Қорақалпоғистон Республикасининг Конституцивий мақоми ( коракалпогистон республикаси конституциявий макоми - Huquqshunoslik - Referatlar

Қорақалпоғистон Республикасининг Конституцивий мақоми ( коракалпогистон республикаси конституциявий макоми

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

74 KB

Ko'chirib olish

Қ орақалпо ғ истон Р еспубликасининг К онституцивий мақоми Режа : 1 Қорақалпоғистон Республикаси - Ўзбекистон Республикаси таркибидаги суверен давлат 2 . Қорақалпоғистон Республикаси Конституцияси ва давлат тузилиши

1 . Қорақалпоғистон Республикаси - Ўзбекистон Республикаси таркибидаги суверен давлат Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг XVII боби "Қорақалпоғистон Республикаси" деб номланган. Мазкур боб 6 моддадан иборат бўлиб, Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 70-моддаси га кўра, "Суверен Қорақалпоғистон Республикаси Ўзбекистон Республикаси таркибига киради ва Қорақалпоғистон Республикасининг суверенитети Ўзбекистон Республикаси томонидан муҳофаза этилади" дейилади. Асосий қонуннинг 70-моддаси 1992 йил 9 январда Қорақалпоғистон Республикаси ташкил топганлигини ва 1993 йил 9 апрелда қабул қилинган Асосий Қонуни билан унинг Ўзбекистон Республикаси таркибида суверенлигини тасдиқлайди. Суверен Қорақалпоғистон Республикаси Конституцияси қабул қилинган кун халқ байрами деб эълон қилинди. Қорақалпоғистон Республикаси Конституциясининг I боби "Давлат суверенитети" деб номланиб, унинг 1-моддасида Қорақалпоғистон - Ўзбекистон Республикаси таркибига кирувчи суверен демократик республикадир, деб белгиланган. Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 71-моддасида, Қорақалпоғистон Республикасининг ўз Конституциясига эга бўлишлиги, унинг Ўзбекистон Республикаси Конституциясига зид бўлмаслиги кўрсатилган. Шуни таъкидлаш жоизки Собиқ Иттифоқ даврида Автоном Республикаларнинг Конституциялари улар қайси Республикалар таркибига киритилган бўлса ўша давлат ҳокимиятининг олий органлари томонидан тасдиқланиши шарт эди. Ўзбекистон ўз мустақиллигини қўлга киритиб бу адолатсизликка чек қўйди. Қорақалпоғистон суверен Республикаси билан мустақил Ўзбекистон Республикасининг бир-бутун яхлитлиги мустаҳкамланган. Қорақалпоғистон Республикаси Конституциясининг 70-моддасининг 15-бандида "Ўзбекистон Республикасининг Олий давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари ҳужжатларининг Ўзбекистон Республикаси

