Elektron tijorat tizimlari va ularning ahamiyati - Iqtisodiyot - Referatlar

Elektron tijorat tizimlari va ularning ahamiyati

Yuklangan vaqt:

15.09.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1874.83203125 KB

Ko'chirib olish

Elektron tijorat tizimlari va ularning ahamiyati

Reja: 1. Elektron tijorat: E-tijorat va E- marketing. Elektron tijorat tizimlari. 2. Elektron pul birliklari. Internet banking. 3. Mobil banking Web Money Tranfer. VISA kartalari.

Tarixi (history) Kommunikatsiya tarmoqlari (shu jumladan Internet) orqali axborotga ishlov berish, uni uzatish va tarqatishni elektron vositalari asosida davlat boshqaruvini tashkil qilishni, davlat hokimiyati organlarini barcha boʻgʻinlari tomonidan fuqarolarning barcha toifalariga elektron vositalar bilan xizmatlar koʻrsatish, oʻsha vositalar yordamida fuqarolarga davlat organlarining faoliyati haqida axborot berish. „Elektron hukumat“ tushunchasi 1990-yillarning boshida paydo boʻlgan, lekin amaliyotga soʻnggi yilardan boshlab tatbiq qilina boshladi. Elektron hukumatni ishlab chiqish bilan birinchi galda AQSh va Angliya , hamda Italiya , Norvegiya , Singapur , Avstraliya va ayrim boshqa davlatlar (Fransiya, Germaniya, Katar, BAA va h.k.) shugʻullandilar

E-government Elektron hukumatning uch asosiy rivojlanishi tizimi ajratiladi:- hukumat- aholi (G2C);- hukumat — biznes (G2B);- hukumat — hukumat (G2 G).Oʻzbekistonda ham elektron hukumat barpo qilish ishlari boshlab yuborilgan. Jahon tajribasiga mavjud amaliyotga koʻra, u ikki oʻzaro bogʻlangan, lekin funksional jihatdan mustaqil qismlardan, Hukumat Intranetidan va tashqi infratuzilmadan tarkib topgan. Hukumat Intraneti axborot tizimining ichki infratuzilmasini qamrab oladi, u davlat tuzilmalari tomonidan davlat korporativ vazifalarini amalga oshirishdagi oʻzaro munosabatlarda foydalaniladi. Tashqi infratuzilma, davlatni fuqarolar (G2C) va tashkilotlar (G2B) bilan oʻzaro ishlashini taʼminlaydigan ommaviy axborot infratuzilmasini qamrab oladi.

“ Raqamli O‘zbekiston – 2030” strategiyasiga muvofiq hududlarda raqamli transformatsiya holatini baholash maqsadida hududlarni raqamli rivojlantirish darajasini reytingli baholash metodikasi ishlab chiqildi va bu bilan hududlarda raqamlashtirish holatini diagnostika qilish imkoni yaratildi. Reytingli baholash metodikasida Birlashgan Millatlar tashkiloti (BMT) tomonidan dunyo davlatlarida axborot texnologiyalari rivojlanish va elektron hukumatni joriy etishni baholashda qo‘llaniladigan ko‘rsatkichlar qabul qilindi.

Reytingli baholash tartibi 4 ta ustuv or yo‘nalishlarda n iborat: • Raqamli infratuzilma ” ( 35 ball ) – aholi punktlarining Internet, mobil aloqa, “Wi-Fi” nuqtalari va boshqalar bilan qamrab olinganligi baholanadi; • “ Raqamli iqtisodiyot ” (25 ball) – elektron schet- fakturadan va onlayn nazorat-kassa mashinalaridan samarali foydalanish, mahalliy IT- xizmatlar bozori holati, elektr va tabiiy gaz iste’molini hisobga olish va nazorat qilishning avtomatlashtirilgan tizimini joriy etish va boshqalar baholanadi. • “ Ijtimoiy sohani raqamlashtirish ” ( 20 ball ) – ijtimoiy muassasalar (bolalar bog‘chasi, maktablar, poliklinikalar)da Internetdan foydalanish holatini, hamda ta’lim va boshqa tizim hamda dasturiy mahsulotlarni joriy etish holatini baholash. • “ Raqamli ta’lim ” ( 20 ball ) – maktablarni yo‘nalish bo‘yicha diplomga ega informatika o‘qituvchilari bilan hamda o‘quvchilarning “Bir million dasturchi” dasturi bo‘yicha qamrab olinganligi, aholining IT-sektorida bandligi, IT-o‘quv markazlarining va boshqalar.

