AutoCAD Dasturida 3D modellashtirish panellari - Informatika va AT - Referatlar

AutoCAD Dasturida 3D modellashtirish panellari

Yuklangan vaqt:

16.10.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

411.5 KB

Ko'chirib olish

AutoCAD Dasturida 3D modellashtirish panellari Reja: 1. AutoCAD dasturini 3D muhitiga sozlash. 2. 3D primitivlari va ular bilan ishlash.

AutoCAD dasturini 3D muhitiga sozlash. D3D primitivlari va ular bilan ishlash. D3D sirtlarni yaratish. D3D ob’ektlarini tahrirlash. AutoCAD dasturini 3D muhitiga sozlash. AutoCAD dasturida 3D modellarini qurish uchun dastlab dasturni 3D muhitida ishlash uchun moslashtirish kerak bo ’ladi. Buning uchun 3D geometrik ob’ektlarni yaratish, tahrirlash vizuallashtirish kabi funktsiyalar bilan bog’liq qo’shimcha panellarni ekranga chiqarish talab etiladi. Qo ’shimcha panellarni ekranga chiqarish uchun ekranda mavjud panellardagi biron bir buyruq piktogrammasi ustida sichqoncha o’ng tugmasi bosiladi va AutoCAD panellari ro’yxati ekranga chiqariladi (Tasvir 1). Ro’yxatda oldin tanlangan 2D modellashtirish uchun zarur bo’lgan 8 ta panellarga qo’shimcha ravishda yana 7 panel tanlanadi. Bular: 1. « Вид » - «Ko’rinish», 2. «Визуальныестили» - «Vizual uslublar», 3. «Моделирование» - «Modellashtirish», 4. «Орбита» - «Orbita», 5. «ПСК» ( pol ’ zovatel ’ skaya sistema koordinat ) - « FKT » ( foydalanuvchi koordinatalar tizimi ), «Редактирование-2» - «Tahrirlash-2», 6. «Редактированиетела» - «Jismni tahrirlash» panellari. Endi jami panellar soni 15 ta bo ’ lib , oldingi 2 D panellari vaziyati o ’ gartirilmagan holda yangi 3 D panellari qulay qilib ekranga joylashtirib chiqiladi . Ish jarayonida panellar vaziyatini o ’zgartirib turish tavsiya etilmaydi. Tasvir 13.2 da panellarni joylashuvi namuna sifatida keltirilgan bo’lib, ular o’rnatib chiqilgandan so’ng albatta panellar vaziyatini dastur xotirasida saqlab qolish tavsiya etiladi va panellar joylashuvi o’zgartirib yuborilganda saqlangan ish muhitiga o’tib panellarning oldingi vaziyatini tiklash mumkin bo’ladi.

Tasvir 1

Tasvir 2

Panellar joylashtirib chiqilgandan so ’ ng ular vaziyatini saqlab qolish uchun menyu satridagi «Сервис»/«Рабочеепространство» menyulari ketma - ket tanlanib «Сохранитькак…» bandi tanlanadi ( Tasvir 3). Tasvir 3 Ekranga «Сохранитрабочеепространство» - «Ish muhitini saqlash » oynasi chiqadi ( Tasvir 4). Ushbu oynadagi tahrirlash bo ’ limida ( Tasvir 4, 1- amal ) muhitga nom beriladi ( Misol uchun : 3 D Xaitov ) va «Сохранить» tugmasi bosiladi . Endi panellar vaziyati o ’ zgartirilgan taqdirda ham istalgan vaziyatda menyu satridagi «Сервис»/«Рабочеепространство» menyulari asosida oldingi muhitni tanlab panellarni oldingi vaziyatiga keltirish mumkin bo ’ ladi . 3D primitivlari va ular bilan ishlash. AutoCAD dasturida oddiy 3D primitivlari mavjud bo ’lib ular « Моделирование » - «Modellashtirish» panelida joylashgan. Modellashtirish paneli. Panel 4 bo ’limdan iborat (Tasvir 5). 1-bo ’limda oddiy 3D geometrik primitivlarni qurish buyruq piktogrammalari joylashgan. Bular: 1. «Политело» –«Polijism»; 2. «Ящик» – «Qutti»; 3. «Клин» – «Pona»; 4. «Конус» – «Konus»; Tasvir 4

