Byudjet tuzilishi va byudjet tizimi amal qilishning qonuniy huquqiy asoslari - Iqtisodiyot - Referatlar

Byudjet tuzilishi va byudjet tizimi amal qilishning qonuniy huquqiy asoslari

Yuklangan vaqt:

25.09.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

27.05859375 KB

Ko'chirib olish

Byudjet tuzilishi va byudjet tizimi amal qilishning qonuniy huquqiy asoslari REJA: 1. Budjet tashkilotlarida smetalari tarkibi va ularni shakllantirishning xususiyatlari. 2. Budjet mablag’lari bo’yicha xarajatlar smetasini tuzish tartibi va ularni ijrosi hisobi. 3. Budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha daromadlar va xarajatlar smetasini tuzish va ular ijrosi hisobining hususiyatlari. 4. Budjet tashkilotlari smetalar hamda shtatlar jadvalini tasdiqlash, ro’yxatdan o’tkazish.

1. Budjet tashkilotlarida smetalari tarkibi va ularni shakllantirishning xususiyatlari. Xarajatlar smetasi – tashkilotlar tomonidan joriy moliya yili uchun tuziladigan va tasdiqlanadigan hujjat bo’lib, unda tashkilotlar uchun xarajatlar moddalari bo’yicha ko’zda tutilgan budjetdan ajratilgan mablag’lar (xarajatlar rejasi) aks ettiriladi. Budjet tashkilotlari tomonidan belgilangan tartibda budjet va budjetdan tashqari mablag’lar daromadlari va xarajatlari bo’yicha smetalari tuziladi va tasdiqlanib ijrosi ta’minlanadi. Bunda O’zbekiston Respublikasi va Qoraqalpog’iston Respublikasining respublika budjetlarida hamda mahalliy budjetlarda turuvchi tashkilotlarni moliyalashtirish, ular uchun tasdiqlangan xarajatlar smetalari asosida amalga oshiriladi. Budjet tashkilotlari O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999 yil 3 sentyabrdagi 414-sonli “Budjet tashkilotlarini mablag’ bilan ta’minlash tartibini takomillashtirish to’g’risida”gi qaroriga muvofiq xarajatlarning quyidagi guruhlari Davlat budjetidan mablag’ bilan ta’minlanadi: I. Ish haqi va unga tenglashtirilgan to’lovlar (bolali oilalarga nafaqalar va kam ta’minlangan oilalarga moddiy yordam, stipendiyalar va boshqalar); II. Ish haqiga qo’shimchalar; III. Kapital qo’yilmalar (Davlat investitsiya dasturida nazarda tutilgan aniq ro’yxatlarga muvofiq); IV. Boshqa xarajatlar. Yuqorida keltirilgan xarajat guruhlari asosida budjet tashkilotlari budjet mablag’lari bo’yicha xarajatlar smetalarini shakllantiradi. Budjet tashkilotlari tomonidan moliya yili boshida xarajatlar smetasi tasdiqlangunga va ro’yxatdan o’tgunga qadar vaqtinchalik xarajatlar smetasini tuzadi. Vaqtinchalik xarajatlar smetasi – tashkilotlarning xarajatlar smetasi tasdiqlangunga va ro’yxatdan o’tkazilgunga qadar amal qiluvchi hujjat bo’lib, unda budjet tashkilotlari uchun ko’zda tutilgan, qonunchilikka o’zgartirishlarni hisobga olgan holda, har oyda avvalgi moliya yilining oxirgi choragidagi budjetdan

