Mahalliy hukumat organlari. Byudjet huquqlarini kengayishi - Huquqshunoslik - Referatlar

Mahalliy hukumat organlari. Byudjet huquqlarini kengayishi

Yuklangan vaqt:

23.09.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

21.9140625 KB

Ko'chirib olish

Mahalliy hukumat organlari. Byudjet huquqlarini kengayishi Reja: 1. Mahalliy hukumat organlari kengashlari davlat hokimiyatining vakillik organlari 2. Mahalliy hukumat organlari 3. Byudjet huquqlarini kengayishi

Viloyatlar, tumanlar va shaharlarda (tumanga bo’ysunadigan shaharlardan, shuningdek shaharlar tarkibiga kiruvchi tumanlardan tashqari) xalq deputatlari Kengashlari davlat hokimiyatining vakillik organlaridir. Viloyat, tuman, shahar hokimi viloyat, tuman va shaharning oliy mansabdor shaxsi bo’lib, ayni bir vaqtda tegishli hududdagi vakillik va ijroiya hokimiyatini boshqaradi. Viloyat hokimi, Toshkent shahar hokimi O’zbekiston Respublikasi Prezidenti va tegishli xalq deputatlari Kengashi oldida hisobdordirlar. Tuman, shahar hokimi yuqori turuvchi hokim va tegishli xalq deputatlari Kengashi oldida hisobdordir. Xalq deputatlari Kengashi va hokim viloyat, tuman va shahar uchun umumiy bo’lgan ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish vazifalari amalga oshirilishini, joylarda qonunlar, O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining qarorlari, O’zbekiston Respublikasi Prezidenti va Vazirlar Mahkamasi qabul qilgan hujjatlar, yuqori turuvchi xalq deputatlari Kengashlari va hokimlar qarorlarining ijrosini, O’zbekiston Respublikasi davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari bilan fuqarolarning o’zini o’zi boshqarish organlari o’rtasidagi aloqalarni, aholini viloyat, tuman va shaharni boshqarishga jalb etishni ta’minlaydi. (1-moddaning uchinchi qismi O’zbekiston Respublikasining 2004 yil 3 dekabrdagi 714-II-sonli Qonuni tahririda — O’zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari to’plami, 2004 y., 51-son, 514-modda) Mahalliy hokimiyat vakillik organlari va hokimlar O’zbekiston Respublikasi Davlat gerbi tasviri tushirilgan muhrga ega bo’ladilar. 2-modda. Mahalliy vakillik va ijroiya hokimiyati boshlig’ini lavozimiga tayinlash va lavozimdan ozod etish Viloyat va Toshkent shahar hokimi O’zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan tayinlanadi hamda lavozimidan ozod etiladi. Viloyat va Toshkent shahar hokimi nomzodlari O’zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan tegishli xalq deputatlari Kengashlaridagi partiya guruhlarining har biri bilan maslahatlashuvlar o’tkazilganidan so’ng xalq deputatlari viloyat va Toshkent shahar Kengashiga tasdiqlash uchun taqdim etiladi.

Tegishli xalq deputatlari Kengashi deputatlari umumiy sonining ko’pchilik ovozini olgan viloyat va Toshkent shahar hokimi nomzodi tasdiqlangan hisoblanadi. Agar ovoz berish vaqtida viloyat va Toshkent shahar hokimi nomzodlari tegishli xalq deputatlari Kengashi deputatlari umumiy sonining ko’pchilik ovozini ololmasa, O’zbekiston Respublikasi Prezidenti mazkur lavozimlarga nomzodlarni partiya guruhlari bilan qo’shimcha maslahatlashuvlar o’tkazganidan so’ng bir oy ichida yana ikki marta taqdim etish huquqiga ega. Tegishli xalq deputatlari Kengashi taqdim etilgan viloyat va Toshkent shahar hokimi nomzodlarini uch marta rad etgan taqdirda, O’zbekiston Respublikasi Prezidenti viloyat va Toshkent shahar hokimi vazifasini bajaruvchini tayinlash, tegishli xalq deputatlari Kengashini tarqatib yuborish huquqiga ega. Bunda xalq deputatlari viloyat va Toshkent shahar Kengashlariga saylov tarqatib yuborish to’g’risida qaror qabul qilingan kundan e’tiboran uch oy ichida o’tkaziladi. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti xalq deputatlari viloyat va Toshkent shahar Kengashlarining qaroriga muvofiq hokim nomzodi bo’yicha farmon qabul qiladi. Tuman, shahar hokimlari viloyat hokimi tomonidan tayinlanadi va lavozimidan ozod etiladi hamda tegishli xalq deputatlari Kengashi tomonidan tasdiqlanadi. Viloyat, tuman, shahar hokimlari tegishli xalq deputatlari Kengashi deputatlari orasidan tayinlanadi va tasdiqlanadi. Shahardagi tuman, tumanga bo’ysunuvchi shahar hokimlari tegishincha shahar, tuman hokimi tomonidan tayinlanadi va lavozimidan ozod etiladi hamda xalq deputatlari shahar, tuman Kengashi tomonidan tasdiqlanadi. Viloyat hokimi O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi bilan kelishilgan holda shahar hokimini tuman (shahar tarkibiga kiruvchi tumanlar bundan mustasno) hokimiga bo’ysundirish va yagona boshqaruv organlarini tuzish

