobot va uning tarkibi. Ushbu shaklda xujalik yurituvchi subyektlarning asosiy, "-" muomalaviy va moliyaviy faoliyati natijasida olgan foyda yoki kurgan zararlarining mikdori tegishli moddalar buyicha yoritiladi. Xujalik yurituvchi subyektlar "Maxsulot (ish, xizmat)ni sotishdan tushgan daromad" moddasida (010-satr) savdo ustamalari, xaridor va buyurtmachilar tomonidan tulagan soliklar bilan birgalikda, maxsulot, tovar, ish, xizmatlarni sotishdan tushgan jami daromad (kaytarilgan tovarlar, tayyor maxsulotlar kiymatining mikdori va sotish baxosidan xaridor xisobidan chegirib tashlangandan keyin) aks ettiriladi. Ayrim tovarlarning eksport kilinishi sababli xorijiy valyutada tushgan daromadning majburiy sotiladigan kismi, ya’ni Markaziy bank muassasasi tomonidan tasdiklangan kursda 010-satrda aks ettiriladi. 020-satrni ("Kushilgan kiymat soligi" moddasini) tuldirganda ma’lumotlarning kushilgan kiymat soligi buyicha budjet bilan xisoblashish kismida "Solik kodeksi"ning kushilgan kiymat soligini xisoblash va tulash tugrisidagi tartiblarga rioya kilishi lozim. Aksiz soligi tulovchi subyektlar "Aksizlar" moddasida (030-satr) sotish schyotida xisobga olingan tushum tarkibidagi 9100-"Sotilgan maxsulot (ish, xizmat)larning tannarxi" schyotining debeti va 6410-"Budjetga tulovlar buyicha karzlar" schyotlarining kreditida kursatilgan mikdori aks ettiriladi. Aksiz soliklarini xisoblash va ularning tulanish koidasi Solik kodeksa bilan belgilangan. 040-satrda maxsulot (ish, xizmat) larning chetga chikarish bilan boglik bulgan soliklar, eksport buyicha bojxona tulovlari va kuzda tutilayotgan ajratmalar uchun tulovlar yoziladi.

"Sotishdan olingan daromad" moddasida (050-satr) subyektning asosiy faoliyatida maxsulot, tovar, ish, xizmatlarni sotishdan, egri solik va eksport bojxona tulovlari chegirilgandan keyingi tushgan daromad, shu bilan birgalikda subyektning yordamchi va xizmat kursatuvchi bulinmalaridagi maxsulotlarning boshka subyektlarga sotilishidan tushgan daromad, xujalik xisobida turmagan tashkilotlarning daromadining xarajatidan oshik kismi, xujalik va boshka tijorat faoliyatidan olingan daromadlar kursatiladi. Sotishdan olingan daromad 010-satr kursatkichidan 020-030-040-satrlar kursatkichlarini kamaytirilganiga tengdir. Xarajatlar tarkibi tugrisidagi Nizomga muvofiK 2010- "Asosiy ishlab chikarish", 2300-"Yerdamchi ishlab chikarish", 9450-"Xizmat kursatuvchi xujaliklar" schyotlaridagi jami xarajatlarning yigindisidan tugallanmagan ishlab chikarish sarflari chegirilib kolgan summa maxsulot tannarxi xisoblanib, 060-satr "Sotilgan maxsulot, ish, xizmatlarning ishlab chikarish tannarxi"da kursatiladi. Bundan tashkari ushbu ma’lumotlar umumlashtirilgan xolda 9110, 9120 va 9130 "Sotilgan maxsulotlar, tovarlar, ishlar va xizmatlarning tannarxi" schyotlarida yigilib boriladi. Savdo tashkilotlari mazkur satrda sotilgan tovarlarning sotib olish kiymatini aks ettiradilar. Tovarlarning aylanishi (tovarlarni kirim kilish va sotish) da katnashmasdan, xizmat xaki sifatida daromad oladigan vositachi (diler) subyektlar bu satrni tuldirmaydilar. "Sotishdan tushgan yalpi moliyaviy natija" (070-satr) sotishdan olingan daromad va sotilgan maxsulot, ish, xizmatlarning ishlab chikarish tannarxi urtasidagi fark bilan aniklanadi (050-satr-060-satr). 9400-"Tavr xarajatlari" schyotlarining turkumida jamlangan ma’lumotlar yordamida 080-"Sotish buyicha sarflar", 090- "Ma’muriy xarajatlar" va 100-"Asosiy faoliyatning boshka jarayonlarida sarflangan xarajatlar" satrlari tuldiriladi. 100-satrning jamgarilgan daromad kismi 9300-"Asosiy faoliyatdan olin