ajratiladigan mablag’larning uchdan bir qismidan ortiq bo’lmagan miqdorlardagi budjetdan ajratilgan mablag’lar (xarajatlar rejasi) aks ettiriladi; Budjet tashkilotlarining budjetdan tashqari mablag’lari – qonunchilikda nazarda tutilgan budjetdan tashqari manbalar hisobidan tashkilotlar ixtiyoriga kelib tushadigan mablag’lardir. Budjet tashkilotlarida budjetdan tashqari mablag’lari tashkil bo’lish manbaalari quyidagilardan iborat: - Budjet tashkilotlarini rivojlantirish jamg’armasi mablag’lari; - Tibbiyot muaasasalarini moddiy rag’batlantirish va rivojlantirish jamg’armasi mablag’lari; - Ta’lim muassasalarida o’qitishning to’lov kontrakt shakli mablag’lari; - To’lovlarning maxsus turlari bo’yicha mablag’lar; - Boshqa budjetdan tashqari maxsus mablag’lar. Yuqorida keltirilgan budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha alohida-alohida daromadlar va xarajatlar smetalari tuziladi. 2. Budjet mablag’lari bo’yicha xarajatlar smetasini tuzish tartibi va ularni ijrosi hisobi Budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha smeta – tashkilotlar tomonidan joriy moliya yili uchun tuziladigan va tasdiqlanadigan hujjat bo’lib, unda tashkil bo’lish manbaalari va ushbu mablag’larning qonunchilikka muvofiq foydalanish yo’nalishlari ko’rsatilgan holda budjetdan tashqari daromadlar tushumlarining prognoz hajmlari aks ettiriladi. Tashkilotlar, agarda qonunchilikda boshqacha tartib belgilanmagan bo’lsa, mustaqil ravishda xarajatlar smetasini, budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha smetani, shuningdek, shtatlar jadvalini tasdiqlangan tashkiliy tuzilma, shtat birliklari, namunaviy shtatlar va budjetdan moliyalashtirish me’yorlariga muvofiq ishlab chiqadilar va tasdiqlaydilar. Xarajatlar smetasiga O’zbekiston Respublikasi qonunlari, O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining qarorlari, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari, qarorlari va farmoyishlari, O’zbekiston Respublikasi

Hukumatining, shuningdek, Qoraqalpog’iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, tegishli hokimiyatlar ularga berilgan tegishli huquq va vakolatlar doirasidagi qarorlari va farmoyishlarida ko’zda tutilgan xarajatlar kiritiladi. Xarajatlar smetasi va budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha smeta bir yillik muddatga – 1 yanvardan 31 dekabrni ham qo’shgan holda, mavsumiy yoki joriy yilda ishga tushiriladigan tashkilotlar bo’yicha esa, ularning mazkur moliya yilidagi faoliyat ko’rsatish muddatiga tuziladi va amal qiladi. Xarajatlar smetasi O’zbekiston Respublikasi Davlat budjeti xarajatlarining iqtisodiy tasnifiga muvofiq xarajatlar guruhlari bo’yicha, 4 guruh xarajatlarining to’liq yoyilmasini va hisob-kitoblarni o’z ichiga olgan holdagi ilova bilan birgalikda tuziladi. Ilova xarajatlar smetasining ajralmas qismi bo’lib, smetasining prognoz hisob - kitoblarini asoslaydi va hisobot tuzish maqsadida foydalaniladi. Xarajatlar smetasi bo’yicha xarajatlarni hisoblab chiqish mablag’larga bo’lgan ehtiyojga muvofiq iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanish ko’rsatkichlarini va iqtisod qilishning qat’iy tartibini amalga oshirishni hisobga olgan holda amalga oshirilishi shart. Xarajatlarni hisoblab chiqishda quyidagilarga amal qilish kerak: • O’zbekiston Respublikasi qonunlari va O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining qarorlari, O’zbekiston Respublikasi Prezidenti farmonlari, qarorlari va farmoyishlari, O’zbekiston Respublikasi Hukumatining qarorlari va farmoyishlari, shuningdek Qoraqalpog’iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, tegishli hokimiyatlarning ularga berilgan huquq va vakolatlar doirasida qabul qilingan qaror va farmoyishlariga; • budjet tashkilotlarining belgilangan tartibda tasdiqlangan xarajatlar me’yorlariga; • tovar va xizmatlarni davlat tomonidan tartibga solinadigan baholari va tariflariga. Jumladan:

• xarajatlar smetasiga ish haqi uchun mablag’lar qonunchilik bilan belgilangan maoshlari va ish haqi stavkalari va ularga qo’shimcha to’lovlardan, amaldagi namunaviy shtatlar va me’yorlarga rioya qilishdan kelib chiqib kiritiladi. Ishbay usul bilan bajariladigan ishlar uchun ish haqi xarajatlar smetasiga budjet yiliga xarajatlar smetasida ko’zda tutilgan ish hajmlaridan kelib chiqib kiritiladi; • pedagog xodimlar ish haqi uchun mablag’larni ajratishda, qonunchilikda belgilangan ish haqi stavkalaridan va o’quv rejasiga muvofiq daftar tekshirish, sinf rahbarligi va boshqalar uchun qo’shimcha haq to’lashni hisobga olgan holda tuzilgan tarifikatsiyalardan kelib chiqilishi lozim; • tibbiyot xodimlari ish haqi uchun mablag’larni ajratishda, ish haqi stavkalari va qonunchilikka muvofiq mehnatga haq to’lash shartlarini hisobga olgan holda tuzilgan tibbiyot xodimlari tarifikatsiyalaridan kelib chiqilishi lozim; • oliy o’quv yurtidan keyingi ta’limda ta’lim oluvchilarni stipendiya xarajatlari belgilangan stipendiyalar miqdori va stipendiya ta’minoti tartibidan kelib chiqqan holda hisoblanadi; • mehnatga haq to’lash jamg’armasidan yagona ijtimoiy to’lovni to’lash xarajatlari xarajatlar smetasiga O’zbekiston Respublikasi Prezidentining qarorlariga muvofiq belgilangan stavkalarda, qonunchilikka muvofiq yagona ijtimoiy to’lov to’lanadigan barcha to’lov summalaridan kelib chiqqan holda kiritiladi; • ish beruvchining fuqarolik javobgarligini majburiy sug’urta qilish bo’yicha sug’urta mukofotini to’lash xarajatlari xarajatlar smetasiga qonunchilikda belgilangan tartibda ish beruvchining barcha xodimlarining o’tgan yilgi ish haqining haqiqiy xarajatlaridan kelib chiqqan holda kiritiladi; • xo’jalik xarajatlari, jumladan, kommunal xizmatlar uchun xarajatlar limitlar doirasida kommunal xizmatlar uchun baho va tariflarni hisobga olgan holda hisoblanadi; • telefon va boshqa telekommunikatsiya xizmatlari xarajatlari abonent raqamlari soni va xizmatlar uchun tasdiqlangan tariflaridan kelib chiqib hisoblanadi. Bunda, limitdan oshiq foydalanilgan shaharlararo (davlatlararo)