vakolatiga ega bo’lib, bu xususdagi qaror keyinchalik xalq deputatlari viloyat Kengashi tomonidan tasdiqlanadi. Xalq deputatlari Kengashi va hokimlarning vakolat muddati — besh yil. (2-modda matni O’zbekiston Respublikasining 2007 yil 11 apreldagi O’RQ-90-sonli Qonuni tahririda — O’R QHT, 2007 y., 15-son, 153-modda) 3-modda. O’zbekiston Respublikasining mahalliy davlat hokimiyati to’g’risidagi qonunlari Mahalliy davlat hokimiyati organlarining faoliyati O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, ushbu Qonun va O’zbekiston Respublikasining boshqa qonun hujjatlari bilan tartibga solinadi. Qoraqalpog’iston Respublikasida xalq deputatlari tuman, shahar Kengashlari va tegishli hokimlarning faoliyati O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, ushbu Qonun va Qoraqalpog’iston Respublikasining qonunlari bilan tartibga solinadi. 4-modda. Hokimiyat vakillik organlari va hokimlarning o’zini o’zi boshqarish organlari bilan o’zaro munosabatlari Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashi va viloyat, tuman, shahar hokimi tegishli hududda o’zini o’zi boshqarishni rivojlantirishga ko’maklashadilar, o’zini o’zi boshqarish organlarining faoliyatini yo’naltirib turadilar. 5-modda. Xalq deputatlari Kengashlari va hokimlarning O’zbekiston Respublikasi boshqa ma’muriy-hududiy tuzilmalari davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari bilan o’zaro munosabatlari Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashi va viloyat, tuman, shahar hokimi berilgan vakolatlari doirasida umum manfaatni ifodalovchi tadbirlar o’tkazish, qo’shimcha korxonalar, xo’jalik tashkilotlari tuzish uchun, turli tarmoqlar va boshqaruv sohalarida faoliyatlarni uyg’unlashtirish maqsadida Qoraqalpog’iston Respublikasining, O’zbekiston Respublikasi boshqa viloyatlari, shaharlari va tumanlarining davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari bilan shartnomalar asosida o’zaro munosabatlar o’rnatishga haqlidirlar.

6-modda. Xalq deputatlari Kengashi va hokim qabul qiladigan hujjatlar Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashi qarorlar qabul qiladi. Viloyat, tuman, shahar hokimi qarorlar qabul qiladi va farmoyishlar chiqaradi. Xalq deputatlari Kengashi va hokim qabul qilgan hamda chiqargan hujjatlar imzolangan vaqtdan boshlab kuchga kiradi, basharti ana shu hujjatlarda o’zga tartib belgilanmagan bo’lsa. Xalq deputatlari Kengashining va hokimning normativ-huquqiy tusdagi hujjatlari, agar hujjatlarning o’zida kechroq muddat ko’rsatilmagan bo’lsa, rasmiy e’lon qilingan kundan e’tiboran kuchga kiradi. (6-moddaning uchinchi qismi O’zbekiston Respublikasining 2014 yil 14 maydagi O’RQ-372-sonli Qonuni tahririda — O’R QHT, 2014 y., 20-son, 222- modda) Xalq deputatlari Kengashi va hokim o’z vakolatlari doirasida qabul qilgan hujjatlar viloyat, tuman, shahar hududida joylashgan barcha korxonalar, muassasalar, tashkilotlar, mansabdor shaxslar va fuqarolar tomonidan ijro etilishi majburiydir. II BOB. Mahalliy davlat hokimiyati faoliyatining iqtisodiy asosi 7-modda. Mahalliy davlat hokimiyati faoliyatining iqtisodiy asosini tashkil etuvchi mulk shakllari Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashi va viloyat, tuman, shahar hokimi faoliyatining iqtisodiy asosini ma’muriy-hududiy tuzilmalarning davlat mulki (kommunal mulk) hamda viloyat, tuman va shaharda mavjud bo’lib, iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishga xizmat qiluvchi boshqa mulk tashkil etadi. Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashi va viloyat, tuman, shahar hokimi mutloq O’zbekiston Respublikasi mulkida bo’lgan davlat mulki ob’ektlariga nisbatan ishlab chiqarish va ijtimoiy ob’ektlarni samarali joylashtirish,