gan boshka daromadlar ni xisobga oladigan schyot" larning ma’lumotlari yordamida tuldiriladi. Asosiy faoliyafying moliyaviy natijasi ("Asosiy ishlab chikarish faoliyatining moliyaviy natijasi (foyda yoki zarar)" moddasi, (110-satr) ni aniklash uchun, sotishdan tushgan yalpi daromaddan (070-satr) sotilgan maxsulot, ish, xizmat va tovarlarning tannarxi, sotilgan asosiy vositalar va boshka aktiv- larning kiymatini chegirib chikkan natijaga boshka daromadlar (100-satr, 5-ustun)ni kushish bilan aniklanadi. Xisobotning 120-satr ("Uyushma va avlod korxonalaridan olingan dividendlar"), 125-("Boshka olingan dividendlar"), 130-("Uyushma va avlod korxonalaridan olingan va berilgan karzlar buyicha foizlar"), 135-("Boshka tulangan va olingan foizlar"), 140-("Xorij valyutasi kursining farki"), 145- ("Moliyaviy faoliyat buyicha boshka daromad va xarajatlar") satrlari 9500-"Moliyaviy faoliyatdan olingan daromadlar" schyotlaridagi umumiy summadan 9600-"Moliyaviy faoliyat bunicha sarflarni xisobga oladigan schyot"larda yigilgan sarflar chegirilib kolgan summaga tulgaziladi. "Umumxujalik faoliyatining moliyaviy natijasi (foyda yoki zarar)" (150-satr) subyektning asosiy faoliyatdan olingan daromadi summasiga moliyaviy faoliyatdan olingan daromadlar kushilib olingan summadan asosiy va moliyaviy faoliyat buyicha amalga oshirilgan sarflar chegirilib aniklanadi. Ushbu summa 9900-"Yakuniy moliyaviy natija" schyotida kursatiladi. 160-satr-("Favkuloddagi foyda va zarar") 9710- "Favkuloddagi foydalar" va 9720-"Favkuloddagi zararlar" schyotlarining ma’lumotiga muvofik tuldiriladi. 170-satr ("Solik, tulangunga kadar umumiy moliyaviy natija (foyda yoki zarar)")da 150 va 160-satrlar yigindisidan (K; belgilarni xisobga organ xolda) iborat olingan natija kursatiladi. Bundan tash kari ushbu ma’lumotlar

8710-"Xisobot davridagi taksimlanmagan foyda (koplanmagan zarar)" schyotida yigilib boriladi. Bu schyotning natijasi foyda soligini xisoblashda asosiy kursatkichi bulib xisoblanadi. 180-satr "Foyda (daromad)dan solik va yigimlar"da 9810- "Foyda (daromad) soligi buyicha sarflar" schyotining debetida xisobga olingan va yil boshidan buyon xisoblangan, ya’ni budjetga utkazilishi kerak bulgan foyda (daromad) soligining, mikdorlari xamda 9820-"Yigimlar va boshka majburiy'ajratmalar" buyicha sarflar, 9890-"Boshka ajratmalar buyicha sarflar" schyotlaridan ma’lumotlar olinadi. Subyektlar 200-satr "Xisobot davridagi sof foyda (zarar)"da 170 va 180- satrlarning farki natijasida xisoblangan sof taksimlanmagan foyda (yoki shoplanmagan zarar) mikdorini kursatadilar. "Budjetga tulanmalar tugrisida ma’lumot"da, subyektlar uz manbalari xisobiga kuyidagi me’yoriy xujjatlarga asosan budjet tulovlarini kursatadilar: 210-satr "Mulkdan olinadigan solik" Uzbekiston Respublikasida 1998 yil 1 yanvardan amal kilinayotgan "Solik kodeksi"ga asosan. 220-satr "Foydadan olinadigan solik" Uzbekiston Respublikasida 1998 yil 1 yanvardan amal kilinayotgan "Solik kodeksi"ga asosan. 230-satr "Daromaddan olinadigan solik" Uzbekiston Respublikasida 1998 yil 1 yanvardan amal kilinayotgan "Solik kodeksi"ga asosan. 240-satr "Kushilgan kiymatdan olinadigan solik" Uzbekiston Respublikasida 1998 yil 1 yanvardan amal kilinayotgan "Solik kodeksi"ga asosan. 250-satr "Aksiz soliklari" Uzbekiston Respublikasida Davlat solik kumitasi- ning 1995 yil 15 fevraldagi 18/16-sonli Uzbekiston Respublikasi xududiga kiritilayotgan aloxida tovarlarga aksiz soliklarini kullash uchun vaktinchalik yuriknomasi, 1996 yil 21 avgustdagi 275-sonli "Uzbekiston Respublikasidagi tamaki maxsulotlari va spirtli ichimliklariga kullaniladigan aksiz markalari

