Huquqni muhofaza qiluvchi organlar sudlar va boshqa muassasalarning hisob va hisobdorligi - Huquqshunoslik - Referatlar

Huquqni muhofaza qiluvchi organlar sudlar va boshqa muassasalarning hisob va hisobdorligi

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

103.5 KB

Ko'chirib olish

Huquqni muhofaza qiluvchi organlar sudlar va boshqa muassasalarning hisob va hisobdorligi Reja: 1. Jinoyatlarning yagona hisobi tushunchasi, jinoyatlarni ro‘yxatga olish tizimi, ro‘yxatga olishni yurituvchi organlar, statistik kartochkalar; 2. Huquqni muhofaza qiluvchi organlarning rasmiy statistik hisobdorligi; 3. Ma’muriy huquqbuzarliklar hisobi; 4. Sud va adliya organlarining hisob va hisobdorligi; 5. Huquqiy statistik ma’lumotlarni avtomatlashtirilgan qayta ishlash tizimi va ularni nashr etish;

Jinoyatlarning yagona hisobi tushunchasi, jinoyatlarni ro‘yxatga olish tizimi, ro‘yxatga olishni yurituvchi organlar, statistik kartochkalar . Jinoiy hisob o‘zining vujudga kelgan davridan boshlab tez-tez mavzu tarkibini, kuzatuv birliklarini va o‘lchovlarini o‘zgartirib kelmoqda. Statistik hisobotlarning turli ko‘rinishlari ichida sudlanganlar hisobi ko‘proq jinoiy hisobga yaqinroq edi. Jinoyatchilikning yagona hisobi avvalo birlamchi hisob va aniqlangan jinoyatlar, shaxslar, sodir etganlarni, jinoiy ishlarni ro‘yxatga olishdan iborat. Hisob tizimi qo‘zg‘atilgan jinoiy ish va prokurorning ayblov xulosasi bo‘yicha jinoyat sodir etgan shaxslarning ro‘yxatga olishdan iboratdir. Yagona hisob tizimi qoidalari jinoyat ishni qo‘zg‘atish vakolatiga ega bo‘lgan barcha huquqni muhofaza qiluvchi organlar: prokuratura organlari, Ichki ishlar, soliq va valyutaga oid jinoyatlarga qarshi kurashish departamenti, bojxona xizmati va boshqa bir necha maxsus faoliyat bilan bog‘liq organlar uchun umumiydir. Bular MXX, harbiy prokuratura va sud. Surishtiruv va dastlabki tergov harakatlari o‘tkazilayotgan jinoyatlar bo‘yicha birlamchi hisob va ro‘yxatga olish umumiy tamoillarga asoslangan holda faqatgina yuqoridagi organlar tomonidan amalga oshiriladi (jinoyatchilik to‘g‘risidagi ma’lumotlar chetga chiqishi mumkin emas). Shunday qilib konstitutsion tizim va davlat tizimiga qarshi jinoyatlar hisobi faqat MXX tomonidan, harbiy xizmatchilar tomonidan sodir etilgan jinoyatlar hisobi Harbiy Prokuratura tomonidan, sodir etilgan ham sud muhokamasida ko‘rilgan jinoyatlar to‘g‘risidagi ma’lumotlar hisobi sudlar tomonidan yuritiladi. Yuqoridagilardan kelib chiqadiki bu ma’lumotlarni yagona hisobga kelib tushmasligi uni to‘liq bo‘lmasligiga olib kelishi mumkin. Jinoyatchilikning birlamchi hisobi statistik varaqalarni to‘ldirish yo‘li bilan quyidagicha amalga oshiriladi: jinoyatni aniqlash (F.1), jinoyatni tergov natijalari to‘g‘risida (F.1.1), jinoyatni sodir etgan shaxs aniqlangan ishlar bo‘yicha (F.1.2), jinoyatni sodir etgan shaxslar bo‘yicha (F.2), jinoyat ishini harakati bo‘yicha (F.3), moddiy zararni qoplash va jinoyat qurolini olib qo‘yish bo‘yicha (F.4), ishni sudda ko‘rish natijalari bo‘yicha (F.6). Bu varaqalardagi ko‘rsatgichlar ro‘yxati O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokurori va O‘zbekiston Respublikasi IIV