tabiiy va mehnat resurslaridan oqilona foydalanish, atrof-muhitni muhofaza etish, aholini ijtimoiy himoya qilish sohasida nazoratni amalga oshiradilar. Viloyat, tuman, shahar mulkini, shuningdek viloyat, tuman va shaharga xo’jalik yuritish uchun berilgan davlat mulki ob’ektlarini boshqarish tartibi ushbu Qonun, O’zbekiston Respublikasining boshqa qonun hujjatlari bilan yo’lga solinadi. Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashi, viloyat, tuman, shahar hokimi o’zlari idora qilayotgan hududdagi mulkchilikning turli shakliga asoslangan korxonalar uchun O’zbekiston Respublikasining qonunlarida nazarda tutilmagan, tadbirkorlik va xo’jalik faoliyatini erkin yuritishga to’sqinlik qiladigan cheklovlarni joriy etishga haqli emaslar. 8-modda. Viloyat, tuman, shahar mulki Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashi davlat mulkini chegaralash natijasida o’ziga berilgan yoki qonunlarga muvofiq o’zi sotib olgan ob’ektlarga nisbatan mulkdor vakolatlarini to’liq amalga oshiradi. Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashining mol-mulki, mahalliy byudjetlarning mablag’lari va byudjetdan tashqari jamg’armalarning mablag’lari viloyat, tuman, shahar mulkidir. Viloyat, tuman, shahar ahamiyatiga ega bo’lgan muhandislik infrastrukturasi ob’ektlari va boshqa ob’ektlar, korxonalar va birlashmalar, xalq ta’limi, sog’liqni saqlash, ijtimoiy ta’minot, fan va madaniyat muassasalari, viloyat, tuman, shahar mablag’i hisobidan tashkil etilgan yoki sotib olingan, shuningdek ulushbay asoslarda tashkil etilgan yoki sotib olingan yoxud xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashiga boshqa manbalardan bepul berilgan qimmatli qog’ozlar va moliya aktivlari viloyat, tuman, shahar mulki bo’lishi mumkin. (8-moddaning ikkinchi qismi O’zbekiston Respublikasining 2013 yil 27 dekabrdagi O’RQ-361-sonli Qonuni tahririda — O’R QHT, 2013 y., 52-son, 686- modda) 8 1 -modda. Mahalliy hokimiyat organlarining viloyat, tuman, shahar byudjetdan tashqari jamg’armalari

Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashi byudjetdan tashqari jamg’armalar tashkil etishi mumkin, ularga quyidagilar kiritiladi: fuqarolar, korxonalar, muassasalar, tashkilotlarning, bundan byudjet tashkilotlari mustasno, ixtiyoriy badallari va xayriyalari; qonun hujjatlarida taqiqlanmagan boshqa byudjetdan tashqari mablag’lar. Mahalliy hokimiyat organlari viloyat, tuman, shahar byudjetdan tashqari jamg’armalarining mablag’lari shaxsiy g’azna hisobvaraqlarida turadi, olib qo’yilmaydi hamda tegishli xalq deputatlari Kengashi va hokimning qaroriga ko’ra sarflanadi. (8 1 -modda O’zbekiston Respublikasining 2013 yil 27 dekabrdagi O’RQ- 361-sonli Qonuniga asosan kiritilgan — O’R QHT, 2013 y., 52-son, 686-modda) 9-modda. Viloyat, tuman, shahar mulki ob’ektlarini boshqarish Xalq deputatlari Kengashi, hokim viloyat, tuman, shahar mulki ob’ektlarini O’zbekiston Respublikasining qonunlarida belgilangan doirada boshqaradi. Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashi hamda viloyat, tuman, shahar hokimi tegishli viloyat, tuman, shahar mulkida bo’lgan ob’ektlarni O’zbekiston Respublikasi qonunlarida nazarda tutilgan tartibda va doirada vaqtincha yoki doimiy egalik qilish va foydalanish uchun berishga haqlidir. 10-modda. Mahalliy davlat hokimiyati organlarining yer munosabatlarini tartibga solishi Viloyat, tuman, shahar hokimi korxonalar, muassasalar, tashkilotlar, dehqon xo’jaliklari va fuqarolarga egalik qilish, foydalanish uchun va ijaraga yer berishga, bu sub’ektlarning yerga egalik qilish va yerdan foydalanish huquqini to’xtatib qo’yishga, shuningdek yerlarni olib qo’yishga haqli bo’lib, qabul qilingan bu xususdagi qarorlar xalq deputatlari tegishli Kengashi tomonidan tasdiqlanadi. Xalq deputatlari Kengashi, hokim O’zbekiston Respublikasi qonunlariga muvofiq yer munosabatlariga doir boshqa masalalarni hal qiladilar. (III bob O’zbekiston Respublikasining 2013 yil 27 dekabrdagi O’RQ-361- sonli Qonuniga asosan o’z kuchini yo’qotgan — O’R QHT, 2013 y., 52-son, 686- modda)