Конституцияга мувофиқлиги ҳақида Ўзбекистон Конституциявий судига таклиф киритиш" ҳуқуқи белгиланган. 81-моддасида эса Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси раисининг ваколатлари жумласига, "Ўзбекистон Республикаси қонунларини ва Олий Мажлиснинг бошқа қарорлари, Ўзбекистон Республикаси Президентининг фармонлари ва бошқа ҳужжатларини турмушга татбиқ этишни ташкил қилади" дейилган. Ушбу конституциявий нормалардан хулоса қилиб айтиш мумкинки, Ўзбекистон Республикаси Конституцияси ва қонунларига зид келса, Ўзбекистон Республикаси Конституцияси ва қонунлари амалда бўлади. Қорақалпоғистон Республикасида Ўзбекистон ва Қорақалпоғистон Республикасининг Конституциялари ва қонунларининг устунлиги сўзсиз тан олинади. Ўзбекистон фуқаролари учун мажбурий бўлган қонунлар унинг таркибига кирувчи Қорақалпоғистон ҳудудида ҳам мажбурийдир. Қорақалпоғистон Республикасининг маъмурий-ҳудудий тузилишини унинг ўзи кўриб чиқади, давлат ҳокимияти органлари ва бошқарув тизимини белгилайди. Ўзбекистон Республикаси давлат сиёсатига мос ҳолда ўз сиёсатини юргизади. Қорақалпоғистон Республикасининг ҳудуди бўлинмас ва дахлсиздир. Қорақалпоғистонда давлат тили - қорақалпоқ ва ўзбек тиллардир. Айни вақтда Қорақалпоғистон Республикаси ҳудудида истеъқомат қилувчи барча миллат ва эллатларнинг тиллари, урф-одатлари ва анъаналари ҳурмат қилиниши таъминланади уларнинг ривожланиши учун шарт-шароитлар яратиб берилади ва суверен Республиканинг давлат рамзлари ҳурмат қилинади, ва давлатнинг халқ иродасини ифода этиши, халқ манфаатларига хизмат қилиши, давлат органлари ҳамда мансабдор шахсларнинг жамият ва фуқаролар олдида жавобгар эканлиги қайд этилади. Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 74-моддаси ғоят муҳим сиёсий мазмун касб этади. Унда Ўзбекистон таркибидаги Қорақапоғистоннинг чинакам суверенлигини тасдиқловчи қоида мустаҳкамланган: "Қорақалпоғистон Республикаси Ўзбекистон Республикаси

таркибидан Қорақалпоғистон Республикаси халқининг умумий референдуми асосида ажралиб чиқиш ҳуқуқига эга". Бу конституциявий норма Қорақалпоғистон Республикаси Конституциясининг 9-моддасида: "Жамият ва давлат ҳаётининг энг муҳим масалалари халқ муҳокамасига тақдим этилади, умумий овозга, яъни референдумга қўйилади. Референдум ўтказиш тартиби қонун билан белгиланади" деб мустаҳкамланган. Ўзбекистон Республикаси референдуми давлат ҳаёти ва ижтимоий ҳаётнинг энг муҳим масалалари бўйича, шу жумладан, Ўзбекистон Республикасининг қонунларини ва ўзга қарорларини қабул қилиш, уларни ўзгартириш, жамоатчилик фикрини аниқлаш мақсадида умумхалқ овоз бериши бўлиб, халқ ҳокимиятини амалга ошириш воситасидир" деб белгиланган. Референдум ўтказиш ташаббуси ҳуқуқига эга бўлган субъектларнинг таркибида Қорақалпоғистон Республикаси номидан унинг давлат ҳокимиятининг Олий органи - Жўқорғи Кенгеси чиқиши мумкин. Қорақалпоғистон Республикасининг Жўқорғи Кенгеси Ўзбекистон Республикасининг Олий Мажлиси билан келишилган ҳолатда референдум ўтказишни тайинлаш тўғрисида қарор қабул қилиши мумкин. Қорақалпоғистон Республикасининг ҳудудий ўзгартириш солиқлар, бюджет, аф в этиш (амнистия), жамоат тартибини сақлаш, аҳолининг сиҳат- саломатлигини ва хав ф сизлигини таъминлаш, фавқуло д да ва шошилинч чора-тадбирлар кўриш, Ўзбекистон Республикаси тузган халқаро шартномалардан келиб чиқадиган мажбуриятларнинг бажарилиши масалалари, мансабдор шахсларни тайинлаш ва озод этиш билан боғлиқ масалалар референдумга қўйилиши мумкин эмас. Референдум ўтказиш тартиби ҳудудий вакиллик органларини сайловларни ўтказиш талабларига мувофиқ равишда фуқароларнинг умумий, тенг ва демократик ҳуқуқий принциплари асосида яширин овоз бериш йўли орқали амалга оширилади. Фуқароларнинг ўз хоҳиш-иродаларини изҳор этишларини назорат этишга йўл қўйилмайди.

Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 75-моддасида ва Қорақалпоғистон Республикаси Конституциясининг 1-моддасининг 2- бандида мустаҳкамланган бўлиб, унда жумладан шундай дейилади: Ўзбекистон Республикаси билан Қорақалпоғистон Республикасининг ўзаро муносабатлари Ўзбекистон Республикаси Конституцияси доирасида ва улар ўртасида тузилган шартномалар ва битимлар орқали" тартибга солинади. Шунингдек, Қорақалпоғистон Республикасининг давлат ҳуқуқи Ўзбекистон Республикаси томонидан кафолатланиши ҳар иккала суверен давлатларни Конституцияларида белгиланган. Ҳозирги кунда долзарб бўлиб турган масалалардан бири- Ўзбекистон билан Қорақалпоғистон Республикалари ўртасидаги турли соҳаларда айниқса иқтисодий масалаларда ўзаро муносабатларни кенг тармоқли ривожлантиришга эришишдир. Бозор иқтисодиётига ўтиш жараёни халқ хўжалигининг тўла-қонли ишлашини таъминлаш учун муайян иқтисодий пойдевор қуришни ва уни мустаҳкамлашни талаб қилади. Бу эса хусусийлаштиришни жадаллаштириш ва мулкчиликнинг барча шаклларини амалга тадбиқ қилиш имкониятларини яратиш мажбуриятини қўяди. Бунинг учун биринчи навбатда ҳуқуқий асосларни мустаҳкамлаш зарур бўлади. Талаб даражасида бўлмаган норматив ҳужжатларни бозор муносабатлари эхтиёжларидан келиб чиқиб, унга мослаштириш ёки янгилаш, давлат қурилишига оид қонунлар яратиш жоиз, яъни, Қорақалпоғистон ўз ҳуқуқий базасини мустаҳкамлаши ва ривожлантириши муҳим масаладир. Бунда миллий ва хорижий тажриба муҳим аҳамият касб этади. Ёш суверен республика олдида турган энг мураккаб муаммолардан бири, юқорида айтганимиздек, мулкчилик муносабатларини ҳар тарафлама такомиллаштиришдир. Айниқса, мулкдорнинг мулкка эгалик қилиши, ундан фойдаланиши, даромад олиши, мулкни тассарруф қилиши билан боғлиқ барча ҳуқуқларини қонуний мустаҳкамлаш асосий тадбирлардандир.

Ўзбек халқи билан қорақалпоқ халқи азалдан дўст, биродар, қон- қариндош ва мурув в атлидир. Уларнинг маънавият бирлиги ва хўжалик юритиш усул ва шаклларининг якдиллиги, ҳар икки халқ ўртасида қардошлик ришталарини янада мустаҳкамлади ва бу ҳолат ўзининг конституциявий ифодасини топди. Ўзбекистон Республикаси Конституцияси 21-моддасининг 3-бандида Қорақалпоғистон Республикасининг фуқароси айни вақтда Ўзбекистон Республикасининг фуқароси ҳисобланади, 68- моддасида эса Қорақалпоғистон Республикаси Ўзбекистон Республикасининг маъмурий, ҳудудий бирликлари қаторига киритилиши, бу икки халқ деб ҳисобланган бир миллат эканлигини мустаҳкамлайди. Ўзбекистон Республикаси Конституциясида аниқ белгилаб қўйилган: "Қорақалпоғистон суверен Республика." - Ўзбекистон Республикаси ўз таркибида Қорақалпоғистон Республикаси бўлган унитар давлатдир. Шу билан бирга яна таъкидлаш лозимки, Ўзбекистон Республикасининг тузилишида федерализмга хос белгилар мавжуд бўлиб, улар Қорақалпоғистон Республикаси суверенитетга эга эканлигида кўринади. Уларга қуйидагилар киради: а) Ўзбекистон Республикаси таркибида Қорақалпоғистон Республикасининг ўз ҳудуди ва аҳолисига эга бўлган алоҳида давлат ҳуқуқий тизим сифатида конституциявий мустаҳкамланиши; б) Ўзбекистон қонунчилик тизимида Қорақалпоғистон Республикасининг қонунчилик актларининг мустақил тизими, шу жумладан алоҳида норматив акт бўлган Қорақалпоғистон Конституциясининг мавжудлиги; в) Қорақалпоғистон мустақил фаолият кўрсатадиган давлатнинг ҳуқуқий институтлари тузилмаси; Жуқорғи Кенгес, министрлар совети, Олий суд, Конституциявий назорат қўмитаси, Хўжалик суди ва бошқаларнинг иш олиб бориши; г) Қорақалпоғистон Республикаси чегаралари ва ҳ удуди дахлсизлиги;