so’zlashuvlar uchun aloqa xizmatlari, internet bo’yicha xizmatlar va boshqa aloqa xizmatlari xarajatlari budjet tashkilotlarining xarajatlar smetasida tegishli moliya organlari bilan kelishilgan holda o’zlarining faoliyat hususiyatlaridan va ushbu xizmatlarga bo’lgan talabdan kelib chiqib ko’zda tutiladi; • davolash, bolalar va boshqa ijtimoiy soha muassasalarida ovqatlanishga ketadigan xarajatlar tashkilotlarning har bir turi uchun tasdiqlangan ovqatlanish kunining o’rtacha yillik sonidan va natural me’yorlaridan kelib chiqib hisoblanadi; • dori-darmonlarga ketadigan xarajatlar qonunchilikda belgilangan pul xarajatlari me’yoriga qarab: statsionarlarda – har bir joy-kunga, shifoxonalarda – shifokorga har bir kirishga belgilanadi; • ijtimoiy-madaniy tashkilotlarni ayrim guruhi uchun kiyim-kechak, poyabzal, choyshab, yotish anjomlari va boshqa yumshoq buyumlar sotib olishga ketadigan xarajatlar, moddiy ta’minotning me’yorlari asosida, lekin ajratilgan mablag’lar doirasida hisoblanadi; • suv, o’rmon xo’jaligi va boshqa tashkilotlarni saqlash xarajatlari ularning bajarayotgan ish me’yori va hajmidan kelib chiqqan holda aniqlanadi; • inspeksiya va qo’riqlash faoliyati bilan bog’liq xizmatlar to’lovi xarajatlari tashkilotlar va ushbu xizmatlarni yetkazib beruvchilar o’rtasidagi shartnomaga muvofiq aniqlanadi; • tashkilotlarning binolar, inshootlar va transport vositalaridan foydalanish, binolar va transport vositalari, shuningdek boshqa davlat mulklari ijarasi bilan bog’liq xarajatlari belgilangan limitlar va natural ko’rsatkichlardan kelib chiqib aniqlanadi; • xizmat safarlari bilan bog’liq xarajatlar tashkilotlarning oldiga qo’yilgan vazifalaridan, shuningdek qonunchilikda belgilangan me’yorlardan kelib chiqqan holda aniqlanadi; • epizootik kasalliklarga qarshi tadbirlar va qishloq xo’jaligi zararkunandalariga (chigirtkalar, tut parvonasi va boshqalar) qarshi kurashish bilan bog’liq xarajatlar prognoz ish hajmlari va kimyoviy preparatlarga bo’lgan ehtiyojlar, shuningdek bajariladigan ish turlaridan kelib chiqqan holda aniqlanadi.

Yuqorida ko’rsatilgan xarajatlar, shuningdek Davlat budjeti xarajatlarining iqtisodiy tasnifi bo’yicha boshqa xarajatlarni aniqlashda boshqa ko’rsatkichlar va uslublar qo’llanishi mumkin, ularning asoslanganligi xarajatlar smetasini ro’yxatdan o’tkazuvchi tegishli moliya organlari tomonidan tekshiriladi. O’zbekiston Respublikasi va Qoraqalpog’iston Respublikasi vazirliklari, idoralari, tegishli hokimiyatlarning boshqarmalari, bo’limlari va xarajatlar smetalarini tasdiqlash huquqiga ega bo’lgan boshqa tashkilotlar, O’zbekiston Respublikasi “Budjet kodeksi”ga muvofiq ularga yetkazilgan ajratilgan mablag’lar hajmlari, belgilangan tartibda rejalashtirilgan yil uchun tasdiqlangan Davlat budjeti parametrlari doirasida o’z qaramog’idagi tashkilotlarning kelib tushgan xarajatlar smetalarini sinchiklab ko’rib chiqishni ta’minlaydilar. Tashkilotlar tomonidan taqdim etilgan xarajatlar smetalari zarur hollarda tegishli tashkilotlarning rahbarlari ishtirokida ko’rib chiqiladi. Bunda, xarajatlar smetalarini ko’rib chiquvchi tashkilotlar quyidagilarga majbur:  qonunchilik talablariga, shuningdek kelgusi yil smetalarini tuzish bo’yicha ko’rsatmalarga qat’iy amal qilishni ta’minlash;  iqtisod qilish tartibiga amal qilgan holda xarajatlar smetalarida talab etilmaydigan tadbirlar uchun mablag’lar ajratishga yo’l qo’ymaslik;  alohida tadbirlarni o’tkazish muddatlari va ularni moliyalashtirish imkonini ta’minlashni hisobga olgan holda xarajatlar smetasi bo’yicha ajratilgan mablag’larni chorak (oy)larga taqsimlashni ta’minlash;  hisob-kitoblar va asoslantirishlar bilan tasdiqlanmagan summalarni xarajatlar smetalarida qabul qilishga yo’l qo’ymaslik. O’zbekiston Respublikasi Davlat budjeti tasdiqlangandan so’ng unga o’zgartirishlar kiritilgan taqdirda, O’zbekiston Respublikasi va Qoraqalpog’iston Respublikasi vazirliklari, idoralari, tegishli hokimiyatlarning boshqarmalari va bo’limlari o’z tasarruflarida bo’lgan tashkilotlar xarajatlar smetalariga kerakli tuzatishlar kiritadilar. Shundan keyin O’zbekiston Respublikasi va Qoraqalpog’iston Respublikasi vazirliklari, idoralari, tegishli hokimiyatlarning boshqarmalari va bo’limlari ular