IV BOB. Mahalliy davlat hokimiyati vakillik organlarining strukturasi va ular faoliyatining tashkiliy asoslari 16-modda. Xalq deputatlari Kengashini saylash Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashi O’zbekiston Respublikasi qonuniga muvofiq viloyat, tuman, shahar aholisi tomonidan saylanadigan xalq deputatlaridan iborat bo’ladi. 17-modda. Xalq deputatlari Kengashining sessiyalari Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashining asosiy ish shakli sessiyadir. Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashining sessiyalari tegishli hokim, hokim yo’qligida esa uning o’rinbosarlaridan biri tomonidan zaruratga qarab biroq, yiliga kamida ikki marta chaqiriladi. Sessiya, shuningdek xalq deputatlari tegishli Kengashi deputatlari kamida uchdan ikki qismining tashabbusiga binoan ham chaqirilishi mumkin. Kengash sessiyasini chaqirish to’g’risidagi qarordan deputatlar sessiya ochilishidan kamida yetti kun oldin xabardor qilinadi. Yangi saylangan xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashining birinchi sessiyasi hokim tomonidan saylovdan keyin kechi bilan uch haftalik muddat ichida chaqiriladi va u keksa deputatlardan biri tomonidan ochiladi. Xalq deputatlari Kengashi sessiyalarida hokim, u yo’qligida esa Kengashning qaroriga yoki hokimning topshirig’iga binoan mazkur Kengashning deputatlaridan biri raislik qiladi. Xalq deputatlari Kengashining har bir sessiyasini o’tkazish davrida deputatlar orasidan sessiya kotibi yoki kotibiyati saylanadi. Xalq deputatlari Kengashining sessiyasi, basharti unda jami deputatlarning kamida uchdan ikki qismi ishtirok etsa, vakolatli hisoblanadi. Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashi sessiyasida muhokama qilinayotgan masalalar bo’yicha ochiq yoki yashirin ovoz berish orqali, deputatlar umumiy sonining ko’pchilik ovozi bilan qaror qabul qilinadi. 18-modda. Xalq deputatlari Kengashining Ish tartibi

Xalq deputatlari Kengashi sessiyalarini chaqirish va o’tkazish, sessiya muhokamasiga masalalar kiritish va ularni qarab chiqish, xalq deputatlari Kengashi organlarini tashkil etish va saylash, ularning faoliyatiga doir hisobotlarni tinglash, deputatlar so’rovlarini, qaror loyihalarini qarab chiqish, ovoz berish, qarorlarni e’lon qilish, sessiyaga taklif etiladigan shaxslar sonini aniqlash tartibi, shuningdek deputatlarning mas’uliyati va sessiya ishini tashkil etishga doir boshqa masalalar xalq deputatlari Kengashining Ish tartibiga muvofiq belgilanadi. 19-modda. Xalq deputatlari Kengashining doimiy komissiyalari Sessiya muhokamasiga kiritiladigan masalalarni dastlabki tarzda qarab chiqish va tayyorlash, xalq deputatlari Kengashi qarorlarini va O’zbekiston Respublikasining qonun hujjatlarini ro’yobga chiqarish uchun ko’maklashish, vakolatlari doirasida nazorat o’rnatish maqsadida xalq deputatlari Kengashi o’z vakolati muddatiga doimiy va muvaqqat komissiyalar tuzadi. Komissiyalar to’g’risidagi Nizom tegishli xalq deputatlari Kengashi tomonidan tasdiqlanadi. 20-modda. Xalq deputatlari Kengashi faoliyatini tashkiliy, texnikaviy va boshqa jihatlardan ta’minlash Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashi faoliyatiga tashkiliy, texnikaviy va boshqa jihatlardan xizmat ko’rsatish tegishli hokimlik apparati tomonidan ta’minlanadi. V BOB. Mahalliy ijroiya hokimiyati organlari 21-modda. Mahalliy ijroiya hokimiyatning rahbariyati Viloyat, tuman, shahar ijroiya hokimiyatiga hokim boshchilik qiladi. Hokim O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi belgilaydigan miqdorda birinchi o’rinbosar va o’rinbosarlarga ega bo’ladi. (21-moddaning ikkinchi qismi O’zbekiston Respublikasining 1998 yil 25 dekabrdagi 729-I-sonli Qonuni bilan chiqarib tashlangan — Oliy Majlis Axborotnomasi, 1999 y., 1-son, 20-modda) Viloyat va Toshkent shahar hokimining birinchi o’rinbosari hamda o’rinbosarlari hokim tomonidan O’zbekiston Respublikasining Prezidenti bilan