5. «Сфера» – «Sfera»; 6. «Цилиндр» – «Silindr»; 7. «Тор» – «Tor»; 8. «Пирамида» – «Piramida»; 9. «Спираль» – «Spiral»; 10. «Плоскаяповерхность» – «Tekis sirt (Tekislik)». Ushbu bo ’ limdagi barcha buyruq piktogrammalari o ’ z menyusiga ega bo ’ lib , ular ob ’ ektlarni geometrik parametrlari asosida qurishni nazarda tutadi . Bunday geometrik parametrlarga quriladigan 3 D ob ’ ektini eni , bo ’ yi , balandligi , markazi , radiusi kabi xususiyatlari kiradi . Tasvir 5 2-bo ’limda turli uslubda jism va sirtlarni qurish buyruq piktogrammalari joylashgan. Bular: 1. «Выдавить» – «Siqib chiqarmoq»; 2. «Вытягивание» –«Cho’zmoq»; 3. «Сдвиг» – «Siljish»; 4. «Вращать» – «Aylantirish»; 5. «Посечениям» – «Kesimlar bo’ylab». Ushbu bo ’limda oldindan yaratigan 2D ob’ektlari asosida 3D sirt yoki jismlari yaratiladi. Ya’ni sirt yoki jismlar yasovchi va yo’naltiruvchilar asosida quriladi. SHuning uchun dastlab sirt yoki jismlarning yasovchi va yo’naltiruvchilarini qurish talab etiladi. 3-bo ’limda tarkibli jismlarni hosil qilish buyruq piktogrammalari joylashgan. Bular: 1. «Объединение» – «Birlashuv»;

2. «Вычитание» – «Ayiruv»; 3. «Пересечение» – «Kesishuv». Ushbu bo ’ lim asosida oldindan yaratilgan jismlar bir - biri bilan birlashib , biri ikkinchisidan ayrilib yoki ikki jism o ’ zaro kesishib yangi jism hosil qilinadi . Bunday jismlar tarkibli jismlar deyiladi . 4- bo ’ limda 3 D ob ’ ektlarni fazo bo ’ ylab ko ’ chirish , burish , bir - biriga tekislash buyruq piktogrammalari joylashgan . Bular: 1. «3D perenos» – «3D ko’chirish»; 2. «3D povorot» – «3D burish»; 3. «3D viravnivanie» – «3D tekislamoq (to’g’rilamoq)». Ushbu bo ’limda yaratilgan 3D ob’ektlari x, y va z o’qlari bo’ylab bir joydan ikkinchi joyga ko’chirilishi, burilishi va 3D ob’ektlari bir-biriga tekislab olinishi mumkin. Ko ’rinish paneli. Panel asosan 2 bo’limdan iborat (Tasvir 13.5). 1 -bo’limda asosiy standart ko’rinishlar bo’lib, unda quyidagi buyruq piktogrammalari joylashgan: 1. «Сверху» – «Ustidan»; 2. «Снизу» – «Ostidan»; 3. «Слева» – «Chadan»; 4. «Справа» – «O’ngdan»; 5. «Спереди» – «Oldindan»; 6. «Сзади» – «Ortdan». Odatda 2D modellashtirish muhitida ustdan ko ’rinish faol holatda bo’ladi va barcha 2D ob’ektlari usdan ko’rinish tekisligida, ya’ni xy koordinatalar tekisligida yaratiladi. 1- bo ’ lim 2- bo ’ lim

Tasvir 6 2- bo ’ limda izometrik proektsiya ko ’ rinishlari buyruq piktogrammalari joylashgan , bular : 1. «ЮЗ ( yugo - zapadnaya )» – « JG ’ ( janubiy - g ’ arbiy )»; 2. « ЮВ (yugo-vostochnaya)» – «JSh (janubiy-sharqiy)»; 3. « СВ (severo-vostochnaya)» – «ShSh (shimoliy-sharqiy)»; 4. « СЗ (severo-zapadnaya)» – «ShG’ (shimoliy-g’arbiy)». Odatda 3D ob ’ektlari izometrik proektsiyalar muhitida bajariladi, sababi bu muhitda uchala koordinata o’qlari ( x,y,z ) to’liq ko’rinib turadi va qurilayotgan ob’ekt to’la namoyon bo’lib turadi. Ko ’rinishlar asosida 3D ob’ektlarni ixtiyoriy olti tomondan va 4 xil vaziyatdagi izometrik proektsiyalarda ko’rsatish mumkin bo’ladi. Ayrim 3D ob ’ektlari 4 ta izometrik proektsiyalardan birida qulay vaziyatdagi tasvirni bermasligi mumkin. Misol uchun kubni olsak ( Tasvir 7- a ). Bunda kub izometriyada teng yonli olti burchak shaklida ko ’ rinib qoladi . a) b) Tasvir 7 Shuning uchun ko ’rinishlarda va umuman modellashtirishda «Orbita» panelidan foydalanish ancha qulayliklarga ega. Ushbu panel asosida ob’ekt ko’rinishi ixtiyoriy burchak ostida burilib ko’rsatilishi va harakatlantirilishi mumkin (Tasvir 7-b).

