Нормал эгрилик ва Менье теоремаси - Geometriya - Referatlar

Нормал эгрилик ва Менье теоремаси

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

105.5 KB

Ko'chirib olish

Нормал эгрилик ва Менье теоремаси Ф сиртни унинг р нуқтасидан ўтувчи текислик билан кессак, кесимда Р нуқтадан ўтувчи силлиқ эгри чизиқ ҳосил бўлади. Бундай эгри чизиқни текис кесим деб атаймиз. Агар  текис кесим бўлса, албатта унинг буралиши нолга тенг бўлади. (нима учун?) Энди Ф сиртнинг р нуқта атрофидаги ) , ( v u r r   параметрлаш усулини қарайлик. Аниқлик учун р нинг ички координаталари u u t v v t 0 0 0 0   ( ), ( ) бўлсин. Текис кесим  тенгламасини табиий параметр (яъни ёй узунлиги) ёрдамида )) ( ), ( ( s v s u r   кўринишда ёзиб, унинг учун Френе формулаларини ёзайлик (буралиш нолга тенглигини ҳисобга олиб)          k v vk . Бу ерда       ,v - бирлик нормал вектор, k эса  чизиқнинг р нуқтадаги эгрилиги. Шунда     cos ) , ( ) , ( ) , ( k n vk n II         ни ҳосил қиламиз. Бу ерда n    ва  v векторлар орасидаги бурчак. Энди  ни      ()t тенглама билан аниқласак (бу ерда t-ихтиёрий параметр), унда t-ни s нинг функцияси эканлигидан ва 2 2 2 , dt s d dt ds dt ds                    тенгликларни ҳисобга олиб        cos ) ( ) , ( ) ( , ) , ( 2 2 k n n II dt ds dt ds             ни ҳосил қиламиз. Бундан

) , ( ) , ( ) ( ) , ( cos2                      I II dt ds II k (1) тенгликни ҳосил қиламиз. Бу тенгликнинг ўнг томони фақат  векторга боғлиқлиги кўриниб турибди. Агар  дан бошқа текис кесим  ни олсак, ва улар умумий уринмага эга (яъни бир хил йўналишга эга бўлса), улар учун ( 1 ) тенгликнинг ўнг томони бир хилдир. Бу формулани теорема шаклида ёзамиз. Теорема-11 (Менье). Ф сиртнинг Р нуқтасидаги ихтиёрий  a урин ма вектор ва Р нуқтадаги уринма вектори  a га тенг бўлган текис кесим учун ( 1 ) формула ўринлидир. Энди кесувчи текислик П нормал n векторга параллел бўлсин. Бу ҳолда текис кесим уринмасига n вектор перпендикуляр бўлади. Демак 1 cos    ва ( 1 ) тенглик k II I      ( , ) ( , )         кўринишга келади. Бу ҳолда текис кесимни нормал кесим деб атаймиз. Таъриф-2. II a a I a a ( , ) ( , )     сони Ф сиртнинг р нуқтадаги  a йўналиш бўйича нормал эгрилиги дейилади ва ) (a kn  билан белгиланади. Шундай қилиб, сиртнинг  a йўналиш бўйича нормал эгрилиги  a вектор аниқловчи нормал кесимнинг эгрилигига абсолют қиймати бўйича тенг, ишораси фарқ қилиши мумкин.

O'xshashlar

Ёй узунлиги. Эгрилик ва уни ҳисоблаш

Бонне теоремаси

Регуляр чизиқлар. Уринма ва нормал текислик

Ёпишма текислик, бош нормал ва бинормал тенгламалари

Геодезик чизиқлар. Гаусс-Бонне теоремаси