д) Қорақалпоғистон Республикаси ўзининг маъмурий-ҳудудий қурилиши масалаларини мустақил ҳал қилиш ҳуқуқи, маҳаллий солиқлар ва йиғимлар миқдори белгилаши, республика бюджетини мустақил қабул қилиш ҳуқуқи; е) Қорақалпоғистоннинг Ўзбекистон Республикаси таркибидан референдум асосида чиқиб кетиш ҳуқуқи; ж) Ўзбекистон Республикаси ва Қорақалпоғистон Республикасининг ўзаро муносабатларини шартнома ва битимлар ёрдамида тартибга солиб туриш; з) Қорақалпоғистон Республикасининг ўз давлат рамзлари; байроқ, мадхия, гербига эга эканлиги; Охирги икки суверентлик белгиси одатда мустақил давлатларга хосдир. Қорақалпоғистон Республикаси суверенитети Ўзбекистон Республикаси томонидан таъминланади деган ҳолат Ўзбекистон ва Қорақалпоғистон Республикалари Конституцияларининг моддаларига биноан изоҳланиши лозим. Фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларига Ўзбекистон Республикаси Конституцияси ва қонунларига риоя этилишининг кафили Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳисобланади. Қорақалпоғистон суверенитетини Ўзбекистон Республикаси томонидан ҳимоя қилиш омиллари қуйидагиларни ташкил этади: 1) Қорақалпоғистон Республикасининг мустақил ҳуқуқ ва ваколатларини Ўзбекистон Конституциясида қайд этилиши; 2) Ўзбекистон Давлат ҳокимиятининг олий органлари: Олий Мажлисда, Вазирлар Маҳкамасида, Конституциявий, Олий ва Олий хўжалик судларида Қорақалпоғистон вакиллигининг мавжудлиги; 3) ҳудудий устиворлик тамойили, унга биноан Қорақалпоғистон ҳудудий тузилишининг розилигисиз ўзгартирилиши мумкин эмаслиги; 4) Қорақалпоғистоннинг Ўзбекистон таркибидан чиқиш масаласи бўйича референдум ўтказиш ҳуқуқи; 5) қорақалпоқ тилига давлат тили мақомини нг берилганлиги;