Elektron hukumat bo’yicha chet el davlatlarining tajribasi • Janubiy Koreya elektron hukumatni rivojlantirishda ulkan muvaffaqiyatga erishgan davlat hisoblanadi. U Birlashgan Millatlar Tashkilotining elektron hukumat institutlarining hamda aholining davlat boshqaruvidagi elektron ishtirokining rivojlanganlik darajasi bo‘yicha reytingida birinchi o‘rinda turadi. Shuning uchun ham uning tajribasi so‘nggi yillarda ko‘plab tadqiqotchilarning diqqat markazida bo‘lib kelmoqda. • Janubiy Koreyada elektron hukumatni shakllantirish bo‘yicha tashabbus 2001-yilda yuridik kuchga ega bo‘ldi. Mamlakatda elektron hukumatni rivojlantirish bo‘yicha ishlab chiqilgan dastur hukumat organlarining ishida samardorlikni oshirishga qaratilgan bo‘lib, u uch bosqichda amalga oshirilishi lozim bo‘lgan.

Elektron tijorat (e- tijorat, ingl. "e- commerce" ) — internet orqali savdo-sotiq amaliyotlarini tashkil etish. Elektron tijoratga jahon miqiyosida hozirgi eng katta internet auksioni va doʻkoni eBay misol boʻladi. O'zbekiston kesimida esa Elektron tijorat maydoni Vibo Marketplace misol bo'ladi.

O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil 14-maydagi "Elektron tijoratni jadal rivojlantirish chora-tadbirlari to'g'risida"gi PQ-3724-son qaroriga asosan O'zbekiston Respublikasining axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi huzuridagi "Elektron hukumat" tizimini rivojlantirish markazi Milliy reyestrini shakllantirish, saqlash va rivojlantirish bo'yicha vazifalarni amalga oshirish belgilangan. Milliy reyestrga kiritilgan yuridik shaxslar va xususiy tadbirkorlar 2 foiz stavka bo'yicha yagona soliq to'lovini to'lovchilar hisoblanadi.

B2B yoki Business to Business Shu ma'noda, atama Business to Business yoki B2B, kompaniyalar o'rtasida bo'lib o'tadigan elektron tijoratni nazarda tutadi , aksincha kompaniya va iste'molchi. Ushbu turdagi bizneslar ko'pincha mijozlar yoki etkazib beruvchilar bo'lsin, yuz minglab boshqa kompaniyalarni jalb qiladi. Ushbu operatsiyalarni onlayn tarzda amalga oshirish, odatdagi usullarga nisbatan katta raqobatbardosh afzalliklarni taqdim etadi.

EFT operatsiyalari turli mamlakatlarda va turli toʻlov tizimlarida turli nomlar bilan tanilgan. Masalan, Qoʻshma Shtatlarda ularni "elektron cheklar" deb atash mumkin. Buyuk Britaniyada "bank oʻtkazmasi" atamasi qoʻllaniladi, boshqa baʼzi Yevropa mamlakatlarida esa " jiro oʻtkazmasi " umumiy atamadir. Andoza:Pul o'tkazish turlari • bankomat (ATM) orqali oʻtkazish; • toʻlovchining tashabbusi bilan pul mablagʻlarini toʻgʻridan-toʻgʻri kiritish yoki yechib olish; • toʻgʻridan-toʻgʻri debet toʻlovlari, ular boʻyicha korxona isteʼmolchi debet qiladi; • tovarlar yoki xizmatlar uchun toʻlov uchun bank hisoblari; • telefon oʻtkazmalari; • toʻlov terminali orqali boshlangan yoki yoʻqligidan qatʼi nazar, kredit yoki debet kartalari bilan operatsiyalar natijasida olingan pul oʻtkazmalari; • SWIFT xalqaro bank tarmogʻi orqali bank oʻtkazmasi; • elektron yoki qogʻoz chek orqali yetkazib berilishi mumkin boʻlgan onlayn-bankingda veksellarni elektron to'lash; • elektron pul saqlanadigan qiymat operatsiyalari, ehtimol oʻz valyutasida; • lahzali toʻlov .

E'tiboringiz uchun raxmat!

O'xshashlar

Kredit munosabatlari va ularning ahamiyati

Tijorat tashkilotlari va korxonalarining moliyasi

Tijorat banklarining foydasi va uni hisoblash

Xalqaro tijorat opеratsiyalari mohiyati va mazmuni

Tijorat banklarining faktoring va lizing operatsiyalari