tomonidan, (F.6) varaqasi bo‘yicha esa, O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi bilan kelishilgan holda o‘rnatiladi. Varaqalarni to‘ldirish (yoki ma’lumotlarni magnit tasmasiga yozish) jinoyat ishi qo‘zg‘atilgan, tergov va surishtiruv harakatlari o‘tqazilayotgan joyda amalga oshiriladi. Huquqni muhofaza qiluvchi organlarning rasmiy statistik hisobdorligi. Birlamchi hisob hujjatlari (statistik varaqalar, hisobot jurnallari va boshqa materiallar) ichki ishlar organlari, prokuratura, Soliq va valyutaga oid jinoyatlarga qarshi kurashish departamenti, Bojxona xizmati, MXX kabilarning rasmiy hisobdorligi (oylik, yarim yillik, yillik) ni asosini tashkil etadi. Mavjud huquqni muhofaza qiluvchi organlar hisobdorligi ichida bizga muhimrog‘i bo‘lgan. Ichki ishlar organlari va prokuraturalarning idoraviy statistik hisobdorligini ko‘rib chiqamiz. Ichki ishlar organlaridagi hisobdorlik bevosita quyidagilarni, birinchidan ro‘yxatga olingan jinoiy harakatlarni 80% ni, ikkinchidan prokuratura organlari, Bojxona xizmati, Soliq va valyutaga oid jinoyatlarga qarshi kurashish Departamenti organlarining birlamchi jinoyatchilik to‘g‘risidagi hisobotlari IIV ni axborot markazida statistik shakllantiriladi, uchinchidan aynan ichki ishlar organlari 4 xil formadagi davlat statistik hisobdorligini amalga oshiradi, shuningdek 20 yaqin formadagi ichki ishlar organlarini mamlakatdagi huquq tartibotni ta’minlash, jinoyatchilikni ochish, jinoyatchilarni qidirish bo‘yicha idoraviy hisobdorligini yuritadi. Davlat va idoraviy hisobdorlik formalaridan tashqari birlamchi hisob hujjatlariga asoslangan holda IIV da operativ va xizmat faoliyatini turli tomonlari 50 ga yaqin hisobdorlikda to‘planadi. IIV idoraviy hisobdorlik masalalarini ishlab chiquvchi va amalga oshiruvchi bosh organ, bu Respublika axborot markazidir (RAM). (viloyatlarda Axborot markazi - IS, respublikada Respublika axborot markazi- RIS.) Prokuratura to‘g‘risidagi qonunga ko‘ra Bosh prokurorga jinoyatchilikka qarshi kurash samaradorligini ta’minlash maqsadida tezkor-qidiruv faoliyatini, surishtiruv va dastlabki tergovni amalga oshiradigan organlarning faoliyatini muvofiqlashtirish vazifasi yuklatilgan. O‘zbekiston Respublikasi Bosh