6) Қорақалпоғистон Республикасининг бошқа давлатлар билан ташқи, иқтисодий, маданий, илмий ва бошқа алоқалар ўрната олиш ҳуқуқи. Шундай қилиб, юқорида келтирилган конституциявий нормалар Қорақалпоғистон Республикаси Ўзбекистон Республикасининг таркибига ўз хоҳиши билан кирувчи ва муҳофаза қилинувчи суверен давлат эканлиги мустаҳкамланган. 2 . Қорақалпоғистон Республикаси Конституцияси ва давлат тузилиши Конституциянинг мавжудлиги давлат суверенитетининг энг муҳим белгиларидан биридир. Айрим муаллифлар Конституцияни мутл а қ асослаган ҳолда давлат рамзлари қаторига киритадилар. Қорақалпоғистон Республикасида давлат ҳокимияти манбаи халқ бўлганлиги сабабли Конституция қорақалпоқ халқи давлатчилигининг қонуний эканлигини тасдиқлайди. Қорақалпоғистон Республикаси Конституцияси давлат тузилиши, давлат ҳокимияти тизими ва давлат, жамият ва шахснинг ўзаро муносабатлари асосларининг бош тамойилларини аниқлаб беради. Қорақалпоғистон Республикаси Конституцияси Ўзбекистон таркибига кирувчи республиканинг Асосий Қонуни бўлганлиги сабабли Ўзбекистон Конституциясининг тамойилларига тўлиқ мос келади. Қорақалпоғистон Республикаси Конституциясининг аҳамияти қуйидагиларда ўз аксини топади: - давлат шаклининг, юридик хусусияти ва Ўзбекистон Республикаси таркибидаги ўрни ҳамда ўзаро муносабатларининг ҳуқуқий асоси; - суверенитетининг юридик кафолати; - мустақил, тўла ҳуқуқли давлатлиги; - давлат ва маъмурий - ҳудудий тузилиш хусусиятларини ҳисобга олиниши; Қорақалпоғистон Республикаси Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг устиворлигини тан олади. Бу биринчи навбатда

Қорақалпоғистон Конституцияси ва қонунларини тамойил ва моддалари мос келиши кераклигини англатади. Қорақалпоғистон Республикаси Конституцияси, Ўзбекистон Республикаси Конституциясига мос келиши Ўзбекистон ва Қорақалпоғистон ўртасидаги давлат-ҳуқуқий муносабатлари билан чамбарчас боғлиқ. Ўзбекистон Республикаси қонунлари Қорақалпоғистон Республикаси ҳудудида ҳам амал қилиши мажбурийдир. Ҳуқуқий давлатнинг асосий белгиларидан бири-давлат ягона ҳуқуқий сиёсат ва қонун қўллаш билан ҳар иккала республикада ҳам ягона қонунларга таянишни талаб қилади. Ҳуқуқнинг барча тармоқлари ўзагида Ўзбекистон қонунлари мужассамлаштирилган бўлиб, Қорақалпоғистон ҳудудида ҳам амал қилиши мустаҳкамланган. Қорақалпоғистон Республикасида давлат ҳокимияти халқ манфаатларини кўзлаб, Конституцияси ҳамда унинг асосида қабул қилинган қонунларига биноан ваколат берилган идоралари томонидангина амалга оширилади. Конституцияда назарда тутилмаган тартибда давлат ҳокимияти ваколатларини ўзлаштириш, ҳокимият идоралари фаолиятини тўхтатиб қўйиш ёки тугатиш, ҳокимиятнинг янги таркибларини тузиш Конституцияга хилоф ҳисобланади ва қонунга биноан жавобгарликка тортишга асос бўлади. Қорақалпоғистон халқини, миллатидан қатъи назар, Қорақалпоғистон Республикасининг фуқаролари ташкил этади. Қорақалпоғистон халқи номидан фақат у сайлаган Олий ҳокимият органи Жўқорғи Кенгеси иш олиб боради. Унинг давлат ҳокимияти тизими қонун чиқарувчи, ижро этувчи ва суд ҳокимиятига бўлиниш тамойилларига асосланади. Қорақалпоғистон Республикасида Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси ва қонунларининг устунлиги сўзсиз тан олинади. Давлат, унинг органлари, мансабдор шахслар, жамоат бирлашмалари, фуқаролар Конституция ва қонунларга мувофиқ иш кўрадилар. Қорақалпоғистон Республикасининг халқаро, илмий, маданий ва ташқи иқтисодий алоқалари Ўзбекистон Республикасининг ва Қорақалпоғистон Республикасининг қонунларига мувофиқ амалга оширилади.