Shunisi e ’tiborliki, orbita asosida burilgan ob’ektlar fazodagi vaziyati va boshqa ob’ektlarga nisbatan vaziyati o’zgarmaydi. Bunda ob’ektlarga nisbatan ko’rinish burchagi o’zgartiriladi xolos. Ob’ektlar istalgan paytda yana oldingi biron bir asosiy ko’rinishlardan biriga yoki izometrik ko’rinishlardan biriga keltirilishi mumkin. FKT (foydalanuvchi koordinatalar tizimi) paneli. AutoCAD da ikki turdaki koordinatalar tizimi mavjud. Bular o ’zgarmas xalqaro (XKT) va o’zgaruvchan foydalanuvchi (FKT) koordinatalar tizimlaridir. Yangi chizmada dastlabki holatda har ikkala tizim ustma-ust holatda bo’lib, foydalanuvchi kordinata tizimi boshqa joyga va boshqa vaziyatga keltirilganda xalqaroga nisbatan amalga oshiriladi va xalqaro koordinata tizimi qaytish imkonini saqlab turadi. FKT paneli asosan 4 bo ’limdan iborat (Tasvir 8): 1-bo’limda XKT va FKTga o’tish rejimlari joylashgan. 2-bo ’limda FKTni 1-ob’ektga, 2-yoqga va 3-ko’rinishga bog’lash buyruq piktogrammalari joylashgan. 3-bo ’limda FKT turli uslubda ko’chirish va o’qlar yo’nalishini berish buyruq piktogrammalari joylashgan. 4-bo ’limda FKT koordinata tekisligini ma’lum bir burchakka bitta o’q atrofida burish buyruq piktogrammalari joylashgan. Jismni tahrirlash paneli. Ushbu panel asosan 3D jismlarini tahrirlashga qaratilgan bo ’lib, 3 ta bo’limdan iborat (Tasvir 9). 1-bo ’lim jism yoqlarini tahrirlash (cho’zish, qisqartirish, burish, rangini o ’zgartirish va nusxa ko’chirish)ga qaratilgan buyruq piktogrammalaridan iborat. 1-bo ’lim 2-bo’lim 3-bo’lim 4-bo’lim Tasvir 8

Bu bo ’lim asosida jismdan sirtlarni ajratib olish mumkin bo’ladi. 2-bo’lim jism qirralarini tahrirlash (nusxa ko’chirish, rangini o’zgartirish) ga qaratilgan buyruq piktogrammalaridan iborat. 3-bo ’lim jismlarda murakkab tahrirlash ishlarini amalga oshirish (qo’shimcha qirra qo’shish asosida yangi yoqlarni hosil qilish, jismlarni soddalashtirish orqali 3D ob’ektini yaxlitligini tekshirish, jism sirtlariga qalinlik berish orqali jism ichida bo’shliq hosil qilish kabi funktsiyalar) ga qaratilgan. 1- bo ’ lim 2- bo ’ lim 3- bo ’ lim Tasvir 9 Jimlarni geometrik tuzilishidan kelib chiqib bitta 3 D ob ’ ektini turli usullarda bajarish imkoniyatlari mavjud . Qaysi usulda 3 D ob ’ ektini yaratish muhim emas , asosiysi ushbu ob ’ ektlarni foydalanuvchi o ’ ziga qulay qilib o ’ zlashtirgan uslubda bajarishi va model keyingi loyihalash jarayonlarida qo ’ llanish imkoniyatiga ega bo ’ lishi muhim .

Adabiyotlar : 1. I.A.Karimov “Yuksak ma`naviyat yengilmas kuch” Toshkent. 2010. 2. O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Ma ҳkamasining qarori 06. 06. 2002 y. №200 “Komp’yuterlashtirishni yanada rivojlantirish va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish” chora-tadbirlari to`g’risida. 3. Rixsiboyev T. “Komryuter grafikasi” O’zbekiston Yozuvchilar uyushmasi Adabiyot jamg’armasi nashriyoti. Toshkent – 2006. 4. Rixsiboyev T. “Muhandislik kompyuter grafikasi va uni o’qitish metodikasi” TDTU bosmaxonasi. Toshkent – 2009. 5. Fedorenkov, Kimayev «AutoCAD 2002» Moskva – 2001. 6. Romanicheva E.T. va b … «AutoCAD vers.12,13,14» Moskva – 1997. 7. Dmitriy Tkachev «Самоучитель» AutoCAD 2005. 8. Elen Filkenshteyn. «Auto CAD 2007 and Auto CAD LT 2007 » bibliya pol’zovatelya. M.: Dialektika – 2007.1309s. 9. Bogolyubov S . K . «Индивидуальные задания по курсу черчение». Moskva «Высшая школа» 1989. 10. www. arxiv.uz 11. www.ziyo.net

O'xshashlar

AutoCADda 2D modellashtirish panellari

SIMULINK qism dasturida boshqarish sistemalarini modellashtirish

3D Modellashtirish haqida tushuncha. Sirtlar va ularning klassifikatsiyasi

Autocad tarixi

Autocad grafik muharriri