Qutblanish va magnitlanishni hisobga olganda elektromagnit maydonning jismlar bilan o’zaro ta’sirlashishi

Qutblanish va magnitlanishni hisobga olganda elektromagnit maydonning jismlar bilan o’zaro ta’sirlashishi

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

21

Hajmi:

64.5 KB

Ko'chirib olish shartlari

Qutblanish va magnitlanishni hisobga olganda elektromagnit maydonning jismlar bilan o ’ zaro ta ’ sirlashishi Reja: 1. Qutblanish va magnitlanish hisobga olinganda Maksvell tenglamalari. Elektr va magnit induksiyasi; 2. Elektr oqimi, qutblanish va magnitlanish hisobga olinganda Maksvell tenglamalarining integral va tenzor ko’rinishlari; 3. Bir sistemadan boshqasiga o’tganda elektromagnit maydon vektorlarini almashtirish; 4. Vektor potensial, Minkovskiy tenzori;

Tayanch iboralar : Elektr toki, qutblanish va magnitlanish, tok zichligi, minkovskiy fazosi, vektor, rotor, divergesiya, elektr va magnit kuchlanganlik vektori, hajm, sirt, tashqi normal. 1 . Ba’zi jismlarda tashqi elektromagnit maydon ta’sirida magnitlanish va qutblanish yuzaga keladi. Bunday jismlarda Maksvell tenglamalari quyidagicha bo’ladi 0,1    Bdiv tB cErot   , (5.1) eDdiv tD cj cHrot  4,14      , (5.2) bu yerda D  va B  lar mos ravishda elektr va magnit maydon induksiyasi vektorlari. Magnit induksiyasi B  o’rniga magnitlanganlik vektori M  ni qarash mumkin. Ular quyidagicha bog’langan M H B    4  . (5.3) M  vektor makroskopik nuqtai nazarda jismda magnit dipollarining tartibli taqsimlanishini bildiradi. Xuddi shunday elektr induksiyasi vektori D  o’rniga qutblanish vektori P  ni qarash mumkin. Ular esa quyidagicha bog’langan P E D    4  . (5.4) P qutblanish vektori jismda elektr dipollarining tartibli taqsimlanishini bildiradi. 2. (5.1) va (5.2) tenglamalar sistemasini integral ko’rinishda quyidagicha yozish mumkin           L n n d B d t B c sd E 1 0 , 1     ,             V enn L n d d D d t D c dj c sd H        4 , 1 4 11   . (5.5) Ularning natijasi – to’liq zaryadning saqlanish qonunini quyidagicha yozish mumkin

   V ne djd dt d   , bu yerda L - yopiq kontur, 1  - shu kontur ichidagi sirt,  - V hajmni chegaralovchi sirt. Minkovskiy fazosida to’rt o’lchovli tok vektori iiэ J J    ni kiritib, F va H antisimmetrik tenzorlarni kiritamiz, ularning komponentalari Dekart koordinatalar sistemasida ( 2 2 23 22 21 2 dt c dx dx dx ds     ) quyidagicha aniqlanadi 0000 321 312 213 123 cEcEcE cEBB cEBB cEBB F ij     (5.6) 0111 1 0 1 0 1 0 321 3 12 2 13 1 23 D cD cD c D cHH D cHH D cHH H ij     . (5.7) Korinib turibdiki, 0 M P   bo’lganda (5.6) (2.1) ga, (5.7) (2.3) ga mos keladi. H tenzor o’rniga komponentalari ij quyidagi  tenzorni kiritish mumkin  ij ij ij H F    4 1 . (5.1) va (5.2) ni ixtiyoriy koordinatalar sistemasida quyidagicha kiritsh mumkin 0    ij k ki j jk i F F F (5.8) i ik k J c H 4   . (5.9) 3. Bir inersial sanoq sistemasidan boshqa harakatlanuvchi sanoq sistemasiga o’tganda D E   , va M  lar        H c v E E     , 22 /1 1 cvH cv EE         larga o’xshash B H   , va P  lar ham

22/ 1 1 , c v c v H H E c v H H                       . kabi almashtirildi. Bunda ║ belgi v tezlik yo’nalishiga parallel tuzuvchilarga, ┴ belgi esa v tezlik yo’nalishiga perpendikulyar tuzuvchilarga mos keladi. (3.16) ga ko’ra 22 2 43322 221 11 /1;;; /1 cv j c v JjJjJ cv vj jJ e ee               . (5.10) Tok zichligi vektori komponentalari va kattaligi, shuningdek zaryad zichligi inersial sistemaning tanlanishidan bog’liq. 4. Bo’shliqdagi elektromagnit maydon kabi, muhitdagi elektromagnit maydon uchun iiэA A    potensialni j i i j ij A A F   kabi tanlab kiritish mumkin. Bundan esa (5.8)ning aynan bajarilishi kelib chiqadi. Qutblanish va magnitlanish bo’lmagan holda 0 ,0    i i i A J dan quyidagi bir jinslimas to’lqin tenglamasiga kelamiz J c t A c x A x A x A      4 1 22 22 32 2 22 2 12             . Qutblanish va magnitlanish bo’lganda elektromagnit maydon energiya impuls tenzori sifatida quyidagi Minkovskiy tenzorini olish         mn mnk imk mik i H F H F S   4 1 4 1 .

Adabiyotlar: 1. Седов Л.И. Механика сплошной среды. - М.: Наука, 1973 г. В 2-х томах. 2. Мейз. Дж. Теория и задачи механики сплошной среды.- М.: Мир, 1974 г. 3. Ильюшин А.А. Механика сплошной среды. - М.: Изд-во Моск. ун-та, 1990.- 310 с. 4. Механика сплошных сред в задачах. В двух томах. М.: «Московский лицей», 1996. Под ред. М.Э. Эглит.

O'xshashlar

Elektromagnit maydonning o’tkazgichlar bilan o’zaro ta’siri

Elektromagnit to’lqinlarning muhit bilan o’zaro ta’siri. Yorug’lik dispersiyasi

Elektromagnit induksiya hodisasi. O’zaro induksiya

Elektrodinamikani o`rganishning ilmiy-uslubiy asoslari

Elektromagnit maydondagi zaryad