Ўзбекистон ва Қорақалпоғистон Республикаларининг барча фуқаролари бир хил ҳуқуқ ва эркинликларга эга бўлиб, жинси, ирқи, миллати, тили, дини, ижтимоий келиб чиқиши, эътиқоди, шахси ва ижтимоий мавқеидан қатъий назар қонун олдида тенгдирлар. Фуқароларнинг Конституция ва қонунларда мустаҳкамлаб қўйилган ҳуқуқ ва эркинликлари дахлсиздир. Улардан суд қарорисиз маҳрум этишга ва уларни чеклаб қўйишга ҳеч ким ҳ ақли эмас. Қорақалпоғистон Республикаси қонунларда белгилаган тартибда рўйхатдан ўтказилган касаба уюшмалар, оммавий ҳаракат, сиёсий партиялар, олимларнинг жамиятлари, хотин-қизлар, фахрийлар, ёшлар ташкилотлари, ижодий уюшмалар ва фуқароларнинг жамоат бирлашмалари сифатида эътироф этилади. Давлат жамоат бирлашмаларининг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларига риоя этилишини таъминлайди. Уларга ижтимоий ҳаётда иштирок этиш учун тенг ҳуқуқий имкониятлар яратиб беради. Қорақалпоғистон Республикаси туманлардан, шаҳарлардан, шаҳарчалардан, овуллардар иборат. Туман ва шаҳарларни ташкил қилиш ва уларни тугатиш шунингдек, уларнинг чегараларини ўзгартириш Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси томонидан амалга оширилади. Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси олий давлат вакиллик органи бўлиб, қонун чиқарувчи ҳокимиятни амалга оширади. Қорақалпоғистон Республикасининг Жўқорғи Кенгеси ҳудудий сайлов округлари бўйича кўп партиявийлик асосида беш йил муддатда сайланадиган 75 нафар депутатдан иборатдир. Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгесининг мутлоқ ваколатлари унинг Конституцияси 70-моддасида ифода этилган. Қорақалпоғистон Республикаси Конституциявий назоратни Қорақалпоғистон Республикасининг Конституциявий назорат қўмитаси амалга оширади.

Конституциявий назорат қўмитаси Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси томонидан сиёсат ва ҳуқуқ соҳасидаги мутахассислар орасидан Конституциявий назорат қўмитасининг раиси, унинг ўринбосари ва қўмитанинг аъзолари таркибида сайланади. Конституциявий назорат қўмитасига сайланган судьяларнинг ваколат муддати 5 йилдир. Конституциявий назорат қўмитасига сайланган шахслар ўз вазифаларини бажаришда дахилсиздирлар ва фақат Қорақалпоғистон Республикаси Конституциясига бўйсунадилар. Уни ташкил этиш ва иш тартибини белгилаш Қорақалпоғистон Республикасининг Конституциявий назорат қўмитаси тўғрисидаги қонуни билан белгиланган. Қорақалпоғистон Республикасида маҳаллий давлат ҳокимият органлари туманлар ва шаҳарларда ҳокимлар бошчилик қиладиган халқ депутатлари Кенгашлари ҳокимиятнинг вакиллик органлари бўлиб, улар давлат ва фуқароларнинг манфаатларини кўзлаб ўз ваколатларига тааллуқли масалаларни ҳал этадилар. Қорақалпоғистон Республикасининг фуқаролари вакиллик органларига сайлаш ва сайланиш ҳуқуқига эгадирлар. Ҳар бир сайловчи бир овозга эга. Маҳаллий ҳокимиятнинг вакиллик органлари яширин овоз бериш йўли билан умумий тенг ва тўғридан-тўғри сайлов ҳуқуқи асосида ўтказилади, 18 ёшга тўлган ҳар бир фуқаро сайлаш ҳуқуқига эга бўлади. Суд томонидан муомалага лаёқатсиз деб топилган фуқаролар, шунингдек, озодликдан маҳрум этиш жойларида сақланаётганлар сайловларда қатнашмайдилар. Маҳаллий ҳокимият органлари ихтиёрига қуйидагилар киради: қонунийлик, ҳуқуқий-тартиботни ва фуқароларнинг хавфсизлигини таъминлаш; ҳудудларни иқтисодий, ижтимоий ва маданий ривожлантириш; маҳаллий бюджетни шакллантириш ва уни ижро этиш, маҳаллий солиқларни, йиғимларни белгилаш, бюджетдан ташқари жамғармаларни ҳосил қилиш;