prokuraturasi O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi, Milliy Xavfsizlik Xizmati idoralari bilan birgalikda jinoyatchilik holati, jinoyatchilikning ochilishi borasida prokuror nazorati va tergov harakatlari to‘g‘risida yagona hisob metodikasi va tizimini, shuningdek prokuratura organlarida yagona hisobdorlikni taqdim etish qoidalarini o‘rnatadi. Jinoyatchilikning yagona hisobi tamoyillariga muvofiq davlat statistik hisobdorligi IIVda boshqa huquqni muhofaza qiluvchi organlar bilan birga (o‘zlarining vakolat doiralarida) Bosh prokuratura bilan kelishib ishlab chiqiladi va Davstatqo‘m qarori bilan tasdiqlanadi. Davlat statistik hisobdorligi organlari, prokuratura, Soliq va valyutaga oid jinoyatlarga qarshi kurashish Departamenti va bojxona xizmati organlarining jinoyatchilik to‘g‘risida 95%dan ko‘proq hisobga olingan kriminalogik holatlari asosida jamlanadi va O‘zbekiston Respublikasi IIVning Axborot Markazi – (IS) da umumlashtiriladi. Hozirgi vaqtda dolzarb axborotlardan biri bu iqtisodiy huquqbuzarliklar hisoblanadi. Umumlashtirilgan davlat statistik hisobdorligiga MXX va Harbiy prokuratura ma’lumotlari kiritilmaydi. Bizga yaqin qo‘shni bo‘lgan RFning amaliyotiga nazar tashlasak, 1993 yil “Davlat sirlari to‘g‘risida”gi qonunga muvofiq jinoyat haqidagi ma’lumotlar, fuqarolarning huquq va erkinliklarini buzuvchi harakatlar, davlat organlari va mansabdor shaxslarning qonuniylikni buzish holatlari to‘g‘risidagi ma’lumotlar davlat sirlariga kirmasligi belgilab qo‘yilgan. O‘zbekiston Respublikasida hali bunday qonun ishlab chiqilmagan. Jinoyatchilik haqidagi ma’lumotlarni to‘liq oshkora qilib bo‘lmaydi. Shuning uchun bu ma’lumotlar konfidensial hisoblanadi va davlat statistika hisobdorligiga kiritilmaydi. Huquqni muhofaza qiluvchi organlarning davlat statistik hisobdorligi 5 formadan iborat: 1. Ro‘yxatga olingan, ochilgan va ochilmay qolgan jinoyatlar bo‘yicha hisobot (F.№1, yari yillik, IIV va Davstatqo‘mga taqdim etiladi); 2. Jinoyatchilik to‘g‘risida yagona hisob (F.№1-G, yillik, IIV va Davstatqo‘m ga taqdim etiladi);

3. Jinoyat sodir etgan shaxslar bo‘yicha hisob (F№2, yarim yillik, IIV va Davstatqo‘mga taqdim etiladi). Bunda jinoyatchi shaxsi to‘g‘risida to‘liq ma’lumotlar mavjud bo‘ladi; 4. Tergov harakatlari bo‘yicha hisob (F№1-Ye, yarim yillik, Bosh prokuratura va Davstatqo‘mga taqdim etiladi); 5. Prokuror faoliyatining hisobi (F.P. yarim yillik, Bosh prokuratura va Davstatqo‘mga taqdim etiladi). Bunda qonunlarga rioya qilish va huquqiy hujjatlarning qonuniyligi, dastlabki tergovni va surishtiruvni qonuniyligi, ozodlikdan mahrum qilish joylardagi qonunlarga rioya qilinishi ustidan prokuror nazorati natijalari, shuningdek prokurorning jinoiy, fuqarolik va xo‘jalik ishlarini ko‘rishda ishtiroki natijalari ko‘rsatiladi. Ma’muriy huquqbuzarliklar hisobi . 1920 yillardayoq ma’muriy-huquqbuzarliklar to‘g‘risida yagona hisob tizimini yaratish harakatlari amalga oshirilgan bo‘lsa ham, biroq O‘zbekistonda ham boshqa sobiq ittifoq mamlakatlari qatori ma’muriy-huquqbuzarlikni hamma ko‘rinishlari bo‘yicha yagona hisob bo‘lmagan va hozirgi vaqtda ham mavjud emas. Ular yopiq holda faqat joylarda sohaviy idoralarda mavjud ko‘proq tizimlashtirilgan ro‘yxatga olish militsiya, DAN va Yong‘inga qarshi kurash idoralarida mavjud. Sohaviy idoralar tomonidan taqdim etilgan ma’lumotlar tuzulishi quyidagicha edi: Ichki ishlar organlari tomonidan (umumiy huquqbuzarliklarning 76%), yong‘inga qarshi kurash boshqarmasi (1.8%), temir yo‘l transporti (4.2%), yo‘lovchi elektr transporti (10.9%) va boshqalar. Umumiy 45.4 mln. Ma’muriy- huquqbuzarliklar hisobga olingan (Rossiyada 26.6, Ukrainada 7.3, O‘zbekistonda 3.0, Qozog‘istonda 2.4, Belorussiyada 1.9 va hokazolar) Bu to‘plangan ma’lumotlar to‘liq emas edi, shunga qaramay to‘plangan ma’lumotlar mamlakatlardagi ma’muriy-huquqbuzarlik holati, ularning turlari, ularni sodir etganlar, ma’muriy choralar to‘g‘risida umumiy xulosa berar edi. Sohaviy idoralar tomonidan taqdim etilgan ma’lumotlar tuzulishi quyidagicha edi: Ichki ishlar organlari tomonidan (umumiy huquqbuzarliklarning 76%), yong‘inga qarshi