tomonidan ilgari belgilangan tashkilotlar smetalari bo’yicha yillik mablag’lar miqdorlarini budjet bo’yicha barcha smetalar xarajatlari umumiy summalariga mos keladigan qilib aniqlik kiritadilar. Bunda, tegishli tuzatishlar o’zlarida qoladigan nusxalarga kiritiladi. Shundan keyin O’zbekiston Respublikasi va Qoraqalpog’iston Respublikasi vazirliklari, idoralari, tegishli hokimiyatlarning boshqarmalari va bo’limlari belgilangan yillik budjetning choraklar (oylar) bo’yicha taqsimotiga amal qilgan holda, hajmlari budjet bilan har bir chorakka (oyga) alohida belgilangan xarajatlarning umumiy summasi, shuningdek ish haqi, ish beruvchilarning ajratmalari, kapital qo’yilmalar va boshqa turdagi xarajatlar summasi budjetning tasdiqlangan choraklar (oylar) bo’yicha taqsimotiga to’g’ri kelishini hisobga olgan holda tashkilotlarning xarajatlar smetasi bo’yicha qabul qilingan yillik xarajatlar summasini choraklar (oylar) bo’yicha bo’lishlari kerak. Xarajatlar smetasini tasdiqlash O’zbekiston Respublikasi Prezidentining, Qoraqalpog’iston Respublikasi Jo’qorg’i Kengesining yoki tegishli viloyatlar, shaharlar, tumanlar Xalq deputatlari kengashlari sessiyalarining budjet haqidagi qarori qabul qilingan kundan boshlab ikki hafta muddat ichida (agar boshqa muddat belgilanmagan bo’lsa) va tegishli budjetlarda turuvchi tashkilotlar uchun xarajatlar tasnifi moddalari bo’yicha bo’lingan holda amalga oshiriladi hamda smetalarni tasdiqlagan tashkilot rahbari (yoki rahbar o’rinbosari) imzosi bilan, tasdiqlangan kuni ko’rsatilgan holda, shuningdek ushbu tashkilotning muhri smetaning barcha nusxalariga bosilib, bir paytning o’zida xarajatlar smetasi bo’yicha umumiy summasini yuqori o’ng burchagida shtatdagi xodimlarning mehnatga haq to’lash jamg’armasining umumiy summasini ajratib ko’rsatgan holda rasmiylashtiriladi.

3.Budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha daromadlar va xarajatlar smetasini tuzish va ular ijrosi hisobining hususiyatlari. Tashkilotlar belgilangan shaklda budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha smetani har yili tuzadilar va tasdiqlaydilar. Bunda, tashkilotlar budjetdan tashqari mablag’lar tushumlarini va xarajatlarini rejalashtirishni qonunchilikda belgilangan tartibda amalga oshiradilar. 1. Tashkilotlar quyidagi budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha smetalarni tuzadilar: - Budjet tashkilotlarini rivojlantirish jamg’armasi; - Tibbiyot muassasalarini moddiy rag’batlantirish va rivojlantirish jamg’armasi; - ta’lim muassasalarida o’qitishning to’lov-kontrakt shaklidan tushumlar; - qonunchilikda belgilangan boshqa barcha budjetdan tashqari mablag’lar, jumladan, vazirliklar va idoralarning budjetdan tashqari jamg’armalariga yo’naltirilayotgan davlat bojlari, yig’imlar va soliq bo’lmagan to’lovlardan, ma’muriy va moliyaviy jazolardan ajratmalar. Budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha, Budjet tashkilotlarini rivojlantirish jamg’armasi va Tibbiyot muassasalarini moddiy rag’batlantirish va rivojlantirish jamg’armasi bundan mustasno, smetalar tegishli moliya organlarida xarajatlar smetasi uchun belgilangan muddatlarda va tartibda ro’yxatdan o’tkaziladi. Budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha smetalarni tuzish, ko’rib chiqish va tasdiqlash tashkilotlarning xarajatlar smetasi uchun yuqorida aytib o’tilgan Nizomda belgilangan tartibda amalga oshiriladi. Budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha smetada budjetdan tashqari mablag’lar tushumlarining hajmi va ushbu mablag’lardan foydalanish yo’nalishlari qonunchilik talablaridan kelib chiqqan holda aniqlanadi. Budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha smetalarning daromad qismiga budjetdan tashqari mablag’larning qonunchilikka muvofiq barcha shakllanish manbaalari bo’yicha kutilayotgan mablag’lar tushumi va moliya yilining boshiga mablag’lar qoldig’i kiritiladi.