tugrisida"gi Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining 304-sonli (3 ilova) "Uzdeu avto kushma korxonasida avtomashinalarni ishlab chikarish, soti sh va texnik xizmat kursatish tugrisida" gi Karoriga, Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining 1996 yil 23 sentabrdagi 333-sonli Karori, Uzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi va Davlat solik kumitasining 1996 yil 5 noyabridagi 71/96-89-sonli yuriknomalari va keyinchalik kabul kilingan "Solik, kodeksi"ga asosan. 260-satr "Eksport buyicha boj tulovlari" Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining 1992 yil 21 oktabrdagi 485-sonli "eksport va import kilinayotgan aloxida tovarlarga boj tulovlarini xisoblash va olish tartibi tugrisida"gi Karoriga va keyingi kiritilgan uzgartirishlarga asosan: 270-satr "Import buyicha boj tulovlari" Uzbekiston Res- publikasi Vazirlar Maxkamasining 1996 yil 20 martdagi 114- sonli Karoriga, Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining 304-sonli (4-slova) "UZDEU" avto kushma korxonasida avtomashinalarni ishlab chikarish, sotish va texnik xizmat kursatish tugrisidagi" Karorlariga va keyingi kiritilgan uzgartirishlarga asosan: 280-satr "Suvdan foydalanish tulovlari" Uzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi va Davlat solik, kumitasining O5.05.95 yildagi 52/39-sonli "Suvdan foydalanish xaki tugrisida"gi xati va "Solik kodeksi"ga asosan: 310-satr "Daromad soligi" Uzbekiston Respublikasining 1993 yil 15 fevraldagi "Uzbekiston Respublikasi fukarolaridan, ajnabiy fukarolaridan va fukaroligi bulmagan shaxslardan olinadigan daromad soligi tugrisida" gi xati, 21.01.94 yildagi 9/84-sonli 24.02.95 yildagi 20/17- sonli 10.03.95 yildagi 28/21- sonli uzgarish va tuldirishlar 1998 yil 1 yanvardan boshlab "Solik kodeksi" ga asosan: 320-satr "Boshka soliklar" Uzbekiston Respublikasining "Korxonalar, birlashmalar va tashkilotlardan olinadigan solik tugrisida" gi va Uzbekiston

Respublikasi fukarolaridan, ajnabiy fukarolardan va fukaroligi bulmagan shaxslardan olinadigan daromad soligi tugrisidagi Karorlari va solik kodeksa asosida belgilangan boshka xamma turdagi soliklar kursatiladi. Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining 1993 yil 29 iyundagi 303- sonli Karoriga muvofik va 1998 yil 1 yanvardan boshlab "Solik kodeksi"ga asosan tabiiy resurslardan foydalanish va atrof muxitni ifloslantiruvchi okava suvlarni chikarish buyicha tulovlar mikdori xisoblanib, shu satrda aks ettiriladi. Shuni nazarda tutish lozimki, atrof muxitni ifloslantiruvchi okava suvlarni chikarish tulovpari belgilangan me’yorlar tartibida bulsa. U xolda bu tulovlar ishlab chikarish (muomala) xarajatlariga olib boriladi, belgilangan me’yorlardan oshik tulovlar subyekt ixtiyoriga kolayotgan foyda xisobiga koplanadi. 330-satr "Solik xisoblash va uni tulash tartibining buzilishi tufayli belgilangan iktisodiy jarimalar"da Uzbekiston Respublikasi Solikchiligi asosida "Uzbekiston Respublikasining korxonalar, birlashmalar va tashkilotlardan olinadigan solik tugrisidagi va Uzbekiston Respublikasi fukarolaridan, ajnabiy fukarolaridan va fukaroligi bulmagan shaxslardan olinadigan daromad soligi tugrisidagi karorlari, xamda Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining "Narxlarni erkinlashtirish tugrisida"gi Karori va boshkalar asosida) subyektlarning uz ixtiyorida koladigan foydalari xisobidan budjetga utkazib berilgan iktisodiy jarimalarning mikdorlari kursatiladi. 340-satr "Maxalliy budjetga tulanmalar" da sof foyda xisobidan ajratmalar, ya’ni xududlarni tozalash yigimi, ijara xakidan ajratma va solikpar kabi tulovlar tugrisidagi xokimning amaldagi karoriga asoslangan xolda, maxalliy budjet uchun xisoblangan solik va yigimlarning mikdori aks ettiriladi.

O'xshashlar

Moliyaviy natijalar auditi

Moliyaviy natijalar taxlili

Moliyaviy natijalar va rentabellik tahlili

Korxonada moliyaviy natijalar va rentabillik tahlili

Moliyaviy natijalar auditi uslubiyotining muammolari