kurash boshqarmasi (1.8%), temir yo‘l transporti (4.2%), yo‘lovchi elektr transporti (10.9%) va boshqalar. Umumiy 45.4 mln. Ma’muriy-huquqbuzarliklar hisobga olingan. Hisobga olishning hozirgi holati. Ichki ishlar organlari tomonidan aniqlangan ma’muriy-huquqbuzarliklar hududiy va federal doirada ro‘yxatga olinadi. Yo‘l harakati xavfsizligi qoidalarini buzish DAN tomonidan ro‘yxatga olinadi. 1995 yildan boshlab davlat hisobdorligiga faqat yo‘l harakatlari tufayli inson o‘limi va jarohatlanishi holatlari kiritiladi. Bular jinoyat, ma’muriy-huquqbuzarlik yoki aybsizlik natijasida sodir etilishi mumkin. Sudlarda faqat ma’muriy javobgarlikga tortilgan shaxslar hisobi yuritiladi. Ayniqsa, yo‘l harakati qoidalarini buzish natijasida ma’muriy javobgarlikka tortilgan shaxslarning ro‘yxati doimiy ravishda yangilanib turadi. Sudlar tomonidan ko‘riladigan huquqbuzarliklarning asosiy qismi MJTKning moddalarida belgilangan. Ma’muriy yurisdiksiya organlari ma’muriy-huquqbuzarliklarni hisobga olishning mukammal tizimiga ega emas. Shunday bo‘lsa ham, mamlakatda ma’muriy-huquqbuzarliklar to‘g‘risida statistik materiallarni idoraviy organlardan va o‘z-o‘zini boshqarish organlaridan olishi mumkin. Sud va adliya organlarining hisob va hisobdorligi . Sudlar jinoiy huquqiy, ma’muriy-huquqiy va fuqarolik-huquqiy ahamiyatga ega bo‘lgan hodisa va jarayonlarni yuridik hisobini amalga oshirishadi. Sud hisobining o‘lchov birligi bo‘lib, jinoiy ish, jinoyat, sudlanuvchi, jinoiy jazo turi, ma’muriy ish, huquqbuzarlik, fuqarolik ishi, fuqarolik ishida taraflar va boshqalar hisoblanadi. Barcha sud bo‘g‘inlarida birlamchi hisob qoida bo‘yicha statistik kartochka va tegishli hisob jurnallari orqali shakllantiriladi. Birinchi instansiya sudlaridagi statistik kartochkalar jinoyat ishiga, sudlanuvchiga, fuqarolik ishiga va ijro harakatlariga yuritiladi. Kassatsiya va nazorat instansiyalardagi ishlar bo‘yicha ham tegishli kartochkalar yuritiladi. Bundan tashqari sudlarda birlamchi hisob hujjati hisoblanmish jinoiy, ma’muriy va fuqarolik ishlarini ro‘yxatga olish jurnallari yuritiladi.