фуқаролик коммунал хўжаликка раҳбарлик қилиш, атроф муҳитни муҳофаза қилиш; фуқаролик ҳолати актларини қайд этишни таъминлаш; норматив ҳужжатларни қабул қилиш, Қорақалпоғистон Республикаси Конституциясига ва қонунларига зид келмайдиган бошқа ваколатларни амалга ошириш. Халқ депутатлари Кенгашлари ва ҳокимларининг ваколат муддати – 5 йил, вакиллик ва ижроия ҳокимиятини тегишлилигига қараб, туман ва шаҳар ҳокимлари бошқаради. Қорақалпоғистон Республикасининг суд тизими беш йил муддатга сайланадиган Қорақалпоғистон Республикасининг Олий Суди, Хўжалик суди, шу муддатга тайинланадиган туман, шаҳар судларидан иборат. Улар Ўзбекистон Республикасининг "Судлар тўғрисида"ги қонунига мувофиқ ўз фаолиятини олиб борадилар. Ушбу қонунда жумладан, "Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, фуқаролик ва жиноят ишлари бўйича, фуқаролик ишлари бўйича туманлараро судлари, Қорақалпоғистон Республикаси хўжалик суди фаолият кўрсатади" деб белгиланган. Улар фаолиятининг ташкил этилиши Ўзбекистон Республикаси Президентининг ваколатлари жумласига кириб унга кўра, Ўзбекистон Республикаси Президенти розилиги билан Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгесида, Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди раиси ва аъзолари, шунингдек, туман, шаҳар судларининг судьялари, лавозимларига номзодларни тавсия қилади. Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди жиноий, фуқаровий ва маъмурий суд ишларини юритиш борасида, суд ҳокимиятининг олий органи ҳисобланади. Туман, шаҳар судлари судлов фаолияти устидан назорат олиб боради.

Қорақалпоғистон Республикасининг ҳуқуқий мақоми Б е л г и л а н а д и м у в о ф и єЎзбекистон Республикаси Конституция-сига Улар ўртасидаги шартнома ва битимлар Єораєалпо¦истон Республикаси Конституция-сига Єораєалпо¦истон Республикаси северенитети єуйидагиларда ифодаланади: Конституциянинг мавжудлиги Давлат рамзлари (герб, байроє, мадѕия)ни жорий этиши Ўзбекистон Республикаси таркибидан референдум асо-сида ажралиб чиєиш имко- ниятининг борлиги Давлат ѕокимияти органларининг мавжудлиги Ѕудуди ва чегараларини унинг розилигисиз ўзгарти- рилиши мумкин эмаслиги Маъмурий-ѕудудий тузи-лиш масалаларини муста- єил ѕал єилиши Ўзбекистон Республикаси би-лан бўладиган низоларни му-росага келтирувчи ёрдамида ѕал этилиши Суверенлигини Ўзбекистон Республикаси томонидан муѕофаза этилиши

O'xshashlar

Қорақалпоғистон Республикасининг Конституцивий мақоми ( Коракалпогистон макоми )

Узбекистон Республикаси Президентининг конституциявий-хукукий макоми

Узбекистон Республикаси вазирлар махкамасининг конституциявий-хукукий макоми

Ўзбекистон республикаси вазирлар маҳкамасининг конституциявий ҳуқуқий мақоми

Олий Мажлис сенатининг конституциявий – ҳуқуқий мақоми