Qonunchilikka muvofiq budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha smetalar hisobidan xodimlar birliklari saqlangan hollarda, smetaga shtatlar jadvali ilova qilinadi. Bunda, ro’yxatdan o’tkaziladigan budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha smeta bilan birga shtatlar jadvali ham ro’yxatdan o’tkazish uchun taqdim qilinadi. Tashkilotlarning belgilangan tartibda tasdiqlangan xarajatlar smetasi va shtatlar jadvali, shuningdek amaldagi xarajatlar smetasi va shtatlar jadvaliga kiritiladigan o’zgartirishlar ular moliya organlarida ro’yxatdan o’tkazilgandan so’ng amalga kiritiladi. Tashkilotlarning tasdiqlangan smetasi va shtatlar jadvalini ro’yxatdan o’tkazish mazkur tashkilotni moliyalashtirish amalga oshiriladigan tegishli budjetning parametrlari tasdiqlangan paytdan boshlab qirq kundan kechiktirmay (ammo, moliya yilining 10 fevralidan kechikmagan holda) tegishli moliya organlari tomonidan amalga oshiriladi. Moliya organlarining rahbarlari, qaramog’ida quyi tashkilotlari bor bo’lgan yuqori tashkilotlar rahbarlari bilan kelishgan holda, har bir tashkilotni ro’yxatdan o’tkazish muddatlarini belgilangan muddatda ro’yxatga olishni butunlay tugatishni hisobga olgan holda belgilaydilar. Xarajatlar smetasi va shtatlar jadvalini, shuningdek budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha smeta va vaqtinchalik xarajatlar smetasini ro’yxatdan o’tkazish quyidagicha amalga oshiriladi: -O’zbekiston Respublikasining respublika budjeti tasarrufidagi tashkilotlar – O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligida; -Qoraqalpog’iston Respublikasi respublika budjeti, viloyatlar budjeti va Toshkent shahrining shahar budjeti tasarrufidagi tashkilotlar – Qoraqalpog’iston Respublikasi Moliya vazirligi, viloyatlar va Toshkent shahar moliya boshqarmalarida; -shaharlar va tumanlar budjeti tasarrufidagi tashkilotlar – shaharlar va tumanlar moliya bo’limlarida.