Jinoyat ishi bo‘yicha hisob va ro‘yxatga olish kartochkasi uning ro‘yxati va harakati to‘g‘risidagi ma’lumotlarni o‘z ichiga oladi. Birlamchi hisobning asosiy hujjati – har bir sudlanuvchining statistik kartochkasi bo‘lib, u o‘z ichiga quyidagilarni oladi: 1) Sudlanuvchi bo‘yicha ma’lumotlar (familiya, ism, jins, yosh, fuqarolik va boshqalar); 1) Jinoyat bo‘yicha ma’lumotlar (xususiyati, ishtirokchilar ro‘yxati, jinoiy guruh tarkibi, sodir etilgan joyi va boshqalar); 2) Hukm, ajrim, qarorlar bo‘yicha ma’lumotlar (ishni ko‘rib chiqish natijasi, qilmishni asosiy va qo‘shimcha kvalifikatsiyasi, asosiy va qo‘shimcha jazoning turi va choralari va boshqalar); 3) Ishni kassatsiya tartibida ko‘rish bo‘yicha ma’lumotlar (kassatsiya instansiyasining qarori). Sudlanuvchi haqida kartochka birinchi va ikkinchi instansiya sudyalari tomonidan to‘ldiriladi. Umumiy jihatdan bu kartochkada 800 dan ko‘proq yuridik ahamiyatga ega bo‘lgan belgilar mavjud. Ular matnli va kodlashtirilgan shaklda kiritiladi. Adliya vazirligi natorial idoralarning (ishonchnomalar, vasiyatlar, hujjatning qonuniyligi bo‘yicha guvohlik va boshqalar); fuqarolik holati dalolatnomalarini yozish organlari (tug‘ilish, o‘lim, nikoh, ajrashish va boshqalar); advokatlar kollegiyasi bo‘yicha (yuridik yordam ko‘rsatish, fuqarolarni huquq va qonuniy manfaatlarini himoya qilish va boshqalar); sud ekspertiza muassasalarining ishlari bo‘yicha (sud ekspertiza turlari va ularni o‘tkazish muddatlari va boshqalar) hisobdorligi ham mavjuddir. Huquqiy statistik ma’lumotlarni avtomatlashtirilgan qayta ishlash tizimi va ularni nashr etish. Har bir faoliyatdagi ish unumdorligi, sifatli axborotlarni ta’minlash va ularni olish tezligiga bog‘liq. Shuning uchun turli xil yuridik faoliyatlarda axborotlarni informatizatsiyalashga alohida e’tibor berilmoqda. Bular asosan jinoiy yustitsiya tizimini kompyuterlashtirishga qaratilgandir. BMTning jinoyatchilik to‘g‘risida

