MATLAB нинг график имкониятлари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

190 KB

Ko'chirib olish

MATLAB нинг график имкониятлари Режа: 1. MATLAB нинг график имкониятлари . Икки ў лчовли графиканинг энг со дд а буйруқлари 2.Графикларни расмийлаштириш ва хусусиятларини бош қ ариш . 3. MATLAB да уч ў лчовли графиклар яратиш 4. MATLAB да махсус графиклар яратиш, функциялар графиклари ва сиртларини яратиш.

MATLAB нинг график имкониятлари . Икки ў лчовли графиканинг энг со дда буйруқлари. MATLAB турли координаталар тизимларида графиклар ясаш имкониятига эга: т ўғ ри бурчакли, сферик, цилиндрик координаталар тизимларида координаталарни бир к ў ринишидан иккинчи к ў ринишга ў згартириш имконияти ҳ ам бор. Шунингдек, графикларни икки ў лчовли, уч ў лчовли координаталар тизимлари ясаш мумкин. У ёки бу координаталар тизимида графиклар ясашнинг хусусиятларини қ уришдан олдин исталган тизимда қў лланиладиган баъзи – бир умумий график буйруқларни келтирамиз: Plot ( x , y ) – декарт текислигида х ва у векторлар графикларини яратади; Plot ( y ) – y – вектор элементлари номерлари қ арши си да у нинг графигини яратади; Esemilog x ( x , y ) – у қ арши си да х логорифмининг графигини чизади; Semilog y ( x , y ) – y логорифми қ аршисида х графигини чизади; Loglog ( x , y ) – у логорифми қ аршисида х логорифми графигини чизади; Grid – графикда турни чизади; Title (‘ matn ’) – график ю қ орисида сарлав ҳ а жойлаштиради; Xlabel (‘матн’) – графикнинг х ўқ и остида матн ёзади; Ulabel (‘матн’) – графикнинг у ўқ идан чап томонда матн ёзади; Text ( x , y ,’матн’) – (х,у) ну қ тасида матн ёзади; Text ( x , y ,’ matn ’, ‘ sc ’) – чап пастки бурчак (0,0) координаталарга, ў нг ю қ ори бурчак (1,1) координаталарга эга деган фаразда (х,у) ну қ тада матн ёзади.

Polar ( theta , r ) – r ва theta векторларнинг қ утб графигини яратади, бу ерда theta радианларда берилган. Bar ( x ) – х векторнинг гистограммасини яратади. Bar ( x , y ) – со ҳ аларни х вектори элементларига мувофи қ жойлаштириб у вектор элементлари гистограммасини яратади. MATLAB тизимида функцияни графигини қуриш анча қулай. Бунинг учун MATLAB нинг дастурлаш тили синтаксисидан фойдаланиб ечими аниқланаётган функциянинг дастури тузилади ва MATLAB нинг бирорта функциясидан фойдаланиб, масалан plot ёрдамида танланган функциянинг графиги қурилади. Функциянинг графигини ўзгариш жараёнини кузатиш ҳам мумкин. Бунинг учун plot функциясининг ўрнига comet функциясидан фойдаланилади. Графикни траекториясини ўзгариш тезлигини камайтириш учун аргумент қийматини ўзгариш қадамини жуда кичик олиш керак. MATLAB нинг plot функцияси кириш параметрларига боғлиқ ҳолда ҳар хил формаларда бўлиши мумкин. Масалан plot (y) функция y нинг элементига нисбатан график ҳосил қилса, plot (x,y) функция y нинг x га боғлиқлик графигини ҳосил қилади. Масалан, ) sin( ) ( x x y  функциянинг ] 2 ,0[  x оралиқдаги графигини қуриш учун тенглама MATLAB нинг дастурлаш тилида ёзиб олинади ва дастур MATLAB дастури экранининг Command Window қисмига киритилади. Бу қуйидаги кетма – кетликда бажарилади. 1. Аргумент қийматининг қуйи чегараси, ўзгариш қадами ва юқори чегараси берилади: >> t = [0: pi /100 : 2* pi ]; 2. Функциянинг қийматини ҳисоблаш формуласи киритилади: >> y = sin( t );