kelishilgan holda lavozimga tayinlanadi va lavozimdan ozod etiladi, bu xususda qabul qilingan qaror tegishli xalq deputatlari Kengashining tasdig’iga kiritiladi. Tuman, shahar hokimining o’rinbosarlari tegishli hokim tomonidan yuqori turuvchi hokim bilan kelishilgan holda lavozimga tayinlanadi va lavozimdan ozod etiladi, bu xususda qabul qilingan qaror tuman, shahar xalq deputatlari Kengashining tasdig’iga kiritiladi. Shahardagi tuman, tumanga bo’ysunuvchi shahar hokimining o’rinbosarlari tegishli hokim tomonidan yuqori turuvchi hokim bilan kelishilgan holda lavozimga tayinlanadi va lavozimdan ozod etiladi. Hokimning o’rinbosarlari hokim tomonidan belgilangan vazifalar taqsimotiga muvofiq ish bajaradilar. Hokim yo’qligida yoki u zimmasidagi vazifalarni bajarish imkoniyatiga ega bo’lmagan taqdirda uning vakolatlarini birinchi o’rinbosar yoki hokimning topshirig’iga binoan uning o’rinbosarlaridan biri bajaradi. Hokim, uning o’rinbosarlari, hokimlikning boshqa xodimlari va mahalliy davlat hokimiyati organlarining mansabdor shaxslari boshqa haq to’lanadigan lavozimni egallashlari mumkin emas. 22-modda. Mahalliy ijroiya hokimiyati organlarining struktura va shtatlari Mahalliy ijroiya hokimiyati organlari (hokimliklar) boshqarmalar, bo’limlar va boshqa bo’linmalardan iborat bo’lib, ularning strukturasi, ularni tashkil etish tartibi va faoliyati O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tasdiqlaydigan tegishli nizomlar bilan belgilanadi. Viloyatlar va Toshkent shahar ijroiya hokimiyati organlarining strukturasi va shtatlari hokim tomonidan O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi bilan kelishilgan holda tegishli xalq deputatlari Kengashi tasdiqlagan byudjet doirasida belgilanadi va o’zgartiriladi. Tuman, shahar ijroiya hokimiyati organlarining strukturasi va shtatlari hokim tomonidan yuqori turuvchi hokim bilan kelishilgan holda tegishli xalq deputatlari Kengashi tasdiqlagan byudjet doirasida belgilanadi va o’zgartiriladi.