ogohlantirish va huquqbuzarlar bilan muomalada bo‘lish to‘g‘risidagi 1990 yil Gavanadagi 8-Kongressida “Jinoiy odil sudlovni kompyuterlashtirish” maxsus rezolyutsiyasini qabul qildi. Yuridik faoliyatni kompyuterlashtirish jarayonini shartli ravishda uchta tizimlashgan guruhiga ajratish mumkin: 1) O‘ziga bank qonunchiligi, hukumat va idoraviy aktlarni, Konstitutsiyaviy sud qarorlarini, Oliy sud plenum qarorlarini, sud va arbitraj amaliyoti materiallarni avtomatlashtirilgan informatsion tizimi; 2) Tezkor qidiruv faoliyatini, jinoyatlarni tergov qilishni, jamoa tartibini saqlashni, fuqarolarni, qidirilayotgan va xabarsiz yo‘qolgan shaxslarni va qidirilayotgan qurollarni avtomatlashtirilgan axborot tizimi; 3) Jinoyatlarni ro‘yxatga olish va hisobi, ularni sodir etgan shaxslarni, sudlanganlarni, mahkumlarni va boshqa huquqni muhofaza qiluvchi organlarning boshqa statistik axborotlarni birlashtiruvchi avtomatlashtirilgan informatsion tizim. Bu tizimlarning barchasi o‘zaro uzviy bog‘liqdir. Ular ichki ishlar, soliq politsiyasi, bojxona xizmati, prokuratura va sudlarni yagona axborot va hisoblash tarmog‘ini shakllantirishi mumkin. Bitta avtomatlashtirilgan informatsion tizim axboroti boshqa tizim uchun muhim bo‘lishi mumkin va aksinchadir. Shuning uchun huquqni muhofaza qiluvchi organlar faoliyatini axborotlashtirishning strategik maqsadi zamonaviy informatsion texnologiyalarni qo‘llagan holda integratsiyalashgan statistik va analitik xarakterdagi ma’lumotlar bazasini shakllantirish. Ularni barcha huquqni muhofaza qiluvchi organlar xodimlari uchun o‘z ish joylarida turib yagona informatsion baza tarmog‘idan foydalanish imkoniyati yaratildi. Huquqni muhofaza qiluvchi organlarni avtomatlashtirilgan informatsion tizimda (AIT) statistik hisob va hisobdorligi. Bularni shakllantirish 70-yillardan buyon davom etmoqda. O‘sha vaqtlarda informatsion markazlar milliy EHMlar bilan jihozlangan bo‘lib, asosan jinoyatchilik to‘g‘risidagi ma’lumotlarni, jinoyatchilar va ichki ishlar organlarini faoliyat natijalari to‘g‘risidagi statistik ma’lumotlarni qayta ishlashga moslashgan. Texnik bazalarning mukammal

bo‘lmaganligi va maxsus programmalar mavjud bo‘lmaganligi uchun yagona ma’lumotlar bazasini yaratish konsepsiyasini amalga oshirib bo‘lmagan. Hozirgi vaqtda O‘zbekiston Respublikasida ichki ishlar organlari va boshqa barcha huquqni muhofaza qiluvchi organlar faoliyatini informatsion tizimini yaratish jadal amalga oshirilmoqda. IIVda lokal hisoblash tarmoqlari va hududiy informatsion tizimlar orqali umumiy ma’lumotlar bazasiga chiqishi mumkin bo‘lgan avtomatlashtirilgan ish joylari tashkil qilinmoqda. Har yili umuman olganda juda katta miqdorda hujjat qayta ishlanadi. Har bir viloyat IIBBda Axborot Markazlari (I.S.)lar faoliyat ko‘rsatib kelmoqda. Zamonaviy EHMlar bilan jihozlangan Axborot Markazlaridan tashqari shahar, rayon, ichki ishlar bo‘limlarini ham hisoblash texnikalari bilan jihozlash amalga oshirilmoqda. Ichki ishlar organlarini kompyuterlashtirish statistik ma’lumotlarni qayta ishlash tizimini ham takomillashtirdi. Huquqiy jihatdan bu yagona jinoyatchilik hisobi nizomida mustahkamlangan. Sudlarda statistik axborotni to‘plash va qayta ishlash tartibi. Bu ko‘p pog‘onali tizim ya’ni tuman, viloyat va respublika darajasidagi sudlarni tashkil etadi. Ularning har birida statistik ko‘rsatkichlarni jamlash amalga oshiriladi. Statistik axborotlarni mashinada qayta ishlash birlamchi hujjatlar hisobi kabi statistik hisobdorlikni unifikatsiyasini talab etadi. Bunday unifikatsiya oxirgi yillarda O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudida jinoiy javobgarlikka tortilganlar va jazo choralari bo‘yicha (F.10.1,10.2, 10.3) sudlanganlar tarkibi, jinoyat sodir etilgan joy (F.11, 11a, 12) bo‘yicha ma’lumotlar mashinada shakllantiriladi va matnli va kodlashtirilgan ko‘rinishda ifodalanadi. Shunday tartibda jinoiy ishlarni, fuqarolik ishlarini ijro harakatlarining statistik kartochkalari qayta ishlanishi mumkin. Huquqiy statistikadagi statistik miqdorlarning ishonchliligi. Huquqni muhofaza qiluvchi organlar, sudlar, boshqa yuridik muassasalarning faoliyatini ochib beruvchi statistik hisobotlar qoida bo‘yicha, nisbatan faktik reallikni to‘liq aks ettiradi. Shunga qaramay, bu hisobotlardagi ma’lumotlar ishonchliroqdir. Statistik ko‘rsatkichlarning ishonchliligi mavjud jinoyatchilik