4.Budjet tashkilotlari smetalar hamda shtatlar jadvalini tasdiqlash, ro’yxatdan o’tkazish. Tashkilotlarning xarajatlar smetalari, shuningdek markazlashgan xarajatlar smetalari tasdiqlangandan so’ng choraklar (oylar) kesimidagi xarajatlarni yillik umumlashmasi budjet tasnifining bo’limlari, kichik bo’limlari, boblari va iqtisodiy tasnifi bo’yicha choraklarga (oylarga) bo’lingan holda aniqlanadi va tegishli moliya organiga taqdim etiladi. Shu bilan bir vaqtda setlar, kontingentlar va shtatlar bo’yicha umumlashtirilgan ko’rsatkichlar taqdim etiladi. Umumiy smetalar tasdiqlangandan so’ng markazlashgan buxgalteriyalar bu smetalar bo’yicha moliyalashtiriladigan tashkilotlarga quyidagilarni xabar qiladilar:  shtatlar va tashkilot xodimlari ish haqi stavkalari haqidagi ma’lumotlar;  tashkilotlarning xo’jalik ehtiyojlariga rejalashtirilayotgan yilda ajratiladigan yoqilg’i miqdori, elektroenergiya va suv bo’yicha natural ko’rsatkichlar;  budjet mablag’lari doirasida sotib olishga mo’ljallangan inventarlar va asbob-uskunalar ro’yxati;  kapital va joriy ta’mirlash bo’yicha asosiy ishlar ro’yxati;  hokimiyatlarning tegishli moliya boshqarmalari va bo’limlari tomonidan, yuqori moliya organlari bilan kelishilgan holda belgilangan tashkilotlarga xabar beriladigan ko’rsatkichlar va shakllari ro’yxati. Shtatlar jadvali rejalashtirilayotgan yilning 1 yanvar holatiga har bir tashkilot bo’yicha alohida holda, ularning tuzilmaviy bo’linmalari kesimida mazkur tashkilot uchun o’rnatilgan mehnatga haq to’lash shartlariga muvofiq ravishda tuziladi. Shtatlar jadvaliga kiritiladigan lavozimlar nomlari va ma’muriy-boshqaruv, o’quv-yordamchi va yordamchi (xizmat ko’rsatuvchi va texnik) xodimlarining soni, xodimlar va mehnatga haq to’lash bo’yicha ularning razryadlari (bazaviy stavkalari) quyidagilarga muvofiq bo’lishi shart:

 belgilangan tartibda tasdiqlangan namunaviy shtatlar jadvalida va mehnatga haq to’lash bo’yicha razryadlarda (bazaviy stavkalarda) nazarda tutilgan lavozimlarga;  hodimlarning umumiy birliklari doirasiga va boshqaruv xizmatchilarining xodimlar birliklariga;  tashkilotlar turlari bo’yicha belgilangan tartibda tasdiqlangan namunaviy shtatlar jadvallariga;  davlat boshqaruv organlarida xodimlar toifalarining me’yoriy nisbatlarini Davlat va xo’jalik boshqaruvi organlarining boshqaruv, xizmat ko’rsatuvchi va texnik xodimlari lavozimlarining nomenklaturasi bilan muvofiqligiga. Tarifikatsiya ro’yxatiga muvofiq mehnatga haq to’lanishi hisob-kitob qilinadigan lavozimlar shtatlar jadvaliga stavkalar soni, lavozimlarning har bir guruhi bo’yicha (o’qituvchilar, tarbiyachilar, vrachlar, o’rta tibbiy hodimlar va boshqalar), to’lovlarning turlari bo’yicha (pedagoglarga daftar tekshirishga, sinf rahbarligiga, maxsus unvon uchun va boshqalar) oylik mehnatga haq to’lash jamg’armasini ko’rsatgan holda va tarifikatsiya ro’yxatini shtatlar jadvaliga ilova qilgan holda kiritiladi. Shtatlar jadvalida, shuningdek, yakun bo’yicha alohida qatorda mehnatga haq to’lash shartlarida nazarda tutilgan mehnatga haq to’lash jamg’armasi va yil bo’yicha hisob-kitoblar natijasida ustamalar to’lashga, qo’shimchalar va xodimlarni moddiy rag’batlantirishga yo’naltiriladigan mablag’lar ko’rsatiladi, masalan: • mehnatga haq to’lash jamg’armasiga nisbatan 15 foiz miqdorda shakllanadigan Budjet tashkilotlari va muassasalarini moddiy rag’batlantirish maxsus jamg’armasi; • uzoq yillik mehnati uchun bir martalik rag’batlantirishni to’lash, moddiy yordam ko’rsatish, mukofotlash uchun mehnatga haq to’lash jamg’armasi; • mehnat ta’tilidagi shaxslarning o’rnini bosuvchi xodimlarning mehnatiga haq to’lash uchun mehnatga haq to’lash jamg’armasi;