Viloyat, tuman, shahar hokimliklari apparatining strukturasi va shtatlari viloyat, tuman, shahar xalq deputatlari Kengashi tasdiqlagan byudjet doirasida belgilanadi va o’zgartiriladi. Viloyat va Toshkent shahar hokimligi apparatining namunaviy strukturasi va shtatlari O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan, tuman va shahar hokimligi apparatining namunaviy strukturasi va shtatlari esa yuqori turuvchi hokim tomonidan belgilab qo’yiladi. Qoraqalpog’iston Respublikasida tuman va shahar hokimligi apparatining namunaviy strukturasi va shtatlari Qoraqalpog’iston Respublikasi Vazirlar Kengashi tomonidan belgilab qo’yiladi. 23-modda. Mahalliy ijroiya hokimiyati organlari struktura bo’linmalarining rahbarlarini lavozimga tayinlash va lavozimdan ozod etish Basharti, qonunlarda lavozimga tayinlash va lavozimdan ozod qilishning o’zga tartibi belgilanmagan bo’lsa, ijroiya hokimiyati struktura bo’linmalarining rahbarlari davlat boshqaruvining yuqori organlari bilan kelishilgan holda tegishli hokimning taqdimiga binoan — xalq deputatlari Kengashi tomonidan sessiyalar oralig’idagi davrda esa — hokim tomonidan lavozimga tayinlanadilar va lavozimdan ozod etiladilar, bu xususda qabul qilingan qaror xalq deputatlari Kengashining tasdig’iga kiritiladi. Basharti, qonunlarda lavozimga tayinlash va lavozimdan ozod qilishning o’zga tartibi belgilanmagan bo’lsa, shahardagi tuman yoki tumanga bo’ysunadigan shahar ijroiya hokimiyati struktura bo’linmalarining rahbarlari davlat boshqaruvining yuqori organlari bilan kelishilgan holda tegishli hokim tomonidan lavozimga tayinlanadilar va lavozimdan ozod etiladilar. VI BOB. Xalq Deputatlari Kengashlari Va Hokimlarning Vakolatlari 24-modda. Xalq deputatlari Kengashining vakolatlari Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashining asosiy vakolatlariga: hokimning taqdimiga binoan, hududni rivojlantirishning istiqbolga mo’ljallangan dasturlarini, tuman, shaharning bosh rejasi va uni qurish qoidalarini tasdiqlash;

(24-moddaning birinchi qismi ikkinchi xatboshisi O’zbekiston Respublikasining 2013 yil 27 dekabrdagi O’RQ-361-sonli Qonuni tahririda — O’R QHT, 2013 y., 52-son, 686-modda) viloyatlar va Toshkent shahri mahalliy byudjetlarini, shuningdek tumanlar va shaharlar byudjetlarini tegishincha viloyatlar va Toshkent shahar, tumanlar va shaharlar hokimlarining taqdimnomasiga binoan ko’rib chiqish hamda qabul qilish; (24-moddaning birinchi qismi uchinchi xatboshisi O’zbekiston Respublikasining 2013 yil 27 dekabrdagi O’RQ-361-sonli Qonuni tahririda — O’R QHT, 2013 y., 52-son, 686-modda) viloyatlar va Toshkent shahri mahalliy byudjetlarining, shuningdek tumanlar va shaharlar byudjetlarining tegishli davrdagi ijrosi to’g’risidagi hisobotlarni tegishincha viloyatlar va Toshkent shahar, tumanlar va shaharlar hokimlarining taqdimnomasiga binoan ko’rib chiqish hamda tasdiqlash; mahalliy soliqlar va boshqa majburiy to’lovlarning stavkalarini qonun hujjatlarida belgilangan miqdorlar doirasida belgilash; (24-moddaning birinchi qismi O’zbekiston Respublikasining 2013 yil 27 dekabrdagi O’RQ-361-sonli Qonuniga asosan to’rtinchi va beshinchi xatboshilar bilan to’ldirilgan — O’R QHT, 2013 y., 52-son, 686-modda) hokimni va uning o’rinbosarlarini lavozimga tasdiqlash, hokimni va uning o’rinbosarlarini lavozimdan ozod etish, ularning faoliyatiga doir hisobotlarini, shuningdek hokimlarning viloyat, tuman, shahar ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishining eng muhim va dolzarb masalalari yuzasidan hisobotlarini tinglash; (24-moddaning birinchi qismi oltinchi xatboshisi O’zbekiston Respublikasining 2014 yil 16 apreldagi O’RQ-367-sonli Qonuni tahririda — O’R QHT, 2014 y., 16-son, 177-modda) ushbu Qonunda nazarda tutilgan hollarda hokim qarorlarini tasdiqlash; xalq deputatlari Kengashining Ish tartibini, xalq deputatlari Kengashi doimiy va boshqa komissiyalari to’g’risidagi nizomlarni tasdiqlash, ularga o’zgartishlar va qo’shimchalar kiritish;

