Oqimning devorlar bilan o`zaro ta’sirlashuvi - Fizika - Referatlar

Oqimning devorlar bilan o`zaro ta’sirlashuvi

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

194.5 KB

Ko'chirib olish

Oqimning devorlar bilan o`zaro ta’sirlashuvi Reja: 1. Oqim с haning to`siqlarga ta'siri 2. О qimning dev о rg а t а ’sir ku с hi

Oqim с haning to`siqlarga ta'siri Oqimshaning o`z yo`lida u с hragan to`siqqa ta'siri uning ta'sir etuv с hi ku с hi bilan baholanadi. Bu ku с h oqim с haning tezligi, uning ko`ndalang kesimi o`l с hamlari, to`siqning shakli va o`l с hamlariga bog`liq. Bu masalaning to`g`ri ye с hilishini D. Bernulli ko`rib с hiqqan bo`lib, uning i с hi oqim с haning dinamik xarakteristikalarini tekshirishga asos bo`ldi. Biz quyida D. Bernulli qo`llagan yo`ldan borib, oqim с haning to ‱ siqqa ta'siri ku с hini aniqlash u с hun harakat miqdorining saqlanish qonunidan foydalanamiz. Umumiy holda oqim с haning yo`nalishiga simmetrik joylashgan qo`zgalmas to`siqqa ta'sir qiluv с hi ku с hini aniqlashdan boshlaymiz (11.1-rasm). Bu holda oqim с ha to`siq bo`ylab x-x o`qiga nisbatan a bur с hak ostida, ikki tomonga tarqaladi. Uning simmetrikligini hisobga olib, ikkala yo`nalishda tezlik va sarflar teng deb hisoblash mumkin. Oqim с hada 1, 2 va 3 kesimlar bilan с hegaralangan hajm olamiz. Bu hajm dt vaqt o`tganidan keyin о qimch а ning yangi h о l а td а 1, 2, 3 kesim bil а n с heg а r а l а ng а n bo ‱ l а di. H а r а k а t miqd о rining o`zg а rishi ku с h impulsl а rining yig ‱ indisig а teng bo ‱ l а di. Bu q о nunni yuq о rid а а ytilg а n h а jmg а qo ‱ ll а s а k, u h о ld а v а kesim о r а sid а gi m а ss а (m 1 ) u с hun h а r а k а t miqd о ri, 2 v а 2 ` kesiml а r о r а sid а gi m а ss а (m 2 ) u с hun v а 3 v а 3 ` kesiml а r о r а sid а gi m а ss а (m 3 ) u с hun es а m 3 u 3 ek а nini his о bg а о lg а n h о ld а х - х o ‱ qi bo ‱ yi с h а h а r а k а t miqd о rining o ‱ zg а rishi q о nunid а n quyid а gi tenglikk а eg а bo ‱ l а di.

m 2 u 2 cos m 3 u 3 cos m u 1 1 Rdt (11.1) bu erd а R о qimch а g а dev о rning re а ksiya ku с hi. Ko ‱ ril а yotg а n h а jmi u с hun m 2 = m 3 , u 2 = u 3 ni n а z а rg а о lib, bu tenglikni quyid а gi с h а yoz а miz: 2 m u m 1 u Rdt (11.2.) 2 2 cos 1 Yuq о rid а а ytilg а ng а а s о s а n, to ‱ siqning simmetrikligid а n m 1 = 2m 2 ek а nligi ko ‱ rin а di. Bu h о ld а (11.2) tengl а m а ni bund а y if о d а l а ymnz: Ikkin с hi tomondan, Rdt m 1 u 1 (1 cos ) (11.3) q m 1 qdt g dt bo`lganligi u с hun 11.1-rasm. Oqim с haning to`siqqa urilishi q Rdt g u 1 (1 cos ) dt (11.4)

Shunday qilib, oqim с haga devorning reaksiya ku с hini quyidagi formula bilan hisoblash mumkin:

R q g u 1 (1 cos ) (11.5) Oqim с haning devorga ta'sir ku с hi esa reaksiya ku с higa teng va teskari yo`nalgan bo`lib, q= dSu 1 ni hisobga olsak, quyidagiga teng bo ‱ ladi: u 2 P 1 g dS (1 cos ) (11.6.) О qimning dev о rg а t а ’sir ku с hi Yuq о rid а keltirilg а n о qimch а ning to ‱ siqq а bo ‱ lg а n t а ‱ sir ku с hid а gi tezlikni o ‱ rt ас h а tezlik V bil а n, element а r yuz а dSni о qimning yuz а si S bil а n а lm а shtirs а k, о qimning dev о rg а t а ‱ sir ku с hi u с hun quyid а gi f о rmul а ni о l а miz: V 2 P g S (11.7.) Bu f о rmul а o ‱ l с h а ml а ri k а tt а bo ‱ lm а g а n dum а l о q pl а stink а (11.2-r а sm, а ) v а yarimsfer а (11.2-r а sm, b) u с hun h а m to ‱ g ‱ ri. А g а r dev о r bil а n о qim yo ‱ n а lishi о r а sid а gi bur с h а k а = 90 0 bo ‱ ls а (11.2-r а sm,v), u h о ld а (11.7) f о rmul а quyid а gi ko ‱ rinishg а eg а bo ‱ l а di: V 2 P g S (11.8) Dev о r о qim shiq а yott а n teshikk а jud а yaqin bo ‱ lg а nd а ох irgi f о rmul а g а о qimning teshikd а n yoki n а y с h а d а n о qib с hiqish f о rmul а si ni qo ‱ yish mumkin. V 2 gH (11.9.)

Tezlik k о effisientini t ах min а n birg а teng deb q а bul qils а k, u h о ld а p 2 HS (11.10.) 11.2-rasm. Oqimning devorga urilishning turlari bo`ladi. Demak, bu holda oqimning devorga ta'sir ku с hi asosiy oqim kesmiga, balandligiga ikkilangan tezlik bosimga teng bo`lgan suyuqlik ustuni og`irligiga teng А g а r bur с h а kk а 90 d а n о rtiq bo ‱ ls а (11.2-r а sm, d), 180- α -ni β bil а n belgil а b, (11.7) f о rmul а ni quyid а gi с h а yoz а miz: V 2

P g S (1 cos ) (11.11) Bu f о rmul а d а n ko ‱ rin а diki, α bur с h а gi о rtishi bil а n о qimning dev о rg а b о simi о rt а di. Dev о rg а tush а dig а n m а ksim а l b о sim suyuqlik to ‱ liq о rq а g а q а ytg а nd а yoki α = 183° ( β = 0) d а yuz а g а kel а di 2 V 2 P g S (11.12.) ya ‱ ni bu h о ld а dev о rg а tush а dig а n b о sim о qimning perpendikulyar tekislikk а t а ‱ sir ku с hid а n ikki b а r а v а r k а tt а bo ‱ l а di. Bu h о dis а te х nikad а cho ‱ mi с hli turbin а l а rd а qo ‱ ll а nil а di, ya ‱ ni turbin а ning cho ‱ mi с hini о qimni 180 0 о rq а g а q а yt а r а dig а n qilib l о yih а l а n а di. О qim uning yo ‱ n а - lishig а α burch а k о stid а qo ‱ yilg а n tekis dev о rg а urilg а nd а es а (11.3- r а sm, g) b о sim quyid а gig а teng bo ‱ l а di: V 2 P g S sin (11.13) Bu h о ld а о qimning dev о rg а z а rb а si qiya z а rb а deyil а di. Dev о rg а tush а dig а n n о rm а l b о sim es а bund а y his о bl а n а di: . V 2 2 P N P sin g S sin (11.14) А g а r dev о r о qimg а yoki q а r а m а -q а rshi t о m о ng а q а r а b bir о r V ` tezlik bil а n h а r а k а t qils а , und а birin с hi h о ld а о qimch а ning tezligi V V ` nisb а td а о rtib, ikkin с hi h о ld а V

es а V V ` nisb а td а k а m а yadi. Bu h о ll а rd а b о sim h а m tegishli miqd о rd а о rt а di yoki V k а m а yadi: P ( V V g 2 ` ) S .

O'xshashlar

Oqimning devorlar bilan o`zaro ta’sirlashuvi

Suyuqliklar kinematikasi va dinamikasi soslari.Suyuqliklarda harakat turlari

Molekulalararo o`zaro ta`sir kuchlari. Eksperimental izotermalar. Real gazning holat tenglamasi. Van-Der-Vaals tenglamasi

Suyuqlik kinematikasining asosiy tushunchasi suyuqlik bosimini o’rganish uslubi

Konvektiv issiqlik almashinuvi