holati aksi va uni ustidan nazoratni huquqni muhofaza qiluvchi organlar tomonidan amalga oshirilishi natijasida susayishi mumkin. Bunga asosiy sabab jinoyatchilik holati va unga qarshi kurash bo‘yicha yetarli darajada ishonchli ko‘rsatkichlar tahlilining oshkora emasligi va jinoyatchilikka qarshi kurashuvchi organlar faoliyatini muvofiqlashtirishda shu juda ham aniq bo‘lmagan ko‘rsatgichlardan foydalanilishidir. Ba’zi bir mas’ul mansabdor shaxslar tomonidan jinoyatchilik to‘g‘risidagi statistik ma’lumotlarni sun’iy ravishda kamaytirilishi yoki ko‘paytirilishi jinoyatchilikka qarshi kurash yo‘nalishini noto‘g‘ri tomonga burilishiga olib kelishi mumkin. Shuning uchun bu masalada qat’iy intizom to‘g‘rililik talab etiladi. Ba’zi joylarda jinoyatchilikning faktik ko‘rsatkichlari jinoyatchilikdan bir necha barobar ko‘p bo‘lishi mumkin. Ochilgan jinoiy harakatlar jinoiy javobgarlikka tortilganlarning sonidan ko‘paytirib ko‘rsatilishiga yo‘l qo‘yilishi mumkin. Jinoyatchilik holati va unga qarshi kurash holatining “Pozitiv” statistik kor‘satkichlari avvalo jinoyatchilikda latentlikni o‘sishi, tanlab hisobotga olinishi va ularni ochilishining murakkablashishiga bog‘liqdir. Mustahkam jinoyatchilik to‘g‘risidagi ro‘yxatni amalga oshirish jinoyatchilikni sekinlatishi yoki kamaytirishi mumkin. Agar tanlab ro‘yxatga olinadigan jinoyatchilik ustidan nazoratni ham amalga oshiradigan bo‘lsak, bu narsa jinoyatchilik to‘g‘risidagi noreal ma’lumotlarni taqdim etilishiga va aholi o‘rtasida huquqni muhofaza qiluvchi organlarga bo‘lgan ishonch susayadi va ularni ongida salbiy fikrlar paydo bo‘lishiga olib kelishi mumkin.

Foydalanilgan adabiyotlar: 1. Luneev V.V. Yuridicheskaya statistika. - M.: Yurist, 1999. – 428 s. 2. Madaliyev O.M. Sud statistikasi. O ‘ quv q o‘ llanma. - T.: TDY U I, 2006. 3. Madaliyev O.M. Sud statistikasi: O‘quv qo`llanma. - T.: TDYUI nashriyoti, 2009. – 289 b. 4. Ernazarov Yu.K., Achilov S.M., Ton L.G. Sudebnaya statistika. Uchebnoe posobie. – T.: Izdatelstvo TGYUI, 2009. 5. Ernazarov Yu.K. Ton L.G. Sudebnaya statistika (uchebno-metodicheskiy kompleks). – TGYUI. 2008 g

O'xshashlar

Huquqni muhofaza qiluvchi organlar fani tushunchasi, predmeti, tizimi

Huquqni muhofaza qiluvchi davlat organlarining ekologik funksiyasi

Huquqni muhofaza qiluvchi organlarda statistik kuzatuvning tanlama usuli

Prokuratura organlarida ishni tashkil etish. Jinoyatchilikka qarshi kurash faoliyatini muvofiqlashtirish

O’zbekiston Respublikasi adliya vazirligi