• umumta’lim muassasalari, o’rta-maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarining direktor jamg’armasi va boshqalar. Adabiyotlar ro’yhati: 1.“ O’zbekiston Respublikasining 2016 yil 13 apreldagi “Buxgalteriya hisobi to’g’risida”gi Qonuni, O`RQ-404-sonli. 2.O’zbekiston Respublikasining “Budjet kodeksi” 2013 yil 26 dekabrdagi 360- sonli qonun bilan qabul qilingan . 3. O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi va uning hududiy bo’linmalarida. budjetdan mablag’ oluvchilarning shaxsiy hisobvaraqlarini ochish,yopish va yuritish qoidalari” O’zR AV. tomonidan 2013yil 18 yanvarda № 2414 son bilan ro’yxatdan o’tgan. 4. O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligining 2013 yil 2 dekabr 157-sonli buyrug’i bilan tasdiqlangan “ O’zbekiston Respublikasi Davlat budjeti g’azna ijrosi budjet hisobi to’g’risida yo’riqnoma ” . 5.“Davlat Budjetining g’azna ijrosi qoidalari” O’zR AV. tomonidan 2009 yil 16 sentyabrda № 2007 - son bilan ro’yxatdan o’tgan; 6.“Budjet tashkilotlarida buxgalteriya hisobi to’g’risida”gi Yo’riqnoma 22 dekabr 2010 yil № 2169-son bilan O’zbekiston Respublikasi Adliya Vazirligidan ro’yxatdan o’tgan. 7.O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999 yil 3 sentyabrdagi 414-sonli "Budjet tashkilotlarini mablag’ bilan ta’minlash tartibini takomillashtirish to’g’risida"gi qarori. 8. “ Budjet tashkilotlari va budjet mablag’lari oluvchilarning xarajatlar smetasi va shtat jadvallarini tuzish, tasdiqlash va ro’yxatdan o’tkazish tartibi “to’g’risidagi nizom .(O’zbekiston respublikasi qonun hujjatlari to’plami, 2014 y., 51-son, 612- modda)

O’zbekiston respublikasi adliya vazirligi tomonidan 2014 yil 15 dekabrda ro’yxatdan o’tkazildi, ro’yxat raqami 2634. 9 .Mehmonov S.U.” Budjet hisobi” . O`quv qo`llanma. – T.: “Fan va texnologiya”, 2012. 352-bet 10.S.U.Mehmonov va D.Yu.Ubaydullaev “ Budjet tashkilotlarida buhgalteriya hisobi ” Darslik. – T.: “ Sano-standart ” , 2013. 11. “Public Budgeting Systems “ 9th Edition by Robert D. Lee Jr. (Author), Ronald W. Johnson (Author), Philip G. Joyce (Author) Hardcover: 656 pages Publisher: Jones & Bartlett Learning; 9 editions (July 30, 2012) Language: English 12. ” The Politics of Public Budgeting: Getting and Spending, Borrowing and Balancing ”7th Edition by Irene S. Rubin (Author) Paperback: 352 pages Publisher: CQ Press; 7 edition (August 20, 2013) Language: English 13.” Financial Management in the Public Sector: Tools, Applications and Cases “ 3rd Edition by Xiaohu (Shawn) Wang (Author) Paperback: 216 pages Publisher: Routledge; 3 edition (March 7, 2014) Language: English Internet saytlari: www.lex.uz www. mf.uz www. soliq.uz www.gov .uz www.oecd.org/gov/budget/database

O'xshashlar

Yaponiya byudjet tizimi

Byudjet huquqi uning ob’ektlari sub’ektlari byudjet huquqiy me’yorlari

Byudjet chegarasi va byudjet chizig’i

Byudjet tashkilotlarida byudjet hisobining tashkiliy-uslubiy jihatlari

Byudjet-soliq siyosati