xalq deputatlari Kengashining doimiy va muvaqqat komissiyalarini, boshqa organlarini tuzish, saylash va tugatish, ularning tarkibini o’zgartirish, ular ishiga doir hisobotlarni tinglash; qonunlarda belgilangan hollarda va tartibda xalq deputatlarining vakolatlarini e’tirof etish va muddatidan oldin to’xtatish, ularni javobgarlikka tortish uchun rozilik berish; ijroiya hokimiyati bo’limlari, boshqarmalari, boshqa strukturaviy bo’linmalarining hisobotlarini tinglash; xalq deputatlarining so’rovlarini qarab chiqish va ular yuzasidan qarorlar qabul qilish; hokimning va quyi Kengashning O’zbekiston Respublikasi qonunlariga mos kelmaydigan qarorlarini bekor qilish; hokimning taqdimiga binoan hokimlik strukturasini, uning xodimlari shtatlari va ish haqi fondini tasdiqlash kiradi. Xalq deputatlari viloyat, tuman va shahar Kengashlari fuqarolarning huquqlari va qonuniy manfaatlariga, ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishni ta’minlashga, atrof-muhitni muhofaza qilishga doir o’z vakolatlariga berilgan masalalarni, tashkiliy masalalar va O’zbekiston Respublikasining qonunlariga muvofiq nazorat etishga doir boshqa masalalarni hal etadi. 25-modda. Hokimning vakolatlari Viloyat, tuman va shahar hokimi: qonunlarning hamda O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalari, O’zbekiston Respublikasi Prezidenti, Vazirlar Mahkamasi hujjatlarining, yuqori turuvchi organlar va tegishli xalq deputatlari Kengashi qarorlarining ijrosini tashkil etadi; (25-modda birinchi qismining ikkinchi xatboshisi O’zbekiston Respublikasining 2004 yil 3 dekabrdagi 714-II-sonli Qonuni tahririda — O’zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari to’plami, 2004 y., 51-son, 514-modda) jamoat tartibiga rioya etilishi va jinoyatchilikka qarshi kurash, fuqarolarning xavfsizligini ta’minlash, ularning huquqlarini himoya qilish va

salomatligini muhofaza etish bilan bog’liq chora-tadbirlar ko’radi, tabiiy ofatlar, epidemiyalar va boshqa favqulodda hollarda tegishli ishlarni tashkil etadi; viloyat, tuman, shaharni iqtisodiy va ijtimoiy rivojlantirishning asosiy yo’nalishlarini, viloyat va Toshkent shahar mahalliy byudjetining, tuman va shahar byudjetining tegishli loyihasini, shuningdek uning ijrosi to’g’risidagi hisobotni xalq deputatlari Kengashiga taqdim etadi; (25-moddaning birinchi qismi to’rtinchi xatboshisi O’zbekiston Respublikasining 2013 yil 27 dekabrdagi O’RQ-361-sonli Qonuni tahririda — O’R QHT, 2013 y., 52-son, 686-modda) tegishli xalq deputatlari Kengashiga viloyat, tuman, shahar ijtimoiy- iqtisodiy rivojlanishining eng muhim va dolzarb masalalari yuzasidan hisobotlar taqdim etadi; (25-moddaning birinchi qismi O’zbekiston Respublikasining 2014 yil 16 apreldagi O’RQ-367-sonli Qonuniga asosan beshinchi xatboshi bilan to’ldirilgan — O’R QHT, 2014 y., 16-son, 177-modda) o’z o’rinbosarlari va ijroiya hokimiyati struktura bo’linmalarining rahbarlarini lavozimga tayinlash va lavozimdan ozod etish to’g’risidagi qarorlarni xalq deputatlari Kengashi tasdig’iga taqdim etadi; hokimlik devoni bo’linmalari rahbarlarini lavozimga tayinlaydi va lavozimdan ozod qiladi; quyi turuvchi hokimlarning qarorlarini, basharti ular O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga, qonunlariga va O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalari, O’zbekiston Respublikasi Prezidenti, Vazirlar Mahkamasi hujjatlariga, shuningdek yuqori turuvchi xalq deputatlari Kengashi va hokimning qarorlariga zid bo’lsa, bekor qiladi va xalq deputatlari Kengashiga quyi turuvchi xalq deputatlari Kengashlarining hujjatlarini bekor qilish to’g’risida taqdimnoma kiritadi; (25-modda birinchi qismining yettinchi xatboshisi O’zbekiston Respublikasining 2004 yil 3 dekabrdagi 714-II-sonli Qonuni tahririda — O’zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari to’plami, 2004 y., 51-son, 514-modda)