3. Графикни қуриш учун plot функциясидан фойдаланилади, яъни >> plot (t ,y ) Натижада қуйидаги кичик дастур ҳосил бўлади: >> t = [0: pi/100 : 2*pi ]; >> y = sin ( t ); >> plot ( t , y ) ва компьютер экранига функциянинг графиги чиқади (1-расм) . MATLAB нинг plot функциясининг параметрлари жуфтлигини сонига нисбатан графиклар сони ҳам ортиб боради. Функциянинг бу имкониятидан фойдаланиб иккита функция илдизларини график усулда таққослаш мумкин. Бунинг учун функцияларнинг графигини битта координата ўқига қуриш лозим. Масалан, қуйидаги x e x f x sin ) ( 2 1.0  ва x e x g sin ) ( 2 2.0  функцияларни графигини [-2 π , 2 π ] оралиқда қуриш ва уларни таққослаш учун қуйидаги дастурни тузамиз. >> x = [-2* pi :pi/ 20:2*pi]; >> f = exp (0.1* x ).*sin (x ).^2; >> g = exp (-0.2* x ).*sin (x).^ 2; >> plot ( x, f, x,g ) Дастур натижаси 2-расмда кўрсатилган.

1-расм. ) sin( ) ( x x y  функциянинг графиги 2-расм. x e x f x sin ) ( 2 1.0  ва x e x g sin ) ( 2 2.0  функцияларнинг графиги MATLAB тизими автоматик равишда графикларни алоҳида рангларда белгилайди. Фойдаланувчи графикларни фарқлаш учун унинг рангини, чизиқ ва маркер турини ўзи белгилаши ҳам мумкин. Бунинг учун: plot ( x, f ,’ранг_чизиқ тури_маркер’ ) командасидан фойдаланилади. График ранглари - c, m, y, r, g, b, w ва k каби белгиланади (3-жадвал). 3-жадвал Ранги Белги- ланиши Чизиқнинг ранги 000 c C yan ( голубой) Ҳаво ранг 000 M M aroon ( фиолетов ы й ) Бинафша ранг Y Yel low (желтый) Сариқ R R ed (красный) Қизил G G reen (зеленый) Яшил B B lue (синий) Кўк

W W hite (белый) Оқ К Blac k (черный) Қора Чизиқ турлари тўрт хил белгиланади (4-жадвал). 4-жадвал Белгиланиши - -- : -. Чизиқнинг тури Узлуксиз чизиқ Узлукли чизиқ Пунктирли чизиқ Штрихпунктирли чизиқ Графикда маълумотларни кесишиш жойларини махсус нуқталарда акс эттириш мумкин (5-жадвал). 5-жадвал Белгиланиши . + * о х Нуқтанинг тури нуқта плюс юлдузча айлана крест Масалан, plot (x, f, 'b-+', x, g,'r:x') командаси ёрдамида ҳосил қилинган графикнининг биринчи эгри чизиғи кўк рангда, узлуксиз, маълумотларни кесишиш нуқтаси ‘+’ билан ифодаланади, иккинчи эгри чизиғи қизил рангда, пунктирли, маълумотларни кесишиш нуқтаси ‘х’ билан ифодаланади (3 -расм ). 3-расм. Графикларни хар-хил ранг ва турларда ифодалаш

MATLAB тизимида график ойнанинг горизонтал ўқи узунлиги фойдаланувчи томонидан белгиланади, масалан, функция аргументининг ўзгариш чегарасини кўрсатиш орқали. Вертикал ўқнинг узунлигини эса функция қийматининг ўзгариш чегарасига нисбатан тизимнинг ўзи хисоблаб топади. Тизим томонидан масштабни танлашнинг бу усулини бекор қилиш учун координаталар ўқини узунлигини фойдаланувчи axis ([xmin, xmax, ymin, ymax]) функциясидан фойдаланиб аниқ кўрсатиши керак бўлади. Бу функцияси ёрдамида координаталар ўқини кўриниши ўзгартириш мумкин. Бунинг учун axis функциясининг square, equal каби махсус калитлари бор. Графикларни мавзусини, координата ўқларини номларини ва ихтиёрий матнларни киритиш учун мос равишда title, xlabel, ylabel va text каби функциялардан фойдаланилади. Графикда координаталар тўрини кўриш учун grin on, ва аксинча, тўрни кўринмайдиган қилиш учун grin off командаларидан фойдаланилади. Шунингдек, иккита графикни устма –уст битта график ойнада чизиш учун жорий график ойнани ушлаб туришга мўлжалланган hold on командасидан фойдаланиш мумкин. Юқорида келтирилган функциялардан фойдаланиб дастур тузамиз. Дастурни MATLAB тизимига киритишда махсус мўлжалланган редактордан фойдаланамиз. Бунинг учун MATLAB тизимининг Стaрт тугмасини босиб панелдан Desktop Tools / Editor командаси орқали редакторни ишга туширамиз (4-расм).

4-расм. MATLAB тизимининг дастурлаштириш редакторини ишга тушириш ва редакторнинг умумий кўриниши Редактор кўп марта фойдаланиладиган, мураккаб алгоритмли дастурларни яратиш имконини беради, шунингдек бу редакторда терилган дастурларни компьютер хотирасига сақлаш, дастурни тахрирлаш ва унга ишлов бериш анча қулай. Редакторда хосил қилинган файллар м -файллар дейилади. clc; t=0:pi/10:2*pi; y=sin(t); x=cos(t); plot(t,y,'c-o'); hold on; plot (t,x,'r--x') hold off; title('sin(t) va cos(t) функциялaрнинг

$грaфиги'); xlabel('\0 \leq \itt \leq 2*\ pi'); ylabel('sin(t),cos(t)'); text(2,-0.4,'\ leftarrowcos(t)'); text(3,0.2,'\ leftarrowsin(t)'); grid on; 5-расм. Битта график ойнада чизилган y=sin(t) ва x=cos(t) функцияларнинг графиги Хар хил координаталар ўқида қурилган бир нечта графиклар тўпламини кўришни ташкил этиш талаб этилганда, буни икки хил усул билан амалга ошириш мумкин. Биринчи усул figure(n) командасидан фойдаланиб графикларни хар хил (n-та) график ойнада чиқариш. Бунинг учун хар бир plot функциясидан олдин figure(n) командаси қўлланилади. Бу ерда n=1,2,… - график ойнанинг номери.$ $t=0:0.01:2*pi; x=sin(t); y=cos(t); subplot(2,1,1); plot(t,x); title('sin(t) функ ц иянинг гр a фиги '); xlabel('\0 \leq \itt \leq 2*\pi'); ylabel('sin(t)'); hold on; plot(t,0,'k'); hold off; subplot(2,1,2); plot(t,y); title('cos(t) функ ц иянинг гр a фиги '); xlabel('\0 \leq \itt \leq 2*\pi'); ylabel('cos(t)'); hold on; plot(t,0,'g'); hold off;$

6 - расм. subplot(m,n,p) функциясидан фойдаланиб битта график ойнада бир нечта графиклар тўпламини кўриш дастури ва натижаси Иккинчи усул subplot(m,n,p) функциясидан фойдаланиб битта график ойнада хар хил координаталарда қурилган бир нечта графикларни чиқариш мумкин. Ушбу функция график ойнани m та қатор ва n та устунга бўлади. Графиклар юқори қатор бўйлаб кетма кет жойлашади. Графикларни жойлашиш тартиби п билан белгиланади. subplot(m,n,p) функциясидан фойдаланиб битта график ойнада бир нечта функцияларнинг графигини қурамиз (6-расм). Функция параметрларининг ўзгариш диапазони катта бўлганда графикларни логарифмик масштабда қўриш фнкцияларидан фойдаланиш мумкин. Бунинг учун MATLAB да координата ўқининг абциссасини - semilogx ординатасини – semilogy ва иккала ўқини хам – loglog логарифмик масштабда ифодаловчи функциялар мавжуд. Баъзида функция графикларини қутбий (polyar координаталарда қўриш талаб этилади. Бунда polar функциясидан фойдаланилади (7- расм). clc t=0:0.01:2*pi; x=sin(3*t); polar (t,x); 7-расм. x=sin(3*t) функциянинг қутбий координаталардаги графиги Топшириқлар:

1-топшириқ . Берилган y(x) ва z(x) функцияларнинг графигини битта координаталар ўқида қуринг.]. 4,0[ ); ( ;2      x x arctg z e y x Ҳосил бўлган график ойнани мавзусини, координата ўқларини номларини ва графикларни номларини ёзинг. Графикда координаталар тўрини кўринадиган қилинг. Ҳосил бўлган эгри чизиқларни кўриниши ва кесишиш нуқталарининг тури, ҳамда чизиқларнинг рангларини ўзгартиринг. 2-топшириқ . Юқорида берилган y(x) ва z (x) функцияларнинг графигини битта график ойнанинг хар хил қисмларида алоҳида чизинг.

O'xshashlar

C++ Builderнинг график имкониятлари

ЭХМнинг энг содда график имкониятлари

Macromedia Dreamweaver MX Macromedia Dreamweaver MX нинг имкониятлари

Kомпьютер графикаси. Pascal тилининг график имкониятлари. Kомпьютер графикаси воситалари

График компоненталар