rahbarlari tegishli xalq deputatlari Kengashlari tomonidan lavozimga tayinlanadigan va lavozimdan ozod etiladigan ijroiya hokimiyati struktura bo’linmalarining ishini nazorat qiladi; xalq deputatlari Kengashi va hokim qabul qilgan va chiqargan hujjatlarni bajarmaganliklari uchun mansabdor shaxslarni intizomiy javobgarlikka tortish to’g’risida qonunda belgilangan tartibda taqdimnoma kiritadi; davlat mukofotlari bilan taqdirlashga doir iltimosnomalarni qarab chiqadi va takliflar kiritadi; respublika va xorijda viloyat, tuman hamda shaharning rasmiy vakili sifatida ish ko’radi; aholini qabul qilishni tashkil etadi, fuqarolarning shikoyatlari, arizalari va takliflarini qarab chiqadi. Uy-joy mulkdorlari va uy-joydan foydalanuvchilar kommunal xizmatlar to’lovi va majburiy badallarni to’lashga doir talablarni qo’pol ravishda buzgan hollarda tumanlarning, shaharlarning (shaharlar tarkibiga kiruvchi tumanlarning) hokimlari kommunal xizmatlar to’lovi va majburiy badallarni to’lash bo’yicha qarzlarni undirish to’g’risida kommunal xizmat ko’rsatuvchilar yoki xususiy uy- joy mulkdorlari shirkatlarining taqdimnomasiga muvofiq da’volar bilan sudga murojaat qiladi. (25-moddaning ikkinchi qismi O’zbekiston Respublikasining 2007 yil 20 sentyabrdagi O’RQ-113-sonli Qonuni tahririda — O’R QHT, 2007 y., 39-son, 399-modda) Hokim rejalashtirish, byudjet, moliya, hisob-kitob, viloyat, tuman, shahar mulkini boshqarish, mulkchilikning turli shakliga mansub korxonalar, muassasalar va tashkilotlar bilan hamjihatlik qilish, qishloq xo’jaligi, yer va boshqa tabiiy resurslardan foydalanish, tabiatni muhofaza qilish, qurilish, transport, yo’l xo’jaligi va aloqa, aholiga kommunal, savdo va ijtimoiy-madaniy xizmat ko’rsatish, aholini ijtimoiy muhofaza qilish, qonuniylik, huquq-tartibot va xavfsizlikni ta’minlash, fuqarolarning huquq va erkinliklarini muhofaza qilish sohasida qonun hujjatlarida o’z vakolatiga berilgan boshqa masalalarni ham hal etadi.

VII BOB. Xalq deputatlari kengashi va hokimning faoliyatida qonuniylikning kafolatlari 26-modda. Xalq deputatlari Kengashi va hokim faoliyatining qonuniyligini nazorat qilish Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashining O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va qonunlariga, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari, qarorlari va farmoyishlariga zid keladigan qarorlari O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi tomonidan belgilangan tartibda bekor qilinadi. (26-moddaning birinchi qismi O’zbekiston Respublikasining 2004 yil 3 dekabrdagi 714-II-sonli Qonuni tahririda — O’zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari to’plami, 2004 y., 51-son, 514-modda) Hokimlarning O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va qonunlariga, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari, qarorlari va farmoyishlariga, Hukumat hujjatlariga, shuningdek O’zbekiston Respublikasining davlat manfaatlariga zid keladigan hujjatlari O’zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan, O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan to’xtatiladi va bekor qilinadi. 27-modda. Yuqori turuvchi hokimiyat organlari qarorlarining quyi organlar uchun majburiyligi Yuqori turuvchi davlat hokimiyati organlari o’z vakolatlari doirasida qabul qilgan qarorlar quyi organlarning ijrosi uchun majburiydir. 28-modda. Hokim qabul qilgan va chiqargan hujjatlar ustidan sudga shikoyat qilish Hokim qabul qilgan va chiqargan hujjatlar ustidan fuqarolar, jamoat birlashmalari, korxonalar, muassasalar va tashkilotlar sudga shikoyat qilishlari mumkin. 29-modda. Hokimning prokuror protest bildirgan qarorlari qayta ko’rib chiqilishi majburiyligi

Hokimning O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va qonunlariga, O’zbekiston Respublikasi Prezidenti va Hukumatining hujjatlariga zid, prokuror protest bildirgan qarorlari shu hokimning o’zi tomonidan yoki yuqori turuvchi hokim yoinki O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, zaruratiga qarab esa O’zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan qayta ko’rib chiqiladi.

O'xshashlar

O’zbekiston respublikasi mahalliy hokimiyat organlari

O`zbekiston Respublikasining mahalliy hokimiyat organlari

Mahalliy davlat hokimiyati organlari va fuqarolarni o’zini – o’zi boshqarish organlari

Mahalliy davlat hokimiyati organlari yuridik xizmati faoliyatining asosiy yo'nalishlari

O`zbekiston Respublikasi mahalliy davlat hokimiyati organlari komissiyalari ish faoliyatini tashkil etish